Свет
Трамп и Столтенберг согласни околу важноста на НАТО

Новоизбраниот американски претседател Доналд Трампи генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, во петокот телефонски разговарале и се согласиле околу „трајната важност“ на Северноатлантскиот сојуз.
„Новоизбраниот претседател и генералниот секретар ја нагласија трајната важност на НАТО, и исто така разговараа за тоа како НАТО се прилагодува на новото безбедносно опкружување, вклучително и борбата против заканата од тероризмот“, соопштија од Алијансата.
Двајцата челници разговарале и за издвојувањата на државите членки за одбраната, и се согласиле дека „дојде до напредок во поправедната распределба на товарот, но дека им уште многу нешта да се направат“, очигледно алудирајќи на многу поголемиот воен трошок на САД за одбраната на сојузниците во Европа отколку тие самите, што е забелешка и на Вашингтон и на Брисел од поодамна, пренесува Reuters.
„Апсолутно сум убеден дека Трамп ќе продолжи со силната доследност на САД за европската безбедност и НАТО. Тоа е во интересот и на Европа и на САД“, изјави Столтенберг во интервјуто за AFP, истакнувајќи дека двете светски и блоковската идеолошка Студена војна покажале колку е меѓусебно зависна безбедноста на двете страни.
Единствен пат кога е применет членот 5 од договорот за НАТО за колективна одбрана, познат како „сите за еден, еден за сите“, било по нападот од 11-ти септември врз САД, потсетува Столтенберг.
Генералниот секретар вели дека од Трамп очекува да продолжи со притисокот врз сојузниците во НАТО околу поголемите издвојувања од своите буџети за одбраната, како што го правеа и сите претходни американски претседатели, што според Столтенберг е оправдано.
Соединетите држави даваат речиси 70 отсто од трошоците за НАТО, и веќе подолго време бараат од другите сојузници да сторат повеќе по ова прашање.
Доналд Трамп во текот на својата кампања ги изненади и загрижи сојузниците во Алијансата, кога рече дека Вашингтон би можел да размисли двапати дали ќе застане во одбрана на некоја земја членка, доколку таа не го исплатила својот удел во НАТО.
Сојузниците ги збуни и позитивниот став на Трамп кои рускиот претседател Владимир Путин. Имено, тие следејќи ја доктрината на администрацијата на актуелниот американски претседател Барак Обама на самитот на НАТО во полската престолнина Варшава во јули годинава го договорија најголемото распоредување на сили на европска територија од Студената војна, обвинувајќи ја Русија дека станува сé поагресивна. Москва тоа го карактеризираше како непријателски чекор и оправдување на НАТО за доближување до нејзините граници, велејќи дека со тоа се прекршува меѓусебниот договор, и одговори со неколку големи воени вежби и распоредување на својот стратешки арсенал кон границите со европските членки на Алијансата.
Столтенберг, пак, вели дека не гледа проблем во таквиот став на новиот американски претседател.
„Она што го слушнав е дека Трамп, исто така, испратил порака за разговор со Русите. На нашиот самит во Вршава ние одлучивме за јакнење на одбраната, но и за политички дијалог… Русија е нашиот најголем сосед и таму ќе остане. Нема начини да ја изолираме, па мораме да продолжиме со тежнеењето за поконструктивен дијалог со неа“, заклучува генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Вучиќ: Турција сонува повторно да ја обнови Отоманската Империја

По пристигнувањето на турските беспилотни летала во Приштина, имаше остра реакција од српскиот претседател Александар Вучиќ, кој ја обвини Турција дека сонува за обнова на Отоманската Империја. Со овој потег, Србија премина од „златно доба“ во односите со Турција и пријателството со Ердоган на отворени политички тензии за само една година, пишува N1.
Косовскиот премиер Албин Курти претходно објави на Фејсбук дека пристигнале беспилотните летала, додавајќи дека десетици безбедносни сили веќе се обучени да ги користат.
Курти објасни дека договорот со турската компанија Бајкар бил потпишан во декември минатата година, а дроновите биле испорачани три месеци пред предвидениот рок. Тој нагласи дека Косово „продолжува да ја зајакнува ударната моќ на својата армија“ со модерна технологија.
Реагирајќи на веста, Вучиќ остро го осуди потегот на Турција, велејќи дека е „ужасен“ и дека тоа „јасно покажува дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан“.
„Згрозен сум од однесувањето на Турција и грубото кршење на Повелбата на ОН и Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, како и од континуираното вооружување на властите во Приштина. Сега е сосема јасно дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан и дека сонува за оживување на Отоманската империја. Србија е мала земја, но ние добро ја разбравме пораката“, рече Александар Вучиќ.
Реагираше и владината Канцеларија за Косово и Метохија, а нејзиниот директор Петар Петковиќ ја повтори оценката на Вучиќ дека Србија „ја разбрала пораката“ и дека „не е случајно“ што беспилотните летала биле доставени во Косово три месеци пред предвиденото.
Турција го направи ова, смета Петковиќ, „само неколку дена пред локалните избори“, со цел да му ја обезбеди на премиерот на Приштина „потребната поддршка пред изборите на 12 октомври, за да може да продолжи да го тероризира српскиот народ“.
Петковиќ рече дека Белград „ќе продолжи одговорно да го зачувува мирот и стабилноста, и покрај вооружените сојузи што се создаваат на штета на мирот и претставуваат директна закана“.
Фото: ЕПА
Свет
Белорусија испраќа рекордни количини бензин во Русија

Белорускиот железнички извоз на бензин во Русија се зголеми за четири пати во септември во однос на претходниот месец, бидејќи Москва се справува со недостиг на гориво предизвикан од украинските напади врз нејзината енергетска инфраструктура, објавија извори од индустријата синоќа, објави „Ројтерс“.
Неколку руски региони беа принудени да воведат мерки за штедење и привремено да ги замрзнат цените на горивата во последните недели. Причината е недостигот на популарни видови бензин предизвикан од напади со беспилотни летала насочени кон рафинерии и други енергетски објекти.
Како одговор, Москва, исто така, го ограничи извозот на бензин и дизел. Ова не е првпат Русија да се потпира на соседна Белорусија, таа, исто така, го зголеми увозот на гориво минатата година за да го покрие недостигот на пазарот.
Според извори, пратките на бензин со железница од белоруските рафинерии до рускиот домашен пазар минатиот месец достигнаа 49.000 метрички тони, што е еквивалентно на 14.500 барели дневно. Заедно со бензинот, испораките на дизел во септември изнесуваа 33.000 тони.
Свет
Киев бесен на Меркел: „Зборовите на поранешната канцеларка се неприфатливи“

Киев остро реагираше на тврдењата на поранешната германска канцеларка Ангела Меркел дека Полска и балтичките земји ги саботирале обидите за решавање на украинскиот конфликт во 2021 година, што, како што изјави таа, индиректно придонело за почетокот на „Новата светска војна“, објавува Политико.
Меркел во интервју изјави дека Франција и Германија потоа предложиле воспоставување нов формат за преговори со Русија, кој би ги заменил договорите од Минск, но Варшава и балтичките престолнини одбиле да ја поддржат иницијативата.
Таа проценка предизвика негодување во Киев, каде што висок украински функционер, според Политико, рекол дека зборовите на поранешната канцеларка се „неприфатливи и, искрено, одвратни“.
Во истото интервју, поранешната германска канцеларка, исто така, оцени дека обвинувањето дека унгарскиот премиер Виктор Орбан е „тројански коњ“ на рускиот претседател Владимир Путин во рамките на Европската Унија е „глупост“, посочувајќи на потребата да се запрат меѓусебните обвинувања во рамките на ЕУ и да се обнови дипломатскиот дијалог.
Фото: принтскрин