Свет
Ќе завршат бенефициите за големите потрошувачи на струја

МЕПСО ќе бара прво банкарска гаранција, па потоа ќе испорачува електрична енергија
МЕПСО ќе бара прво банкарска гаранција, па потоа ќе испорачува електрична енергија
"Силмак", "Фени, "Макстил", "Митал стил" веќе не можат да се надеваат дека ќе плаќаат струја по привилегирани цени
МАЈА ТОМИЌ
Од почетокот на годинава за големите потрошувачи на струја требаше да престанат да важат досегашните повластени цени за струјата, за што тие склучуваа договори со ЕСМ. Според законските решенија, за сите потрошувачи на електрична енергија ќе важат исти цени зависно од тоа во која група се тие класифицирани. Но, иако овие одредби од Законот за енергетика требаше да започнат да се применуваат од јануари 2006 година, тоа сў уште не се случило и големите компании уште ја плаќаат струјата по претходно договорена, привилегирана цена. Неофицијално, таа изнесува 22 евроцента за еден мегават, а се најавува нејзина корекција за неколку центи повеќе.
Големите потрошувачи се класифицирани во Законот во групата на оние што трошат или планираат да потрошат над 20 гигавати струја годишно. Од почетокот на годинава тие требаше за потребните количества струја, неопходни за процесот на производството, да склучуваат нови договори со МЕПСО, ,,Македонскиот преносен систем оператор", но тоа сў уште не се случува. Според законските одредби, ако сакаат да набават струја, компаниите прво ќе мораат да приложат банкарска гаранција. Од овој месец требаше и практично да профункционира новиот начин на соработка меѓу МЕПСО и домашните компании, но работите уште се статус кво. Односно, испораките на струја течат според претходните договори склучени со некогашно ЕСМ и според старите, бенефицирани цени, а сў уште не е избрана банка која ќе биде подготвена да ја гарантира наплатата на струјата.
Примената на новите законски решенија во практика ќе значи дека “Силмак", “Фени, “Макстил", “Митал стил" и уште пет други домашни компании во иднина не можат да се надеваат дека ќе плаќаат струја по привилегирани цени, ниту пак дека, како досега, државата ќе им ги простува направените долгови и ќе им испорачува струја непречено.
Во МЕПСО велат дека уште не е најдена домашна банка која ќе се нафати да даде гаранција, бидејќи не е баш мал ризикот во кој треба да влезе, ако се има предвид дека за месечни набавки на струја една компанија треба да издвои околу милион евра. Со приложувањето на банкарската гаранција, всушност треба да се избегне досегашната ситуација на трупање долгови поради неплатена струја.
А, колку точно изнесува повластената цена на еден мегават-час, ниту големите компании ниту надлежните не откриваат. Неофицијално, станува збор за цена од околу 22 евроцента за мегават-час, а во тек се преговори за нејзино зголемување меѓу 25 и 30 евроценти. Сепак, и покрај привилегиите, компаниите не ја плаќаа редовно струјата. На некогашно ЕСМ по оваа основа тие му должат околу 15 милиони евра, од кои само долгот на “Силмак" изнесува 7 милиони евра. Засега е неизвесно дали воопшто средствата ќе бидат наплатени. Само во последните неколку месеци по поделбата на ЕСМ на три друштва, долгот за неплатените сметки достигна околу 8 милиони евра.
Инаку, побарувачката на струја од увоз расте од година на година. Додека лани беа увезени околу 2 милијарди киловат-часа, што беше двојно повеќе од 2004 година, за оваа 2006 година се планира потрошувачка од околу 4 милијарди киловат-часа, за што ќе бидат потрошени околу 120 милиони евра. Тоа е резултат на зголемената побарувачка на струја кај сите категории потрошувачи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Руски преговарач објави провокативна карикатура со Трамп и европските лидери

Клучниот помошник на Владимир Путин и главен преговарач на Русија, Кирил Дмитриев, објави карикатура на социјалната мрежа X, коментирајќи го ставот на Западот кон Украина пред најавените меѓународни преговори.
Тој напиша: „Лажни вести од ЕУ кои промовираат лажни наративи пред големиот ден“.
Сликата ја прикажува Белата куќа во позадина, додека американскиот претседател Доналд Трамп, облечен во престилка и држејќи кујнски нож, стои пред голем ковчег со украинско знаме и среќно свирка додека го остри сечилото. Пред него има кофа.
Fake EU news promoting fake narratives ahead of a Big Day. pic.twitter.com/cbe4gSoTXE
— Kirill A. Dmitriev (@kadmitriev) August 18, 2025
На левата страна од сликата се европските лидери кои пристигнуваат денес, предводени од Зеленски, на средба со Трамп.
Францускиот претседател Макрон и британскиот премиер Стармер се чини дека носат голем ковчег со украинско знаме. Другите, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, италијанската премиерка Џорџија Мелони, германскиот канцелар Фридрих Мерц, финскиот претседател Александар Стаб и Зеленски, стојат и клекнуваат пред Трамп како да го молат. Фон дер Лајен е облечена во знамето на Европската Унија.
Пораката на карикатурата е јасна: Трамп е прикажан како оној што одлучува за судбината на Украина, додека европските лидери изгледаат беспомошно и понижено.
Цртаната слика веројатно има за цел да ја исмее немоќта на Европа пред САД и Русија.
Европа
(Видео) Девет загинати во руските напади врз Украина ноќеска, меѓу нив и деца

Најмалку девет лица, меѓу кои и три деца, се убиени во последните 24 часа во зголемените руски напади низ Украина, потврдија украинските власти, објави Си-ен-ен.
Во Харков, вториот по големина град во Украина, пет лица беа убиени, а најмалку 20 други беа повредени откако беше погодена станбена зграда. Нападот предизвика пожар и зградата се урна, изјави Олех Синиехубов, началник на регионалната воена администрација.
Синиехубов објави на Телеграм дека меѓу жртвите се девојче од година ипол и 16-годишно момче. Пет лица сè уште се бараат.
Реагирајќи на нападот во Харков, украинската премиерка Јулија Свириденко рече: „Русите само продолжуваат да вршат масовни убиства“.
„Оваа војна никогаш не беше предизвикана; таа продолжува само затоа што на Москва ѝ е дозволено да продолжи“, рече таа на социјалната мрежа Икс.
Петнаесетгодишно момче беше убиено кога бомба ја погоди куќата на неговото семејство во селото Новојаковливка во Запорожје, потврди Иван Федоров, началник на регионалната воена администрација. Братот, сестрата и родителите на момчето беа исто така ранети во нападот. Три лица загинаа и во Донецк, соопшти Вадим Филашкин, началник на регионалната воена администрација таму.
Пожарникарите во Одеса се бореа со голем пожар во енергетска централа по „масивен“ напад со беспилотни летала, соопшти Државната служба за вонредни ситуации.
Додека американскиот претседател Доналд Трамп се фокусира на постигнување мировен договор, а не на прекин на огнот, украинскиот претседател Володимир Зеленски инсистира дека преговорите не се можни додека Русија продолжува да ја бомбардира неговата земја.
Украинскиот министер за надворешни работи Андриј Сибиха во понеделник ја повика Москва да „го запре убивањето со цел да се унапреди дипломатијата“.
Свет
„Зеленски се соочува со тешка средба со Трамп, мировните услови нема да бидат во корист на Киев“

Украинскиот претседател Володимир Зеленски се соочува со тешка средба со американскиот лидер Доналд Трамп во Белата куќа. Условите за евентуален мировен договор веројатно нема да бидат во корист на Киев, изјави експерт за надворешна политика за Си-ен-ен.
Роберт Инглиш, директор на Центарот за централноевропски студии на Универзитетот во Јужна Калифорнија, рече дека Трамп бил многу јасен во своите пораки до Зеленски.
„Трамп јасно му кажа дека ќе мора да прифати дека поголемиот дел од изгубената територија е изгубен на долг рок“, рече Инглиш, додавајќи: „Сите илузии за враќање на Крим и поголемиот дел од Донбас се завршени“.
Според него, Зеленски ќе мора да се соочи со болната вистина. „Зад сцената, постои јасно разбирање дека Зеленски ќе мора да го проголта тоа горчливо апче. Сега мора да се фокусираме на иднината и да обезбедиме цврсти безбедносни гаранции за Украина“.
На Зеленски во Вашингтон ќе му се придружи силна делегација од европски лидери – Емануел Макрон (Франција), Фридрих Мерц (Германија), Кир Стармер (Велика Британија) и Урсула фон дер Лајен (Европска комисија).
Целта на посетата е да се координира поддршката за Киев и да се обликува заеднички пристап кон иднината на западната помош за Украина.
„Самиот факт дека сите се таму заедно и се обидуваат да постигнат заедничко разбирање – тоа е клучно“, рече Инглиш.
Сепак, тој предупредува дека главниот акцент веројатно ќе се префрли од членството во НАТО на долгорочните безбедносни аранжмани.
„Додека постои подготвеност за обезбедување воени сили и ветувања за помош на Украина, додека САД обезбедуваат залихи, разузнавање и логистика – ако сето ова е поткрепено со некаков договор што може да трае со години и да се обновува на неодредено време – тоа ќе биде многу блиску до заштитата на НАТО. А тоа е она што Украина го немала претходно.“