Спорт
Вимблдон зад сцената: Сенката на Орвел над тениските терени

Безбедоносните анализи за Лондон говорат дека од моментот кога ќе го напуштите својот дом, во наредните 15 минути ќе бидете уснимени најмалку осум пати од различни сигурносни камери (ЦЦТВ). Практично, ако се упатите од дома до најблиската автобуска или метро станица, за целиот пат ќе бидете следени и снимани од камери поставени на отворено.
Во моментот кога ќе влезете во автобус, метро или воз, снимањето со камери ќе биде превземено од нивна страна. Во една прилика изброив дека во еден дабл декер има околу петнаесет камери, кои се така поставени да почнуваат да ве снимаат уште додека чекате да влезете во автобусот, за цело време додека сте внатре, па до моментот кога ќе го напуштите автобусот.
Дополнително, електронски траг за своето движење ќе оставите со тоа што во автобус или во метро станица можете да влезете само доколку платите со електронска картичка, со што се регистрирате во колку часот на која станица сте влегле, и со кој број на автобус или метро линија сте се возеле, односно во кој правец сте патувале. Мобилниот телефон во џеп и неговото ловење сигнал и прикачување од еден предавател на друг, е секундарниот тракинг за вашето движење.
Во моментот кога ќе излезете од автобусот или ќе ја напуштите метро станицата, повторно вашето движење превземаат да го снимаат “осумте камери од 15-те минути”. И така сте следени од ЦЦТВ сè додека сте на отворено, односно не стигнете до крајната дестинација. Нормално, во случај ако таа не е приватен стан, туку работна просторија, ресторант, шопинг центар, јавна установа, болница, тогаш снимањето продолжува и понатаму.
Истиот воајеризам на Големиот брат ве чека и при враќање назат: кога од точката Б ќе тргнете кон точката А (дома).
2.
Дневно во Лондон со јавен транспорт се превезуваат повеќе милиони луѓе. На Гугул може да се пронајде податокот дека секој ден со автобус се возат шест милиони Лондончани, додека услугите на подземната железница ги користат пет милиони патници. Тој човечки метеж, можеби највпечатливо го има опишано српскиот писател Милош Црњански, во романот Роман за Лондон, опишувајќи ја лондонската подземна станица како челуст од аждаја која секое сабајле (во таканаречениот rush hour) проголтува неколку милиони Лондончани, за повторно да ги изблуе на крајот од работниот ден.
Бројката од неколкуте милиони луѓе кои дневно се движат по лондонските улици и се возат во јавниот транспорт, значи дека секој ден за милиони луѓе постои видео запис и електронски траг каде сè се движеле откако го напуштиле својот дом и во кој час, минута и секунда каде се наоѓале. И така секој божји ден сите 365 дена во годината. Во секој момент, секој чекор на секој Лондончанец или турист е следен и снимен и во некои супер компјутери складиран и чуван.
3.
Меѓутоа, можностите кои ги пружа современата технологија за контрола не застануваат тука. Секој кој патувал од Скопје за Лондон веќе навикнал дека на аеродромот во Лутон повеќе не го пречекува сомничав полициски службеник за да му го провери пасошот. На аеродромот постојат десетина метални порти, пред кои во ред, еден по еден, застануваат патниците кои штотуку слетале.
Процедурата за проверка е едноставна: со едната рака го ставате пасошот на скенер, додека со очите гледате во камерата пред вас. Таканаречената технологија optical recognise во секунда ги скенира вашите зеници, и ги споредува со скенираната фотографија од вашиот пасош. Доколку биометритските податоци се идентични, дебелата метална порта се отвара и со зелено светло ви посакува дека сте добредојдени во Велика Британија. Во случај да постои колизија помеѓу камерата и скенираниот пасош добивате известување со црвено светло дека треба да се јавите на шалтер каде полициски службеник ќе ја изврши проверката рачно.
Освен на аеродромите, ова оптичко препознавање е инсталирано и на некои ЦЦТВ камери кои го следат вашето движење низ градот. Тоа значи дека не само што вашата силуета или физикус се гледаат на мониторот додека сте на јавен простор, туку со зумирање на лицето, очите и зениците во секој момент може да биде откриен и вашиот идентитет (име и презиме, дата на раѓање, адреса на живеење, матичен број).
Ако кон тоа се додаде и доброволната масовна опсесија на луѓето за тетовирање, која е добро осмислен дел од социјалниот инженеринг, а не спонтана трендсетерска појава, со која трајно го обележувате сопствениот изглед да биде уникатен и различен од другите, тоа е опција плус за уште полесно да бидете препознани на камерите. Само една мала тетоважа на солза под окото, или крст на вратот, се непроценлиливи податоци во разоткривање на вашиот идентитет, ништо помалку драгоцени од отисоците на прстите од рацете.
Меѓутоа, доброволното изложување на личниот идентитет продолжува во уште еден интимен сегмент: на социјалните мрежи, со само еден лајк, емотикон или збор трајно се демаскирате каков став имате за одредена општествена појава, а со тоа Големиот брат не само што знае каде се движите, туку и како размислувате. Сето ова води до заклучок дека веќе никаква индивидуалност и субјективност на човекот не постои, а за која не знае Големиот брат т.е. државниот апарат.
4.
Зошто сето ова го пишувам и каква врска има ова со Вимблдон и тенисот?
Сè она што ви се случува во градот Лондон, истото тоа ве очекува и на Вимблдон, но на микро ниво. На мал простор, секој ден густо се збиени и до 50.000 посетители, кои делуваат како неконтролирана хаотична маса кој се движи стихијно меѓу тениските игралишта. По истите траси, по кои се движат и најголемите ѕвезди на тенисот: Ѓоковиќ, Синер, Алкараз, а до пред некоја година и Федерер и Надал. Вистински ноќен кошмар за службите кои се задолжени за безбедноста на турнирот, а особено за оние кои се грижат за безбедноста на тенисерите.
Кошмар?! Можеби – но, до пред некој Вимблдон од минатото. Денес, секој посетител се следи на камерите додека остава електронски траг на своето движење во тенискиот комплекс, било преку мобилниот апарат, електронски чекираниот билет при влез на тениското игралиште, или електронски платената поло маичка во шопинг трафиките распоредени во целиот комплекс.
Звучи застрашувачки оваа тотална контрола? Зависи како за кого. Сепак, иднината и не мора да биде толку опскурна доколку системот е демократски и е во сервис на граѓаните. Напротив, како ме убедуваше синот на писателот Џорџ Орвел, Ричард Блер, во интервјуто од 2019., многуте ЦЦТВ дури и се позитивни ако се искористат за борба против криминалот.
За секој лојален граѓанин ваквата целосна контрола може и да му влева сигурност дека Големиот брат може да биде и неговиот Ангел чувар, кој во секој момент му дава спокојство дека некој друг се грижи за неговата безбедност и е гаранција дека секој напад на неговиот интегритет многу полесно и побрзо ќе биде разрешен отколку поранешните долги и заплеткани истраги на инспекторот Поаро и Шерлок Холмс.
Затоа, ако нема злоупотреба на технологијата, тогаш освен криминалците, други најголеми жртви од новата реалност би биле писателите на криминалните романи. Во новото време, „Убиството во Ориент Експрес“, наместо да се истражува на 250 страни, ќе биде разрешено со само еден „фреим“ од надзорната камера.
За среќа, фреимовите на Вимблдон се само во функција на соколовото око, а за тоа главен инспектор на турнирот е нашиот Блаже Трифуновски.
Од специјалниот известувач на Макфакс
Ненад Живановски
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Спорт
Милевски призна дека згрешил со формацијата и почетниот состав

Фудбалската репрезентација на Македонија и го препушти првото место на Белгија во квалификациската група Ј, за пласман на Светското првенство, откако одигра скромни 1:1 со Казахстан во Скопје.
Македонија е втора во групата со бод помалку од Белгија и три бода повеќе од Велс, но овие две селекции имаат натпревар помалку. Со оглед на распоредот што го има Белгија јасно е дека тие први ќе ја минат целта, додека Македоноја, во ноември, во Велс, во директен дуел со домаќинот ќе се бори за место во баражот.
Првото полувреме Македонија го одигра лошо и тој период го одреди понатамошниот тек од натпреварот.
Селекторот Благоја Милевски ја призна грешката, рече дека направил грешка со почетниот состав. Во неговата омилена формација 3-5-2, играше Рисотвски и Миовски.
„Влеговме малку нервозно во натпреварот, можеби и малку се почувствува заморот, но, сепак, сакам да им честитам на фудбалерите за се што дадоа на овие два меча против Белгија и вечерва против Казахстан. Со изданието во вториот дел, поблиску бевме до победа, меѓутоа не успеавме. Ако сега ме прашувате, на стартот немаше да играм со таа формација. Потоа направивме промени на полувремето и во вториот дел делувавме многу подобро“, изјави Благоја Милевски на прес-конференција.
Фото/ Фудбалска федерација на Македонија
Спорт
(Видео) Зеленортските острови прв пат во историјата ќе играат на СП

Фудбалерите на Зеленортските острови го победија Есватини со 3:0 и се квалификуваа за Светското првенство во 2026 година.
Оваа репрезентација ќе учествува на Светското првенство за прв пат во историјата. Оваа нација брои околу 550.000 жители, испиша историја бидејќи според површината е најмалата држава што некогаш играла на Мундијал.
Без никакви проблеми, Зеленорстдките островија потврдија улогата на фаворит во овој натпревар и обезбеди билет за ова натпреварување пред полни трибини.
Головите во триумфот ги постигнаа Роча Ливраменто, Семедо и Стопира.
Look what it means to Cape Verde after they qualified for the 2026 World Cup. 🥹🇨🇻 pic.twitter.com/LudDyNmjB2
— EuroFoot (@eurofootcom) October 13, 2025
Cape Verde 🇨🇻 has qualified to the 2026 World Cup, incredible.
A country with a population of roughly 500K people.
I know there are a lot of negatives with expanding the World Cup but this is one of the positives.Congrats to 🇨🇻, see you in the 🇺🇸
pic.twitter.com/8FMbRg0bjX— Tactical Manager (@ManagerTactical) October 13, 2025
Во истата група, Камерун ремизираше со Ангола и сега ги чека резултатите од другите натпревари, за да знае дали ќе се квалификува за Светското првенство како една од четирите најдобри второпласирани селекции.
Спорт
(Видео) Не помогна ниту евро голот на Барди – Казахстан однесе бод од Скопје

EPA/GEORGI LICOVSKI
Македонија не успеа да го победи Казахстан во претпоследниот меч во квалификациите за пласман на Светското првенство. Вечерва во Скопје натпреварот заврши 1:1. По овој кикс на Македонија лидерската позиција во групата Ј ја презеде Белгија, која во Кардиф го победи Велс со 4:2.
Македонија одигра лошо прво полуреме, во кое и покрај тоа што казахстанскиот голман Сејсен имаше две брилијантни интервенции во периодот од 32-та до 34-та минута, делуваше бавно и без идеја.
Впечатокот е дека селекторот Милевски погреши што започна со Миовски и Ристовски во врвот на нападот.
Имаше и Казахстан голема шанса во првиот дел, но Чесноков во 19-та минута од три метри ја префрли топката преку голот.
Две измени на стартот на вториот дел ја раздвижија малку играта на Македонија. Но и тоа не беше доволни да се изврши посилен притисок кон голот на противникот.
Караман во 54-та минута ја искористи лошата проценка на Столе Димитиревски, по која настана мешаница во шеснаестникот, а Казахстанецот со ножички погоди за 0:1.
Шокантно делуваше тој гол за нашите фудбалери, кои набргу конечно влего во ритам, запомнаа да притискаат. Костадинов не реализира по еден час игра.
Изедначувањето дојде во 74-та минута. Капитенот Барди постигна брилијантен гол од слободен удар. Топката изпратена од 28 метри не можеше да ја одбрани Сејсен.
Тпј гол им даде дополнителна енергија на македонските фудбалери, имаше шанса Трајковски во 84-та минута и Серафимов во последните секунди од натпреваот но резултатото остана 1:1.
Табела: