Европа
Почина ирскиот свештеник кој стана симбол на Крвавата недела

Ирскиот свештеник кој мавташе со своето бело со крв замачкано шамиче кон британските војници кои пукаа врз цивилите на ткн „Крвава недела“ во 1972 година, почина во понеделникот на 82 години, соопшти Католичката црква.
Британските војници на 13-ти март 1972 година во северноирското гратче Дери отворија оган врз мирните католички демонстранти убивајќи 14 невооружени цивили.
Настанот во историјата остана забележан како Крвавата недела, проследен со многу неразјаснети теории, а фотографијата на свештеникот Едвард Дејли, кој со белото шамиче мавташе кон британските војници и истовремено им помагаше на ранетите, е еден од највпечатливите симболи на насилствата во Северна Ирска.
Едвард Дејли, кој подоцна ќе стане бискуп на Дери и неуморен мировен активист, починал рано утрото во понеделникот, објави Ирската бискупска конференција.
Неговото сведочење за настаните на Крвавата недела помогна јавноста да застане на страната на демонстрантите. Во тоа време британската војска го отфрли неговото сведочење како пристрасно, но во истрагата спроведена во 2010 година се покажа како точно. Заклучокот од истрагата дека цивилите се убиени без никаква причина го натера тогашниот британски премиер Дејвид Камерон да се извини.
Но Крвавата недела го измени текот на безредијата во Северна Ирска, коешто избувна кон крајот на шеесеттите години од XX, и му даде потстрек на насилството од страна на Ирската републиканска армија (IRA). Насилството во Северна Ирска беше запрено дури со мировниот договор на Велики петок во 1998 година, но дотогаш животите ги загубија 3.600 луѓе.
Бискупот Дејли се бореше за правда за невините жртви на настаните во Северна Ирска, вклучително и ткн Бирмингемска шестка, чии членови беа погрешно осудени за поставување бомби во два англиски паба. Минаа невини 16 години во затвор, пред да бидат ослободени. Случајот до денес е познат како една од најголемите злоупотреби на британскиот правосуден систем.
„Бискупот Едвард ќе остане запаметен како бестрашен градител на мирот“, изјави ирскиот надбискуп Ијмон Мартин.
Сверноирскиот вицепремиер Мартин МекГинис, кој беше активен член на IRA во периодот на Крвавата недела, изјави дека „Дејли 40 години беше во право“, бидејќи не ја штедеше ниту IRA, втората страна во судирот со Британците.
Британскиот министер за Северна Ирска, Џејмс Брокеншир, изјави дека Дејли бил „икона на граѓанското општество која ќе остане трајно запаметена поради неуморното заговарање на мир за сите./крај/мф/сн
Извор: Reuters
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Франција и Германија се мобилизираат; Макрон: Му дадов ветување на Туск

Франција денес соопшти дека одлучила да мобилизира три борбени авиони „Рафал“ за заштита на полскиот воздушен простор и источна Европа заедно со НАТО, по руските упади со беспилотни летала во Полска, додека Германија изјави дека ќе ги засили своите обврски на источното крило на НАТО.
„Вчера му го дадов ова ветување на полскиот премиер Доналд Туск“, објави францускиот претседател Емануел Макрон денес на Икс, додавајќи дека разговарал и со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, и со британскиот премиер Кир Стармер.
„Нема да попуштиме пред зголеменото заплашување од Русија“, рече тој.
Германија, исто така, ќе ги засили своите обврски на источното крило на НАТО по инцидентот со дроновите во Полска, изјави владиниот портпарол Стефан Корнелиус.
Тој рече дека војската на германскиот Бундесвер ќе го прошири и продолжи својот воздушен надзор над Полска. Два борбени авиони „Еурофајтер“ на Бундесвер веќе извршуваат извидувачки летови над Полска, кои беа планирани до 30 септември. Тие полетуваат од нивната база во близина на северниот германски град Росток.
Мерц: Ова е сериозен инцидент, а не несреќа
Бројот на авиони сега ќе се удвои на четири, а извидувањето е продолжено најмалку до 31 декември, соопшти германското Министерство за одбрана. Канцеларот Фридрих Мерц вчера изјави дека не верува дека нарушувањето на полскиот воздушен простор од страна на руски беспилотни летала е несреќа, туку инцидент што претставува многу сериозна закана за мирот во цела Европа.
Варшава регистрираше 19 нарушувања на својот воздушен простор од страна на руски беспилотни летала завчера и вчера. Русија негираше одговорност за инцидентот. Полска беше поддржана од своите сојузници во НАТО во соборувањето на беспилотните летала, прв пат членка на воениот сојуз да отвори оган за време на војната на Русија во Украина.
Полскиот претседател го опиша инцидентот како обид на Русија да го тестира одговорот на Варшава и НАТО. Советот за безбедност на Обединетите нации ќе се состане утре за да разговара за упадите на беспилотните летала во полскиот воздушен простор.
фото: принтскрин
Европа
Зеленски: Размислете внимателно за вашите капацитети за воздушна одбрана

Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска ги повика сојузниците на Киев да ги преиспитаат своите капацитети за воздушна одбрана откако беспилотните летала, за кои Варшава тврди дека се руски, влегоа во полскиот воздушен простор.
Зборувајќи во Киев заедно со финскиот претседател Александар Стаб, Зеленски рече дека Украина е отворена и подготвена да ги поддржи сојузничките напори. Украина одби многу руски воздушни напади користејќи украинско и странско оружје, од митралези до напредни ракети.
Зеленски рече дека земји како Полска треба да размислат за слични повеќеслојни пристапи бидејќи ракетните системи како што е американскиот систем „Патриот“ се премногу скапи за употреба против поевтини руски беспилотни летала.
„Никој во светот нема доволно ракети за да собори сите различни видови дронови“, рече тој. Полска, со поддршка на сојузниците од НАТО, вчера собори неколку дронови што влегоа во нејзиниот воздушен простор.
Полскиот претседател го опиша инцидентот како руска провокација насочена кон тестирање на одговорите на Полска и НАТО. Зеленски рече дека Украина, која развила софистициран домашен пристап за одбивање на руските напади, е во позиција да им помогне на своите сојузници во тоа.
Тој рече дека полскиот премиер Доналд Туск веќе се согласил да испрати воени претставници во Украина за таа цел. Полските воени претставници ќе бидат обучени да соборуваат дронови, изјави извор запознаен со ова прашање.
фото: принтскрин
Европа
Русија: Полјаците не ни доставија никакви докази дека дроновите се од наше потекло

Москва тврди дека Полска не доставила никакви докази што покажуваат дека беспилотните летала што биле соборени во Полска се од руско производство.
Вршителот на должноста амбасадор на Русија во Полска, Андреј Ордаш, потврди за новинската агенција „РИА новости“ дека бил повикан од полското Министерство за надворешни работи по инцидентот.
Ова е првиот коментар на Русија по инцидентот, кој се случи преку ноќ.