Европа
ЕУ ја јакне контролата на европските џихадисти
Министрите за внатрешни работи на девет држави членки на Европската унија го усвоија акциониот план за идентификација на младите Европејци кои заминале или се подготвени да се борат во Сирија или Ирак, изјави европскиот координатор за борба против тероризмот Жил де Кершов
Министрите за внатрешни работи на девет држави членки на Европската унија го усвоија акциониот план за идентификација на младите Европејци кои заминале или се подготвени да се борат во Сирија или Ирак, изјави европскиот координатор за борба против тероризмот Жил де Кершов
Планот бил усвоен на работната средба на министрите за внатрешни работи на Белгија, Франција, Германија, Велика Британија, Шпанија, Италија, Данска, Шведска и Холандија во понеделникот во Милано, дознава AFP.
„Мерките се тајни“, изјавил европскиот координатор за борба против тероризмот Жил де Кершов, додавајќи дека ќе им бидат претставени на другите држави членки на Европската унија на следната формална средба на министрите за внатрешни работи којашто ќе се одржи во октомври годинава.
„Неодамнешниот развој на настаните во Ирак ја нагласува потребата од итно дејствување“, изјавил за агенцијата де Кершов и истакнал дека новиот прогласен калифат на Исламската држава (IS – поранешната Исламска држава во Ирак и на Левантот – ISIL) кои опфаќа територии од Ирак и Сирија и има намера да се шири кон Јордан и Либан, би можел да привлече млади радикални муслимани од Европа.
Со овие европски мерки се има намера да се подобри идентификацијата на потенцијалните кандидати коишто се подготвени да заминат на боиштата во Сирија и Ирак, да се предупредат другите земји членки на ЕУ, да се препречи заминувањето на боиштата, да се следат кога евентуално ќе се вратат од таму и во зависност од нивните активност да бидат уапсени.
Повеќе од две илјади Европејци заминале или имаат намера да заминат да се борат во Сирија во составот на радикалните исламистички групи кои се борат против силите на претседателот Башар ал-Асад, Некои веќе се вратиле и претставуваат потенцијална закана, предупредува де Кершов.
Уште во април минатата 2013 година де Кершов изјави дека во тоој момент во Сирија се борат петстотини Европејци. Разузнавачките служби стравуваат дека некои од нив би можеле да им се придружат на групите поврзани со глобалната терористичка мрежа Ал -Каеда и подоцна да се вратат во Европа и да се инволвираат во терористички активности. Се претпоставува дека повеќето од европските борци во Сирија доаѓаат од Велика Британија, Ирска и Франција. „Не се сите радикали кои заминуваат во Сирија, меѓутоа веројатно повеќето таму ќе станат радикални, ќе минат обука, и тоа би можело да доведе до сериозни безбедносни закани кога ќе се вратат”, изјави тогаш Декерошов.
На сириското боиште се претпоставува дека до јануари 2014 година имало седум илјади странски борци, а функционираат и кампови за обука на терористи, изјави во средата директорот за разузнавачки прашања Џејмс Клапер на сослушувањето во Сенатот на САД посветено на оцените за глобалните закани. „Сирија стана огромна магнетна сила за привлекување терористи“, изјави директорот на американската разузнавачка заедница. Според Клапер, во оваа земја постојат 1.600 различни групи, во кои се вклучени меѓу 75 и 110 илјади луѓе, а од нив американските служби 26 илјади ги вбројуваат во категоријата екстремисти. Клапер рече дека овие 7.000 странски борци војуваат во Сирија доаѓаат од 50 земји во светот. „Многумина од нив доаѓаат од земјите во Европа и од Блискиот исток. Но ја регистрираме и појавата на кампови за обука во Сирија каде што се подготвуваат луѓе со цел да бидат испратени во обратна насока, во нивните татковини и да извршуваат нови терористички напад. Тоа многу нé вознемирува“, додал Клапер.
И францускиот министер за внатрешни работи, Мануел Валс, претходно годинава изјави дека немирите во Сирија привлекуваат сè повеќе млади Французи кои сакаат да им се придружат на џихадистите, соопштуваат тамошните медиуми. Според него, во моментов во Сирија околу 250 млади лица, државјани на Франција или лица со дозвола за престој во земјата, се борат на фронтовите во Сирија истакнувајќи дека до сега во борбите во Сирија загинале околу 21 лице. Валс истакна дека во Сирија заминале повеќе од десет малолетни лица, а голем број пројавиле желба да одат во војна во оваа земја. Овие барања најизразени биле последниве неколку седмици.
Британскиот дневен весник The Daily Telegraph, повикувајќи се на сведочење на разговор со еден пребег обајви напис во кој се тврди дека глобалната терористичка мрежа Ал Каеда вежба стотици државјани на Велика Британија коишто се борат во Сирија за да станат џихадисти и ги поттикнува на напади по враќањето во татковината. Пребегот, претставен како Мурад од групацијата Исламска држава во Ирак и на Левантот (ISIL) за британскиот дневен весник дека другите регрути од Европа и САД се увежбувани за изработување на автомобили бомби пред да се бидат испратени, а во коишто основаат терористички ќелии. Според британските разузнавачки служби, во Сирија на страната на џихадистичките групи се борат околу 500 државјани на Велика Британија. Станува збор за проблем кој зафаќа повеќе европски земји, вклучително и оние од Балканот.
На почетокот од јануари белгискиот министер за надворешни работи Диде Рендерс за бриселскиот дневен весник La Libre Belgique изјави дека околу 200 џихадисти со белгиско државјанство заминале да се борат во Сирија против владата на претседателот Башар ал-Асад, од кои загинале повеќе од дваесетина. Белгиските власти својата загриженост од оваа појава првпат јавно ја изразија на почетокот од 2013 година, кога во Сирија заминале голем број нејзини државјани, од кои некои малолетни. Тие на проблемот работат заедно со соседна Франција, од каде што се верува дека 400 млади луѓе заминале да се борат во редовите на екстремистичките групи. Официјални претставници на двете земји уште тоагаш соопштија дека биле во контакт со колеги од Велика Британија, Германија, Холандија, Италија, Шпанија и Данска за координација на заеднички одговор на оваа појава.
Медиумите редовно известуваат за загинувања на белгиски доброволци во Сирија, некои од нив се приведени по враќањето во Белгија, но заминувањата на сириското боиште не престануваат.
Во Холандија, пак, нивото од терористичка закана е зголемено на „значително“, делумно според тамошните власти и поради загриженоста од враќањето на нивните државјани за кои се знае дека се борат во Сирија./крај/мф/сн
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

