Европа
Во Франција откриен магацин со оружје на терористите на ЕТА
Складиште со оружје кое припаѓа на баскиската сепаратистичка терористичка организација ЕТА, е откриено во соседна Франција, објави во петокот вечерта министерството за внатрешни работи на Шпанија.
Магацинот во кој покрај оружје имало и експлозиви, точното количество запленето оружје уште не е утврдено. Било откриено во петокот вечерта во општината Луосоа во департманот Атлантски Пиринеи, каде се приведени три лица.
Операцијата, којашто заеднички ја водат Граѓанската гарда на Шпанија и Главната управа за внатрешна безбедност (DGSI) при министерството за внатрешни работи на Франција, продолжува и натаму. Не се исклучени нови апсења, соопштија власите во Мадрид.
Баскиската сепаратистичка терористичка организација ЕТА (Euzkadi Ta Azkatasuna или на баскиски јазик Татковина и слобода), е основана на 31-ви јули 1959 година. Во текот на нејзиното постоење е обвинета за убиства на околу 860 луѓе. Во 2011 година организацијата ЕТА објави „неопределено сеопшто примирје“. Како одговор на оваа објава шпанската влада побара нејзино целосно ликвидирање.
Последниот напад на ЕТА се случи на 9-ти август 2009 година. Оттогаш, шпанската полиција со помош на француските, португалските и британските колеги речиси ја уништија организацијата. Од почетокот на 2010 година, полицијата уапси вкупно повеќе од 60 осомничени високи членови на ЕТА, во акции извршени во неколку држави, притоа се запленети повеќе тони експлозиви, голем број лажни документи користени за илеглани патувања, оружје, дрога а беа откриени и неколку тајни лаборатории за производство на експлозиви во Португалија и беа спречени создавања две бази во Португалија во Каталонија.
Официјален датум на формирањето на баскиската терористичка организација ЕТА е 31-ви јули 1959 година, кога група млади луѓе која ја напуштаат Баскиска национална партија, одлучиле да се борат се оружје за независност на регионот Баскија. Според некои извештаи, првата жртва на баскиската терористи (иако организација сé уште нема преземена никаква одговорност за тој напад) е 22-месечно девојче Бегоња Урос Ибарола, кое изгорело живо во самоубиствен напад извршени од терористи на 27-ми јуни 1960 година на железничката станица „Амара“ во Сан Себастијан.
Првпат организацијата официјално презеде одговорност за своја акција на 7-ми јуни 1968 година, при терористички напад во кој загина еден полицаец, Жозе Пардиње. Се смета дека од страна на ЕТА, според најновите податоци, досега се убиени 858 лица. Последниот убиствен терористички напад беше извршен на 30-ти јули 2009 година во Мајорка, кога беа убиени двајца полицајци./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Фарските Острови го легализираа абортусот, само пет европски земји сè уште се придржуваат кон забраната
Фарските Острови повеќе не се меѓу европските земји и автономни региони кои не дозволуваат абортус по барање. Минатиот четврток, парламентот на оваа автономна и самоуправна нација во рамките на Кралството Данска гласаше со тесно мнозинство (17 наспроти 16) за промена на многу рестриктивниот закон од 1956 година, така што абортусот по барање сега ќе биде достапен таму до крајот на 12-тата недела од бременоста.
„Ова е голем момент за жените од Фарските Острови, кои сега можат да се чувствуваат почитувани во сопствената земја. Тие конечно имаат право сами да одлучуваат за своите тела“, изјави за данската телевизија (DR) Хервор Палсдотир, пратеник од левичарската Републиканска партија во парламентот, во кој доминираат три партии од социјалдемократскиот блок.
🇫🇴 The parliament of the Faroe Islands voted on Thursday to legalise abortion until the end of the 12th week of pregnancy, overturning a decades-old law that prohibited abortions in most cases. pic.twitter.com/bBXHm4c78s
— Joakim 🌹🇳🇴🇪🇺 (@joakial_) December 5, 2025
Тренд на либерализација во Европа
Фарските Острови се придружија на трендот на либерализација на абортусот во Европа, односно ја напуштија сè помалата група земји со рестриктивни закони. Андора останува единствената европска земја со целосна забрана за абортус, без никакви законски исклучоци. Абортусот по барање во моментов не е дозволен ниту во Малта, Полска, Монако и Лихтенштајн.
Треба да се додаде и дека Фарските Острови (околу 55.000 жители) имаат една од највисоките стапки на фертилитет во Европа (1,9). Просечната стапка на фертилитет во Европа е околу 1,4. За да може секоја генерација од населението да биде заменета со следната генерација, без потреба од имиграција, потребна е стапка од 2,1. Сè под тоа значи намалување на домашното население.
Европа
Украина не се откажува од еден услов, Зеленски подготвува одговор на Трамп
Украина подготвува нов мировен план што ќе го презентира пред Белата куќа, додека борбите на истокот од земјата продолжуваат. Клучниот услов на Киев е да избегне какви било територијални отстапки кон Русија, што го потврди и претседателот Володимир Зеленски, нагласувајќи дека „нема право“ да се откаже од украинска територија, јавува Би-Би-Си.
Дипломатската офанзива на Киев
Изјавата на Зеленски дојде во понеделник за време на состанокот со европските и НАТО лидери и е дел од поширокиот напор да се одвратат Соединетите Американски Држави од поддршката на мировниот договор за кој сојузниците стравуваат дека ќе вклучува премногу отстапки и ќе ја остави Украина ранлива на идни напади.
На дипломатската турнеја на Зеленски низ Европа ѝ претходеа интензивни, но неуспешни преговори меѓу американските и украинските претставници во текот на викендот.
Врвниот помошник на украинскиот претседател, Рустем Умеров, го информираше Зеленски за деталите од приватниот самит и директните разговори меѓу САД и рускиот претседател Владимир Путин. Според извештаите, нов украински предлог би можел да им биде испратен на Американците уште денес.
„Немаме никакво морално или законско право“
Зборувајќи за можноста за предавање на територија, Зеленски беше експлицитен.
„Русија инсистира да се откажеме од територија, но не сакаме да се откажеме од ништо“, изјави тој на прес-конференција.
„Немаме законско право да го сториме тоа, според украинскиот закон, нашиот устав и меѓународното право. И немаме никакво морално право“, додаде тој, повторувајќи го својот долгогодишен став дека секоја промена на границата ќе мора да биде одобрена од граѓаните на референдум.
Контроверзни точки од американскиот план
Според извештај на Интерфакс-Украина, Зеленски откри дека почетниот американски план од 28 точки, кој Киев и европските лидери го отфрлија како премногу проруски, сега е намален на 20 точки.
Тој нагласи дека „проукраинските“ точки не се отстранети од нацртот, но дека нема „компромиси“ за територијата.
Тој ја издвои контролата врз источниот регион Донбас и нуклеарната централа Запорожје како „најчувствителни“ прашања. Протечена верзија на планот поддржан од САД предлага Украина да ѝ ја отстапи целосната контрола врз Донбас на Русија, иако силите на Кремљ не успеаја целосно да го освојат по речиси четири години војна. Планот, исто така, предвидуваше енергијата произведена во Запорожје, најголемата нуклеарна централа во Европа, да се дели меѓу Русија и Украина.
Европска поддршка и идни гаранции
Брзо закажаниот состанок во Лондон во понеделник, на кој присуствуваа Зеленски, британскиот премиер Сер Кир Стармер, францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Фридрих Мерц, беше протолкуван како јасен знак за поддршка на Украина во нејзиниот отпор кон притисокот од Белата куќа. Даунинг стрит соопшти дека лидерите се согласиле дека разговорите предводени од САД претставуваат „критичен момент“ и го повториле својот повик за „праведен и траен мир што вклучува силни безбедносни гаранции“.
Природата на тие идни безбедносни гаранции останува клучно отворено прашање. Додека Велика Британија и Франција предложија распоредување на меѓународни трупи во Украина, Германија и Италија изразија скептицизам во врска со идејата. Исто така, не е јасно до кој степен САД би биле подготвени да поддржат такви аранжмани.
По Лондон, Зеленски отпатува во Брисел на средби со шефот на НАТО Марк Руте и претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, а денес е во Италија за да се сретне со премиерката Џорџа Мелони.
Реакции од Москва и Вашингтон
Додека дипломатите преговараат, руските напади на терен продолжуваат. Во текот на ноќта, градот Суми во северозападна Украина остана без електрична енергија по нападот со руски беспилотни летала. Регионалниот гувернер рече дека повеќе од десетина беспилотни летала ја погодиле енергетската инфраструктура. За среќа, немало жртви во нападот.
Москва ги опиша разговорите со Белата куќа како „конструктивни“, иако нема индикации дека Кремљ ги напуштил целите што ги поставил на почетокот на инвазијата во февруари 2022 година.
Од друга страна, американскиот претседател Доналд Трамп во неделата го издвои Зеленски како главна пречка за постигнување мировен договор. Тој им рече на новинарите дека Русија е „задоволна“ со мировниот план на САД, но дека е „малку разочаран што претседателот Зеленски не го прочитал“, иако не беше потврдено дали тоа навистина е случај.
Европа
(Видео) Нов масовен напад: руски беспилотни летала го бомбардираат украинскиот град Суми
Руски беспилотни летала го нападнаа северниот украински град Суми доцна синоќа, што е втор голем напад врз градот за 24 часа, предизвикувајќи прекин на електричната енергија, изјави регионалниот гувернер.
Right now, Sumy is under a drone attack — 15 explosions in just half an hour.
Most of the city is without power, the water supply is on backup, and hospitals are running on generators.
russia is a terrorist state. pic.twitter.com/YMFfkrdNy5
— UAVoyager🇺🇦 (@NAFOvoyager) December 8, 2025
„Во рок од половина час, Русите извршија повеќе од 10 напади со беспилотни летала врз градот“, напиша гувернерот Олех Хрихоров на Телеграм. „Во Суми нема електрична енергија. Дел од критичната инфраструктура работи на резервни извори на енергија“, рече Хрихоров.
Тој рече дека службените лица проверуваат дали има жртви и дека струјата ќе биде вратена штом ќе биде безбедно. Суми, град со околу 250.000 жители, беше честа цел на руски напади пред почетокот на војната во февруари 2022 година.
Претходно, истакна Хрихоров, руски беспилотни летала погодија станбена зграда во градот, при што беа повредени седум лица.
Руските напади врз Украина веќе со месеци се насочени кон енергетски цели таму.

