Европа
Одбележување 150 години од првата Женевска конвенција

Пред 150 години на овој ден беше усвоена првата Женевска конвенција за подобрување на условите на повредените и болните во воени судири на копно, втемелувајќи ја на тој начин во меѓународното право идејата дека, дури и во време на војна, мора да биде загарантиран одреден минимален степен на хуманост. Швајцарија и Меѓународниот комитет на Црвениот крст (МКЦК), кои во тоа време заеднички помогнаа да се обезбеди прифаќање на меѓународното хуманитарно право во светски рамки, сега повикуваат на подоследно придржување кон овој принцип, во недостиг на ефективни механизми за негова примена низ светот.
Денешните војни немаат многу заеднички работи со битките од 19 век. Од јасно дефинирани бојни полиња борбите постепено се префрлија на населени простори. Традиционалната војна помеѓу армииите на завојуваните држави стана исклучок, додека немеѓународните конфликти станаа правило. Денес цивилите се главните жртви од вооружените конфликти.
Меѓународното хуманитарно право се прилагоди кон оваа промена. Потресени од разорноста и страдањата од Втората светска војна, државите во четирите Женевски конвенции од 1949 година договорија опсежна заштита за оние лица кои не учествуваат или повеќе не учествуваат во непријателствата – повредени и болни војници, воени затвореници и цивили. Оваа основа на меѓународното хуманитарно право во 1977 и 2005 година беше проширена со три дополнителни протоколи. Употребата на одреден вид оружје, како биолошко или хемиско оружје, касетни бомби и противпешадиски мини е нашироко забранета. Законот постави ограничувања за да ги заштити најранливите лица од бруталноста на војната. Неговата имплементација исто така доживеа одреден напредок, на пример, при обуката на војници или при гонењето на најголемите воени злосторства, а особено благодарение на основањето на Меѓународниот кривичен суд (МКС).
И покрај тоа, секојдневно добиваме ужасни известувања и слики од светот кои сведочат за невидени страдања во вооружените конфликти. Премногу често овие страдања се резултат на сериозни кршења на меѓународното хуманитарно право, во чија основа лежи нашиот колективен неуспех. Во Членот 1 кој им е заеднички на сите четири Женевски конвенции од 1949 година државите се договорија „во секакви услови да ги почитуваат и да го загарантираат почитувањето“ на овие Конвенции. Сепак досега не успеаја себеси да си ги обезбедат ресурсите потребни за одржување на нивните ветувања. Меѓународното хуманитарно право од неговите зачетоци има недостаток на механизми за осигурување на ефективно придржување кон него. Често овој недостаток значи смрт и пустош за лицата погодени од војна.
Принципите на меѓународното хуманитарно право имаат универзална важност. Сепак, нивното опстојување не е засекогаш загарантирано и бара постојан напор. Правото кое постојано се крши, без тоа да предизвика јасна реакција, ризикува да ја изгуби својата важност со текот на времето. Последиците за жртвите на вооружените конфликти кои би настанале не можат ниту да се замислат.
Затоа Швајцарија и МКЦК од 2012 година водат разговори со сите земји за да се изнајде најдобриот начин да се подобри почитувањето на меѓународното право. Нивната работа се базира на мандатот доделен од страна на 31-та Меѓународна конференција за Црвениот крст и Црвената полумесечина. Тие се убедени дека на државите им е потребен форум кадешто заеднички ќе можат да одлучуваат за мерките потребни за да се постигне поголемо почитување на меѓународното хуманитарно право. Тие треба да имаат редовни и систематски дискусии за тоа како ги исполнуваат своите обврски. Форумот би им помогнал на државите постепено да добијат општа слика за тоа како се исполнуваат овие обврски и како се пристапува кон предизвиците што произлегуваат. Врз оваа основа конечно државите ќе можат да преземат чекори за зајакнување на примената на законот, на пример, помагајќи си меѓусебно за развивање на вештините и капацитетите потребни за исполнување на нивните обврски. Тие исто така би можелемеѓусебно да се информираат за новостите и да разменуваат мислења за најефективните мерки за справување со оваа често комплексна задача.
Форумот на држави исто така би создал услови потребни да се гарантира дека новите форми на војување (како, на пример, новата технологија на оружје) ќе бидат диктирани од законот, а не обратно. За тоа е потребен редовен дијалог за актуелните прашања од областа на меѓународното хуманитарно право. Исто така е важно државите да располагаат со соодветен инструмент за одговор на сериозни кршења на меѓународното хуманитарно право, за превенција на такви кривични дела во иднина и за заштита на цивилното население од понатамошно страдање. Особено би бил соодветен механизам за истражување на причините на овие прекршувања.
Во согласност со нивниот мандат Швајцарија и МКЦК ќе достават конкретни препораки за основање на таков форум на 32-та Меѓународна конференција на Црвениот крст и Црвената полумесечина којашто ќе се одржи во Женева кон крајот на 2015 година. Во таа прилика државите ќе одлучат какви чекори ќе бидат преземени.
Од усвојувањето на првата Женевска конвенција пред 150 години меѓународното хуманитарно право стана централен столб на меѓународното право. Конечно, неговите одредби служат за зачувување на нашата суштинска карактеристика како човечки суштества: нашата хуманост. Тоа е неотповикливо право. Се заснова на вербата изградена низ вековите и во сите наши култури, според која е неопходно да се утврдат правила, ако сакаме да спречиме војните да се претворат во варварство. Нашата генерација треба да ги консолидира овие достигнувања и да создаде институционална рамка за да се осигура почитување на овие правила. Ако треба да биде целосно ефективен, на законот му се потребни соодветни иунструменти. Никогаш во историјата на човештвото не сме биле поблиску до решение како денеска. Нам ни останува да ја искористиме приликата.
Автори:
Дидие Буркхалтер – Претседател на Швајцарската Конфедерација
Петер Маурер – Претседател на Меѓународниот комитет на Црвениот Крст (МКЦК)
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Италијанец се преправал дека е слеп 50 години, ја измамил државата за повеќе од еден милион евра

76-годишен маж од областа Виченца во Италија се преправал дека е целосно слеп повеќе од 50 години за да добие надомест за инвалидитет измамувајќи ја државата за повеќе од еден милион евра. Измамата е откриена кога финансиската полиција го снимила како извршува секојдневни задачи без никакви проблеми, како што се градинарство и пазарување на пазарот, објавува „Кориере дел Венето“.
На снимката објавена од финансиската полиција човекот е снимен како внимателно избира овошје и зеленчук на пазарот. Дома е снимен како врши градинарски активности, вклучувајќи кастрење и полевање растенија. Сите овие задачи ги извршувал со целосна леснотија, иако официјално бил регистриран како 100 % инвалид поради слепило.
Жителот на Монтекио Маџоре е обвинет за сериозна измама против државата.
Според обвинението, човекот незаконски примал бенефиции и надоместоци наменети за слепи лица повеќе од педесет години, со што стекнал незаконска бенефиција од повеќе од еден милион евра. Истрагата е поведена по вкрстена проверка на податоците на корисниците на социјално осигурување, а членовите на финансиската полиција од Арзињано поминале повеќе од два месеца следејќи го. Утврдено е дека тој почнал да прима пензија и надомест за придружба уште во 1972 година по наводна несреќа на работа.
#GdiF #Vicenza Denunciato un falso invalido per truffa ai danni dello Stato, avendo percepito indebitamente, per più di 50 anni, indennità e sussidi per un importo superiore al milione di euro.#NoiconVoi pic.twitter.com/DvqBzrir2l
— Guardia di Finanza (@GDF) October 13, 2025
Старецот е снимен како извршува голем број секојдневни задачи, без ничија помош, вклучително и користење опасни алатки, како што се ножици за кастрење и тримери за жива ограда. Тој исто така редовно одел сам на градскиот пазар избирајќи продукти и плаќајќи во готово од сопствениот паричник.
Врз основа на цврсти докази, поткрепени со сведочење на експерти, судската власт во Виченца поднесе обвинение против лажно слепиот човек. Финансиската полиција ги извести надлежните институции сите бенефиции веднаш да му бидат суспендирани. Даночната ревизија утврди нелегален приход од над 200 илјади евра во последните пет години, период за кој може да се направи процена, и е предложено да се конфискува овој износ.
„Оваа операција сведочи за континуираната посветеност на Финансиската полиција во борбата против измамите во секторот за социјална помош и пензиско осигурување. Јавните средства наменети за поддршка на најранливите и навистина сиромашните социјални групи неправедно се одземаат“, соопшти Покраинската команда на Финансиската полиција во Виченца.
фото: принтскрин
Европа
Зеленски: Русија ја таргетира енергетската инфраструктура со 300 дрона и 37 ракети

Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска објави дека Русија употребила 300 беспилотни летала и 37 ракети за напад врз украинската инфраструктура во текот на ноќта.
„Оваа есен Русите го користат секој ден за да ја таргетираат нашата енергетска инфраструктура“, напиша тој на „Икс“.
Украинската приватна енергетска компанија ДТЕК претходно соопшти дека постројка за производство на гас во регионот Полтава е затворена по рускиот напад врз енергетската инфраструктура во текот на ноќта.
Извори од индустријата за „Ројтерс“ изјавија дека руските напади предизвикале значајна штета на гасниот сектор на Украина.
Главниот извршен директор на украинската државна компанија „Нафтогас“ рече дека нападите го нарушиле работењето на неколку клучни постројки.
Тој нагласи дека тие имале директно влијание врз домашното производство на гас и дека Киев ќе мора да ги покрие загубите преку увоз.
фото: принтскрин
Европа
Путин почнува брутална зимска тактика против Украина

Русија ги засили нападите врз енергетската и гасната инфраструктура на Украина во последните денови, во кампања што потсетува на најлошите зимски удари во последниве години. За само неколку дена, десетици електрани низ целата земја беа погодени, оставајќи милиони без електрична енергија, вода и греење – бидејќи температурите штотуку почнуваат да паѓаат.
Украина вчера воведе итни прекини на електричната енергија во речиси сите региони. Националниот оператор Укренерго соопшти дека далноводите и трафостаниците се оштетени и дека се потребни ограничувања на потрошувачката за стабилизирање на системот. ДТЕК, најголемиот приватен производител и дистрибутер, соопшти дека ја вратил електричната енергија на речиси два милиони корисници за само неколку дена, главно во регионите Киев, Одеса и Дњепропетровск.
Во главниот град, прекините на електричната енергија, исто така, предизвикаа пад на притисокот на водата, додека делови од метрото работеа на резервна електрична енергија. Во неколку региони, вклучувајќи ги регионите Суми и Черкаси, властите воведоа ротирачки прекини на електричната енергија и ги повикаа граѓаните да штедат енергија.
Зеленски: „Путин се обидува да предизвика хаос пред зимата“
Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека Русија го користи студот како оружје.
„Тие немаат што да покажат на бојното поле, па затоа се обидуваат да го уништат нашиот енергетски сектор. Нивната цел е да сеат хаос и страв пред зимата“, рече тој. Тој додаде дека руските сили лансирале повеќе од 150 беспилотни летала и десетици ракети за само неколку дена, насочени кон електрани, трафостаници и гасни постројки.
Министерот за енергетика Герман Галушченко рече дека нападите оваа недела ги погодиле и постројките на државната компанија Нафтогаз и неколку термоцентрали во централна Украина. „Нивната цел е да ги исцрпат нашите залихи на гас и да нè принудат да увезуваме во средината на зимата“, рече тој.
Повторување на бруталната тактика
Според проценките на воените и енергетските аналитичари објавени од Ројтерс и Блумберг, Русија ја повторува бруталната тактика што ја користеше во минатите зими – систематски напаѓајќи ги електроенергетските и гасните постројки за да ја намали отпорноста на Украина и да го ослаби моралот на населението.
Целта не е моментален прекин на електричната енергија, туку долгорочно осиромашување преку постојани поправки, преоптоварувања и недостиг на делови.
Нападите се темпирани да се совпаднат со промената на сезоната: како што паѓаат температурите, секоја штета има поголемо влијание, а работата на мрежата се забавува. Аналитичарите предупредуваат дека Москва користи тактика на „заситеност во одбраната“ – користејќи масивни бранови беспилотни летала и ракети за да ги истроши украинските ракети за воздушна одбрана, а потоа прецизно ги таргетира клучните точки на пренос.