Европа
Студената војна конечно заврши во Швајцарија
– Мостот Бад Саекинген
Блоковската Студена војна конечно е завршена во Швајцарија, тивко кон крајот на 2014 година, кога биле отстранети последните количества експлозив поставени по Втората светска војна од мостови, во тунели, покрај сообраќајници, штитејќи ја оваа богата алпска земја од можна странска инвазија.
Блоковската Студена војна конечно е завршена во Швајцарија, тивко кон крајот на 2014 година, кога биле отстранети последните количества експлозив поставени по Втората светска војна од мостови, во тунели, покрај сообраќајници, штитејќи ја оваа богата алпска земја од можна странска инвазија.
Меѓу последните објекти кои биле исчистени од експлозив бил мостот во Бад Саекинген, на северот, кој Швајцарија ја поврзува со Германија. Мостот изграден во XIV век е впишан како историски споменик во туристичките водичи, коишто меѓутоа не споменуваат дека се’ до октомври 2014 година во неговите темели лежеле стотици килограми експлозив ТНТ. Локалното население нешто и знаело за тие мини, но сепак во доменот на шпекулациите и воопшто немало информации со каква закана со децении живеело.
На почетокот од Втората светска војна, и тогаш и сега неутралната Швајцарија започнала со експлозиви да ги штити објектите од цивилната инфраструктура за да се заштити во случај на инвазија до странство со уништување на комуникациите. Од почетокот на 1940 година постоел концепт според кој во случај на напад војската би се повлекла во планините и би ги активирала поставените експлозиви.
Меѓутоа, по 1945 година експлозивот не бил отстранет, туку напротив засилен, особено во периодот на Студената војна кога тогашна западна Европа како дел од НАТО влезе во конфликт на работ од нова светска војна со Варшавскиот пакт предводен од тогашната велесила Советскиот сојуз. Од неколку стотици објекти кои биле заштитувани со мини од крајот на војната, бројот на таквите објекти се зголемил на две до три илјади во текот на 1980-те години во времето кога советските нуклеарни ракети од типот „СС-20“ беа кошмарот на западноевропските земји.
Советскиот сојуз, меѓутоа, се распадна во 1991 година, а Швајцарија не се откажувала од својата одбранбена доктрина и продолжила во неа да вложува милиони франци. Доктрината позната како „Швајцарско сирење“ се состоела во тоа секоја планина да се издупчи за во неа да се сокријат бункери и писти за одбрана од напад, вели за AFP Жулиен Гран, генерален секретар на Швајцарското здружение за воена историја.
Швајцарската армија дури неодамна призна дека таа стратегија е „застарена“, а на прашањето зошто толку долго се чекало, одбраната одговара дека немала доволен број стручни лица за таа работа да ја извршат во строгите безбедносни услови.
Аналитичарите, пак, сметаат дека тоа е делумно и одраз на швајцарската политика и системот на референдум кој не ги фаворизира брзите промени. Покрај тоа, Швајцарија храбро ја објавила својата долг чувана тајна, а „ниедна земја не ги објавува сите свои воени тајни, но знаеме ли воопшто дали сите други земји ги уништиле своите експлозиви“, прашува историчарот Петер Хуг./крај/мф/сн
Извор: AFP
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Зеленски стигна во Берлин, ќе се сретне со американскиот преговарачки тим
Украинскиот претседател Володимир, Зеленски, пристигнал во Берлин, каде што во текот на денот треба да се сретне со американскиот преговарачки тим за да разговара за предлогот за постигнување мир во Украина.
– Се фокусираме на тоа како сигурно да ја гарантираме безбедноста на Украина, така што искуството со Будимпештанскиот меморандум и руската инвазија никогаш повеќе нема да се случи. Сметаме на конструктивни разговори – рече Зеленски во објава на платформата X.
Тој рече дека сè уште не добил официјален одговор од Соединетите Американски Држави на најновите предлози за мировен план.
Пред неговото пристигнување, Зеленски нагласи дека сака да ги убеди Американците да ја поддржат идејата за замрзнување на фронтовската линија во Украина во нејзината сегашна состојба пред било какви преговори со Москва.
Американската делегација ја предводат специјалниот пратеник Стив Виткоф и Џаред Кушнер, зетот на претседателот Доналд Трамп.
Извори од германската влада за „Билд“ изјавија дека разговорите со претставниците на Украина во Берлин ќе траат два дена , а дека денес ќе се одржат прелиминарни разговори со советници за надворешна политика, вклучувајќи ги и претставниците на САД и Украина.
Европа
Речиси три четвртини од Европејците ја поддржуваат ЕУ, рекордна поддршка за еврото и за заедничка одбрана
Речиси три четвртини од граѓаните на Европската Унија (ЕУ) сметаат дека нивната земја имала корист од членството во Унијата, покажува најновиот Евробарометар.
Според податоците, 59% од Европејците се оптимисти за иднината на ЕУ, а 73% се чувствуваат како граѓани на Унијата. Довербата во институциите останува висока, при што 48% изјавиле дека им веруваат на европските институции.
Анкетата покажува и рекордна поддршка за еврото – 74% од испитаниците го поддржуваат воведувањето на единствената валута, а во Еврозоната процентот изнесува 82%.
Во однос на заедничката одбрана и безбедност, 79% од граѓаните го поддржуваат воспоставувањето на заедничка политика меѓу земјите-членки, што е втор највисок резултат од 2004 година. Повеќе од две третини (67%) сметаат дека ЕУ е „место на стабилност“ во свет полн со немири, а 83% веруваат дека Унијата треба да ги диверзифицира трговските односи за да ја зајакне економската независност.
77% од Европејците сметаат дека инвазијата е закана за безбедноста на ЕУ, додека 73% ја поддржуваат економската блокада на Русија. Повеќе од три четвртини (81%) го поддржуваат приемот на бегалци од Украина, а 57% се согласуваат со финансирање на набавката и испораката на воена опрема за Киев.
Граѓаните сметаат дека главните приоритети на буџетот на ЕУ треба да бидат вработувањето, социјалните прашања и јавното здравје (42%), образование, култура и медиуми (36%) и одбрана и безбедност (35%).
Истражувањето, спроведено помеѓу 9 октомври и 5 ноември 2025 година во сите 27 земји-членки, вклучуваше 26.445 интервјуа лице в лице.
Европа
ЕУ замрзна 210 милијарди евра руски пари за да ја поддржи Украина, Москва го оцени потегот како „објава на војна“
Европската унија одлучи да ги замрзне средствата на руската централна банка во вредност од околу 210 милијарди евра на неопределено време, со цел тие да се користат за финансиска поддршка на Украина, јавува Ројтерс. Каматата на замрзнатите средства ќе биде наменета за Киев, додека главниот капитал останува блокиран.
Според Ројтерс, Украина ќе мора да го врати заемот само кога Русија ќе ги исплати воените репарации. Од 27-те земји членки на ЕУ, само Унгарија и Словачка гласаа против мерката.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, преку социјалната мрежа X порача дека одлуката е „силна порака до Русија“. Таа нагласи дека мерката е јасен знак дека додека продолжува бруталната војна во Украина, трошоците за Русија ќе продолжат да растат, и дека ЕУ ќе направи сè за да го направи својот сосед посилен „и на бојното поле и на преговарачката маса“.
Москва го оцени потегот како „кражба“ и „објава на војна“. Поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев го нарече планот потенцијален „чин на војна“. Амбасадорот на Русија во Германија, Сергеј Нечаев, исто така, го оцени како „кражба“, додека портпаролката на Министерството за надворешни работи, Марија Захарова, објави дека Русија ќе даде „најстрога реакција“.
Кремљ веќе презеде правни чекори: руската централна банка поднесе тужба против белгиската финансиска куќа „Евроклир“, која управува со околу 185 милијарди евра од замрзнатите руски средства. Останатите 25 милијарди евра се сместени во банки во Белгија и Франција. Русија ја обвинува „Евроклир“ за нелегално спречување пристап до средствата.
Во посебна изјава, руската централна банка го нарече планот на ЕУ за користење на средствата за помош на Украина „нелегален и спротивен на меѓународното право“.
ЕУ го нарекува овој инструмент „заем за репарација“, кој треба да се утврди на претстојниот самит, а замрзнувањето на средствата претставува значителен притисок врз Кремљ, кој досега се обидува да најде правни и дипломатски начини за реакција.

