Европа
Специјалниот статус за Донбас во собраниска процедура

Украинскиот претседател, Петро Порошенко, го внесе во собраниска процедура предлог законот за специјален статус на реонот во Донецката и Луганската област, пренесуваат украинските медиуми.
Според France press овој предлог бил дел од мировниот план кој беше потпишан со проруските бунтовници на петти септември, со цел ставање крај на петмесечниот крвав конфликт.
Агенциите соопштуваат дека Порошенко стигнал на заседанието на Врховната рада која, како што е најавено, денеска би требало да го ратификува договорот за придружување на Украина во ЕУ.
Укринформ известува дека пратениците не го усвоиле предлогот да биде одржана затворена седница, поради што беше побарана пауза.
UNN наведува и дека планирано е парламентот на седницата да ја разгледа и ситуацијата во зоните на „изведување на антитерористичките операции“ во Донецкиот регион и се очекува излагање на министерот за одбрана, Валериј Гелетеј.
Порошенко во понеделникот на состанокот со шефовите на пратеничките групи образложил дека клучна точка на неговиот мировен план е прашањето за специјалниот статус на одредени реони во Донецката и Луганската област, кој ќе има точно временско ограничување од три години, „што всушност се елементи за децентрализација со полно и безусловно почитување на суверенитетот, територијалната целовитост и независност“ на Украина.
За време на трите години специјален статус, ќе биде овозможено „спроведување во живот на прашањето за длабока децентрализација, кое исто така треба да биде предмет на одредени измени во Уставот“, нагласил украинскиот претседател.
„Украинска правда“ пишува дека Порошенко предложил по истекот на трите години да се воведе посебен систем на самоуправа во одредени реони на Донецката и Луганската област, кои се наоѓаат во зоните каде се изведуваат специјалните операции.
„Според тој закон привремено, три години од стапување на сила на Законот, ќе се воведе цврст систем на локална самоуправа во одредени региони на Донецката и Луганската област, реони, градови, села, кои на денот на стапување на сила на Законот се во рамки на реонот на изведување на антитерористички операции“, пишува весникот.
РИА Новости од Донецк јавува дека властите на самопрогласената Народна Република Донецк сметаат дека предлогот на Порошенко за нив „не е актуелен“, а премиерот на самопрогласената Народна Република Луганск, Генадиј Ципкалов, истакнал дека народот веќе направил избор односно дека се залага за „одвоена Народна Република Луганск“.
Руската агенција навела дека статусот на Донбас е камен на сопнување во преговорите на Киев и бунтовниците, чии лидери изјавиле дека претендираат на цела територија која е во составот на овие две области во источна Украина и дека нема да се согласат со специјален статус само за дел од териториите кои се наоѓаат под нивна контрола./крај/мф/ап
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Путин: Оваа криза не почна со рускиот напад врз Украина, резултат е на државниот удар во Украина, кој Западот го поддржа

Рускиот претседател Владимир Путин денес се обиде да ја оправда инвазијата на Украина пред сојузниците, обвинувајќи го Западот за провоцирање на конфликтот.
Тоталната инвазија на Украина беше наредена од Владимир Путин пред три и пол години. Во војната загинаа десетици илјади луѓе и беше опустошен голем дел од источна Украина.
Putin spoke at the Shanghai Cooperation Organization Summit.
He blamed the West for the "Ukrainian crisis" and said that "the root causes of the crisis" must be removed in order for peace to come.
Looks like Putin has made his choice: he's going to continue the war. https://t.co/yqVH2adAxs pic.twitter.com/kbqYtFnpyH
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) September 1, 2025
„Оваа криза не започна со рускиот напад врз Украина, туку е резултат на државниот удар во Украина, кој Западот го поддржа и охрабри“, рече Путин на самитот на Шангајската организација за соработка во кинескиот град Тјенџин.
„Друга причина за кризата се постојаните обиди на Западот да ја вовлече Украина во НАТО“, додаде рускиот претседател.
Како избувна војната?
Конфликтот во Украина започна во 2014 година по месеци масовни протести познати како Револуција на достоинството, кога беше соборен прорускиот претседател Виктор Јанукович. Кратко потоа, Русија го окупираше и анектираше Крим, а на истокот од земјата, во Донецк и Луганск, избувнаа борби меѓу украинските сили и проруските паравоени групи со директна поддршка од Москва. И покрај договорите од Минск од 2014 и 2015 година, војната во Донбас никогаш навистина не заврши.
Ситуацијата драматично ескалираше на 24 февруари 2022 година, кога Русија, по наредба на Путин, започна целосна инвазија на Украина.
Руските сили тргнаа од неколку правци, тргнувајќи и кон Киев, но наидоа на жесток украински отпор и беа принудени да се повлечат од северните региони. Војната потоа се концентрираше на југот и истокот од земјата, каде што се водеа најжестоките борби.
До ден денес, украинските градови остануваат систематски бомбардирани од руски ракети и беспилотни летала, додека Украина возвраќа со напади врз воени цели длабоко на руска територија. Конфликтот одзеде десетици илјади животи, расели милиони и претвори огромни делови од земјата во бојно поле, а мировните преговори се во застој.
фото: принтскрин
Европа
Европски научници: Пожарите на Медитеранот се директна последица од климатските промени

Незапаметени пожари ги опустошија северна Шпанија и Португалија во последните недели, а Европската Унија се соочува со најлошата сезона на пожари откако започнаа евиденциите во 2006 година. Рекорден број од еден милион хектари изгоре низ Унијата, површина приближно половина од големината на Велс, објави Би-би-си.
Шпанија и Португалија се особено тешко погодени, а научниците од ЕУ проценуваат дека е изгорена околу 1% од целиот Пиринејскиот Полуостров. Повеќе од две третини од вкупната изгорена површина во ЕУ е во овие две земји. Според Европскиот информативен систем за шумски пожари „Коперник“ (EFFIS), повеќе од 400.000 хектари изгореле во Шпанија од почетокот на годината до 26 август. Ова е шест пати повеќе од просекот за истиот период помеѓу 2006 и 2024 година. Соседна Португалија, исто така, бележи рекордни 270.000 хектари изгорени, речиси пет пати повеќе од просекот.
Вкупно, 684.000 хектари се изгорени на Пиринејскиот Полуостров оваа година, при што поголемиот дел од оваа површина е изгорена за само две недели. Пожарите се концентрирани во шумските области на северна Португалија и во шпанските региони Галиција, Астурија и Кастиља и Леон. Пожарот не ги поштеди ниту заштитените подрачја како што е Националниот парк Пикос де Европа, ниту трасата на мрежата за поклонение Камино де Сантијаго, која привлекува повеќе од 100.000 посетители во лето.
Овие настани предизвикаа најголема мобилизација на пожарникари во рамките на Механизмот за цивилна заштита на ЕУ досега.
Чадот од пожарите драстично го влоши квалитетот на воздухот, носен од јужните ветрови до Франција и Обединетото Кралство. Во посебна студија, научниците од групата World Weather Attribution на Империјал колеџ во Лондон директно ја поврзаа влошената сезона на пожари во Медитеранот со климатските промени.
Пожарите, исто така, создаваат маѓепсан круг со ослободување на огромни количини јаглерод диоксид (CO2) во атмосферата, што дополнително ја затоплува планетата. Според податоците на ЕУ, CO2 ослободен од пожарите во Шпанија оваа година достигна рекордни 17,68 милиони тони.
Експертите предупредуваат дека почестите и посериозни пожари низ Европа веројатно ќе продолжат.
фото: принтскрин
Европа
Принцот Хари оди во Велика Британија на третата годишнина од смртта на баба му, кралицата Елизабета

Британскиот принц Хари ќе пристигне во Обединетото Кралство на 8 септември, на третата годишнина од смртта на баба му, кралицата Елизабета Втора, за да присуствува на церемонијата на доделување награди за добротворната организација. Хари живее во Калифорнија откога се повлече од кралското семејство во 2020 година. Тој ќе се врати во својата татковина за да присуствува на 20-годишнината од наградите „Велчајлд“, се вели на веб-страницата на добротворната организација.
Хари е покровител на добротворната организација веќе 17 години, а за време на настанот на 8 септември ќе се сретне со тешко болни деца и со нивните семејства и ќе додели награда на инспиративно дете.
„Се чувствувам привилегиран што можам да присуствувам на наградите ‘Велчајлд’“, рече Хари.
View this post on Instagram
Неговото враќање во Обединетото Кралство сигурно ќе ги разгори шпекулациите за помирување со кралското семејство, пишува агенцијата „Франс прес“. Хари во интервју за Би-би-си во мај изјави дека сака да се смири со својот татко, кралот Чарлс III. Истиот месец 40-годишниот принц последен пат беше виден во својата татковина, каде што пристигна на судско рочиште.
„Мејл он сандеј“ објави фотографии во јули од состанокот меѓу кралот и советниците на Хари, што беше протолкувано како прв чекор кон помирување. Кралицата Елизабета II почина на 8 септември 2022 година во нејзината шкотска резиденција Балморал. Принцовите Вилијам и Хари последен пат беа видени заедно неколку дена подоцна во замокот Виндзор.
Расколот меѓу Хари и кралското семејство дополнително се влоши на почетокот на 2023 година кога принцот ги објави своите мемоари, во кои беше особено критичен кон својот брат и кон принцезата Кејт.
фото: принтскрин