Европа
Папата во Ереван за турскиот геноцид врз Ерменците
Поглаварот на Римокатоличката црква папата Франциск се помоли во саботата утрото пред вечниот оган во меморијалниот комплекс на ридот Цицернакаберд посветен на жртвите од турскиот геноцид над Ерменците во Отоманската империја пред крајот на Првата светска војна, и притоа истакна дека „сеќавањето на трагедијата не може да биде потиснато“.
Придружуван од ерменскиот претседател Серж Саркасјан, папата Франциск прво положи венец пред мавзолејот и се спушти во овалниот двор со 12 гигантски блокови кои ги претставуваат 12-те покраини во кои Ерменците биле жртви на масакрот во 1915/1916 година извршено од Отоманското царство во кој се тврди дека се убиени околу 1,5 милиони луѓе. Папата потоа ја посети градината каде го зали засаденото дрво во знак на мирот и обновата, а пота седна и ја отвори големата златна книга, пренесуваат агенциите.
„Се молам тука, со болка во срцето, никогаш повеќе да не се случат вакви трагедии, се молам човештвото да не заборави за да знае да го победи злото со доброто. Господ да го чува сеќавањето на ерменскиот народ! Сеќавањето не може да се потисне, ниту да се заборави! Сеќавањето е извор на мирот и на иднината!“, напиша папата во пораката.
Од меморијалниот комплекс, инаку, погледот се протега кон планината Арарат прeкриена со снег. Ова возвишување, кое сега се наоѓа во Турција, е симболот на ерменската христијанска култура и многумина, па и научници, веруваат дека на него се сопрела библиската Арка на Ное.
Претходно во петокот, на првиот ден од посетата на Ерменија, папата Франциск масовните убиства на Ерменците во Отоманското царство во текот на Првата светска војна ги нарече геноцид.
Агенциите забележуваат дека папата не се придржувал многу до подготвуваниот текста во ерменската катедрала Ечмиадзин, каде оддавајќи почест на декларацијата којашто во 2011 година ја потпишаа тогашниот папа Јован Павле Втори и поглаварот на Ерменската Апостолска Црква, Карекин Втори, го употреби терминот „геноцид“ за да ги опише споменатите масовни убиства на Ерменците., израз кој секогаш ги разгневува властите на Турција, како што тоа беше случај и пред една година кога Франциск првпат го употреби овој збор. Турција, смета дека станува збор за последици од воени дејствија и глад во кои загинале половина милиони луѓе меѓу кои и многу Турци, и оти немало систематско уништување на ерменското население, ниту такви наредби.
Обраќајќи им се на ерменскиот претседател и членовите на дипломатскиот кор, папата Франциск го употреби ерменскиот израз „Големо зло“ (Metz Yeghern), а потоа во претходно подготвениот текст го додаде зборот „геноцид“ алудирајќи на, како што рече, „првата во низата катастрофи коишто го добележаа минатиот век“.
Папата со световно име Хорхе Берхољо се сретна во Ерменија со десетина потомци на лицата кои успеале да го преживеат геноцидот, бидејќи ги примил тогашниот папа Бенедикт Петнаесетти во папскиот дворец Кастел Гандолфо во близина на Рим во времето на Првата светска војна.
Ова е 14-ти патување во странство за папата Франциск во изминатите три години од неговиот понтификат, и во прв ред има верска димензија – давање поттик на повторното раѓање на христијанството во Ерменија, која беше дел од атеистичкиот комунистички блок.
Христијанската традиција во Ерменија е древна и една најстарата на европскиот континент. Ерменија е првата земја во светот којашто го прифатила христијанството како државна религија уште во 301 година по Христос, а 90 отсто од 3,3 милиони жители во земјата се верници на Ерменската апостолска црква, која е одвоена од Рим.
Во својата намера да за приближување со источните цркви , папата Франциск ќе сослужува во Божествената литургија со Карекин Втори католикосот на сите Ерменци, односно врховниот поглавар на Ерменскаата апостолска црква. Папата, исто така, се сретна и со малата католичка заедница во Ѓумри, град кој на 7-ми декември 1988 година беше погоден од тежок земјотрес.
Тогаш во потресот од 7 степени за 30 секунди се уништени градовите Спитак, Ленинкан (сегашен Гјури, Кировакан (сега Ванадзор) и Степанаван. Во овој земјитрес настрадале вкупно 21 град и 350 села, при што 58 биле целосно уништени. Според официјалните податоци загинале 25.000 луѓе, 140.000 останале инвалиди, а 514.000 останеле без домови./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Орбан: Колапсот на Украина би бил катастрофа за Унгарија
Унгарскиот премиер Виктор Орбан изјави дека колапсот на Украина би бил катастрофа за Унгарија и дека мора да се направи сè за да се спречи тоа.
Тој ја испрати пораката во неделата за време на говорот во Сегед како дел од својата предизборна турнеја, каде што се соочува со силна опозиција пред претстојните избори прв пат по 15 години на власт, пренесува „Евроњуз“.
„Немојте да се залажувате: колапсот на Украина би бил катастрофа за Унгарија. Затоа колапсот на Украина не е во интерес на Унгарија, но ние мора да направиме многу за да го спречиме“, им рече Орбан на своите поддржувачи фокусирајќи се на надворешната политика.
Тој го илустрира својот став со споредба: „Луѓето од село совршено добро разбираат дека вредноста на вашето парче земја е под влијание не само на состојбата на таа земја туку и на состојбата на соседното парче земја, како и на тоа кој живее таму“.
Клучен снабдувач со енергија
Орбан исто така истакна дека Украина зависи од Унгарија за 44 % од својата електрична енергија и 56 % од природниот гас што го троши. Тој додаде дека значителен дел од оваа енергија доаѓа од руски извори. Унгарските власти претходно ги наведоа овие бројки како одговор на критиките за блиските врски на Унгарија со Русија.
💥 “It’s not clear who attacked whom,” Hungarian PM Viktor Orbán said today at a presser on the Russia–Ukraine war, after an EU summit where he opposed any financial help for Ukraine. He’s escalating his rhetoric, for the first time openly questioning that Russia started the war. pic.twitter.com/liuQGa0Dsm
— Szabolcs Panyi (@panyiszabolcs) December 19, 2025
Еден ден претходно, унгарскиот премиер коментира за руската инвазија на Украина наведувајќи дека е „тешко да се каже кој кого нападнал“, што е спротивно на преовладувачкиот меѓународен став за војната.
Во својот говор во саботата тој исто така го повтори својот став дека обезбедувањето воена помош за Украина само го продолжува конфликтот и, според него, не им служи на интересите на Украина.
Европа
„Асошиетед прес“: Русија наводно развива ново оружје за уништување на сателитите „Старлинк“
Разузнавачките агенции на две членки на НАТО се сомневаат дека Русија развива ново антисателитско оружје дизајнирано да ја нападне констелацијата „Старлинк“ на Илон Маск со деструктивни облаци од шрапнели во орбитата, со цел да ја ограничи западната вселенска супериорност, што ѝ помогна на Украина на бојното поле, објавува „Асошиетесд прес њуз“.
Според разузнавачките информации, во кои увид имал „Асошиетед прес“, таканареченото оружје со зонски ефект би се обидело да ги преплави орбитите на „Старлинк“ со стотици илјади топчиња со висока густина, потенцијално онеспособувајќи повеќе сателити одеднаш, но исто така ризикувајќи катастрофална колатерална штета на други орбитални системи.
Аналитичарите што не ги виделе извештаите изразуваат сомнеж дека таквото оружје би можело да функционира без да предизвика неконтролиран хаос во вселената за компаниите и земјите, вклучувајќи ги Русија и нејзиниот сојузник Кина, кои се потпираат на илјадници сателити во орбитата за комуникации, одбрана и други витални потреби.
Ваквите последици, вклучувајќи ги и ризиците за сопствените вселенски системи, би можеле да ја одвратат Москва од распоредување или користење такво оружје.
Сомнежи на експертите
„Не верувам во тоа. Навистина не верувам во тоа“, рече Викторија Самсон, експерт за вселенска безбедност во фондацијата Secure World. „Искрено, би била многу изненадена ако направат нешто такво“.
Сепак, командантот на вселенската дивизија на канадската војска, бригаден генерал Кристофер Хорнер, рече дека таквата руска работа не може да се исклучи во светлината на претходните американски обвинувања дека Русија исто така развива неселективно нуклеарно оружје базирано во вселената.
„Не можам да кажам дека сум свесен за таков систем. Но, тоа не е неверојатно“, рече тој. „Ако извештаите за систем на нуклеарно оружје се точни и ако се подготвени да го развијат и да одат до тој степен, тогаш не би бил шокиран ако нешто малку помало од тоа, но еднакво штетно, е во нивниот дофат на развој“.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, не одговори на барањата за коментар. Русија претходно повика на напори на Обединетите нации за спречување поставување оружје во орбитата, а претседателот Владимир Путин рече дека Москва нема намера да постави нуклеарно оружје во вселената.
„Старлинк“ како клучна закана
Според разузнавачките информации, Русија го смета „Старлинк“ за особено сериозна закана. Илјадниците сателити во ниска орбита беа клучни за опстанокот на Украина против руската инвазија, која сега е во четвртата година.
Украинските сили ја користат брзата интернет-услуга на „Старлинк“ за комуникации на бојното поле, таргетирање оружје и други цели како што прават и цивилите и владините претставници, каде што руските напади ги прекинаа комуникациите. Руските претставници постојано предупредуваат дека комерцијалните сателити што ѝ служат на украинската војска би можеле да бидат легитимни цели.
Европа
Данската пошта ја прекинува доставата на писма по 400 години
По повеќе од 400 години традиција, данската поштенска служба „ПостНорд“ ќе го достави своето последно писмо на 30 декември, затворајќи важно поглавје во историјата на земјата.
Дигитализацијата ги затвора поштенските услуги
Претходно оваа година, „ПостНорд“ објави крај на доставата на писма во Данска, наведувајќи ја брзата дигитализација и драстичниот пад на обемот на поштата како главни причини. Во текот на изминатите 25 години, доставата на писма во земјата опадна за повеќе од 90 проценти. Како резултат на промените, компанијата ќе отпушти 1.500 работни места и ќе отстрани ист број од своите иконски црвени поштенски сандачиња.
Носталгичните Данци ги зграпчуваат поштенските сандачиња
Фактот дека на Данците сè уште им недостига стариот начин на испраќање пошта е потврден од неверојатниот интерес за купување расклопени поштенски сандачиња. Кога 1.000 од нив беа понудени на продажба претходно овој месец, тие се распродадоа за само три часа. Цената за поштенски сандачиња во добра состојба беше 2.000 дански круни (268 евра), додека оние со повидливи знаци на употреба беа продадени за 1.500 круни (201 евро).
Приватна компанија ја презема услугата
Иако „ПостНорд“ ја прекинува доставата на писма во Данска, ќе ја продолжи услугата во соседна Шведска и ќе понуди ограничени повратни средства за неискористени дански марки. Услугата за достава на писма во Данска ќе ја преземе приватната компанија „Дао“ од јануари.
Компанијата планира да ги прошири своите операции за да ја исполни законската обврска дека поштенската опција мора да остане достапна за сите граѓани.

