Европа
Во Полска протест против предлогот за забрана на абортусот

Неколку илјади Полјаци кои го поддржуваат правото жените да имаат избор кога станува збор за абортусот, се собраа во неделата во главниот град Варшава на протестен собир пред зградата на парламентот откако челникот на владејачката партија го поддржа барањето на полските католички бискупи абортусот сосема да биде забранет.
Полска го има законот кој се смета за еден од најрестрективните за абортусот во Европската унија. Официјалните статистики покажуваат дека секога година се изведуваат само неколку стотици абортуси, но заговорниците на правата на жените на избори истакнуваат дека илегалните абортуси се многубројни.
Расправата околу ова контроверзно прашање се води во Полска веќе со месеци. Конзервативната партија Право и справедливост (PiS), која дојдена власт со убедливата победа ланскиот октомври, планира да го заостри законот за да го усогласи со учењето на Католичката црква, што предизвикува гнев кај либералите и активистите за правата на жените.
„Дури и иранскиот закон за абортусот е полиберален од овој предлог, затоа мораме да протестираме“,рекла за Reuters Марта Новак, една од учесничките на протесниот собир, која преку социјалните мрежи ги организираше левата партија Заедно.
Полскиот закон сега дозволува прекин на бременоста само во раната фаза и кога го загрозува животот или здравјето на мајката, потоа во случај кога детето веројатно би било хендикепирано или кога бременоста е последица од кривично дело,силување или инцест. Полските бискупи бараат законот од 1993 година да биде построг и абортусот да биде дозволен единствено кога животот на мајката е загрозен.
„… Ставовите на католиците за тоа е јасен и непроменлив: животот на секоја личност мора да биде заштитен од зачетокот до природната смрт. Бараме од пратениците и владата да иницираат закон…“, истакнаа во писмото прочитано во неделата во сите цркви ширум Полска, а објавено неколку дена претходно.
Лидерот на PiS, Јарослав Качински изјави за новинарите претходно седмицава дека како католик мора да го послуша повикот на бискупите. Иако нема да ја присилува партијата да гласа за забраната, рече оти „верува дека големо мнозинство од пратениците или можеби сите ќе го поддржат предлогот“.
Од PiS, исто така, планираат да го укинат државното финансирање на вештачкото оплодување и повторно да ја воведат обврската да се поседуваат рецепти за контрацептивните средства.
Партијата има мнозинство во парламентот, а Качински има големо влијание во нејзиното членство. Премиерката Беата Шидло, исто така, ја поддржува забраната на абортусот./крај/мф/сн
Извор: Reuters
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Сојузникот на Фицо ја спореди Украина со Хамас: „Ова е ист вид провоциран конфликт“

Тибор Гаспар, заменик-претседател на словачкиот парламент и пратеник од владејачката партија Смер, ја спореди Украина со милитантната група Хамас.
„Роберт Фицо постојано зборуваше за тоа како ги перцепира дејствијата на Русија. Тој верува дека почетокот на војната е кршење на меѓународното право, но… ова е провоцирана агресија“, рече Гаспар.
Пратеникот отиде подалеку, изедначувајќи ја Украина со Хамас и неговиот напад врз Израел на 7 октомври 2023 година. „Ова е ист вид провоциран конфликт како кога терористите од Палестина го нападнаа Израел. Војната се разви на потполно ист начин“, тврдеше тој.
„Киев Индепендент“ пишува дека оваа споредба „ја искривува реалноста со тоа што ја изедначува Украина, суверена држава која се брани од руска инвазија, со Хамас, милитантна група прогласена за терористичка од неколку земји, која масакрирала цивили и земала заложници“.
Откако се врати на власт во 2023 година, Фицо и неговата партија Смер ја прекинаа воената помош за Украина и ги оспорија европските санкции кон Русија. Дополнително, Фицо објави дека ќе го блокира пристапот на Украина во НАТО.
За време на состанокот со Фицо во Пекинг минатата недела, рускиот претседател Владимир Путин го пофали ставот на Братислава како „независна надворешна политика“ која дава „позитивни резултати“. Словачка, заедно со Унгарија под премиерот Виктор Орбан, се соочува со растечки критики од европските сојузници за продлабочување на врските со Москва.
фото: принтскрин
Европа
Сè е подготвено за воената вежба „Запад 2025“; Европа ја очекуваат неколку нервозни денови

Соседите на Русија се подготвуваат за неколку нервозни денови, бидејќи Русија и Белорусија ја одржуваат воената вежба „Запад 2025“, прва по руската инвазија на Украина во февруари 2022 година. Вежбите, што ќе се одржат од 12 до 16 септември, ќе вклучуваат неколку маневри во близина на Полска и Литванија, бидејќи Кремљ вежба за можен судир со силите на НАТО.
„Мораме сериозно да ги сфатиме вежбите во близина на границите на НАТО и ЕУ. И соседните земји и самото НАТО се однесуваат кон нив со најголема сериозност. Литванија и нашите сојузници се подготвени, обединети и внимателно ќе го следат развојот на настаните, подготвени да одговорат доколку е потребно“, рече заменик-министерот за одбрана на Литванија, Томас Годљаускас.
Членките на НАТО организираат свои вежби
Како одговор на воената вежба „Запад 2025“, земјите од НАТО што се граничат со Русија одржуваат свои воени вежби. Во вежбата „Tarassis 25“ учествуваат 10 северноевропски земји од НАТО, додека Литванија ќе одржи своја национална одбранбена вежба „Thunder Strike“.
Полска оваа недела ја одржува својата вежба „Iron Defender-25“, во која учествуваат 30.000 војници. „Полска соодветно ќе одговори на вежбите „Запад 2025“, изјави заменик-министерот за одбрана Чезари Томчик за полската телевизија RMF.
Русија ги одржува вежбите „Запад“ на секои четири години од 1999 година, а загриженоста за нив стана традиција. Иако формално дефанзивна, вежбата од 2009 година симулираше нуклеарен напад врз Варшава, а вежбата од 2021 година доведе до масовно зголемување на силите во Белорусија кои беа искористени месеци подоцна за напад врз Украина, објавува Политико.
„Поради растечката загриженост дека Русија би можела да нападне членка на НАТО, веројатно во Балтикот, НАТО многу внимателно следи дали воената вежба му дава на Западот некаква индикација за идна руска офанзива“, забележа Томас Јанелиунас, професор на Институтот за меѓународни односи и политички науки на Универзитетот во Вилнус.
Белорусија покани набљудувачи од НАТО и ОБСЕ
Западните набљудувачи ќе ги користат вежбите за да ја проценат подготвеноста на руската војска три години откако таа ја нападна Украина. „НАТО многу внимателно ги следи руските воени активности. Не гледаме никаква непосредна воена закана против кој било сојузник на НАТО. Сепак, остануваме будни“, соопшти воениот сојуз.
Организаторите на „Запад“, тврдат дека нивните вежби нема да надминат 13.000 луѓе, а Белорусија соопшти дека поканила набљудувачи од земјите на НАТО, како и од Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ).
„Русија, исто така, спроведува три одделни вежби со земјите од Организацијата на договорот за колективна безбедност, прикривајќи ја вистинската големина на вежбите. Се очекува сценаријата на овие вежби да укажуваат на видот на војување за кое Русија се подготвува против Западот“, објави Германскиот совет за надворешни односи.
Помалку војници отколку пред четири години
Вежбата „Запад“ ќе ги опфати руските воени области Москва и Ленинград, енклавата Калининград, арктичкиот регион, Балтичкото и Баренцовото Море и Белорусија.
Некои вежби, во близина на белоруското село Гожа и во Доброволск во Калининград, ќе се одржат само неколку десетици километри од Полска и Литванија. Војници ќе бидат распоредени и од двете страни на превојот Сували, коридор од 70 километри помеѓу Белорусија и Калининград, кој се смета за еден од најранливите одбранбени тесни грла во Европа.
Литванското воено разузнавање очекува до 30.000 војници да учествуваат во вежбата „Запад“, многу помалку отколку во 2021 година, кога учествуваа околу 200.000 војници. „Ова е далеку од она што би му било потребно на Русија за да нападне членка на НАТО, особено затоа што војната во Украина сè уште трае“, тврди Јанелиунас.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Украинци: Ослободивме уште едно село во регионот Донецк

Украинските сили го ослободија селото Зарично во Донецката област и таму го кренаа националното знаме, соопшти Генералштабот на вооружените сили на Украина.
Силами 425 окремого штурмового полку "Скеля" повністю взято під контроль село Зарічне на Донеччині.
Слава Україні! pic.twitter.com/j1c1OIr24L
— Генеральний штаб ЗСУ (@GeneralStaffUA) September 8, 2025
Зарично се наоѓа во источна Украина, во близина на административната граница со Луганската област. Стратешката важност на селото произлегува од неговата локација во близина на клучните транспортни патишта што ги поврзуваат Славјанск и Лиман. Според украинската група за следење на бојното поле, ДипСтејт, поголемиот дел од селото е под украинска контрола, а руските сили се потиснати назад.
Генералштабот објави дека операцијата ја извршиле војници од 425-от ударен полк Скала. Претходно овој месец, истата единица објави дека ги исчистила Новоекономична и Удачна, две села западно од Покровск.
фото: принтскрин