Европа
Западот го бојкотира Путин и парадата за победата над фашизмот
Пред 70 години сите заедно се бореа против нацистичка Германија, но Русија оваа година победата во Втората светска војна ќе ја одбележи без западните сојузници, пишува AFP.
Списокот на присутните, а посебно на отсутните на воената парада која ќе се одржи на 9-ти мај во Москва, сведочи за степенот на влошувањето на односите меѓу Русија и Западот, кои пред помалку од една година беа заедно на плажите на Нормандија, на одбележувањето на 70-годишнината од пристигнувањето на сојузничките сили во Втората светска војна.
Кремљ може да смета на кинескиот претседател Си Џинпинг и на лидерот на Северна Кореја, Ким Џонг-ун, на кого ова ќе му биде прва официјална посета во странство. На парадата се очекуваат и грчкиот премиер Алексис Ципрас, чешкиот претседател Милош Земан, како и претставници од Индија, Јужна Африка, Монголија, Виетнам, Куба и Србија.
Меѓутоа, францускиот претседател Франсоа Оланд, како и британскиот премиер Дејвид Камерон ставиле до знаење дека нема да дојдат на церемонијата. Нема да биде присутен нити американскиот претседател Барак Обама, бидејќи Белата куќа навела дека тој во мај не планира никакво патување во Русија.
Германската канцеларка Ангела Меркел исто така ја одбила поканата, но дипломатски навела дека ќе дојде во Москва еден ден подоцна, за да положи цвеќе. Полска пак сама ќе организира своја прослава. Од вкупно 68 поканети светски лидер, 26 досега потврдиле дека ќе присуствуваат на парадата.
„Доаѓањето на западните лидери на воената парада на 9-ти мај во Москва би значело и нивно признавање на политиките на Кремљ, низ сеќавањата на војната“, изјавила за AFP политичката аналитичарка Љиља Шевчова.
Традиционално, Кремљ смета дека 9-ти мај е денот кога е завршена Втората светска војна. Капитулацијата на Германија беше потпишана на 8-ми мај доцна вечерта 1945-та година во Берлин, односно по московско време на 9-ти мај.
Во Втората светска војна загинаа 27 милиони советски граѓани и победата во оваа војна преставува голема гордост за Русија.
Прашањето за победата во Втората светска војна останува доста чувствително прашање за Русите. Во јануари изби дипломатски инцидент на комеморацијата на ослободувањето на нацистичкиот концентрационен логор Аушвиц. Тогаш, полскиот министер за надворешни работи Гжегож Шетина изјави дека ослободителите на логорот во поголем број биле Украинци, а не припадници на Црвената армија.
Иако не присуствуваше на таа церемонија во Полска, рускиот претседател Владимир Путин тогаш изјави дека тоа е обид за намалување на улогата на Русија во Втората светска војна, нешто што е усмерено кон „рушењето на моќта и моралниот авторитет“ на Русија.
Кремљ од своја страна го намалува пак „отсуството“ на светските лидери на парадата на 9-ти мај, тврдејќи дека поголем број од земјите „ја сфаќаат значајната улога на Советскиот Сојуз во падот на нацизмот“.
Русија, која секоја година го слави овој ден, најавила дека оваа година церемонијата ќе биде уште пограндиозна. Околу 2,5 милиони ветерани ќе добијат медали, а воената парада ќе биде организирана ширум земјата и во повеќето поранешни советски републики.
Пред Кремљ, каде ќе парадираат војници од 10 земји, руските војници ќе носат советски униформи од Втората светска војна а покрај нив ќе биде најновата воена опрема на руската војска, која во последните неколку години, во голема мера е модернизирана.
Отсуството на западните претставници иритира многумина во Русија, кои тоа го сметаат за непочитување.
„Тие мислат дека ќе казнат Русија со негирањето на смртта на 27 милиони Совети“, оценил Владимир Јевсејев, директор на Центарот за политички науки во Москва.
„Тоа што Барак Обама нема да дојде, тоа е негов проблем. Светот не зависи од неговата добра волја“, изјавил Јевсејев за AFP.
Меѓутоа, некои имаат и поинаков став.
„Каква врска има сеќавањето на војната со сегашната состојба? Каква врска има подвигот на советскиот народ и милионите жртви за победа, со оние луѓе кои денес седат во Кремљ?“, запрашал рускиот политиколог Антон Орех./крај/мф/бс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

