Институтот за јавно здравје издаде препораки за населението во поплавените подрачја, со посебен акцент на безбедната употреба на вода, личната хигиена, безбедното ракување со храна, спречувањето на глодари и инсекти и внимателното следење на здравствената состојба.

1. Обезбедете безбедна вода за пиење

Следете информации од локалните служби за тоа дали водата е безбедна.

До добивање официјална информација за исправноста на водоснабдувањето, користете флаширана вода или вода што е превриена најмалку 10 минути.

На населението од поплавените подрачја се препорачува да користи флаширана вода за пиење, готвење, а доколку користат вода за пиење од локални водоводи, како и од индивидуални или јавни бунари, извори, кладенци, им се препорачува, како превентивна мерка, водата за пиење да ја превриваат во времетраење од 10 минути.

2. Одржувајте лична хигиена

Избегнувајте директен контакт со поплавена вода и редовно мијте ги рацете со сапун и чиста вода. Користете средства за дезинфекција како дополнителна мерка за заштита.

Избегнувајте контакт со вода од поплавите бидејќи може да биде контаминирана со отпадни материи, микроорганизми или хемикалии што може да имаат штетно влијание врз здравјето.

3. Постапување со храна

Фрлете ја храната која дошла во контакт со поплавена вода — може да се контаминирала.

Пред употреба, добро миење на прехранбените производи (овошје и зеленчук од пластениците) со безбедна вода за пиење. Храната да се подготвува со безбедна вода и задолжително термички да се обработува.

4. Спречување појава на глодари и комарци

Поплавите можат да поттикнат размножување на комарци (застојни води), а можна е појава и на глодари – тие можат да бидат преносители на болести.

Иако бројот на комарци е значително намален во овој период, сепак потребно е да се отстрани застојната вода и да се исчисте околината за да се спречи нивно појавување при евентуални потопли денови.

Поголемо внимание посветете на глодари (глувци, стаорци), кои често навлегуваат во објекти по поплави и во студените месеци бараат храна и засолниште. Чувајте ја храната во добро затворени садови. Редовно собирајте смет и држете го добро затворено.

Елиминирајте влажни и оштетени материјали во домот и околината — тоа спречува појава на мувла и на инсекти што можат да се активираат и во ладни месеци.

Се препорачува од јавно здравствен аспект, единиците на локална самоуправа во соработка со ЦЈЗ по повлекување на водата и исушување на почвата во дворните места, да пристапат кон детално механичко (физичко) чистење со отстранување на 2-3 сантиметри од површината на почвата (тињата) поради фекална контаминација и да се спроведе дезинфекција, дезинсекција и дератизација (ДДД) од овластена јавна здравствена установа (ЦЈЗ) по епидемиолошки индикации.

5. Следење на здравствената состојба

Бидете внимателни на симптоми како треска, стомачни проблеми (пр. дијареа), кожни инфекции — тоа може да бидат знаци на болести поврзани со контаминирана вода.

Побарајте веднаш лекарска помош при појава на симптоми како треска, дијареа, кожни инфекции.

Потребно е да се обезбеди присуство на лекар и медицинска во местата најпогодени од поплавените подрачја, со цел пружање на здравствена помош на сите категории население, посебно на лица со хронични заболувања, лица над 65 години, бремени жени и мали деца. Здравствената екипа да биде снабдена со неопходни медицински помагала и лекови за брза интервенција на терен.

6. Информирање и следење на упатства

Следете ги препораките од надлежните служби и постапувајте согласно насоките.

Редовно следете ги известувањата од надлежните служби – општинските органи, Центарот за јавно здравје и службите за водоснабдување.

Стриктно придржувајте се до сите препораки поврзани со употреба на вода, движење во ризични подрачја и евентуални мерки за заштита.

Надлежните ЦЈЗ редовно ја следат состојбата на терен, се во контакт со матичните лекари/ инфектолози и редовно го информираат ИЈЗ за евентуална појава за поголем број заболувања поврзани со поплавените подрачја со цел навремено превземање на мерки за превенција и контрола.

Американскиот план за Украина бара дополнителна работа, се согласија челниците на 11 земји и ЕУ во заедничка изјава по состанокот на маргините на самитот Г20 во Јоханесбург.

Тие сметаат дека нацртoт на американскиот мировен план за Украина претставува основа за понатамошна разработка, но дека поединечни точки, вклучувајќи ги предложените ограничувања за украинските вооружени сили, предизвикуваат сериозна загриженост.

Во изјавата стои дека нацрт-планот од 28 точки е темел кој бара дополнителна работа, а челниците истовремено изразуваат загриженост поради предложеното ограничување на украинските вооружени сили, што би ја направило Украина ранлива на идни напади.

Декларацијата ја потпишаа во име на ЕУ Урсула фон дер Лајен и Антонио Кошта, францускиот претседател Емануел Макрон, финскиот претседател Александар Стуб, германскиот канцелар Фридрих Мерц, премиерите Марк Карни од Канада, Михал Мартин од Ирска, Џорџа Мелони од Италија, Санае Такаичи од Јапонија, Дик Схоф од Холандија, Педро Санчез од Шпанија, Кир Стармер од Обединетото Кралство и Јонас Гар Сторе од Норвешка.

Во изјавата се признава дека американскиот предлог вклучува важни елементи што ќе бидат клучни за праведен и траен мир. Но повторуваат дека „се јасни во принципот дека границите не смеат да се менуваат со сила“.

Потсетуваат и дека елементите од планот кои се однесуваат на ЕУ и НАТО бараат согласност од членките на ЕУ и НАТО и додаваат дека имаат намера да продолжат со тесната координација со Украина и САД во наредните денови.

Американскиот план во Киев се гледа со голема загриженост затоа што содржи неколку клучни руски барања: Украина се откажува од дел од територијата, прифаќа намалување на големината на својата армија и се откажува од членството во НАТО.

Русија би ги задржала Доњецк, Луганск и Крим, но би морала да се откаже од другите освоени подрачја.

Од друга страна, Украина би добила западни безбедносни гаранции за спречување на идни руски напади.

Планот предвидува и огромен глобален пакет мерки за Украина веднаш да започне со обновата на разурнатата земја, вклучувајќи основање на Украински фонд за развој со цел инвестирање во брзорастечки индустрии, меѓу кои технологија, дата-центри и вештачка интелигенција.

Обилните снежни вренежи предизвикаа проблеми во регионот, а снег падна во Босна и Херцеговина и Хрватска, каде што дојде до застои во сообраќајот.

Како што пренесе Еуроњуз БиХ, во Сараево снегот утрово предизвикал тешкотии во движењето на возилата, застои и зголемен ризик од сообраќајни незгоди, соопштија од зимската служба на КЈКП „РАД“. На терен биле ангажирани 36 возила и 90 работници. Во општина Нови Град, тротоарите и локалните улици се чистеле рачно. Од „РАД“ посочија дека неозначените прекопи и препреки на патиштата го отежнуваат чистењето и предизвикуваат дефекти на возилата.

Федералниот хидрометеоролошки завод прогнозира облачно време со снег и дожд во поголемиот дел од Босна, а дожд во Херцеговина. Температурите се движат од –2 до +4 степени, а на југ до 12 степени. Метеоролозите предупредуваат дека врнежите ќе продолжат и наредните денови, со повремени разведрувања и нови циклони. Граѓаните се повикуваат на претпазливост додека патиштата се расчистуваат.

Во Бања Лука, зимските служби исто така се на терен и делуваат според приоритетите. Механизацијата е ангажирана главно во повисоките делови на градот. За денеска е најавено студено време со снег и зголемување на снежната покривка – до вечерните часови се очекуваат околу 10 сантиметри снег, а во повисоките предели до 20 сантиметри.

Снег денеска паѓа низ цела Хрватска, а кај Сплит и Клиса сообраќајот е отежнат и повеќе автомобили се заглавени, објави метеоролошкиот сајт Crometeo. Снег паѓа и во Лика, Горски Котар, централна и северозападна Хрватска, Славонија и Далматинска Загора, пренесе „Индекс“.

Хрватскиот автоклуб (HAK) предупреди дека повеќето патишта се влажни или покриени со снег и се лизгави. Државниот хидрометеоролошки завод (DHMZ) соопшти дека најдебела снежна покривка утрово е измерена на Завижан — 32 сантиметри.