Прекинот на огнот меѓу Израел и либанската милиција Хезболах стапи на сила во раните утрински часови во средата, но му претходеа силни експлозии во областа Бејрут до почетокот на примирјето.

Силни експлозии до договорениот прекин на огнот во 4 часот по локално време слушнал новинар на ДПА во Бејрут, а Ројтерс јавува дека рафалите можеле да се слушнат низ Бејрут дури и по стапувањето на сила на примирјето.

Ројтерс пишува за многу автомобили со раселени лица од јужен Либан, кои по прекинот на огнот почнале да одат на југ, кој граничи со Израел. Новинарите на Ројтерс видоа десетици автомобили како го напуштаат пристанишниот град Сидон јужно од Бејрут околу 4 часот наутро по локално време и се упатуваат подлабоко во јужен Либан.

Израелските одбранбени сили (ИДФ) пукаа пред прекинот на огнот во текот на ноќта врз области во близина на меѓународниот аеродром и јужниот дел на земјата. Напади имаше и во јужните предградија на Бејрут во области каде што немаше претходна воена наредба за евакуација.

Хезболах, поддржан од Иран, соопшти дека истрелал ракети врз северната израелска населба Ивен Менахем непосредно пред да стапи на сила примирјето, велејќи дека акцијата била во поддршка на Палестинците во Појасот Газа.

Небото беше мирно недолго по стапувањето на сила на примирјето, изјави новинар на Дпа.

„Едвај чекам да си одам дома“, рече таткото на пет деца во засолништето за итни случаи во либанската престолнина. „Не можам да верувам дека оваа ужасна војна наскоро ќе заврши“, рече една жена од таму, која исто така беше раселена поради нападот.

Портпаролот на ИДФ ги предупреди жителите на јужен Либан, од кои илјадници ги напуштија своите домови поради тешките борби, дека израелската армија „ќе остане распоредена на своите позиции во јужен Либан“.

„Забрането ви е да одите кон селата кои одбранбените сили побараа да ги евакуирате или кон одбранбените сили во областа“, напиша Авичај Адрае на мрежата Икс на арапски. Портпаролот додаде дека мерката е за безбедност на жителите и дека ИДФ ќе ги информира кога ќе можат безбедно да се вратат во своите домови.

Во вторникот, израелскиот безбедносен кабинет одобри договор за запирање на борбите на 60 дена. За тоа време Израел ќе ги повлече своите војници од јужен Либан, изјави американскиот претседател Џо Бајден.

Борците на Хезболах треба да се вратат надвор од реката Литани, на околу 30 километри северно од де факто израелско-либанската граница, во согласност со Резолуцијата 1701 на ОН, која го означи крајот на последната либанска војна во 2006 година, но никогаш не беше целосно спроведена.

Извештаите велат дека вкупно 10.000 војници на либанската армија, кои не се вклучени во војната, ќе бидат стационирани во пограничната област паралелно со израелското повлекување. Од вкупниот број, 5.000 се веќе поставени.

Договорот ќе го надгледува група држави предводени од САД, заедно со Франција, Либан, Израел и мировните сили на ОН УНИФИЛ.

Претседателот на Социјалдемократскиот сојуз на Македонија, Венко Филипче, денеска оствари средба со претседателката на Република Северна Македонија, Гордана Сиљановска Давкова. На средбата се разговараше за актуелните политичките состојби во државата со фокус на партизацијата на безбедносните структури и евроинтеграцискиот процес.

Филипче на средбата изрази загриженост за ризикот од спојувањето на Агенцијата за национална безбедност со Агенцијата за разузнавање.

„Изразив загриженост и укажав дека сметам дека треба да реагира за некои работи кои сметам дека се во нејзина надлежност и ингеренции. Тоа е пред сè е партизацијата која се случува во дел од безбедносните структури. Укажав на ризикот што сметаме дека може да биде многу голем, доколку настане фузија на двете безбедносни агенции а се продолжи со ваква партизација, имајќи предвид дека сме имале такво лошо искуство во минатото, една таква гломазна партизирана институција може да се злоупотреби“, рече Филипче.

Во одговор на новинарско прашање а поврзано со спојувањето на безбедносните агенции, Филипче посочи, дека во времето на Владата на СДСМ се направи реформа и тие институции се поделени и професионализирани.

„Затоа сметаме и затоа реагираме дека треба да се запре партизацијата, што во овој момент се случува во Агенцијата за национална безбедност и дополнително сметаме дека обединувањето на агенциите од две во една навистина ќе направи една гломазна институција којашто тешко може да се контролира. Тоа и го укажав на претседателката денеска. И таа ги нотираше сите забелешки“, рече Филипче.

Претседателот на СДСМ Филипче очекува дека ваквата форма на политички дијалог на претседателката на државата со опозицијата да прерасне во редовни средби.

Место со непотребна документација, од јуни следната година матичните лекари ќе имаат повеќе време да се посветат на пациентите оти ќе бидат ослободени од административните работи што ги бара хартиеното работење. Директорот на Фондот за здравствено осигурување, Сашо Клековски, најави дека хартијата целосно ќе биде исфрлена од употреба и во ординациите, и во аптеките, и во Фондот за здравствено осигурување.

„Разбираме дека има сè помалку луѓе за работа и дека треба да ја намалиме здравствената администрација. Две работи веќе можеме да ги објавиме. Работиме на е-рецепти, кои до крајот на полугодието во 2025 година треба да бидат во полна употреба и во функција. Со нив комплетно ќе се елиминира од функција хартијата и кај матичните лекари, и кај аптеките, и во Фондот поврзани со рецепти. Ќе ги дигитализираме и сите анекси за 1.500 ПЗУ за тие да може да се потпишуваат дигитално, да нема потреба да се потпишуваат во хартиена форма. Понатаму, ќе разговараме како можеме да го намалуваме товарот за лекарите да имаат сè повеќе време за разговор со пациентите, а да не се занимаваат со непотребна администрација“, рече директорот Клековски.

Безхартиеното работење на матичните лекари е само една од работите што на состанок со Фондот ги договориле претставници на лекарите. Договорено е покачување на капитацискиот бод, укинување некои од казните и дестимулативните мерки, нова програма за превенција, која ќе вклучи превенција од најчестите форми рак во земјата, а договориле и матичните лекари во руралните средини да не мора да ги затворат ординациите доколку во рок од 60 дена не најдат медицинска сестра како што налага сега законот. Тие добија рок од 24 месеци за да се снајдат и да вработат медицинска сестра.

„Ќе им биде дозволено да немаат медицински сестри следните 24 месеци, период во кој мораме да дадеме системски поглед на прашањето законски како ќе функционираат понатаму тимовите. Исто така, зголемени се бодовите за руралните лекари. За 22.500 нето се зголемени фиксните примања на лекарите за да се објави дека имаат зголемени трошоци и поради нивното патување до местото на ординациите. Тоа е веќе решено со менување на правилникот. Значи, за руралните подрачја одлуките се веќе донесени, објавени и стапуваат во сила“, рече директорот Клековски.

За другите прашања формирани се заеднички тимови, кои имаат рок до 15 декември да најдат заеднички решенија. Лилија Чолакова-Дервишова, матична лекарка од Велес и претседателка на Здружението на приватните лекари на Македонија, рече дека веќе го поднела барањето за покачување на капитацискиот бод за матичните лекари.

„Ние дадовме аргументи колку пати се покачувани платите во јавното здравство, а колку кај нас. Сега барањето беше бодот да биде 100 денари. Нашето барање е од јануари. Се надеваме дека оваа Влада ќе излезе во пресрет на сето ова. Бараме сигурност за да можеме и ние на нашите вработени да им има дадеме плата, К15, да ги задржиме, да немаме прелевање на кадарот од кај нас во јавното здравство. Ако постојано се покачува платата во јавното здравство, тогаш нашите медицински сестри ќе се прелеат во јавното здравство, а не е суштината да го дестабилизираме примарното здравство, што основниот чувар на здравствениот денар“, рече Чолакова-Дервишова.

Таа нагласи дека состанок како денешниот со директорите на Фондот и голема група матични лекари,немало последните 7-8 години. Ја искористиле можноста да ги кажат сите проблеми со кои се соочуваат и очекуваат од следната година многу од нив да бидат решени.