Европа
Шкотска „ја разгори“ Каталонија

Зајакнувањето на движењето за независност на Шкотска предизвика разгорување на националните страсти и во шпанскиот регион Каталонија.
Во четвртокот најавени се демонстрации на Каталонците кои се залагаат за отцепување од Шпанија. Најновите анкети во Шкотска, каде на 18-ти септември се одржува референдум за независност, покажаа дека мнозинството Шкоти сакаат да излезат од Обединетото Кралство.
Претседателот на Каталонија, Артур Мас, и покрај острото спротиставување на шпанската влада, најавил план за одржување „консултации“ за независност на 9-ти ноември оваа година.
„Емоциите на Каталонците сега, токму пред најавените демонстрации, дополнително ги ’запалија’ Шкотите“, истакна 32-годишниот архитект Џозеф Марија Гуел, претставник во Каталонското национално собрание на групата за незаисност на регионот.
„Случајот со Шкотите покажува дека со дијалог и политичка волја на Мадрид можеме да го решиме ова демократски“, нагласил Гуел.
Каталонија во четврток, на 11 септември го слави националниот празник „Диада“, кој се паѓа точно на само една седмица пред референдумот во Шкотска.
На овој ден во 1714 година силите на шпанскиот крал Фелипе Петти ја поразиле каталонската војска.
Голем број жители во североисточниот дел на Шпанија го доживуваат овој ден како ден на губењето на автономијата.
Овогодинешнбиот „Диада“ ќе биде посветен на освојувањето право на одржување гласање за тоа дали Каталонците треба да се отцепат од Шпанија, што за шпанската влада, пак, е неуставен чекор.
„Во Шкотска веќе победија бидејќи им е дозволено гласање“, рекла претседателката на Каталонското национално собрание, Карме Форсадел, која додала дека доколку желбата за самостојност во Шкотска победи таквиот тек на настаните ќе им одговара на Каталонците нагласувајќи дека тие потоа ќе ги следат реакциите на Европската унија.
Во Каталонија живеат 7,5 милиони жители, кои се гордеат со својот каталонски јазик и култура.
Каталонија сочинува една петтина од шпанската економија, но таа е тешко погодена од финансиската криза која избила во 2008 година.
Масовните демонстрации на националниот ден „Диада“ започнаа во 2012 година кога улиците на Барселона беа преплавени со демонстранти. Една година подоцна, во 2013, стотици илјади демонстранти формираа човечки синџир по целата должина на брегот на Каталонија.
Оваа година, каталонските демонстранти планираат на двете централни авении во Барселона да формираат буква „В“ за остварување на правото на глас.
Организаторите истакнале дека повеќе од 455 илјади лица се пријавиле до сега за учество на демонстрациите, кои ќе се одвиваат под слоганот „Време е сега“, а улиците ќе бидат преплавени со црвеножолтите знамиња на Каталонија, пренесуваат светските медиуми.
По последната средба со шпанскиот премиер, Маријана Рахој, во јули, шпанскиот премиер порашал дека до гласање „не може и нема да дојде“.
Рахој истакнал дека такви нешто нема предвидено во уставот на Шпанија.
За разлика од Шкотска, на која референдумот и го одобри британската влада, каталонскиот план за „консултации“ за независност се соочува со жесток отпор помеѓу националните лидери.
Каталонското движење кое се противи на независноста, Каталонско граѓанско општество, одбива Каталонија да се споредува со Шкотска.
„Тоа се две различни реалности. Каталонија е регион, не нација како Шкотска“, истакнал потпретседателот на Каталонското граѓанско општество, Сузан Балтран.
„Ние сме две земји кои се борат за иста работа“, порачал 54 годишниот трговец Салвадор Горо.
„Доколку работите тргнат на добро за нив, ќе биде добро и за нас“, заклучил Каталонецот Горо во пресрет на демонстрациите на каталонските демонстранти кои се најавени за четврток, на националниот празник „Диаду“, пренесува агенцијата AFP./крај/мф/ап
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Нема директни преговори меѓу Украина и Русија: трилатерални средби во Истанбул денес

Трилатерални средби најверојатно ќе се одржат во Истанбул денеска наместо мировни преговори што требаше да започнат меѓу делегациите на Русија и Украина во турскиот мегалополис, изјави синоќа извор од турското Министерство за надворешни работи.
„Трилатерални преговори меѓу САД, Украина и Турција“ од една страна и меѓу „Руската Федерација, Украина и Турција“ од друга страна се на дневен ред, рече изворот.
Затоа, се чини дека директни преговори меѓу Русија и Украина нема да се одржат.
Европа
Зеленски сака да го разоткрие Путин: ја игра неговата игра, но дали ќе успее, анализира „Скај“

Кога Володомир Зеленски денес ќе слета во Анкара на средба со турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган, тоа нема да биде уште еден протоколарен самит со ракувања и изјави за медиумите.
Она што ќе го видиме е игра на висок геополитички покер – Зеленски прифати улога во таа игра и сега се обидува да го оспори блефот на Владимир Путин пред очите на целиот свет, анализира „Скај“.
На масата ќе биде и Ердоган, кој може да игра улога на посредник и судија во оваа ситуација. Влоговите се огромни – иако изгледа неверојатно, можеби токму денеска може да почне расплетот на најкрвавата војна во Европа од 1940-тите.
Сепак, Зеленски сака да го искористи овој потег за да ги разоткрие изјавите на Путин за мир и да покаже дека тие се празни, бесмислени фрази без никаква содржина.
Доколку рускиот претседател се појави – што сега изгледа малку веројатно откако синоќа беше објавено дека доаѓа руска делегација, а не тој лично – Зеленски најави дека веднаш ќе отпатува од Анкара за Истанбул, каде што ќе се одржат директни преговори. Тоа е класична, но исто така многу промислена форма на психолошко надмудрување: Зеленски ја игра играта на Путин, но не му остава простор за маневрирање.
Актуелниот американски претседател Доналд Трамп го повика Зеленски да го прифати предлогот на Русија за директни преговори, што дојде неочекувано во неделата.
Тој предлог дојде откако Украина и нејзините сојузници повикаа на безусловно 30-дневно примирје – Кремљ се обиде да ја разблажи таа иницијатива со контрапредлог што би ги одложил конкретните потези. Зеленски сега ја прифати „понудата“ на Путин и практично го принуди да го направи следниот потег.
Секако, можно е Путин да се појави – тоа би бил знак дека го чувствува притисокот: санкциите, загубите на бојното поле, а можеби и факторот Трамп, му стануваат сè потешки.
Но, ако не се појави, ќе покаже она што многумина веќе го мислат – дека е агресор кој нема вистинска волја за мир и само одложува со испраќање пониска делегација.
Тоа би била морална победа за Украина – и можеби тоа би било доволно за Зеленски да добие поголема воена помош од администрацијата на Трамп, и покрај нивната досегашна воздржаност.
Клучното прашање е: може ли Путин да си дозволи лично да не учествува во мировните преговори во Турција? Можеби може. Но, секој ден што поминува без неговото пристигнување – особено откако предизвикот беше јавно упатен – сè појасно покажува кој навистина не сака војната да заврши.
Зеленски добро го знае ова. Па така, тој оди во Турција и седнува на масата, поканувајќи го Путин да седне спроти него. Понекогаш дипломатијата не е прашање на преговори и компромис. Понекогаш самото појавување е доволно.
Европа
Финска сака да го зголеми бројот на резервисти за 125.000 со зголемување на старосната граница на 65 години

Финска размислува за зголемување на старосната граница за резервистите во вооружените сили на 65 години, според локалните медиуми, пренесува Анадолија.
Потсетувајќи дека моменталната старосна граница е 50 години за обични војници и 60 години за подофицери и офицери, јавниот радиодифузен сервис објави дека реформата има за цел да го зголеми бројот на резервисти за 125.000.
Како таков, се очекува бројот на резервисти во Финска да достигне приближно еден милион луѓе до 2031 година, се додава.
Коментирајќи го прашањето, министерот за одбрана Анти Хакканен рече: „Не е доволно да се инвестира во опрема како што е набавка на големи борбени авиони и воени реформи. Потребно ни е и учество на финските граѓани“.
Според радиодифузерот, предлогот сега ќе премине во фаза на консултации до јуни, а владата има за цел да го достави до парламентот пред летниот одмор.