Регион
Србија одбележува 18 години од бомбардирањето на НАТО
Воздушните напади на силите на НАТО над Србија, односно тогаш Сојузна Република Југославија, започнаа на денешен ден пред 18 години, при што за 78 дена од бомбардирањата загинаа помеѓу 1.200 и 1.500 лица, пренесува РТС.
Вкупната материјална штета на Сојузна Република Југославија беше проценета на повеќе од десетина милијарди долари, а воените загуби на НАТО, во човечки и технички персонал никогаш не беа обелоденети.
Одлуката за бомбардирање на тогашната СРЈ беше донесена за првпат без одобрување од Советот за безбедност на ОН. Наредбата на американскиот генерал Весли Кларк, тогашен командант на сојузничките сили, му беше издадена од страна на генералниот секретар на НАТО Хавиер Солана.
Кларк подоцна во книгата „Модерно војување“ напиша дека не само што планирањето на воздушните операции на НАТО против СРЈ било интензивирано кон средината на јули 1998-та, туку дека планот севкупно бил завршен кон крајот на август таа година.
СРЈ беше нападната со објаснување дека е виновна за неуспехот на преговорите во Рамбуе во Париз околу идниот статус на покраината Косово и Метохија.
Бидејќи одлуката за неприфаќање на странски трупи беше потврдена од страна на српското Собрание, која предложи силите на ОН да го надгледуваат мировното решавање на судирите на Косово, НАТО на 24-ти март 1999-та година во 19.45 часот ги започна воздушните удари преку крстосувачки ракети и авијација на повеќе подрачја во Србија и Црна Гора.
Деветнаесет земји на Алијасната започнаа со бомбардирање од бродови во Јадранот и четири воздухопловни бази во Италија. Поддршка им беше дадена и од страна на стратешки бомбардери кои полетаа од базите во западна Европа, а подоцна и од САД. Најпрво беа погодени касарните и единиците на противвоздушната одбрана на војската на СРЈ во Батајница, Младеновац, Приштина и на други места.
Скоро и да нема град во Србија кој за време на 11-те недели од нападите барем неколку пати не се нашол на метата на силите на НАТО. Во бомбардирањето биле уништени и оштетени 25 илјади станбени објекти, онеспособени 470 километри пат и 595 километри пруга. Оштетени беа 14 аеродроми, 19 болници, 20 здравствени домови, 18 детски градинки, 69 училишта, 176 споменици и 44 моста, додека 38 моста целосно разорени.
Ноќта на 23-ти април 1999-та години во два часот и шест минути по полноќ, НАТО во нападот на зградата на националната телевизија усмрти 16 работници на РТС, и тоа беше првиот случај кога една медиумска куќа беше прогласена за легитимна воена цел.
За време на бомбардирањето беа изведени 2.300 воздушни напади над 995 објекти ширум земјата, а 1.150 борбени авиони лансираа приближно 420 илјади проектили, со вкупна маса од 22 илјади тони.
НАТО лансираше 1.300 крстосувачки ракети, испорача 37 илјади „касетни бомби“, од кои загинаа 200 лица, а ранети беа стотици, и употреби забранета муниција со осиромашен ураниум.
Уништена беше третина од електроенергетскиот капацитет на земјата, бомбардирани ба две рафинерии во Панчево и Нови САД, а силите на НАТО употребија и ткн графитни бомби поради онеспособување на електроенергетскиот систем.
По повеќе дипломатски притисоци, бомбардирањето беше сопрено со потпишувањето на военотехничкиот договор во Куманово на 9-ти јуни 1999-та година, а три дена потоа започна повлекувањето на силите на СРЈ од Косово и Метохија.
Бидејќи генералниот секретар на НАТО на 10-ти јуни издаде наредба за прекин на бомбардирањето, последните проектили паднаа на подрачјето на селото Коколеч истиот ден во 13.30 часот.
Советот за безбедност на ОН истиот ден, 10-ти јуни 1999-та, ја усвои Резолуцијата 1244, а на Косово и Метохија беа испратени 37.200 војници на КФОР од 36 земји, со задача да ги чуваат мирот, безбедноста и да ги заштитат повеќето стотици илјади албански бегалци при враќањето кон своите денови, се додека не се дефинира најширокиот степен на автономност на оваа тогашна српска покраина./крај/мф/бс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Лукас: Половина Србија се дружи со Ориќ, нема да остапам ни милиметар пред Додик
Српскиот пејач, Аца Лукас изјави дека доживеал неравда по објавената фотографија со Насер Ориќ и дека „нема да отстапи ниту милиметар“ пред Милорад Додик, кој му го забранил концертот на Јахорина.
За „Аваз.тв“ кажа дека фотографијата погрешно се толкува и дека прв пат го видел Ориќ. Лукас истакна дека не знае дали концертот во Сараево му бил забранет поради неговата претходна поддршка на Додик, додавајќи дека „половина Србија и Република Српска се дружат со Ориќ“.
Откако Олимпискиот центар Јахорина официјално го откажа неговиот настап, Додик изјави дека Лукас „го изгубил кредибилитетот за секое идно гостување во РС“. Лукас му возврати дека тој не барал поддршка од Додик, туку обратно, и дека повторно ќе настапува на Јахорина.
Пејачот нагласи дека нема намера да се извинува за нешто што, според него, е преголема реакција и пример за двојни аршини.
Тој додаде дека не бил свесен кој седел до него кога е направена фотографијата и дека не сака да прави поделби по национална основа, туку „луѓето ги дели на добри и лоши“.
Лукас оцени дека целата ситуација е политички мотивирана, дека никого не навредил и најави правни чекори поради забраната за настапот.
Регион
Бугарската влада го повлече предлог-буџетот по масовните протести
Бугарската влада соопшти дека ќе го повлече контроверзниот предлог-буџет за 2026 година по масовните протести во главниот град Софија и во други градови низ земјата.
Десетици илјади луѓе учествуваа на протестите против предложениот буџет, за кој рекоа дека се обидува да прикрие широко распространета корупција во владата.
Некои демонстранти, со маски на лицата, се судрија со полицијата, претходно напаѓајќи ги просториите на владејачката конзервативна партија ГЕРБ, како и на партијата ДПС во Софија.
Владата сега соопшти дека ќе се откаже од предлогот, кој предвидуваше и повисоки даноци.
И минатата недела имаше протести, кога владата го достави предлогот до парламентот.
Буџетот за следната година ќе биде првиот што Бугарија ќе го усвои во евра, бидејќи земјата на 1 јануари се приклучува кон еврозоната.
Јавното мислење околу усвојувањето на еврото е поделено, а некои се плашат дека тоа може да предизвика висока инфлација во една од најсиромашните земји на Европската унија.
Протестите против корупцијата во власта се чести во Бугарија, со оглед на тоа што од 2020 година земјата ја водат краткотрајни влади.
Се проценува дека протестот синоќа бил најголемиот во Софија во последните години.
Регион
Вонреден говор на Вучиќ: Немаме добри вести, Русите не сакаат да продаваат
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, денес објави дека Соединетите Американски Држави не дале позитивна одлука во врска со Нафтената индустрија на Србија (НИС), што може да доведе до прекин на работата на рафинеријата во Панчево. Вучиќ истакна дека руските сопственици не сакаат да го продадат својот удел во компанијата, а Србија веќе дала дозвола за затворање на рафинеријата, пишува „Нова.рс“.
„Што се однесува до НИС, немаме добри вести. Очекувавме да добиеме лиценца за продолжување на снабдувањето со нафта на нашата рафинерија во Панчево, но не добивме позитивна одлука“, рече Вучиќ по состанокот со тимовите за енергетска стабилност и безбедност на земјата.
„Недвосмислено е дека Русите не сакаат да продаваат и дека не сакаат да бидат продадени, и тоа е нивно право – тие се сопственици, но ние имаме многу проблеми со тоа. Исто како што Американците не се заинтересирани за ништо друго, освен за своите интереси. Засега само Србија страда, ќе видиме како ќе биде“, додаде тој.
Како што објасни, ресорниот министер ќе го информира НИС дека нема индикации оти САД ќе издадат лиценца, што ќе предизвика рафинеријата да престане да работи.
„Додека ја држат во топол промет, тие губат 370.000 дневно и нивна работа е кога сакаат целосно да ја исклучат рафинеријата, што се однесува до српската страна – ние дадовме дозвола за затворање на рафинеријата“, рече Вучиќ додавајќи дека НИС ќе одлучи дали ќе престане да работи денес или во наредните денови.
Зборувајќи за секундарните санкции, Вучиќ предупреди дека секоја комерцијална банка што работи со НИС може да биде казнета во секое време. „Вклучувајќи ја и НБС. Тоа би било катастрофа за нашиот инвестициски рејтинг и за сите. Понатаму, секогаш кога се прекинуваат трансакциите за плаќање, ова се огромни проблеми за компанијата“, рече тој.
Тој истакна дека ова не е проблем само на една компанија, туку на цела Србија.
„Кога НИС ќе остане без оперативни резерви на бензинските пумпи, не можеме да му обезбедиме на НИС стокови резерви. Значи, не можеме да му обезбедиме ниту на НИС ниту на ‘Лукоил’ по 13 декември. Тогаш цела Србија би била предмет на санкции. Значи, ние ќе обезбедиме деривати, но на сите други што не припаѓаат на НИС“, објасни тој.
Србија одлучи да обезбеди трансакции за плаќање за НИС до крајот на неделата. „Се договоривме на сопствен ризик да обезбедиме трансакции за плаќање до крајот на неделата, а и понатаму. Вторник, среда, четврток, петок, сабота, недела. Значи, НИС има доволно време да исплати плати и доставувачи, како и да ги подготви вработените за сè што следува. По тоа, ќе мериме ден по ден, бидејќи не сакаме српскиот банкарски систем да биде уништен“, рече Вучиќ.
Вучиќ рече дека резервите од сите видови гориво, вклучувајќи бензин, дизел и керозин, се доволни до крајот на јануари, но граѓаните ќе мора да одат на други бензински пумпи. Проблемот, рече тој, е што 47 проценти од продажбата на нафтени производи се одвивала на пумпите на НИС, кои се наоѓаат на најдобрите локации.
„Ќе имаме доволно гориво до крајот на јануари. Рековме дека ќе престанеме на 15 јануари, ако дотогаш не ги завршат преговорите со Арапите, Унгарците, Англичаните… Дефинитивно, ќе го завршиме целиот процес до 15 јануари“, рече тој додавајќи дека состаноците на оваа тема ќе се одржуваат на секои два дена во наредниот период.
Зборувајќи за гасот, Вучиќ рече дека доколку Србија не добие договор до петок, в понеделник ќе почне преговори со други доставувачи и дека државата ги обезбедила средствата за тоа.

