Европа
Шкотска „ја разгори“ Каталонија
Зајакнувањето на движењето за независност на Шкотска предизвика разгорување на националните страсти и во шпанскиот регион Каталонија.
Во четвртокот најавени се демонстрации на Каталонците кои се залагаат за отцепување од Шпанија. Најновите анкети во Шкотска, каде на 18-ти септември се одржува референдум за независност, покажаа дека мнозинството Шкоти сакаат да излезат од Обединетото Кралство.
Претседателот на Каталонија, Артур Мас, и покрај острото спротиставување на шпанската влада, најавил план за одржување „консултации“ за независност на 9-ти ноември оваа година.
„Емоциите на Каталонците сега, токму пред најавените демонстрации, дополнително ги ’запалија’ Шкотите“, истакна 32-годишниот архитект Џозеф Марија Гуел, претставник во Каталонското национално собрание на групата за незаисност на регионот.
„Случајот со Шкотите покажува дека со дијалог и политичка волја на Мадрид можеме да го решиме ова демократски“, нагласил Гуел.
Каталонија во четврток, на 11 септември го слави националниот празник „Диада“, кој се паѓа точно на само една седмица пред референдумот во Шкотска.
На овој ден во 1714 година силите на шпанскиот крал Фелипе Петти ја поразиле каталонската војска.
Голем број жители во североисточниот дел на Шпанија го доживуваат овој ден како ден на губењето на автономијата.
Овогодинешнбиот „Диада“ ќе биде посветен на освојувањето право на одржување гласање за тоа дали Каталонците треба да се отцепат од Шпанија, што за шпанската влада, пак, е неуставен чекор.
„Во Шкотска веќе победија бидејќи им е дозволено гласање“, рекла претседателката на Каталонското национално собрание, Карме Форсадел, која додала дека доколку желбата за самостојност во Шкотска победи таквиот тек на настаните ќе им одговара на Каталонците нагласувајќи дека тие потоа ќе ги следат реакциите на Европската унија.
Во Каталонија живеат 7,5 милиони жители, кои се гордеат со својот каталонски јазик и култура.
Каталонија сочинува една петтина од шпанската економија, но таа е тешко погодена од финансиската криза која избила во 2008 година.
Масовните демонстрации на националниот ден „Диада“ започнаа во 2012 година кога улиците на Барселона беа преплавени со демонстранти. Една година подоцна, во 2013, стотици илјади демонстранти формираа човечки синџир по целата должина на брегот на Каталонија.
Оваа година, каталонските демонстранти планираат на двете централни авении во Барселона да формираат буква „В“ за остварување на правото на глас.
Организаторите истакнале дека повеќе од 455 илјади лица се пријавиле до сега за учество на демонстрациите, кои ќе се одвиваат под слоганот „Време е сега“, а улиците ќе бидат преплавени со црвеножолтите знамиња на Каталонија, пренесуваат светските медиуми.
По последната средба со шпанскиот премиер, Маријана Рахој, во јули, шпанскиот премиер порашал дека до гласање „не може и нема да дојде“.
Рахој истакнал дека такви нешто нема предвидено во уставот на Шпанија.
За разлика од Шкотска, на која референдумот и го одобри британската влада, каталонскиот план за „консултации“ за независност се соочува со жесток отпор помеѓу националните лидери.
Каталонското движење кое се противи на независноста, Каталонско граѓанско општество, одбива Каталонија да се споредува со Шкотска.
„Тоа се две различни реалности. Каталонија е регион, не нација како Шкотска“, истакнал потпретседателот на Каталонското граѓанско општество, Сузан Балтран.
„Ние сме две земји кои се борат за иста работа“, порачал 54 годишниот трговец Салвадор Горо.
„Доколку работите тргнат на добро за нив, ќе биде добро и за нас“, заклучил Каталонецот Горо во пресрет на демонстрациите на каталонските демонстранти кои се најавени за четврток, на националниот празник „Диаду“, пренесува агенцијата AFP./крај/мф/ап
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Снимено уривањето на огромен руски воен транспортен авион, се преполови во воздух
Рускиот канал на Телеграм „Маш“ објави снимка од падот на рускиот воен транспортен авион Ан-22 во регионот Иваново. Снимката го прикажува авионот како се распаѓа во воздух.
Ан-22 се урна минатиот вторник. Руската државна новинска агенција Тасс објави, повикувајќи се на службите за итни случаи, дека сите седум членови на екипажот загинале во несреќата.
✈️Moment of the crash of the Russian military transport aircraft An-22 https://t.co/TnvYdBNXB9 pic.twitter.com/7u5xoRh2wx
— Special Kherson Cat 🐈🇺🇦 (@bayraktar_1love) December 14, 2025
Се верува дека инцидентот е предизвикан од технички дефект на авионот, кој е во употреба повеќе од 50 години, објави подоцна деловниот весник „Комерсант“, повикувајќи се на анонимни извори. Тасс соопшти дека авионот бил на закажан лет по поправките и се урна во близина на резервоар. Остатоците од авионот се пронајдени во водата.
Европа
Зеленски стигна во Берлин, ќе се сретне со американскиот преговарачки тим
Украинскиот претседател Володимир, Зеленски, пристигнал во Берлин, каде што во текот на денот треба да се сретне со американскиот преговарачки тим за да разговара за предлогот за постигнување мир во Украина.
– Се фокусираме на тоа како сигурно да ја гарантираме безбедноста на Украина, така што искуството со Будимпештанскиот меморандум и руската инвазија никогаш повеќе нема да се случи. Сметаме на конструктивни разговори – рече Зеленски во објава на платформата X.
Тој рече дека сè уште не добил официјален одговор од Соединетите Американски Држави на најновите предлози за мировен план.
Пред неговото пристигнување, Зеленски нагласи дека сака да ги убеди Американците да ја поддржат идејата за замрзнување на фронтовската линија во Украина во нејзината сегашна состојба пред било какви преговори со Москва.
Американската делегација ја предводат специјалниот пратеник Стив Виткоф и Џаред Кушнер, зетот на претседателот Доналд Трамп.
Извори од германската влада за „Билд“ изјавија дека разговорите со претставниците на Украина во Берлин ќе траат два дена , а дека денес ќе се одржат прелиминарни разговори со советници за надворешна политика, вклучувајќи ги и претставниците на САД и Украина.
Европа
Речиси три четвртини од Европејците ја поддржуваат ЕУ, рекордна поддршка за еврото и за заедничка одбрана
Речиси три четвртини од граѓаните на Европската Унија (ЕУ) сметаат дека нивната земја имала корист од членството во Унијата, покажува најновиот Евробарометар.
Според податоците, 59% од Европејците се оптимисти за иднината на ЕУ, а 73% се чувствуваат како граѓани на Унијата. Довербата во институциите останува висока, при што 48% изјавиле дека им веруваат на европските институции.
Анкетата покажува и рекордна поддршка за еврото – 74% од испитаниците го поддржуваат воведувањето на единствената валута, а во Еврозоната процентот изнесува 82%.
Во однос на заедничката одбрана и безбедност, 79% од граѓаните го поддржуваат воспоставувањето на заедничка политика меѓу земјите-членки, што е втор највисок резултат од 2004 година. Повеќе од две третини (67%) сметаат дека ЕУ е „место на стабилност“ во свет полн со немири, а 83% веруваат дека Унијата треба да ги диверзифицира трговските односи за да ја зајакне економската независност.
77% од Европејците сметаат дека инвазијата е закана за безбедноста на ЕУ, додека 73% ја поддржуваат економската блокада на Русија. Повеќе од три четвртини (81%) го поддржуваат приемот на бегалци од Украина, а 57% се согласуваат со финансирање на набавката и испораката на воена опрема за Киев.
Граѓаните сметаат дека главните приоритети на буџетот на ЕУ треба да бидат вработувањето, социјалните прашања и јавното здравје (42%), образование, култура и медиуми (36%) и одбрана и безбедност (35%).
Истражувањето, спроведено помеѓу 9 октомври и 5 ноември 2025 година во сите 27 земји-членки, вклучуваше 26.445 интервјуа лице в лице.

