Здравје
Нобеловата награда за медицина за откритие на „GPS системот“ кај човекот

Годинешната Нобелова награда за медицина и физиологија им припадна на британско-американскиот научник Џон О’Кифи и на норвешките сопружници Меј-Брит и Едвард Мозер, за откритието на клетките во мозокот кои се одговорни за снаоѓањето во просторот, објави во понеделникот во шведската престолнина Стокхолм Нобеловиот комитет при Каролинскиот медицински институт на почетокот од ткн седмица на соопштување на лауреатите на Нобеловите награди.
Станува збор за своевиден „GPS систем“ во човековиот мозок кој овозможува да знаеме каде се наоѓаме, како можеме да стигнеме од едно место на друго и како можеме да ги сочуваме тие информации така што ќе можеме да ги активираме веднаш кога следниот пат го минуваме истиот пат. Откритијата на научник Џон О’Кифи и на Меј-Брит и Едвард Мозер ја решија мистеријата како човековиот мозок ја создава мапата на просторот околу него и како може да се движи во сложено окружување.„Откритие го реши проблемот кој ги преокупираше филозофите и научниците со векови. Знаењето за системот со кој мозокот го спознава просторот, оттаму може да помогне во разбирањето на механизмите кои се подлошка за погубното губење на снаоѓањето во просторот што ги погодува лицата со Алцхајмеровата болест“, се вели во образложението на шведскиот Каролински институт за медицина.Во 1971 година, Џон О’Кифи, научник од University College London, го откри првиот елемент од тој систем за ориентација во просторот. Откри нервни клетки во делот од мозокот хипокампус кои секогаш се активираат кога животинчето над кое се врши опитот се наоѓа во одреден дел од просторијата. О’Кифи заклучил дека тие клетки заедно ја создаваат мапата на просторијата. Повеќе од три децении подоцна, во 2005 година,. Меј-Брит и Едвард Мозер, од научниот институт во норвешкиот град Трондхајм, ја открија другата важна компонентна од мозочниот систем за просторна ориентација. Врачната двојка идентификуваше друг вид нервни клетки кои ги нарекоа „решеткасти клетки“ кои создаваат систем од координати и овозможуваат прецизно позиционирање и движење. Инаку, Мозер се петата брачната двојак којашто ја добива Нобеловата награда. Нобеловата награда за медицина и физиологија е првата којашто се доделува секоја година, а во вторник (7-ми октомври) ќе биде соопштен лауреатот на најпрестижното светско научно признание за физика.Церемонијата на доделувањето на наградата објавена во понеделникот кога беа претставени лауреатите, ќе се одржи на 10-ти декември, според традицијата во Стокхолм и на денот на смртта на основачот на Нобелова награда, шведскиот претприемач и пронаоѓач Алфред Нобел (1833-1896). Износот на секоја на Нобеловата награда во 2014 година изнесува осум милиони шведски круни или 1,2 милиони американски долари.Четирите од пет премии се вклучени во тестаментот на Нобел, за физиологија или медицина, физика, хемија и литература, додека признанието за економија, воспоставено во 1968 година во знак на сеќавање на основачот ја доделува Шведската централна банка. Тие се врачуваат во Стокхолм, додека Нобеловата награда за мир, според волјата на основачот, се врачува во Осло./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Забава
Зошто утринската прошетка е најдобриот тренинг?

Во свет полн со фитнес предизвици, интензивни тренинзи и планови за исхрана, понекогаш забораваме на една едноставна, речиси заборавена рутина: утринската прошетка.
Без гаџети, без апликации, без бучава, само вие, тишина (или вашата плејлиста) и неколку километри под вашите нозе. И верувале или не – токму оваа едноставност го прави одењето еден од најздравите начини да го започнете денот.
Активирање на телото без стрес
Додека многу луѓе се будат со звук на аларм и шолја кафе, можете да го покренете вашиот организам нежно, но ефикасно – со одење.
Утринската прошетка ја активира циркулацијата, ги активира мускулите и го поставува метаболичкиот ритам за целиот ден. Нема ненадејно оптоварување на зглобовите или мускулите, што ја прави совршена за почетници, како и за оние со хронична болка.
Подарок за умот: јасен фокус и помалку стрес
Додека одите, вашиот мозок ослободува напнатост, вашите мисли се смируваат, а производството на хормони на среќа – серотонин и ендорфини – се зголемува. Ова значи дека ќе го започнете денот со поголема јасност, помалку вознемиреност и подобро расположение.
Студиите покажуваат дека само 20 минути одење наутро ги намалува нивоата на кортизол – хормонот на стрес – и ја подобрува концентрацијата во текот на денот.
Доследност без товар
За разлика од теретана или напорни тренинзи кои можат да изгледаат застрашувачки, утринската прошетка е лесно да се вклопи во вашата дневна рутина.
Нема подготовка, нема брзање – само облечете ги вашите удобни патики и тргнете. И токму оваа пристапност ги зголемува шансите да се држите до вашата рутина.
Докажано е дека одењето 30 минути на ден, 5 пати неделно, помага во регулирањето на вашата тежина, крвен притисок и нивоа на шеќер во крвта.
Ако започнете доволно рано, ќе го фатите нежното утринско сонце, кое е идеално за природна синтеза на витамин Д.
Овој витамин е клучен за имунитетот, расположението и здравјето на коските – а ние често го занемаруваме. Само 15 минути изложеност наутро може да направи разлика.
Како одењето да стане ваш ритуал?
Подгответе сè претходната вечер: облека, патики, слушалки
Одете без телефон – или со вашиот омилен подкаст
Менувајте ги вашите рути за да го задржите интересот
Следете го вашиот напредок – не за бројки, туку за мотивација
Не мора да трчате, да се потите додека не се исцрпите или да поминувате часови во затворен простор за да бидете здрави и во форма.
Утринската прошетка е едноставна, бесплатна и моќна навика што позитивно влијае на целото ваше битие. Ви дава простор да дишете, да размислувате, да чувствувате – и да го започнете денот со себе.
Забава
Имате изгореници од сонце: петте најбрзи начини да ја излечите вашата кожа

Колку пати сте биле предупредени да се држите подалеку од сонце, да останете во сенка и да користите крема за сончање? Веројатно многу…
Но, што ако не сте биле доволно внимателни и сонцето ве измамило? Еве некои од најбрзите и најлесните начини да ја излечите вашата кожа:
Аспирин или ибупрофен
Ако се чувствувате толку лошо колку што изгледате, слободно земете нешто за да ја ублажите болката. Аспиринот или ибупрофенот се антиинфламаторни и делуваат така што го намалуваат отокот, болката, црвенилото и канцерогените ефекти од изгореницата веднаш по изгореницата.
Хидратација
Земете лист од алое вера и исцедете го неговиот сок врз раните. Најдобро е да го користите во форма на гел бидејќи дополнително ќе ја олади кожата, ќе го ублажи чешањето, иритацијата и воспалението. Ако немате алое вера, можете да користите краставица.
Изблендирајте го и нанесете ја смесата на изгорената кожа. Ова ќе ја рехидрира кожата и ќе ѝ помогне да се опорави што е можно побрзо.
Крем за сончање
Само затоа што веќе сте изгореле не значи дека не можете да изгорите уште повеќе. Вашата кожа е оштетена, слаба и склона кон влошување. Кремот за сончање ќе помогне да се спречат понатамошни изгореници, а исто така ќе ја хидрира вашата кожа и ќе ви помогне да ја ублажите непријатноста.
Отстранете ја мртвата кожа
Откако изгореницата ќе заздрави, следното нешто што треба да направите е да ги отстраните мртвите клетки на кожата. Алфа хидроксилната киселина ќе помогне во ова. Таа ќе го стимулира растот на нова здрава кожа и ќе ја отстрани мртвата кожа.
Крем со ретинол
Сонцето го уништува колагенот што ја прави кожата еластична, додека ретинолот (дериват на витамин А) го стимулира производството на колаген. Откако изгореницата ќе заздрави, нанесувањето крем со ретинол треба да го обнови колагенот.
Забава
Четири утрински навики што го забавуваат метаболизмот – и затоа не можете да ослабите

Метаболизмот е срцето на вашиот енергетски систем – тој е одговорен за тоа како вашето тело ја користи и троши енергијата од храната.
Бавниот метаболизам не само што го отежнува губењето тежина, туку влијае и на вашите нивоа на енергија, расположение, варење, хормони и целокупно здравје.
Иако многу луѓе ја обвинуваат генетиката или возраста за „бавниот метаболизам“, вистината е дека одредени дневни навики – особено оние што ги практикуваме наутро – можат да имаат големо влијание.
Експертите предупредуваат дека некои вообичаени утрински рутини можат значително да го забават нашиот метаболизам, честопати без ние да знаеме за тоа.
Подолу, ви ги претставуваме четирите најчести грешки што луѓето ги прават штом ќе се разбудат, а кои треба да ги избегнувате ако сакате вашиот метаболизам да работи со полна брзина.
Прескокнување на појадокот
Иако денес е популарен тренд, прескокнувањето на појадокот може да има негативни ефекти врз метаболизмот – особено кај луѓето кои се физички неактивни и имаат нередовен ритам на јадење.
По осум или повеќе часа сон, на телото му е потребна енергија за да ги извршува основните функции: мозочна активност, циркулација, варење.
Без појадок, телото влегува во „режим на штедење“, го забавува внесувањето калории и почнува да складира масти како резерва, што на долг рок може да доведе до забавен метаболизам и зголемување на телесната тежина.
Појадувајте во рок од еден до два часа по будењето. Фокусирајте се на оброк богат со протеини, здрави масти и сложени јаглехидрати – на пример, овесна каша со јогурт и овошје или јајца со зеленчук и леб од цело зрно.
Избегнување внес на вода по станувањето
Во текот на ноќта, телото губи течности преку дишење и потење, што доведува до блага дехидратација. Ако не ги надополнувате течностите наутро, вашето тело ги забавува сите метаболички процеси – бидејќи водата игра клучна улога во варењето, транспортот на хранливи материи и елиминирањето на токсините.
Без доволно вода, телото „штеди“ енергија, што автоматски значи побавен метаболизам, замор и пад на концентрацијата веќе во раните утрински часови.
Откако ќе се разбудите, испијте голема чаша млака вода (250–300 мл), по можност со неколку капки лимон. Ова го стимулира дигестивниот систем и ја поттикнува детоксикацијата на телото.
Користење на телефонот наместо физичка активност
Многу луѓе ги започнуваат своите утра гледајќи ги своите телефони додека сè уште лежат, потоа седнуваат на своето биро, а потоа одат директно на работа, каде што го поминуваат поголемиот дел од денот седејќи. Започнувањето на денот на овој начин без никаква физичка активност испраќа сигнал до телото да „остане во режим на спиење“, што ја забавува циркулацијата и согорувањето на калориите.
Неактивноста рано наутро го забавува метаболизмот на телото и со текот на времето може да доведе до зголемување на телесната тежина, лошо варење и недостаток на енергија.
Консумирањето големи количини кофеин на празен стомак
Иако многу луѓе не можат да го замислат своето утро без кафе, консумирањето кофеин на празен стомак може да предизвика стресна реакција во телото – зголемување на кортизолот (хормонот на стрес), што може да го забави варењето на храната, да го дестабилизира шеќерот во крвта и да доведе до пад на енергијата подоцна во текот на денот.
Кофеинот, исто така, предизвикува дехидратација, дополнително влошувајќи ја метаболичката функција ако водата не се надополни. Понатаму, ако кафето го замени појадокот, ризикот од забавен метаболизам се дуплира.