Регион
Планина што ја крие големата воена тајна на ЈНА: најголемиот подземен аеродром во Европа можеше да издржи нуклеарен напад, но имаше неславен крај
Croatia Infiltration е проект на хрватски подземни истражувачи, кои се занимаваат со истражување и документирање напуштени, неодржувани и тешко достапни објекти и локации. Тие се дел од светското движење наречено Урбек – урбано истражување локации, кои често се забранети за јавноста.
Проектот го иницира Миховил Пирнат, кој почна да објавува фотографии од напуштена архитектура пред повеќе од 14 години, а набргу му се приклучија и Јосип Ковач Левантин, Матија Пучак и Вјекослав Палиниќ.
На пошироката јавност ѝ станаа познати со објавување кратки документарни филмови за сè помалку познати објекти во Украина, Италија, Унгарија, Босна и Херцеговина, Португалија, Јапонија, а во текот на април ја објавија и втората епизода од „Инфилтрација“, во која тие истражуваат напуштен радарски објект на врвот на Плешевица во Хрватска, пишува „Јутарњи“.
„Се работи за објект на планината Плешевица, веднаш до Кореница. Во текот на годината стотици илјади луѓе и туристи ја минуваат таа планина не знаејќи дека во неа се крие еден од најголемите подземни аеродроми во Европа, ‘Жељава’, кој го истражуваме со години“, објасни Миховил.
Напуштениот радарски објект на врвот на планината е интересен бидејќи, покрај надземните радарски позиции, крие и поинтересен дел, кој е закопан длабоко во планината и заштитен од љубопитните погледи и секакви воени удари. Проектниот тим се посвети на детаљни мерења на подземниот објект за да создаде 3Д-визуализација, која ексклузивно ја објавуваат во епизода достапна на нивниот канал на „Јутуб“.
„Објектот што беше изграден на врвот беше и дел од големата комуникациска мрежа на поранешната армија на ЈНА, а можете да дознаете како изгледала таа комуникациска мрежа, за што служела и како таквата воена инфраструктура е поврзана со Медитеранските игри во Сплит во 1979 година“, вели Јосип.
Може да го издржи ударот на нуклеарна бомба
Изградбата почнла во 1958 година и траела 10 години. Овој грандиозен проект чинел 8 милијарди долари во тоа време. Подземниот аеродром имал четири влеза обезбедени со огромни армирано-бетонски врати. Пистите продолжуваат од влезот. Пистите се наоѓаат на рамнина долга 15 километри и широка пет километри.
Кога бил завршен, аеродромот „Жељава“ можел да прими 2.500 луѓе. Се состоел од посебни комори за прием и ремонт на авиони, команда, простории за пилоти, механичари и друг персонал.
Изграден во паранојата од Студената војна, „Жељава“ можел да го издржи ударот на нуклеарна бомба. На нејзиниот врв имало радар, кој можел да гледа во должина од 1.000 километри. Околу самата планина и на неа биле поставени системи за противвоздушна одбрана. Во својот врв, 60-ина авиони „миг 21“, помодерни во сопственост на ЈНА во тоа време, биле концентрирани на „Жељава“.
Со „Жељава“ беа поврзани многубројни теории на заговор: дека се користел за истражување и создавање нуклеарно оружје, дека југословенските власти и ЈНА ја спроведуваат вселенската програма.
Можеби најчудните теории на заговор велат дека ЈНА на „Жељава“ скрила НЛО, што се урнало некаде во Босна. Па дури и дека таму се кријат тела на маченички вонземјани.
„Жељава“ доживеа неславен крај, исто како и земјата што го направи. Аеродромот се користел за борбени цели помалку од една година за време на граѓанската војна, за време на распадот на Југославија.
Конечно, при повлекувањето од БиХ, ЈНА го урнала со експлозив. Од она што некогаш беше најголемата подземна база во Европа, останаа само влезовите од тунелите и пистите обраснати со трева и плевел.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Бахамите го признаа Косово
Бахамите официјално ја признаа Република Косово како независна и суверена држава, соопшти косовската претседателка Вјоса Османи.
Османи го потпишала договорoт на Бахамите со премиерот Филип Брејв Дејвис. На социјалната мрежа „Икс“ беше објавено заедничко соопштение во кое се наведува дека двете земји воспоставиле дипломатски односи, кои стапуваат на сила со денот на потпишување на заедничкото комунике, во согласност со меѓународното право и Виенската конвенција за дипломатски односи од 1961 година.
Bahamas recognizes the Republic of Kosovo as a sovereign and independent state! 🇽🇰 🇧🇸
We just signed our bilateral agreement with Prime Minister @honphilipedavis. On behalf of the people of Kosovo, I extend my sincere gratitude for this decision of historic significance!
Full… pic.twitter.com/a9LLtW2BW7
— Vjosa Osmani (@VjosaOsmaniPRKS) December 19, 2025
Во соопштението се наведува дека Бахамите и Косово ја потврдиле посветеноста на целите и принципите на Повелбата на Обединетите нации и изразиле намера да развиваат соработка во области од заемен интерес, како што се трговијата, туризмот, образованието, културата, технологијата и јавниот сектор.
Двете земји изразиле очекување за воспоставување топло и продуктивно партнерство.
Годинава, независноста на Косово ја признаа и Сирија, Судан и Кенија.
depositphotos
Регион
Путин првпат зборуваше за НИС: Верувам дека Белград ќе ги исполни своите обврски
Рускиот претседател Владимир Путин повеќе од две децении одржува годишна прес-конференција, на која ги презентира своите политички ставови и анализи на јавноста во Русија и во странство.
За време на конференцијата, новинар од Србија го потсети рускиот претседател дека Нафтената индустрија на Србија (НИС), заедничко вложување меѓу Русија и Србија, ги трпи последиците од западните санкции. Тој го праша Путин како ја коментира оваа ситуација?
„Што се однесува до НИС, притисокот од западните санкции продолжува, а ова е показател за политичка моќ. Москва претпоставува дека Белград ќе ги исполни своите обврски, а двете земји ќе спроведат многубројни други проекти“, рече Путин не сакајќи да се продлабочува на оваа тема.
Претходно денес, рускиот претседател изјави за „Спутник“ дека знае што се случува со компанијата НИС и дека се надева оти ќе се најде заедничко решение.
„Знаеме што се случува со компанијата НИС. Имаме меѓудржавен договор и претпоставуваме дека пријателското српско раководство ќе го земе ова предвид. Имаме идеја за насоката во која сакаме да се движиме заедно. Работиме на тоа и се надевам дека ќе го најдеме потребното решение“, рече рускиот претседател.
Тој исто така рече дека без оглед на надворешната аспирација за подобрување на односите, притисокот со санкции ќе продолжи како начин за покажување сила, пренесува „Раша тудеј“.
„Москва претпоставува дека Белград ќе ги исполни своите обврски и дека Русија и Србија ќе спроведат многубројни други заеднички проекти“, рече тој.
НИС е под санкции на САД од почетокот на октомври поради мнозинската руска сопственост, што значително го комплицира работењето на една од најважните компании за функционирање на целата српска економија.
Рускиот „Газпромнефт“ е мнозински сопственик на НИС, а рускиот претседател рече дека земјата инвестирала повеќе од три милијарди долари во компанијата.
фото/депозитфотос
Регион
E-пошта со безбедносни закани во училиштата во Словенија: учениците итно евакуирани
Неколку основни и средни училишта низ Словенија денес добија е-пошта со безбедносни закани, а некои беа евакуирани како мерка на претпазливост, објави полицијата.
Главната полициска управа на Љубљана изјави дека реагирала веднаш по приемот на заканувачки пораки, собрала информации и ги спровела сите потребни мерки за да ја осигура безбедноста на учениците и персоналот, објави СТА.
Досега собраните податоци укажуваат дека станува збор за генерички закани, без конкретна оперативна опасност.
Полицијата процени дека ситуацијата носи мал ризик и дека нема потреба од дополнителен аларм.
Министерот за образование беше информиран за инцидентот, пишуваат медиумите.
Фото: депозитфотос

