Регион
Србија официјално од Франција побара екстрадиција на Харадинај

Србија во вторникот упатила официјално барање до француското правосудство за предавање на поранешниот косовски премиер и сегашен челник на опозицијата Рамуш Харадинај, уапсен минатата седмица на француска територија по меѓународна потерница издадена од властите во Белград, кои го товара за воени злосторства извршени во текот на судирот меѓу албанските герилци и српските безбедносни сили во 1998/1999 година во поранешната српска јужна покраина Косово и Метохија.
Како што беше соопштено во Белград за екстрадицијата на Рамиш Харадинај, српското министерство за правда испратило и соодветна документација, врз основа на којашто француските правосудни власти ќе одлучуваат за предавањето на косовскиот политичар.
Србија еден од поранешните команданти на Ослободителната војска на Косово (ОВК – UCK), поранешен премиери и челник на партијата Алијанса за иднината на Косово (ААК), го бара поради сомневање дека во 1998 и во 1999 година извршил воени злосторства врз цивили кои не биле опфатени со обвинението на Хашкиот трибунал по кое Харадинај е правосилно ослободен.
Станува збор за воени злосторства против цивили во ткн зона на одговорност Дукаѓини во 1998 и 1999-та во областа на Дечани во 1998 година, а сообвинети беа Идриз Баљај и Љах Браимај. Обвинителите на Трибуналот бараа казна од најмалку 20 години затвор, а на крајот од првото судење Харадинај и Баљај во 2008 година беа ослободени од вината, а Браимај беше осуден на шест години затвор.
Повторното судење на Харадинај и сообвинетите започна во август 2001 година, а по една година беа ослободени од вината, и Харадинај и двата негови соработници од ОВК. Во текот на овој судски процес неколку сведоци беа убиени или настрадале во неразјаснети несреќи на Косово или во странство.
Српското обвинителство против Харадинај поднесе 108 кривични пријави, во кои е осомничен за тероризам, здружување поради непријателска дејност и убивање цивили.
Харадинај на 4-ти јануари беше уапсен на францускиот аеродром Базел-Мулуз-Фрајбург откако долетал од Приштина, патувајќи со дипломатски пасош. Познатиот белградски адвокат со Тома Фила тврди дека „Србија бара предавање на Рамуш Харадинај за нови дела кои не биле опфатени со обвинението на Хашкиот трибунал и за тоа има докази“.
„Хашкото обвинителство Харадинај го обвини така за тој да биде ослободен. Обвинителството има механизми обвинението, доколку сака, да го напише така да тоа биде одбиено, отфрлено или предметот за застари“, оценува Фила, пренесува агенцијата Hina, коментирајќи ги оцените на меѓународните правни експерти дека Харадинај може да ѝ биде предаден на Србија само доколку злосторствата за кои го товари Србија се разликуваат од оние за коишто веќе му беше судено во Хаг.
Француското правосудство, коешто треба во четврток 12-ти јануари да заседава во врска со случајот на Харадинај, како што тврди Фила, мора врз основа на доказите кои ги презентирала Србија да утврди дека случајот против Харадинај не е политички, а Србија мора да го увери судот дека судењето на Харадинај во Белград бе би имало политички импликации.
Истовремено, адвокатот Тома Фила кој пред Хашкиот трубунал застапуваше многу обвинети, е песимист во врска со позитивен одговор на Франција на барањето на Србија за екстрадиција на Харадинај.
„Реакциите на целиот Запад се дела ние не треба да распишуваме потерници и дека злосторствата сторени над Србите не треба да бидат казнети“, вели Фила за агенцијата Танјуг.
Фила вели дека е „меч со две острици“ сугестијата до Србија да признае дека станува збор „за политичко чувствително прашање“, врз основа на што од Франција би побарала таа да покрене обвинение и да му суди на Харадинај според принципот на универзална јуриздикција за воени злосторства. Убеден е дека Париз тоа би одбил да го прифати, што би имплицирало дека Србија на тој начин го признала политичките конотации на судењето на Харадинај./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Зелено светло за Бугарија – од 1 јануари 2026 година може да го воведе еврото

Во четвртокот, Бугарија доби зелено светло од лидерите на Европската Унија за воведување на еврото од 1 јануари 2026 година.
Лидерите, собрани на самитот на ЕУ во Брисел, го поддржаа предлогот на Европската комисија да ѝ се дозволи на Бугарија да стане 21-ва членка на еврозоната и да го замени левот со евро, откако веќе планираше да го стори тоа во 2024 година, но беше одбиена.
Оваа балканска земја е членка на ЕУ од 2007 година и е првата земја што може да го воведе еврото по Хрватска во 2023 година.
Европскиот парламент и Европската централна банка (ЕЦБ) сè уште треба да бидат консултирани за потребните законски измени пред Бугарите да можат да плаќаат во евра, но тие чекори се сметаат за формалност.
Бугарија, според написите во медиумите од регионот како една од најсиромашните земји на ЕУ, останува на дното на листата од 27 членки во однос на бруто домашниот производ (БДП) по глава на жител, иако стапките на раст се повисоки од другите земји.
Покрај релативно ниските и стабилни стапки на инфлација, критериумите за пристапување вклучуваат стабилност на цените, здрави јавни финансии и стабилни девизни курсеви.
Комисијата неодамна изјави дека очекува стапка на инфлација од 3,6 проценти за Бугарија оваа година и 1,8 проценти во 2026 година, што доведе до позитивен рејтинг за Софија.
Во Бугарија, воведувањето на еврото беше проследено со жестоки протести. Во февруари, националистите запалија оган пред влезот на претставништвото на ЕУ во Софија и истурија црвена боја на стаклената фасада на зградата. Тие фрлаа молотови коктели и јајца.
Минатиот месец, поддржувачите на проруските и националистичките партии демонстрираа во главниот град Софија и во други градови, барајќи левот да се задржи поради стравувањата дека еврото ќе поттикне зголемување на цените.
Противниците на еврото собраа 604.000 потписи во корист на референдум за воведување на заедничката валута, но бугарскиот парламент го отфрли референдумот двапати – во 2023 година и во мај 2025 година.
Според анкетата спроведена од бугарскиот институт Мјара кон средината на мај, повеќе од половина од сите возрасни (54,9%) се противат на воведувањето на заедничка валута во 2026 година, додека стабилна третина (34,4%) се за приклучување кон еврозоната следната година, анализираат медиумите.
Регион
(Видео) Силни ветрови, грмотевици и град: невреме ја погоди Хрватска

Силно невреме погоди неколку делови од Хрватска во четврток вечерта. Го погоди и регионот на Загреб, за кој Државниот хидрометеоролошки завод (DHMZ) издаде црвено предупредување поради исклучително опасни временски услови. Ситуацијата беше особено тешка во Бродско-посавската жупанија. Дирекцијата за цивилна заштита утрово објави дека Окружниот центар 112 во Славонски Брод добил бројни пријави од граѓани во текот на ноќта поради последиците од невремето проследено со обилни дождови и бурни ветрови.
-Во Бродско-посавската жупанија, помеѓу 00:15 и 02:45 часот, имало прекини на далноводите и прекини на трафостаниците. 2.944 корисници во некои општини останаа без електрична енергија-, се вели во соопштението. Екипите на Електра Славонски Брод веднаш излегоа на терен и работат на отстранување на дефектите, а целосно нормализирање на снабдувањето со електрична енергија се очекува во текот на утрото и попладнето.
Во пошироката област на Вуковар, граѓаните беа сведоци на многу силни ветрови, грмотевици и интензивни врнежи од дожд во текот на ноќта. „Во Вуковар имаше силен ветер, а молњите беа како луди“, опиша еден жител.
Загреб, исто така, ја почувствувал бурата, околу 3:00 часот наутро градот бил погоден од силни ветрови кои донеле обилен дожд. По краткотрајното затишје, непосредно пред 8:00 часот наутро, силен пороен дожд повторно го погоди Загреб, придружен со силни грмотевици и налети на ветер. На западот од земјата, во Истра, во некои делови беше регистриран и град.
Силната бура ја погоди и соседна Италија, каде што беа регистрирани обилни врнежи од дожд, бурен ветер и град. На социјалните мрежи кружат фотографии од големи парчиња град, кои сведочат за силата на бурата.
Регион
Запалил спирала против комарци па ја изгорел куќата во близина на Загреб

Вчера наутро во близина на Загреб избувна пожар во куќа во сопственост на 57-годишен маж, соопшти загрепската полиција.
Истрагата утврди дека пожарот најверојатно избувнал поради пад на запалена спирала од комарци што била закачена на дрвен столб, од каде што пожарот се проширил на мебелот, кој бил целосно изгорен, на ѕидот од скалите и дел од покривот, се вели во полициското соопштение.
Пожарот бил изгаснат од пожарникари, а 43-годишен член на семејството бил полесно повреден и добил медицинска помош во Клиничката болница.