Европа
Победа на десноцентристот Соуза на претседателските избори во Португалија

На претседателските избори кои се одржаа во Португалија во неделата победи кандидатот на партиите од десницата и од центарот Марселу Ребелу де Соуза, покажуваа резултатите од гласањето, а овој резултат би требало да придонесе за задржување на политичката рамнотежа по победата на левицата на парламентарните избори во октомври.
По обработката на 99 отсто од избирачкиот материјал се чини дека Марселу Ребелу де Соуза го надминал прагот од 50 отсто од гласовите за победа уште во првиот круг. Според прелиминарните податоци на изборната комисија, за него гласале 52 отсто од излезените избирачи, при традиционално ниската излезност на претседателските избори од 48,4 отсто, малку повеќе од минатите претседателски избори во 2011 година.
Всушност, главното прашање на португалските претседателски избори беше дали ќе има втор круг, бидејќи сите анкети покажуваа уверлива победа на де Соуза, поранешен новинар и поранешен лидер на социјалдемократска партија од десниот центар. Неговиот главен ривал, Сампајо де Новуа, поранешен прв човек на Лисабонскиот универзитет, поддржан од Социјалистичката партија, според прелиминарните резултати освоил 22,8 отсто од гласовите.
Тројката кандидати, спротивно од предвидувањата во анкетите, ја заокружува поддржуваната од крајно левите сили европратеничката Мариса Матиас. Матиас, потпретседателка на партијата Европска левица, која одржува тесна соработка со шпанската Подемос и грчката Сириза, освои малку над 10 отсто од гласовите, иако анкетите ѝ го предвидуваа четвртокот место.
Вкупно на претседателските избори се кандидираа десет претенденти, што претставува рекорд кога станува збор за Португалија.
Португалскиот претседател, кој се избира со мандат од пет години, има поголеми овластувања од повеќето негови колеги по должност од другите европски демократии. Има право да стави вето на законите изгласани во парламентот, го дава мандатот и инструкциите за формирање влада, може да распише избори па и да го распушти парламентот.
Сепак, должноста на португалскиот претседател во практиката главно е церемонијална, но сега може да одигра важна улога во моментот на политичката несигурност, каква што завладеа во земјата откако на парламентарните избори пред три месеца немаше јасен победник, со овластувањата да го разреши премиерот или да го распушти парламентот..
Де Соуза вети дека како претседател ќе гради консензус, што на Португалија најверојатно ќе ѝ биде потребен во периодот кога нестабилната влада на умерените социјалисти од левиот центар, која во парламентот зависи од поддршката на партиите од крајната левица, се обидува да ги усогласи своите предизборни ветувања дека ќе ја прекине економската криза и острите мерки на штедење со намалување на буџетскиот дефицит, што ѝ го вети на Европската унија.
Повеќето политички коментатори не веруваа дека владата под водството на социјалистите ќе успее да издржи четири години, па новиот претседател би можел да одигра клучна улога или како посредник меѓу партиите или користејќи ги своите овластувања да го распушти парламентот и да распише нови избори.
Де Соуза на должноста го наследува конзервативецот Анибал Кавако Силва кој изјави дека мандатот ѝ го доверил на социјалистичката влада само затоа што уставот му брани во последните шест месеци од мандатот да распише нови парламентарни избори./крај/мф/сн
Извор: Reuters/AFP
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Русија очекува да се договори за датум за третата рунда мировни преговори со Украина

Русија очекува да се договори за датум за третата рунда мировни преговори со Украина следната недела, изјави портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.
Функционерот на Кремљ, Владимир Медински, кој ја предводи руската делегација, е во контакт со својот украински колега, изјави Песков.
Обновувајќи ги разговорите по повеќе од три години, двете страни се сретнаа лице в лице во Истанбул на 16 мај и на 2 јуни, што доведе до серија размени на затвореници и враќање на телата на загинатите војници.
Сепак, не е постигнат никаков напредок кон прекин на огнот за кој Украина се залага со поддршка од Западот. Русија вели дека сака конечно решение, а не само пауза во борбите, и инсистира на територијални и други барања за кои Украина вели дека би значеле капитулација.
Конфликтот се интензивира во последните неколку недели, при што Русија изврши некои од своите најтешки воздушни напади во војната, а Украина користеше беспилотни летала за да ги изненади воздушните бази и ѝ нанесе голема штета на руската флота бомбардери способни да носат нуклеарно оружје.
Европа
(Видео) Пропалестински активисти упаднаа во британска база, велат дека оштетиле два авиона

Пропалестински активисти упаднаа во воздухопловната база „РАФ Бриз Нортон“ и испрскаа два воени авиони со црвена боја. Снимките објавени на веб-страницата на „Палестинската акција“ покажуваат две лица во воздухопловната база во Оксфордшир.
Едно од лицата вози скутер до танкер за полнење гориво во воздух „ербас војаџер“ и се чини дека прска боја во неговиот млазен мотор. „Палестинската акција“ соопшти дека авионите за полнење гориво биле исклучени од употреба, а активистите успеале да ги избегнат обезбедувањето и апсењето.
BREAKING: Palestine Action break into RAF Brize Norton and damage two military aircrafts.
Flights depart daily from the base to RAF Akrotiri in Cyprus.
From Cyprus, British planes collect intelligence, refuel fighter jets and transport weapons to commit genocide in Gaza. pic.twitter.com/zzmFqGKW8N
— Palestine Action (@Pal_action) June 20, 2025
Британското Министерство за одбрана остро го осуди „вандализмот врз имотот на Кралските воздухопловни сили“ и изјави дека тесно соработува со полицијата, која го истражува инцидентот.
„Палестинската акција“ е вклучена во слични активности уште од почетокот на војната во Газа, а нејзините акции првенствено се насочени кон компаниите за оружје. Во мај групата ја презеде одговорноста за боењето на американски воен авион во Ирска со спреј.
Европа
(Видео) Украина: Руските напади со дронови врз станбени згради предизвикаа огромни пожари

Едно лице загина, а најмалку 14 други беа повредени кога руски беспилотни летала го нападнаа украинскиот град на Црното Море, Одеса, во текот на ноќта оштетувајќи високи згради и железничка инфраструктура, соопштија денеска локалните власти и обвинителите. Одеса, најголемото црноморско пристаниште во Украина, клучен центар за увоз и извоз, е под постојани руски ракетни и беспилотни напади од почетокот на војната.
„И покрај активната воздушна одбрана, оштетена е цивилна инфраструктура, вклучувајќи станбени згради, универзитет, гасовод и приватни автомобили“, изјави локалниот гувернер Олех Кипер на „Телеграм“. Кипер објави фотографии од запалени куќи и високи згради.
🔴 One killed and 14 injured, including 3 rescuers, in overnight Russian attack on Odesa. pic.twitter.com/Xe0JOL5yE4
— UNITED24 Media (@United24media) June 20, 2025
Локалните служби за итни случаи соопштија дека имало најмалку 10 напади со беспилотни летала врз станбени згради предизвикувајќи огромни пожари. Украинските воздухопловни сили денес соопштија дека Русија лансирала 86 беспилотни летала во Украина во текот на ноќта.
Војската соопшти дека нејзините сили за воздушна одбрана собориле 34 беспилотни летала, а 36 беспилотни летала биле изгубени, што укажува дека украинската војска ги пренасочила користејќи електронско војување или дека станува збор за симулатори на беспилотни летала што не носеле бојни глави.
Војската објави дека беспилотните летала погодиле осум локации. Украинската државна железничка компанија „Укрзализниција“ објави дека железничката станица во Одеса била оштетена за време на нападот, со оштетени далноводи и пруги. Неколку приватни и повеќекатни куќи биле оштетени во напад со беспилотни летала во Харков, североисточна Украина, во текот на ноќта, соопштија властите на Харков.