Македонија
Собранието без опозицијата го изгласа буџетот за 2021 година

Собранието го усвои буџетот за 2021 година. Ова е прв средноречен буџет претставен пред и усвоен од Собранието со очекување за раст на економијата в година од 4,1 % и намалување на буџетскиот дефицит за 3,6-процентни поени во однос на годинешниот. Како што беше истакнато при презентирање на буџетот, главни цели се зачувување на здравјето на граѓаните, здравјето на економијата и забрзан раст и структурни реформи.
„Буџетот има три главни приоритети – здравство, економија и зачувување на стабилноста на работните места, владеење на правото и интеграции. Буџетот е прецизен, егзактен, содржи развојна компонента. Капиталните инвестиции се 26,2 % повисоки од актуелниот буџет, 3,4 % од БДП или просек што во подобрите години го имаше нашата земја. За здравството имаме 100 милиони евра повеќе во однос на 2019 година или 40 милиони евра во однос на тековната година. Во образованието имаме зголемување на капиталните инвестиции четирикратно. За в година со сите предизвици предвидени се средства и за сузбивање на ковид-кризата доколку има потреба“, посочи министерот за финансии, Фатмир Бесими.
Буџетот за в година е буџет за заздравување од кризата предизвикана од Ковид-19, но и поставување основи за забрзан економски раст во следниот период. Ова е првиот усвоен среднорочен буџет и се базира на три платформи: A. Фискална консолидација, која до 2025 година треба да го сведе буџетскиот дефицит на 2 %, или под Мастришкиот критериум, Б. Стратегија за заздравување и забрзан економски раст, која треба да го удвои растот во следниот период со стапки од 4 до 5 % и C. План за јавни инвестиции 2021-2025 во насока на зголемување на учеството на инвестициите во вкупните расходи и подобрување на нивната реализација. Во буџетот има издвоено средства за поддршка и на граѓаните и на стопанството, така: за здравство има издвоено 664 милиони евра, социјална заштита 1,47 милијарда евра, образование 465 милиони евра, а за развој на економијата 1,141 милијарда евра.
Вкупните приходи на буџетот на Република Северна Македонија за 2021 година се планирани на ниво од 212,6 милијарди денари и тие се 8,3 % повисоки во однос на вториот ребаланс 2020 година, а расходите се планирани на ниво од 247,5 милијарди денари или 2,1 % пониско во однос на вториот ребаланс 2020 година. Со тоа буџетскиот дефицит е проектиран на 4,9 % или речиси двојно пониско во однос на оваа година. Преку политиките за фискална консолидација се очекува секоја година буџетскиот дефицит постепено да се стеснува, така што во 2022 тој е проектитран на -3,8 %, во 2023 на – 3,2 %, во 2024 на -2,9 % и во 2025 година на -2 % и ќе биде под Мастришкиот критериум од -3 % од БДП.
Стратегијата за заздравување и забрзан раст, која се темели на четири столба: економско заздравување од Ковид-19, забрзан, одржлив и инклузивен раст, зголемување на конкурентноста и вмрежување во глобалните синџири на добавување и инвестирање во човечки капитал. Првиот столб – економско заздравување од Ковид-19 – ги опфаќа приоритетите – заштита на здравјето на граѓаните и социјална заштита на најзагрозените категории во општеството и поддршка на економијата, приватниот сектор и заштита на работните места. Вториот столб – забрзан, инклузивен и одржлив економски раст – се фокусира на добро управување (владеење на правото, сузбивање на корупцијата и подигнување на капацитетот на институциите), фискална одржливост, макроекономска и финансиска стабилност, локален и рамномерен регионален развој, одржлива и здрава животна средина, зелена економија и дигитализација на економијата и јавните услуги, во чии рамки се предвидени различни мерки и активности. Третиот столб – зајакнување на конкурентноста на приватниот сектор – фокусот се однесува на зајакнување на трговските врски и интеграцијата во глобалните синџири на создавање на вредноста, подобрување на деловното окружување и сузбивање на сивата економија, подобрување на пристапот до финансии и адаптацијата на технологиите и модернизација на земјоделството. Во четвртиот столб – развој на човечките ресурси и еднакви можности – опфатени се развој на човечките ресурси (образование, наука и здравство), поголема активност на работоспособното население и социјална заштита и социјално осигурување, во чии рамки се предвидени разни мерки и активности.
Во согласност со ова, проекциите на среден рок се дека растот ќе се удвои во следниот петгодишен период, и тоа 4,6 % раст во 2022, 5,2 % во 2023, 5,6 % во 2024 и 5,9 % во 2025 година. Во периодот од 2026 до 2030 година се предвидува стабилизирање на просечната стапка на економски раст на 5,75 % годишно.
Во текот на собраниската расправа за буџетот прифатени се 18 амандмани, со кои се обезбедени дополнителни средства за енергетска ефикасност – мерката за набавка на енергетски ефикасни прозорци и врати за домаќинства, за формирање еколошки зони, за акредитација на централна лабораторија за животна средина, за земјоделска опрема за мали семејни винари, за комунална инфраструктура во повеќе населени места, за социјални надоместоци за стечајани работници и за изградба и реконструкција на две училишта во Гостивар.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Бизнис заедницата помага во подобрување на условите во високото образование, донирана модерна индустриска опрема на Машинскиот факултет во Скопје

Машинскиот факултет во Скопје доби современа индустриска опрема наменета за Лабораторијата за производни технологии и процеси. Станува збор за металорежачки ЦНЦ машини во вредност од 72 илјади евра кои ги отстапува компанијата ЛТХ Леарница Охрид, со што значително се подобрува практичната настава за студентите.
На настанот организиран по повод отстапувањето на опремата се обрати и министерката за образование и наука Весна Јаневска, која ја повика бизнис заедницата повеќе да учествува во подобрување на условите во образовниот систем во Македонија, а особено во високото образование.
„Општеството има потреба од инженери, добро обучени, кои би можеле веднаш да се вклучат во работните процеси на компаниите. За да се создаде токму таков подготвен кадар, неопходна е соработка помеѓу високото образование и бизнис секторот. Тука таа соработка ја гледаме и можам да ја посочам како пример и да упатам јавен повик за што повеќе факултети и компании да се вмрежуваат. Тоа значи јакнење на образовниот, но и на индустрискиот систем во државата“, рече Јаневска.
Потенцираше дека синергијата помеѓу приватниот сектор и академската заедница носи придобивки за целото општество. Инвестициите во модерни образовни алатки без разлика од каде доаѓаат, не е само инвестирање во инфраструктура, туку и во иднината на младите генерации.
„Сите сме свесни дека ни се потребни подобрувања во високото образование, а со тоа и посериозни инвестиции пред сé во лабораториска опрема. Владата веќе работи на мапирање на научно-истражувачката инфраструктура на универзитетите, а потоа ќе следат инвестиции. Буџетот за наука оваа година е речиси двојно зголемен споредбено со лани и изнесува 680 милиони денари, а дел од овие средства ќе се искористат за јакнење на лабораториските ресурси“, додаде министерката.
Јаневска информираше дека во моментов се изработуваат две нови законски решенија за високото образование и за научно – истражувачката дејност. Како што рече, тие ќе поттикнат зголемена научно-истражувачка активност на наставниот кадар од високото образование, што пак, се очекува да овозможи подобра позиција на македонските универзитети на релевантните меѓународни ранг-листи.
Македонија
Работниците што не добиле покачување на платата за март од 4.000 денари може да тужат, ССМ обезбедува и бесплатна правна помош

Тужби до работодавците може да поднесат сите работници кои со мартовската плата не добиле покачување од 12,6 % колку што предвидува Општиот колективен договор. За оваа можност, која им стои на располагање на работниците, денес зборуваше претседателот на Сојузот на синдикатите на Македонија (ССМ), Слободан Трендафилов. Тој укажа дека право на тужби имаат сите работници кои се потписници на договорите, а не добиле околу 4.000 денари повисока плата за март. Такви се вработените во образованието, кои, место 12,6 %, добија 7 % покачување, вработените во здравството, на кои им беше ветувано 5 % зголемување на платите со онаа од март, но сè уште го немаат добиено и тоа мало покачување место покачување од 12,6 % и сите вработени во јавниот сектор што не добиле плата за март во согласност со Општиот колективен договор, односно не им е зголемена 12,6 %, туку им е зголемена само линеарно за износот на усогласувањето на минималната плата за речиси 1.800 денари.
„Работниците имаат право врз основа на колективните договори потпишани од синдикатите, пред сè, од ССМ и со гранските синдикати, а кое може да го користат во наредниот период, за тужби. Иако обезбедуваме бесплатна правна помош за сите работници, нам нè загрижува тоа што некој свесно сака да предизвика крах на јавниот буџет преку тужбите од страна на адвокатски канцеларии, адвокати. Според адвокатските тарифи, тие би зеле огромни адвокатски трошоци на сметка на една месечна плата на еден работник. Во пракса, доколку на работникот не му е исплатена плата за 12,6 % покачена или не добил приближно 4.000 денари за еден месец зголемување на платата предвидено со Општиот колективен договор, адвокатските трошоци до последната инстанција изнесуваат речиси 60.000 денари. Адвокатите ќе земат десетпати повеќе од она што им следува на работниците“, рече Трендафилов.
Отворена можност за работниците да поднесуваат тужби Трендафилов потсети дека имаше во 2008 година во Министерството за внатрешни работи.
„Тогаш министрите трчаа во полициските станици да ги спречат работниците да не тужат за тогашниот 10 % додаток на нивните плати. Она што е клучно, и денеска вработените во Министерството за внатрешни работи, наместо 12,6 % зголемени плати, добија 10 % и се остава простор некој од вработените да тужи за 2,6 % во согласност со Општиот колективен договор. Најчесто тужат оние што први се пензионираат и потоа создаваат пракса. Меѓутоа, загрижува тоа што изминатите денови, особено преку медиумите и преку некои други наши канали, слушаме дека ќе се прави притисок врз судството да се создаде судска пракса преку која ќе се отфрлаат тужбите за барањата за зголемувањата на платите во согласност со колективните договори. На таков начин ќе се обидат да го стивнат овој процес“, вели Трендафилов.
ССМ апелира да се почитуваат законските обврски и платите да одат во џебовите на работниците, кои ги заслужуваат и кои ги одработуваат, а не во џебовите на адвокатските канцеларии, адвокатите или во судовите и во државната каса за судски такси.
Македонија
Гаши со коизвесителите на ПССЕ за постмониторинг дијалогот со Македонија: во фокусот реформите во судството, борбата против корупцијата

Претседателот на Собранието, Африм Гаши, се сретна со коизвесителите на Парламентарното собрание на Советот на Европа (ПССЕ) за постмониторинг дијалогот со Северна Македонија – Сибел Арслан, од Швајцарија од Групата на социјалисти демократи и зелени и Џозеф О’Рајли, од Ирска од Групата на Европските народни партии, кои се во дводневна посета на земјата.
На средбата беше нагласено дека улогата на Советот на Европа е од суштинско значење за европскиот демократски развој, особено на полето на човековите права и владеењето на правото, како и дека механизмите и препораките на Советот на Европа во Република Северна Македонија биле секогаш сметани за израз на поддршка на демократскиот развој и на нив се посветувало големо внимание.
Коизвестителите се интересираа за актуелните случувања на политичката сцена, а во фокусот беа реформите во судството, борбата против корупцијата, односите со соседите.
На крајот беше изразена надеж дека во текот на дводневната работна посета известителите ќе имаат можност да го нотираат постигнатиот напредок од последната ваква посета во 2019 година и дека извештајот кој ќе биде претставен пред Мониторинг комисијата, а потоа и пред пратениците на Парламентарното собрание на Советот на Европа, ќе даде објективна слика за состојбите во државата.