Контакт

Daily news

Народната банка за макроекономските проекции до крајот на 2019 година

Објавено пред

Советот на Народната банка денеска ја одржа својата единаесетта седница, на која беа усвоени кварталниот извештај и макроекономските проекции до крајот на 2019 година, при што беше констатирано дека во текот на третиот квартал основната каматна стапка се задржа на 3,25 отсто во услови на непроменети оцени за стабилноста на економските основи, отсуство на нерамнотежи во економијата и постепено стабилизирање на очекувањата. На девизниот пазар немаше притисоци, а интервенциите на НБРМ во третото тримесечје беа во насока на откуп на девизи. Штедењето на домаќинствата во банкарскиот систем продолжи да расте и во третиот квартал. Сепак, и натаму остана недовербата на економските субјекти поради домашните политички случувања, иако помалку изразена, при што се задржаа видувањата за поголема внимателност во одредени пунктови. Ова особено се однесува на депозитниот потенцијал чиј раст беше поумерен во однос на очекуваниот, како и на бавното зголемување на склоноста на населението за штедење во домашна валута, што покажува дека е потребно време за одржливо подобрување на валутните преференции. Во однос на оцените на ризиците, во текот на кварталот беше оценето дека неизвесноста од домашното окружување е помала, но и понатаму присутна, а ризиците од надворешното окружување останаа актуелни и главно се однесуваа на ризици на среден рок, главно поврзани со кревкото глобално закрепнување, глобалните протекционистички тенденции, ефектите од излегувањето на Велика Британија од Европската Унија и геополитичките тензии.

dobivaj vesti na viber

Најновиот октомвриски циклус макроекономски проекции за тековната и за следните две години упатува на одредени промени во однос на априлската проекција. Тие главно произлегуваат од остварувањата во првата половина од 2017 година кога економијата забележа пад, што веројатно во еден дел ја одразува воздржаноста на инвеститорите во услови на изразена политичка нестабилност на почетокот од годината. Воедно, во овој период беа присутни и поизразени увозни притисоци. Овие поместувања, оценети како привремени, условија надолна ревизија на очекуваниот економски раст за 2017 година. Од друга страна, оцените за стабилноста на домашните фундаменти и за карактеристиките на надворешното окружување остануваат поволни. Оттука, во рамките на октомвриското макроекономско сценарио за 2018 година и 2019 година се задржуваат прогнозите за релативно солиден економски и кредитен раст, отсуство на позначителни ценовни притисоци и платно-билансна позиција, која обезбедува соодветно ниво на девизните резерви. Овие проекции претпоставуваат стабилизиран амбиент и целосно исцрпени ефекти од претходните неповолни политички случувања.

Во периодот помеѓу двете проекции дојде до одредени промени и кај очекуваните движења на главните показатели на надворешното окружување. Странската ефективна побарувачка е ревидирана во нагорна насока за 2017 и 2018 година во согласност со процените за засилување на економската активност кај најзначајните трговски партнери. Во 2018 и 2019 година се очекува умерено забавување на странската побарувачка, при што нејзиниот раст и понатаму ќе се движи околу 2 отсто. Наспроти ова, кај странската ефективна инфлација се извршени надолни корекции во 2017 година и 2018 година. Притоа, за 2019 година се очекува таа умерено да забрза, но, сепак, ќе остане ниска. Во поглед на движењето на цените на примарните производи, во 2017 година цените на нафтата, прехранбените производи и цените на металите се ревидирани во надолна насока, што упатува на помал раст во споредба со априлските очекувања. Цените на прехранбените производи се ревидирани во надолна насока и во 2018 година поради што се очекува помали увозни притисоци врз домашната инфлација, а другите цени на примарните производи бележат мала нагорна корекција во споредба со претходните очекувања. Гледано според динамиката, наспроти генералниот раст на цените во 2017 година, за 2018 и 2019 година се очекува претежно забавување на растот на цените кај поголемиот дел на овие производи. Оттука, во наредните две години се очекува да преовладува амбиент на претежно ниски цени на светските пазари.

Најновите проекции, исто како и во априлскиот циклус проекции, покажуваат задржување на трендот на раст на домашната економија. Сепак, за 2017 година е направена значајна надолна ревизија на очекуваната стапка на раст од 2,5 на 0,5 пет отсто, а стапката за 2018 година е задржана непроменета (3,2 отсто). Натамошно умерено забрзување на растот се очекува во 2019 година. Надолната корекција на очекуваниот економски раст за 2017 година е одраз на остварувањата во првата половина од годината кога економската активност забележа пад наспроти очекуваниот раст во априлската проекција. Ова отстапување во најголем дел е последица на помалата инвестициска побарувачка, но и на поизразените увозни притисоци. Сепак, се смета дека ваквото поместување е привремено, при што веќе во втората половина од годината, во согласност со постепеното исцрпување на неизвесноста од домашните политички случувања, враќањето на довербата на инвеститорите и подобрените очекувања на економските субјекти, се очекува раст на БДП. Под претпоставка за целосно стабилизиран домашен амбиент и поповолна патека на надворешните фактори, во наредните две години се очекува забрзување на растот, при што и понатаму се очекува домашната економија да расте побрзо од економијата на трговските партнери. Главни фактори за растот, како и во претходниот циклус проекции, остануваат активноста на новите странски капацитети ориентирани кон извозот, јавните инвестиции во патната инфраструктура, чија динамика би требало да забрза по забавувањето во 2017 година, како и стабилните очекувања на домаќинствата. Имајќи го предвид ова, и структурата на растот останува слична на очекуваната во априлскиот циклус проекции. Од индивидуалните расходни компоненти на БДП се очекува извозот на стоки и услуги да има највисок позитивен придонес кон растот во 2018 и 2019 година, а ваквите оцени се засновани врз очекувањата за растечка активност на новите странски капацитети, понатамошно подобрување на глобалниот амбиент и закрепнување на дел од традиционалните извозни сектори. Покрај извозот, растот во следните две години ќе биде поддржан и преку инвестициската активност во услови на стабилен амбиент и продолжено позитивно дејствување на основните фактори на инвестициската активност, односно раст на странските инвестиции и продолжување на циклусот на јавните капитални инвестиции. Се очекува поволниот економски амбиент да поттикне натамошен раст на личната потрошувачка преку зголемување на платите и вработеноста во приватниот сектор, а дополнително влијание се очекува и од кредитната поддршка од банките. Се очекува растот на компонентите на домашната побарувачка и извозот да доведат и до повисок увоз, но се оценува дека зголемувањето на увозот ќе биде во склад со фундаментите и нема да доведе до нарушување на надворешната рамнотежа.

Се очекува кредитната активност на банкарскиот сектор во периодот на проекции да биде важен фактор на поддршка на растот на приватната потрошувачка и на инвестициите. Во 2017 година, во услови на забавување на темпото на раст на депозитите, кои се основен извор на финансирање на кредитната активност и пролонгирана неизвесност, беше забележано умерено забавување на растот на кредитите, чие темпо е нешто послабо од очекуваното. Така, за 2017 година, во согласност со остварувањата од почетокот на годината, направена е мала надолна корекција кај кредитите на приватниот сектор, при што кредитниот раст е проектиран на 4,6 отсто наспроти 5,2 отсто со априлските проекции. Кредитниот раст во 2018 година не претпре поголема промена, при што се оценува дека ќе изнесува 7,2 отсто наспроти 7,1 отсто, во април. Во 2019 година се очекува забрзување на растот на кредитната активност на 7,6 отсто. Оваа проекција е заснована врз оцените за здрава, солвентна и ликвидносна позиција на банките, исцрпување на неизвесноста од домашното окружување, како и на очекувањата за подинамичен раст на депозитната база. На страната на депозитите, во 2017 година при послаби остварувања, депозитниот раст е проектиран на ниво од 3,6 отсто наспроти 4,2 отсто во априлската проекција. Сепак, со натамошното стабилизирање на очекувањата на економските субјекти и пораст на економската активност во текот на наредните две години се претпоставува зголемување на потенцијалот и склоноста за штедење во банките, а оттука и забрзување на растот на депозитната база од речиси 6 отсто како во 2018 така и во 2019 година.

Во поглед на идната патека на движење на цените во домашната економија, најновите проекции упатуваат на задржување на амбиентот на стабилни цени и отсуство на позначителни инфлациски притисоци. Се очекува стапката на инфлација во 2017 и 2018 година да изнесува 1,3 и 2 отсто соодветно, исто како во претходниот циклус проекции, а динамиката на раст на домашните цени од речиси 2 отсто се очекува да продолжи и во 2019 година. Овие оцени ги одразуваат ценовните движења во претходниот период, како и очекуваното движење на увозните цени на храната, енергијата и на странската ефективна инфлација. Умерени притисоци врз инфлацијата се очекуваат и од домашната побарувачка во услови кога производниот јаз е оценет како благо позитивен во текот на целиот период на проекции.

Најновите октомвриски проекции за надворешниот сектор покажуваат задржување на оцените за умерен дефицит во тековната сметка од приближно 2 отсто од БДП, со доволно финансиски текови за негово финансирање и дополнително зголемување на девизните резерви во периодот 2017 – 2019 година. Притоа, во рамките на најновите оцени за билансот на плаќања се направени умерени надолни корекции кај дефицитот во тековната сметка, главно поврзани со очекувањата за помал дефицит кај примарниот доход. Во 2017 година се очекува дефицит во тековната сметка од 2,0 отсто, а за 2018 и 2019 година оценетиот дефицит во тековните трансакции изнесува 1,8 отсто од БДП соодветно. Во периодот на проекции се очекува натамошно умерено подобрување на салдото на стоки и услуги, пред сè, како одраз на зголеменото искористување на потенцијалот на новите производствени капацитети во странска сопственост. Ризиците во овој поглед се оценуваат како нагорни имајќи предвид дека претпоставките во рамките на проекциите се релативно умерени. Позитивни поместувања се очекуваат и кај дел од традиционалните сектори. Кај суфицитот на секундарниот доход, по растот во 2017 година, во следните две години се очекува одредено умерено намалување при отсуство на шокови кои би влијаеле врз динамиката на оваа компонента. Сегашната патека и висината на дефицитот во тековната сметка и неговата структура не укажуваат на нерамнотежи во економијата во наредниот тригодишен период. Од аспект на финансиската сметка се очекува дека финансирањето на тековната сметка во овој тригодишен период ќе се обезбеди преку недолжнички и должнички финансиски текови на долг рок, односно главно преку странски директни инвестиции и задолжување на јавниот и на приватниот сектор во странство. Во периодот 2017 до 2019 година се очекува дека дефицитот на тековната сметка во целост ќе биде покриен од финансиски текови, кои ќе овозможат и дополнителен раст на девизните резерви. Во текот на целиот период на проекции показателите за адекватноста на девизните резерви се во сигурната зона.

Општо земено, последните остварувања укажуваат на задржување слична макроекономска слика како и во априлските проекции, со оцени за послаб економски раст оваа година, послаби монетарни и кредитни движења, отсуство на ценовни притисоци и платно-билансна позиција која обезбедува натамошно одржување на девизните резерви на соодветното ниво. Ризиците за остварувањето на ваквото макроекономско сценарио главно се поврзани со надворешното окружување при постепено намалување на ризиците од домашното окружување како резултат на стабилизирањето на политичкиот амбиент во земјата. Оттука, Народната банка и во следниот период внимателно ќе ги следи движењата и доколку е потребно, ќе направи соодветни промени во монетарната политика за успешно остварување на целите на монетарната политика.

 

 

Daily news

Бислимовски – Лорковски: Реформите во енергетиката мора да продолжат

Објавено пред

Претседателот Марко Бислимовски, заедно со членовите и раководителите на секторите на Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад (РКЕ) остварија средба со Артур Лорковски, директорот на Енергетската заедница.

dobivaj vesti na viber

Реформите во енергетиката мора да продолжат, континуитетот е клучен – фокусот да се задржи на активностите поврзани со интегрирање на пазарите за електрична енергија, нивна транспарентност и интегритет, како и неопходните реформи на пазарот со природен гас, што ќе обезбедат фер пристап за сите учесници, согласно новите европски мрежни правила – се сложија соговорниците.

Претседателот Бислимоски му се заблагодари на директорот Лорковски за позитивниот наратив за работата на РКЕ при презентацијата на Извештајот за имплементација на законодавството на Енергетската Заедница за 2024 година за државава во Собранието.

„Во очекување на новиот Закон за енергетика, РКЕ во соработка со Министерството за енергетика континуирано работи на подготовка за имплементација на новиот енергетски пакет. Интегрираниот пристап помеѓу сите чинители досега покажа дека е клучен за квалитетна и успешна регулатива, која ќе биде основа за развој на енергетските пазари . Капацитетите со кои располагаме, професионалниот тим кој се гради со години наназад и овој пат може да одговори на сите предизвици кои претстојат. “ изјава Марко Бислимоски, претседател на РКЕ

Лорковски посочи дека Енергетска Заедница ќе остане партнер во понатамошните процеси и дека стојат на располагање за поддршка во делот на креирање на подзаконските акти, откако ќе се донесе новиот закон за енергетика. Процесот на транспонирање на ЕУ правилата е клучно за да осигура работата на РКЕ за стратешките прашања поврзани со обезбедување на сигурна, стабилна и континуирана испорака на енергија.

Прикажи повеќе...

Daily news

Измамници се претставувале како Бред Пит и навеле обожавателки да веруваат дека почнале романтична врска со него

Објавено пред

Во Шпанија уапсени се пет лица кои изнудиле 325.000 евра од две жени претставувајќи се како познатиот американски актер Бред Пит, соопшти денеска МВР на таа земја на својата официјална веб-страница.

dobivaj vesti na viber

Во текот на истрагата се покажа дека криминалците контактирале со своите жртви преку веб-страница за обожаватели на американскиот актер, ја добиле нивната доверба и ги навеле да веруваат дека почнале романтична врска со Бред Пит.

Потоа со лажно претставување ги натерале жртвите да инвестираат во комерцијални проекти.

Прикажи повеќе...

Daily news

Спаси жена што сакаше да скокне од мост, а со години бесплатно ги хранеше бездомниците: Џон Бон Џови ја враќа вербата во човештвото

Објавено пред

Познатиот рокер Џон Бон Џови пред десетина дена беше тема на сите светски медиуми кога убеди непозната жена да не скокне од мост. Овој потег не е единствениот што ја докажува неговата емпатија и хуманост кон луѓето што не ги познава.

dobivaj vesti na viber

Џон Бон Џови, американскиот музичар и фронтмен на познатиот бенд „Бон Џови“, на пешачкиот мост го снимал спотот за песната The People’s House кога од другата страна на оградата забележал жена.

На снимките од надзорните камери што ги сподели локалната полиција може да се види како Џон со член на својата екипа ѝ приоѓа на потресена жена. Потоа се потпрел на оградата и почнал да разговара со неа повикувајќи ја да се врати на безбедно по што ѝ помогнал да се прекачи преку оградата.

Бон Џови потоа ја прегрна и тие стоеја така околу една минута пред заедно да одат по мостот.

Полицискиот оддел Метрополитен во Нешвил го сподели видеото на нивниот канал на „Јутјуб“ и рече дека пејачот ѝ помогнал на очајна жена.

Секоја чест за Џон Бон Џови и неговиот тим што ѝ помогнаа на една жена на пешачкиот мост „Сејгенталер“ во вторникот вечерта.

„Бон Џови успеа да ја убеди да се симне од платформата на мостот на реката Камберленд на безбедно“, објави полицијата на платформата X.

Обожавателите на рокерот не беа изненадени од неговиот потег. Имено, тој во 2011 година основал непрофитна организација, односно синџир ресторани, каде што немало ценовници, а плаќањето на сметката било опционално.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија2 часа

(Видео) ВМРО-ДПМНЕ ги објави имињата на уште осум кандидати за градоначалници

Извршниот комитет на ВМРО-ДПМНЕ, вечерва во Штип определи уште осум кандидати за градоначалници за претстојните локални избори. ВМРО-ДПМНЕ донесе одлука...

Свет3 часа

(Видео) Се шират снимки од иранскиот напад врз Израел

На социјалните мрежи се шират снимки од иранскиот напад врз Тел Авив. Иран истрела стотици различни балистички ракети кон Израел,...

Свет3 часа

Иран: Одмаздата против Израел почна

Иран потврди дека почнал да се одмаздува против Израел, јавува државната новинска агенција ИРНА. Иран истрела стотици различни балистички ракети...

Македонија8 часа

(Видео) Во Гази Баба се гради огромна дива депонија без никакви дозволи, објави Арсовска

Во општина Гази Баба, фирма затекната од инспекторат на град Скопје при вршење нелегални активности, правење огромна дива депонија со...

Македонија10 часа

За двајца поранешни министри запрена постапката за трагедијата во Кочани

За 11 лица е запрена постапката и нема да се гонат за трагедијата во Кочани бидејќи немало доволно докази, а...

Македонија10 часа

Полицајците во „Пулс“ не презеле мерки да спречат активирање на пиротехниката, чие палење не било пријавено во полиција

Истрагата за пожарот во Кочани вчера беше проширена на уште 13 полицајци од СВР Штип. Според информациите на МВР, тие...

Македонија11 часа

Без дозвола реконструиран, со употреба на несоодветни материјали: дискотеката во Кочани не ги исполнувала ниту минималните услови за угостителска дејност

Вчера се приведени 13 лица инволвирани во трагедијата во Кочани, потсети денеска на прес-конференција јавниот обвинител, Љупчо Коцевски. Тој извести...

Македонија11 часа

Владата блокира уште 173 интернет-страници за онлајн-коцкање, информира Меџити

Владата донесе одлука за блокирање 173 интернет-страници за онлајн-коцкање, кои на нелегален начин нудеа услуги за игри на среќа во...

Економија12 часа

Укинувањето на царините за стоките од САД не е само трговска одлука, туку и дипломатски чекор, вели Стојанова

Со новите измени и дополнувања на Законот за царинските тарифи, Собранието ќе даде зелено светло на планот на Владата да...

Свет12 часа

Како ќе одговори Иран на Израел: пет можни сценарија

Израел го нападна Иран преку ноќ. Според израелски воени извори, погодени се објекти поврзани со нуклеарната програма на Иран и...

Македонија13 часа

Успешно изведени две трансплантации на коска од починат донор на Клиниката за ортопедски болести

На Клиниката за ортопедски болести успешно се изведени две сложени трансплантации на коска од починати донори, со што продолжува примената...

Регион14 часа

ГЕРБ: Властите во Скопјe треба да ја запрат репресијата врз Бугарите во РСМ

Пратеничката група на ГЕРБ изрази несогласување со пресудата на Основниот суд во Битола против Љубчо Георгиевски. Од собраниската говорница утрово,...

Македонија14 часа

Оставки од Тошковски и од Јанев и кривична одговорност, бара СДСМ

Последната акција на ОЈО ГОК потврди сè. СДСМ ја говореше вистината за Кочани од првиот ден. Уапсените полициски службеници вчера...

Македонија14 часа

МНР со апел до македонските граѓани: Воздржете се од какви било патувања во Израел и во Иран

Во врска со информациите за влошената безбедносна состојба на Блискиот Исток, Министерството за надворешни работи и надворешна трговија апелира до...

Свет14 часа

Анализа: Иран ќе го нападне Израел со сè што има

Ова е моментот од кој многумина на Блискиот Исток се плашеа со години, но исто така и го чекаа. Како...

Свет16 часа

Пристигнуваат реакции од целиот свет по израелскиот напад врз Иран

Израел започна напади врз Иран во петокот, насочени кон нуклеарни постројки, фабрики за ракети и воени команданти, а иранските медиуми...

Свет17 часа

(Видео) Израел нападна воени згради во Техеран, објавени снимки

Израел изврши воздушни напади врз Иран во текот на ноќта, насочени кон неговата нуклеарна програма и капацитетите за балистички ракети...

Свет17 часа

Кого убија Израелците во нападот врз Иран? Воени шефови, нуклеарни научници…

Според иранските државни медиуми, неколку високи ирански воени функционери и нуклеарни научници беа убиени во израелската операција „Rising Lion“, чија...

Свет17 часа

Трамп: Однапред знаевме за израелскиот напад, но не учествувавме

Претседателот на САД, Доналд Трамп, изјави за „Фокс њуз“ дека однапред знаел за израелските планови за напад врз Иран, но...

Свет17 часа

Убиен висок ирански воен функционер

Иранската државна телевизија IRINN објави дека генералот Мохамед Багери, началник на Генералштабот на иранските вооружени сили и највисок воен офицер...