Европа
Папата во Ереван за турскиот геноцид врз Ерменците
Поглаварот на Римокатоличката црква папата Франциск се помоли во саботата утрото пред вечниот оган во меморијалниот комплекс на ридот Цицернакаберд посветен на жртвите од турскиот геноцид над Ерменците во Отоманската империја пред крајот на Првата светска војна, и притоа истакна дека „сеќавањето на трагедијата не може да биде потиснато“.
Придружуван од ерменскиот претседател Серж Саркасјан, папата Франциск прво положи венец пред мавзолејот и се спушти во овалниот двор со 12 гигантски блокови кои ги претставуваат 12-те покраини во кои Ерменците биле жртви на масакрот во 1915/1916 година извршено од Отоманското царство во кој се тврди дека се убиени околу 1,5 милиони луѓе. Папата потоа ја посети градината каде го зали засаденото дрво во знак на мирот и обновата, а пота седна и ја отвори големата златна книга, пренесуваат агенциите.
„Се молам тука, со болка во срцето, никогаш повеќе да не се случат вакви трагедии, се молам човештвото да не заборави за да знае да го победи злото со доброто. Господ да го чува сеќавањето на ерменскиот народ! Сеќавањето не може да се потисне, ниту да се заборави! Сеќавањето е извор на мирот и на иднината!“, напиша папата во пораката.
Од меморијалниот комплекс, инаку, погледот се протега кон планината Арарат прeкриена со снег. Ова возвишување, кое сега се наоѓа во Турција, е симболот на ерменската христијанска култура и многумина, па и научници, веруваат дека на него се сопрела библиската Арка на Ное.
Претходно во петокот, на првиот ден од посетата на Ерменија, папата Франциск масовните убиства на Ерменците во Отоманското царство во текот на Првата светска војна ги нарече геноцид.
Агенциите забележуваат дека папата не се придржувал многу до подготвуваниот текста во ерменската катедрала Ечмиадзин, каде оддавајќи почест на декларацијата којашто во 2011 година ја потпишаа тогашниот папа Јован Павле Втори и поглаварот на Ерменската Апостолска Црква, Карекин Втори, го употреби терминот „геноцид“ за да ги опише споменатите масовни убиства на Ерменците., израз кој секогаш ги разгневува властите на Турција, како што тоа беше случај и пред една година кога Франциск првпат го употреби овој збор. Турција, смета дека станува збор за последици од воени дејствија и глад во кои загинале половина милиони луѓе меѓу кои и многу Турци, и оти немало систематско уништување на ерменското население, ниту такви наредби.
Обраќајќи им се на ерменскиот претседател и членовите на дипломатскиот кор, папата Франциск го употреби ерменскиот израз „Големо зло“ (Metz Yeghern), а потоа во претходно подготвениот текст го додаде зборот „геноцид“ алудирајќи на, како што рече, „првата во низата катастрофи коишто го добележаа минатиот век“.
Папата со световно име Хорхе Берхољо се сретна во Ерменија со десетина потомци на лицата кои успеале да го преживеат геноцидот, бидејќи ги примил тогашниот папа Бенедикт Петнаесетти во папскиот дворец Кастел Гандолфо во близина на Рим во времето на Првата светска војна.
Ова е 14-ти патување во странство за папата Франциск во изминатите три години од неговиот понтификат, и во прв ред има верска димензија – давање поттик на повторното раѓање на христијанството во Ерменија, која беше дел од атеистичкиот комунистички блок.
Христијанската традиција во Ерменија е древна и една најстарата на европскиот континент. Ерменија е првата земја во светот којашто го прифатила христијанството како државна религија уште во 301 година по Христос, а 90 отсто од 3,3 милиони жители во земјата се верници на Ерменската апостолска црква, која е одвоена од Рим.
Во својата намера да за приближување со источните цркви , папата Франциск ќе сослужува во Божествената литургија со Карекин Втори католикосот на сите Ерменци, односно врховниот поглавар на Ерменскаата апостолска црква. Папата, исто така, се сретна и со малата католичка заедница во Ѓумри, град кој на 7-ми декември 1988 година беше погоден од тежок земјотрес.
Тогаш во потресот од 7 степени за 30 секунди се уништени градовите Спитак, Ленинкан (сегашен Гјури, Кировакан (сега Ванадзор) и Степанаван. Во овој земјитрес настрадале вкупно 21 град и 350 села, при што 58 биле целосно уништени. Според официјалните податоци загинале 25.000 луѓе, 140.000 останале инвалиди, а 514.000 останеле без домови./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

