Екологија
Геолозите ветуваат дека ќе претскажат кога ќе еруптира супервулканот во Јелоустон
Геолозите од американскиот Универзитет Аризона тврдат дека во блиска иднина ќе можат точно и благовремено да претскажат кога ќе се случи следната ерупција и експлозија на супервулканот во Јелоустон, што потенцијално може да предизвика масовен помор на Земјата, се вели во написот објавен во магазинот Geology.
„Нашите последни резултати покажуваат дека ерупцијата на супервулканот започнала последен пат 10 месеци откако новите потоци лава навлегле во магматската комора и ја растопиле карпестата содржина во неа, ставајќи крај на 220-годишното спиење на Јелоустон. Доколку комората сега би се загревала на сличен начин, најверојатно новата ерупција би се случила за покус период“, вели Кристи Тил, од Универзитетот Аризона во американски Тусон.
Тили и нејзините колеги откриле неколку геолошки индикатори според коишто експлозијата на Јелоустонскиот супервулкан може да се предвиди дури 10 години пред неговото будење, како и почетокот на нова моќна ерупција, проучувајќи ги камењата извлечени од различни длабочини на неговиот кратер.
Со користење на специјални јонски спектометри за масата, геолозите можеле да ја утврдат брзината со којашто карпите во магматската комора, – резервоарите на лавата, се топеле при дотекување нови количества течна магма, издигнувајќи се кон супервулканот од утробата на Земјата.
Како што се покажало, по претходните помали ерупции во Јелоустон, коишто се случиле пред 70 илјади години, по околу 10 месеци започнале нови потоци растопени карпи да се слеваат во супервулканот. Следната ерупција, како што покажува состојбата на карпите во утробата на Јелоустон и според пресметките на Тили и нејзините колеги, би требало да се случи на сличен начин.
Според авторите на студијата, ваквите сознанија овозможуваат да се предвиди почетокот на катаклизмата, како и да се искористи за навремена евакуација на населението и да се преземат вонредни мерки за заштита на цивилизацијата од последиците на ерупцијата, којашто, и покрај малите размери на Јелоустон, нема да биде послаба според јакоста од најмоќните вулкански катаклизми во XX век и може да биде една од најголемите природни катастрофи во овој век.
Дополнителните проучувања на карпите и трагите од повеќе дамнешни ерупции, покажале дека некои од ваквите појави може да се предвидат дури и десет години пред експлозијата на супервулканот. Тоа, како што истакнуваат во својот труд научниците, ќе овозможи поголеми шанси за соодветни подготовки во пресрет на катаклизмата.
Јелоустонскиот супервулкан се наоѓа на територијата на истоимениот национален парк во американска сојузна држава Вајоминг. Тој претставува геолошка формација – калдера, „инка“ настаната од експлозијата на вулканот во древните геолошки периоди, која е со димензии 55 на 72 километри. Кон средината на XX век научниците утврдија дека на длабочина од околу 8 километри под калдерата се наоѓа комора исполнета со магма, и тоа всушност е прастариот вулкан.
Ерупциите на овој вулкан се случиле пред околу 2 милиона години, а потоа и пред 1,2 милиони години и уште пред 600 илјади години. Како резултат на последната ерупција, во атмосферата биле исфрлени околу 1.000 кубни метри вулканска пепел и парчиња од карпи. Споредено со тоа, најкатастрофалните историски регистрирани ерупции исфрлиле „само“ 50 кубни километри, во Тамбора во 1815 година и 10 кубни километри – Кракатау, во 1883 година.
Доколку Јелоустонскиот супервулкан започне да еруптира, последиците може да бидат катаклизмични, предупредуваат со години наназад научниците. Покрај директните штети предизвикани од ерупцијата, на пример големи количества вулканска пепел кои ќе дојдат во атмосферата, на планетата може да настапи ткн „вулканска зима“, имено дури и многу послабата ерупција на планината Пинатубо во 1991 година предизвика значително заладување./крај/мф/сн
Извор: Geology
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Екологија
Час за планетата Земја: Исклучете ги светлата точно во 20.30 часот
Во рамките на кампањата „Часот на планетата Земја“ ширум светот, од 20:30 до 21:30 часот ќе биде исклучено светлото, јавното и украсното осветлување на еден час. Ова е една од најголемите планетарни иницијативи за зачувување на природата и животната средина, која е поддржана од 190 земји.
Акцијата „Час на планетата“ започна во Сиднеј во 2007 година и секоја година добиваше се поголема поддршка низ светот. Еден час се исклучува јавното осветлување каде што е можно, украсното осветлување, се гасат светилките во компаниите, како и во домаќинствата.
Се проценува дека во тој час светот заштедува од 10 до 12 проценти од електричната енергија. Акцијата повикува на рационална потрошувачка на енергија, но целта на вклучувањето во акција е многу поширока. Пораката е да се сврти вниманието кон потрошувачката на природните ресурси.
Од Светската организација за природа истакнуваат дека и годинава нема многу отстапување од минатогодишниот концепт. Светската организација за заштита на природата располага со податоци за состојбата со природните ресурси, флората и фауната. А тие податоци се загрижувачки. Природните ресурси што планетата ги обновува за да ги користиме за период од една година, ние ги трошиме уште во првата половина од годината.
За тоа сведочи нашиот пристап кон природата, девастацијата на шумите, трошењето вода, сето тоа за да ја претвориме земјата во земјоделско земјиште и да добиеме храна. Потоа фрламе околу 40 отсто од храната произведена во светот.
Решенијата се во човекот и треба да почнеме да размислуваме за тоа дека оваа планета треба да им ја оставиме на генерациите што доаѓаат и да се однесуваме поодговорно. Да почнеме да размислуваме дека не сме единствените на планетата, е пораката на оваа глобална акција.
Екологија
Јапонија воведува билети за искачување на планината Фуџи
Почнувајќи од ова лето, посетителите на планината Фуџи ќе треба да платат за да пешачат една од маршрутите нагоре по познатата планина.
Јапонската влада одлучи да воведе нови ограничувања за посетителите на една од нејзините главни атракции во обид да го заштити местото од прекумерен туризам.
Планината Фуџи доживеа бум во бројот на посетители, што со себе донесе загриженост за прекумерното количество фрлено ѓубре и загрозената безбедност на планинарите. За да помогнат во чистењето на планината и зачувување на нејзината животна средина, јапонските власти воведоа такса и дневна капа за посетителите долж најпопуларната патека.
Почнувајќи од ова лето, поточно на 1 јули 2024 година, посетителите на планината Фуџи ќе мора да платат за да пешачат една од маршрутите долж познатата планина. Патеката Јошида е најпопуларното искачување поради неговиот лесен пристап од Токио и зачестеноста на планинските колиби на патот кои нудат сместување и оброци.
Јапонската префектурална влада Јаманаши, која ги надгледува планинарските активности на светското наследство на УНЕСКО, сметаше дека е неопходно да воведе патарина за заштита на животната средина. Исто така, со цел да се намали гужвата, ќе се применува дневен лимит на бројот на луѓе на кои им е дозволено да се искачуваат на планината преку патеката Јошида.
Ќе бидат дозволени 4.000 планинари дневно. 70 дена во годината, колку трае летната сезона на качување. Дополнително, забрането ќе биде искачувањето на планината во периодот од 16:00 до 02:00 часот.
Според извештаите од јапонската влада, патеката Јошида минатата година забележала „невиден број“ планинари, а сличен број се очекува и оваа година. Во 2023 година вкупно 221.322 планинари се искачиле на планината Фуџи, а повеќе од половина одлучиле да го користат самата патека.Јошида.
Зголемувањето на бројот на посетители доведе до таложење на фрлено ѓубре покрај патеката, како и до сообраќаен метеж што резултираше со несреќи и повреди. Исто така, постои загриженост за неискусните планинари кои се обидуваат да ја поминат патеката и се наоѓаат во тешкотии во близина на врвот каде што има помалку капацитети.
Официјалните лица се уште не откриваат колкава ќе биде таксата, но велат дека сумата ќе биде објавена наскоро. Планот е да се постави капија на влезот на патеката Јошида каде ќе се наплаќаат патарини. Властите велат дека приходите ќе бидат искористени за изградба на засолништа долж патеката за употреба во случај на вулканска ерупција и за одржување на патеката за пешачење.
Од 2014 година, планинарите кои се искачуваат на планината Фуџи преку која било од нејзините рути се охрабруваат доброволно да платат 1.000 јуани (6,2 евра) по лице за да го зачуваат местото.
Оваа популарна рута започнува на петтата станица на Фуџи Субару, обезбедувајќи пристапен почеток на авантурата. Патувањето до врвот на планината обично трае помеѓу пет и седум часа и се протега на околу шест километри, што ја прави оваа патека совршена за оние кои бараат предизвик, но и достапна за широк спектар на планинари.
Искачувањето до планината Фуџи е особено магично поради можноста да се доживее изгрејсонцето од врвот, што многумина го сметаат за врв на нивната посета. По должината на патеката, планинарите можат да се восхитуваат на бројни светилишта и симболи на јапонската култура, уживајќи во комбинацијата на природни чуда и културно наследство. Глетките од планината се спектакуларни, особено погледот кон кратерот и околните пејзажи.
По исцрпувачкото, но задоволувачко искачување, планинарите често се релаксираат во локалните ресторани каде што можат да пробаат традиционални јапонски јадења, како и термални бањи кои се совршени за обновување на мускулите. Пешачењето на планината Фуџи преку патеката Јошида е искуство кое комбинира физички предизвик, духовно збогатување и интимно искуство со природата, оставајќи траен впечаток на секој што ќе се осмели да се впушти во оваа авантура.
Екологија
Инфлуенсери копаат по контејнери и го продаваат пронајденото
Иако за многу луѓе ширум светот копањето по контејнери е единствениот начин да преживеат, се чини дека на социјалните мрежи се појави нов феномен каде што се поголем број на инфлуенсери „копаат“ во контејнери – а тоа е тренд познат како „дампсер дајвинг“ (нуркање на контејнери).
Овој тренд се однесува на луѓе, главно инфлуенсери кои откако ќе „копаат“ низ контејнерите, покажуваат што пронашле во нив – од козметика до дизајнерски работи.
На социјалната мрежа ТикТок има голем број видеа во кои корисниците влегуваат во контејнери зад големи продавници во потрага по употребливи предмети. И хаштагот #DumpsterDiving има повеќе од 4,4 милијарди прегледи на ТикТок, што дополнително ја потврдува неговата популарност.
Иако поголемиот дел од таквите инфлуенсери денес живеат со препродажба на овие артикли, тие дури ја подигнуваат свеста за непотребното создавање отпад, бидејќи различните малопродажни корпорации секојдневно уништуваат стотици илјади употребливи производи.
Тифани Шири, ТикТокерка од Тексас од Америка, има три милиони следбеници на кои им ги покажува своите пребарувања по работи во контејнерите зад американските продавници за малопродажба. Почнала да „нурка во контејнер“ на крајот на 2017 година, а токму тогаш пронашла шминка и разни производи вредни 1.200 долари. Набрзо сфатила дека ваквото хоби може да ѝ донесе огромен профит – а останатото е историја. Таа моментално со овој тренд заработува и до 1.000 долари неделно, а благодарение на препродажбата на пронајдените производи, Тифани живее удобен живот.
Солти Стела е уште една ТикТокерка, која моментално има повеќе од 1,2 милиони следбеници. Живее и од препродажба на предмети од контејнери, но многу е лута што ја фрла употребливата храна. Од сокови, грицки, супи, тестенини и газирани пијалоци, често сите во еден контејнер.
Ана Сакс, Тиктокерка од Њујорк, која има повеќе од 400.000 следбеници, на платформата е позната како „Трешвокер“. Таа често споделува видеа од фрлени производи што ги наоѓа, а често наоѓа дизајнерски чанти, скапи палта, фотоапарати и козметика за жени.
Таа често привлекува внимание на отпадот во нејзиниот град и им предлага на сите на интернет да донираат или рециклираат стоки наместо да ги фрлаат. Таа повика и на создавање закон со кој продавниците ќе се обврзат да не ги фрлаат средствата за хигиена, туку да ги донираат во прифатилишта за бездомници.
Трендот „Dampster diving“ е легален во Америка, па затоа е одржлива практика која не само што заработува пари, туку и го намалува отпадот. Со споделување на нивните искуства поврзани со овој тренд, инфлуенсерите ги инспирираат другите да размислуваат за влијанието на нивната потрошувачка и навики врз животната средина.
Сепак, важно е да се напомене дека „Dampster diving“ не е решение за горливиот проблем со отпадот.