Регион
Еврокомесарката Габриел поднесе оставка за да формира влада во Бугарија
Бугарскиот претседател Румен Радев вчера ѝ го предаде мандатот за формирање влада на Марија Габриел, која истиот ден се повлече од функцијата еврокомесар за иновации, истражување и култура, пренесува „Еурактив“.
Оставката на Габриел беше прифатена од претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, која ѝ се заблагодари за нејзината работа и ѝ посака да го искористи своето искуство во ЕУ во нејзината земја.
Фон дер Лејен објави дека, во меѓувреме, нејзиното портфолио ќе го надгледуваат извршната потпретседателка Маргрете Вестагер и потпретседателот Маргаритис Шинас.
Враќањето на Габриел во бугарската националната политика е на иницијатива на лидерот на партијата ГЕРБ, Бојко Борисов, кој се обидува да ги деблокира последователните неуспеси за формирање одржлива влада по петте избори во Бугарија во изминатите две години.
ГЕРБ победи на изборите на 2 април, но има само 69 пратеници во 240-члениот парламент и има потреба од помош за наоѓање коалициски партнери.
„Ќе направам се за Бугарија да има стабилна, работна, редовна влада. За ова, мојот предлог ќе биде експертска влада обединета околу јасни приоритети кои имаат една цел – благосостојба на Бугарите и авторитет на Бугарија“, истакна Габриел при добивањето на мандатот.
Радев, од своја страна, рече дека ѝ дал една недела на Габриел да излезе со предлог за кабинет, истакнувајќи дека пред неа стои тешка задача.
ГЕРБ предлага влада со траење од една година, што се чину дека одговара на агендата на Габриел бидејќи ќе и овозможи да се кандидира за Европскиот парламент следната пролет.
Во оваа фаза, ГЕРБ и втората политичка формација – проевропската коалиција Промената продолжува-Демократска Бугарија (ПП-ДБ) се во кавга во однос на нивните визии за идната влада.
Од ПП-ДБ постојано повторуваат дека нема да поддржат влада предложена од ГЕРБ, така што се чини малку веројатно Габриел да ја добие нивната поддршка.
Во обид да се најдат алтернативи за парламентарна поддршка, Габриел во понеделникот разговараше со претставници на три други партии во парламентот – Бугарската социјалистичка партија (БСП), мнозински етничкото турско Движење за права и слободи (ДПС) и популистичката „Има таков народ“ (ИТН).
По разговорите, лидерката на социјалистите, Корнелија Нинова, објави дека БСП се повлекува од преговорите за влада со ГЕРБ и дека нема да ја поддржи на парламентарно гласање, а од популистичката ИТН истакнаа дека нивната поддршка нема да биде безусловна.
Само од ДПС јасно кажаа дека се согласуваат со приоритетите на Габриел и ги понудија своите експерти да бидат дел од проектот.
Ако ГЕРБ остане само со поддршката од ДПС и ИТН, трите сили ќе имаат вкупно 116 пратеници – пет помалку од потребното мнозинство. Теоретски, тие сепак би можеле да изберат кабинет ако неколку пратеници од спротивниот табор не присуствуваат на седницата за гласање.
Според бугарскиот Устав, првиот мандат го добива најголемата политичка сила. ГЕРБ имаат рок од седум дена да формираат кабинет. Ако не успеат или ако парламентот го отфрли предложениот кабинет, вториот мандат ќе го добие коалициската ПП-ДБ.
Ако и таа не успее, претседателот ќе го даде последниот мандат на политичка сила по негов избор, а по третиот неуспешен обид, претседателот ќе го распушти собранието и ќе распише предвремени избори.
Тековните напори за формирање влада се засенети од скандалите околу бугарскиот јавен обвинител Иван Гешев, кој беше обвинет, вклучително и од неговиот заменик, за поткопување на угледот на судскиот систем врз основа на направени грешки во истрагата за наводен обид за атентат.
Габриел вети дека првиот чекор што ќе го направи е да побара смена на Гешев, кој нагласи дека нема намера да се повлече.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
(Видео) Хаос и туркање во албанскиот парламент: драматични сцени во Тирана
Во албанскиот парламент денес избувна хаос кога пратениците од опозицијата запалија факели и фрлаа вода за време на седницата, а сето тоа поради спор околу корупцијата во владата, објави The Telegraph.
Драматични сцени од Тирана покажуваат како чад се шири низ салата додека пратениците се туркаат, а безбедносните сили се обидуваат да воспостават ред. Инцидентот е кулминација на неколкунеделните тензии во кои опозицијата ја обвини владата дека ги игнорира барањата за истрага за корупциските скандали што ја потресоа земјата.
🚨🇦🇱🔥‼️ BREAKING | FLARES IN PARLIAMENT: ALBANIA’S DEMOCRACY COLLAPSES LIVE ON CAMERA 🚨
What you are seeing is not a protest.
It is not “political theatre.”
It is a full institutional breakdown.Inside the Albanian Parliament, opposition MPs ignited flares, physically blocked… pic.twitter.com/OQvVXgGP1d
— Slavic Networks (@SlavicNetworks) December 18, 2025
Корупцијата е клучно политичко и социјално прашање во Албанија со години, а меѓународните институции и организации редовно предупредуваат за проблеми во судството, јавната администрација и системот за јавни набавки. И покрај реформите што официјално се започнати, особено во судството со поддршка на Европската Унија и САД, перцепцијата за широко распространета корупција останува силна кај јавноста.
Случаите во кои се вклучени високи државни функционери, градоначалници и луѓе блиски до владејачките структури привлекоа особено внимание, дополнително поткопувајќи ја довербата на граѓаните во институциите и политичкиот систем.
Регион
ЕУ ги укинува санкциите за Косово и ја отклучува финансиската помош
Европската Унија е подготвена да ги укине санкциите што ги воведе против Косово во 2023 година поради тензиите на северот на земјата и ќе ја отклучи финансиската помош, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен.
Земјите од ЕУ воведоа казнени мерки против Косово откога владата на премиерот Албин Курти не одговори на повиците на ЕУ и САД за смирување на немирите на северот со мнозинско српско население по најлошото насилство за повеќе од една деценија.
Мерките вклучуваа суспендирање на посетите на косовски претставници на ЕУ и задржување голем дел од економската помош на ЕУ.
„Добри вести за Косово“, рече Фон дер Лајен во објава на X. „Планираме 216 милиони евра финансиска помош и имаме намера да ослободиме 205 милиони евра на почетокот на следната година“, напиша таа.
Насилството избувна во северно Косово во 2023 година откога градоначалниците од етничките Албанци ја презедоа функцијата со победа на локалните избори. Изборите беа бојкотирани од Србите барајќи спроведување договор стар десет години, со кој им се дава поголема автономија.
30-ина мировници на НАТО, кои ги чуваа градските собранија, беа повредени во судирите со српските демонстранти, а повредени беа и 52 Срби.
Фон дер Лајен рече дека ЕУ одлучила да ги укине мерките откога српските градоначалници ја презедоа функцијата по локалните избори во октомври.
Косово треба да одржи нови парламентарни избори на 28 декември бидејќи не успеа да формира влада по изборите во февруари.
фото/депозитфотос
Регион
Фон дер Лајен: Импресивен напредок на Албанија и Црна Гора, проширувањето на ЕУ, првпат по повеќе од десет години, стана реална можност
Потпретседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, синоќа во Брисел изјави дека Албанија и Црна Гора постигнале импресивен напредок во процесот на европска интеграција, што треба да ги инспирира другите партнери од Западен Балкан.
По самитот на Европската унија и Западен Балкан, на кој Србија не учествуваше за прв пат, Фон дер Лајен во писмена изјава изјави дека „проширувањето на ЕУ, за прв пат по повеќе од десет години, стана реална можност“.
„Сакам да го пофалам огромниот напредок на Албанија и Црна Гора. Она што го постигнаа е импресивно. Нивниот напредок е импресивен извор на инспирација за другите партнери од Западен Балкан и испраќа силна порака до светот за привлечноста на европската понуда. Тоа е понуда на солидарност, можности и стабилност. За да ја претвориме таа понуда во реалност, интензивно работиме на постепена интеграција“, рече Фон дер Лајен.
Таа изјави дека Планот за раст за Западен Балкан, исто така, служи за оваа цел, благодарение на што земјите од регионот се поинтегрирани во ЕУ од кој било партнер во процесот на проширување претходно.
„Самите инвестиции не можат да генерираат одржлив раст. А реформите без ресурси не можат целосно да се спроведат. Затоа Планот за раст ги комбинира двете: реформи за отклучување на ресурсите и ресурси што овозможуваат реформи. И со таа комбинација, регионот има одредени придобивки од интеграцијата дури и пред полноправно членство. Бидејќи јазот во развојот помеѓу Западен Балкан и ЕУ има ограничени инвестиции, создавање работни места и можности предолго време. Планот за раст се занимава директно со ова, со шест милијарди евра инвестиции. А сега имаме шест амбициозни реформски агенди“, додаде таа, според написите во медиумите од регионот.
Претседателката на Европската комисија посочи дека првите конкретни резултати се веќе видливи, дека се очекува Западен Балкан да порасне за околу три проценти следната година, што „одразува доверба во европската иднина на регионот, влијанието на реформите и придобивките од поблиската економска интеграција со ЕУ“.
„И ќе има уште. Ги интегрираме нашите партнери во Единствената европска платна зона (SEPA). Ова би можело да им заштеди на компаниите и граѓаните до 500 милиони евра годишно. Исто така, заштедуваме време преку нашите „зелени појаси“, кои ќе ги зајакнат синџирите на снабдување, ќе ја подобрат логистиката и ќе го скратат времето на транзит до 80 проценти. А со Планот за раст, економијата на регионот може да се удвои во следната деценија“, изјави таа.
Таа додаде дека инвестицискиот план досега мобилизирал 18 милијарди евра, вклучувајќи шест милијарди евра грантови од ЕУ, и дека повеќе од 68 проекти за финансирање на клучна инфраструктура во транспортот, енергетиката, дигиталната поврзаност и проекти за заштита на животната средина се спроведуваат низ целиот регион.
„Овие инвестиции го прават регионот поконкурентен и подобро поврзан со Единствениот пазар на ЕУ. Да ја земеме вештачката интелигенција за пример: воспоставуваме мрежа на фабрики за вештачка интелигенција низ цела ЕУ и ги отвораме кон Западен Балкан, со антени од фабрики за вештачка интелигенција во Србија и Северна Македонија. Ова ќе им овозможи на компаниите од целиот регион да се поврзат со овие фабрики и да добијат пристап до европската инфраструктура за вештачка интелигенција“, рече Фон дер Лајен.
Таа изјави дека сето ова привлекува приватни инвестиции и додаде дека за време на инвестициските конференции на ЕУ во Албанија и Црна Гора, од приватни инвеститори се обезбедени инвестициски декларации, во вредност од повеќе од четири милијарди евра.
Таа, исто така, изјави дека Заедничкиот регионален пазар е „најбрзиот пат до конкурентност, најдиректниот мост до единствениот пазар на ЕУ и најјасен доказ дека регионот може да дејствува како една единица“.
„Резултатите се јасни. Од 2021 година, трговијата во регионот се дуплираше, трговијата со стоки и услуги се зголеми за 19 проценти, пократките чекања на границите заштедија вкупно повеќе од 20 години време. Затоа сега е време да ги обновиме нашите напори и да ја завршиме агендата на Заедничкиот регионален пазар. Моментумот за проширување со нашите партнери од Западен Балкан никогаш не бил посилен. Ова е историска можност. Да ја искористиме заедно“, додаде таа.
Фото: депозитфотос

