Регион
Турција го одбележа османлиското освојување на Цариград
Неколку стотици илјади луѓе во неделата присуствуваа на раскошното одбележување на 563-годишнината од османлиското освојување на Цариград, денешен Истанбул.
Прославата на влегувањето на султанот Мехмед Втори Освојувачот во Цариград на 29-ти мај 1453 годна беа организирани ширум Турција, но секако најспектакуларното беше во самиот Истанбул.
Одбележувањето, како што најавија организаторите, претставуваше комбинација меѓу модерното и средновековното, па така парадата на учесниците во јаничарските униформи беше проследена со демонстрација на сегашната турска воена моќ, како прелетите на турските борбени авиони.
Градските власти на Истанбул соопштија дека голем тим од 520 луѓе „експерти во своите области“, работеа на подготовките на крајбрежјето кај Јеникапи каде со помош на современа технологија беше направен 3Д приказ кој го реконструираше освојувањето на Цариград или по византиски тогашен Константинопол. Стотици илјади луѓе го проследија овој приказ, а концерт одржа воениот оркестар со токму 563 музичари.
Сите прослави низ Турција беа проследени со големи безбедносни мерки, имајќи предвид дека последните години е потресувана од неколку големи атентати кои се припишуваат на екстремната сунитска организација Исламска држава и на забранетата Работничка партија на Курдистан (PKK).
За безбедноста беа ангажирани една подморница, фрегата, пет хеликоптери, 9.000 полицајци, меѓу кои 40 елитни снајперисти, повеќе десетици кучиња трагачи, извести провладината новинска агенција Anadolu. На просторот предвиден за прославата беа поставени повеќе од 150 контролни влезови.
„Ги поздравувам сите братски градови од Сараево до Баку“, изјави во говорот турскиот претседател Реџеп Тајип Ердоган, чиишто политички чекори понекогаш во самата Турција, но и во соседството, се опишуваат како „неоосманизам“.
„До 2023 година Турција, наследникот на ‘болниот од Босфорот’, ќе биде една од најголемите економски сили“, вети Ердоган алудирајќи на изразот кој во европските престолнини се користел за Османлиското Царство кои пропаѓало кон крајот на XIX век.
Владејачката Партија на правото и развојот (AKP), чиј еден од основачите е Ердоган, од доаѓањето на власт во 2002 година настојува да ги заживее спомените на големото османлиско минато на Турците, што според некои, ја оддалечува земјата од западното влијание во правецот на „неосманлискиот империјализам“, пишува AFP.
Ердоган, исто така, најави дека во август ќе биде отворен и третиот мост преку Босфор, кој ќе биде именуван по султанот Селим Први, кој е контроверзен во турската историја поради тоа што во XVI век масакрирал 40.000 алевите (шиити), припадници на либерално муслиманско конфесионално малцинство кои биле значајна заедница во Истанбул.
На минатогодишното одбележување, кое се одвиваше во пресрет на парламентарните избори, Ердоган својот говор го претвори во предизборно обраќање и жестоко се пресмета со оние кои го критикуваат.
Своевремено најголемиот и најбогат град во Европа, повеќе од илјада години престолната на Византија или на Источното Римско Царство, паднал на 29-ти мај 1453 година, по жестока 53-дневна опсада од османлиските војски. Освојувањето на Цариград, кој во последните години пред падот бил само сенка на својата некогашна величина, бил симболични доказ дека тогашното Османлиско царство станало светска сила.
Претходно со векови Цариград бил бедем на источните и исламските војски кои продирале од исток кон Европа. Дури со неговиот пад во западна Европа станале свесни дека со освојувањето на „Новиот Рим“ столицата на православната црква, во опасност е и стариот – столицата римокатоличката црква. Само два века подоцна, османлиите стигнале длабоко во Европа, заканувајќи ѝ се на хабсбуршката престолнина Виена.
Ердоган, кој не пропушта можноста да ја нагласи големината на Османлиското царство и да ја поистовети со него денешна Турција, се претпоставува дека денешниот говор ќе го искористи за промоција на планираните измени на уставот со кои во земјата ќе биде воведен цврст претседателски систем и значително ќе ги зголеми неговите овластувања./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Инцидент во Словенија: член на паравоена група се обидел да му даде пиштол на премиерот Голоб
Попладнево, полицијата интервенираше пред зградата на словенечката влада во Љубљана, кога припадник на т.н. Штаерската гарда, паравоена група и самопрогласена милиција, се обиде лично да му предаде нелегален пиштол на премиерот на Словенија, Роберт Голоб.
Инцидентот се случи еден ден откако Голоб објави закон што ќе овозможи доброволно предавање на нелегално оружје без последици, јавува агенцијата СТА.
Канцеларијата на премиерот одби да коментира за инцидентот, истакнувајќи дека очекува полицијата да постапи во согласност со законот.
Јавноста првпат дозна за Штаерската гарда во 2018 година, кога на Интернет беше објавено видео на кое се гледа група од неколку стотици маскирани мажи во воена опрема, некои од нив со секири и автоматски пушки, наредени во шума. Подоцна рекоа дека станува збор за воздушни пиштоли.
Видеото предизвика загриженост за паравоената природа на групата и нејзиното потенцијално влијание врз јавниот ред.
Групата често е критикувана за своите екстремни ставови и напори да влијае врз политичките процеси во земјата со употреба на насилство или закани.
Водачот на групата, Андреј Шишко, беше осуден на осум месеци затвор за обид за поткопување на уставниот поредок.
Регион
Загреб ја забрани „За дом спремни“ на концерти и јавни настани
Градското собрание на Загреб денес гласаше за Заклучок со кој се повикува градоначалникот да преземе сите потребни мерки за да се спречи употребата на фашистички и усташки симболи, слогани и пароли, вклучително и „За дом спремни“, на сите јавни површини и настани под надлежност на градот, пренесе хрватски „Индекс“.
Одлуката се однесува на областите управувани од градските институции и комерцијалните компании, како и на сите јавни површини за кои Градот издава дозволи за одржување настани. Целта, рекоа претставниците, е да се заштити јавниот простор од пораки што поттикнуваат омраза, насилство и ексклузивност.
Претходно денес беше соопштено дека употребата на усташки симболи ќе биде забранета во просторите управувани од Градот Загреб, но дека концертот на Марко Перковиќ Томпсон на 27 декември сепак ќе се одржи, бидејќи претходно беше потпишан договор за него.
Ива Ившиќ, претседателка на Клубот на претставници „Можеме“, истакна дека Заклучокот се базира на антифашистичките вредности на Уставот на Република Хрватска и ставовите на Уставниот суд и Европскиот суд за човекови права.
„Уставниот суд јасно кажа дека „За дом спремни“ е усташки поздрав на Независната Држава Хрватска и дека не е во согласност со Уставот, додека Европскиот суд за човекови права во случајот Шимуниќ против Хрватска утврди дека неговата јавна употреба не е заштитена со слобода на изразување бидејќи поттикнува омраза“, потсети Ившиќ.
Таа нагласи дека одлуката не се однесува на забраната за уметност, музика или слобода на изразување, туку јасно ја поставува границата дефинирана со член 39 од Уставот на Република Хрватска, кој забранува поттикнување на национална, расна или верска омраза и насилство.
Платформата „Можемо“ соопшти дека овој Заклучок има за цел да го заштити јавниот простор од пораки што ја уништуваат социјалната кохезија.
„Во време кога сме сведоци на раст на нетолеранцијата и насилството кон другите и кон оние кои се различни, наша должност е да го заштитиме јавниот простор – бидејќи им припаѓа на сите. Загреб мора да биде град каде што училиштата, градинките, културните центри и улиците се безбедни места, каде што се воспитуваат генерации кои знаат дека почитта, солидарноста и еднаквоста се основа на добро општество“, рекоа претставниците.
Регион
Доктор од Македонија прегазил куче во Софија и продолжил да вози, случајот ја разбранува Бугарија
Дваесет и деветгодишен маж од Македонија со автомобил прегазил куче, а потоа побегнал од местото на настанот, јави „БТВ“. Инцидентот бил снимен со безбедносна камера.
Маја, улично куче за кое жителите од маалото се грижеле веќе 14 години, била прегазена пред гаража. На снимката се гледа како возачот запира по ударот, излегува од автомобилот, но наместо да помогне – си заминува. Настанот предизвика илјадници коментари и осуди на социјалните мрежи.
Според „Офњуз“, сторителот признал дека го удрил кучето, но тврдел дека маневрот бил ненамерен и дека немал никаква намера да ѝ наштети. Полицијата потврди дека мажот е државјанин на Македонија, без криминално досие и дека не бил под дејство на алкохол.
Материјалите од истрагата се доставени до Окружното обвинителство во Софија, идентификувани се тројца сведоци и запленет е видеозаписот од безбедносната камера.
Од Военомедицинската академија (ВМА) во Софија, за БТВ изјавиле дека раководството е информирано за инцидентот и дека соработуваат со надлежните органи.

