Свет
Нобеловата награда за мир доделена на три жени

Либериската претседателка Елен Џонсон Серлиф, либериската мировна активистка Лејмах Гбови и јеменската новинарка и активистка Тавакол Карман се добитнички на годинешнава Нобелов награда за мир „за нивната борба за правата на жените и нивната безбедност“
Либериската претседателка Елен Џонсон Серлиф, либериската мировна активистка Лејмах Гбови и јеменската новинарка и активистка Тавакол Карман се добитнички на годинешнава Нобелов награда за мир „за нивната борба за правата на жените и нивната безбедност“, соопшти во петокот Комитетот за доделување на Нобеловата награда за мир во Осло. „Не можеме да оствариме демократија и траен мир во светот сé додека жените не добија исти можности како мажите, за да влијаат врз развојот на сите нивоа на општеството“, изјави за новинарите, претседателот на комитетот, Тхорбјорн Јагланд. „Нобеловата награда за мир за 2011 година, ќе биде доделена на три еднакви дела меѓу Елен Џонсон Серлиф, Лејмах Гбови и Тавакол Карман, за нивната ненасилна борба за безбедност и за правата на жените на целосно учество за изградба на мир“, истакна Јагланд. Комитетот за доделување на Нобеловата за мир во Осло соопшти дека се надева оти наградата за трите жени „ќе помогне да се заврши гушењето на правата на жените, што сé уште се случува во многу земји, и дека ќе се реализира големиот потенцијал на жените во изградбата на демократијата и мирот“. Норвешкиот премиер Јенс Столтенберг изјави дека Нобеловата награда за мир доделена на трите заштитнички на човековите права е признание на борбата на сите жени во светот за нивните права. „Ја гледам оваа награда како признание за активностите на сите жени во светот кои се борат за правата на жените и кои се борат за демократија и човекови права“, рече Столтенберг, како што пренесува интернет страницата на весникот VG. Седумдесет и двегодишната Џонсон Серлиф е првата претседателка на некоја африканска држава којашто е избрана на слободни избори. Гбови ги мобилизираше и организираше жените бе оглед на етничката и верската поделеност, за да се стави крај на војната во Либерија и за да се обезбеди учество на жените на изборите. Карман, пак, ја одигра водечката улога во борбата за правата на жените и демократијата и мирот во Јемен.Со стапувањето на должноста претседателка на Либерија на 23-ти ноември 2005 година, Елен Џонсон Серлиф, стана првата жена која е избрана за шеф на држава во историјата на африканскиот континент. Таа е втората црна претседателка на држава во светот. Ја нарекуваат „Челичната леди“, разведена е, има четири деца и шест внуци. Лејмах Гбови е родена во централна Либерија, На 17-годишна возраст се преселила во Монровија во времето кога изби првата либериска граѓанска војна. Ја минала обуката за психолошка советничка во текот на граѓанската војна и работела со децата на поранешните војници од силите на Чарлс Тејлор. Окружена со сликите на војната, како што вели, сфатила дека „мајките мораат да ги спроведат промените во општеството“. Има шест деца Гбови е главниот лик во документарецот снимен 2008 година со наслов „ Pray the Devil Back to Hell“.Тавакол Карман ја основаше групата за човекови права Жени новинари без пранги (WJWC) во 2005 година, за унапредување на човековите права „особено за слободат ана мислењето и изразувањето и демократските права“. Таа добивала „закани понуди“ од властите поради тоа што не сакала да го прифати одбивањето на министерството за информирање да му дозволи на WJWC да основа весник и радио станица. Од 2007 до 2010 година редовно ги предводеше протестите пред влада во Сана“а. Ги предводеше и протестите во текот на бунтот во Јемен од оваа година, а нејзините напори се документирани во една емисија на програмата на англиски јазик на катарската сателитска телевизија Al Jazeera со наслов „People and Power“.Карман изјави во петокот дека добивањето на Нобеловата награда за мир претставува победа за јеменските демократски активисти коишто нема да отстапат додека не добијат целосни права во „демократскиот модерен Јемен“.„Тоа е, пред сé, победа на младите. Ние сме овде да ја извојуваме нашата слобода и достоинство. Нашата млада револуција ги сака нашите целосни права“, изјави Карман за Al Jazeera. Таа наградата ја посвети на сите „арапски пролети“ Добитничките рамноправно ќе поделат награда од милион евра. Церемонијата на врачувањето на признанијата ќе се одржи на 10-ти декември во Осло на денот на смртта на основачот на Алфред Нобел, шведскиот мислите, научник, иноватор и претприемач. Истиот ден, во Стокхолм ќе бидат врачени другите четири награди завештани од Нобел, чии лауреати беа објавени претходната седмица, како и наградата за економија./крај/ро/рн/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Светот во исчекување: Трамп и Путин разговараат по телефон, Зеленски чека

Телефонскиот разговор меѓу американскиот и рускиот претседател, Доналд Трамп и Владимир Путин, започна, објави CBS, повикувајќи се на функционер на Белата куќа.
Претходно, американскиот портал „Аксиос“, повикувајќи се на извор, објави дека двајцата лидери ќе разговараат по телефон.
Според написите, темата на разговорот ќе биде конфликтот во Украина.
Разговорот се одржува еден ден пред Трамп да го угости украинскиот претседател Володимир Зеленски во Белата куќа.
Трамп и Зеленски ќе разговараат за можноста Украина да добие ракети со долг дострел Томахавк.
Белата куќа не одговори веднаш на барањето за коментар.
Трамп минатата недела изјави дека му објаснил на Зеленски дека може да му постави нов ултиматум на Путин: „или Русија ќе започне сериозни мировни преговори, или Украина ќе добие „томахавки“.“
Фото: принтскрин
Свет
Европратеници: Да се забрани користењето на социјалните мрежи за деца под 16 години без согласност од родителите

Членовите на Европскиот парламент предложија да се воведе забрана за користење на социјалните мрежи без согласност од родителите за деца под 16 години во Европската Унија и побараа построги мерки за заштита на малолетниците на Интернет.
Денес беше објавена анкета, според која две третини од младите луѓе на возраст меѓу 15 и 24 години ги користат социјалните мрежи за информации за социјални и политички вести, додека 78 проценти од нив изјавиле дека барем понекогаш се изложени на дезинформации.
Комитетот на Европскиот парламент за внатрешен пазар и заштита на потрошувачите денес усвои извештај во кој се изразува загриженост поради неуспехот на големите онлајн платформи соодветно да ги заштитат малолетниците и се предупредува на ризици поврзани со зависност, ментално здравје и изложеност на нелегална и штетна содржина.
Европратениците предложија минималната возраст за пристап до социјалните мрежи, платформите за споделување видеа и придружниците на вештачката интелигенција во ЕУ да биде 16 години, освен ако родителите не одобрат, и најмалку 13 години за пристап до која било социјална мрежа.
Пратениците исто така бараат забрана за штетни технологии и практики што предизвикуваат зависност или личат на коцкање и други мерки за подобра заштита на децата на интернет.
Европскиот парламент ќе гласа за овие препораки на пленарната седница на крајот на ноември.
Според најновото истражување на Евробарометар објавено денес, младите луѓе се информираат претежно преку социјалните мрежи, а повеќето од нив знаат дека се изложени на дезинформации и лажни вести.
Резултатите покажуваат дека две третини од испитаниците од сите возрасни групи користат традиционални медиуми за секојдневно следење на општествените и политичките актуелности, а 59 проценти од испитаниците користат други дигитални извори како што се социјалните мрежи, онлајн информативните портали, платформите за стриминг, блоговите.
Во однос на изворите на информации, 71 процент изјавиле дека добиваат информации за општествените и политичките прашања преку телевизијата, 43 проценти рекле радио, 41 процент печатени весници и списанија или нивните онлајн верзии, а 40 проценти користат пребарувачи и социјални мрежи.
Анкетата покажа дека 42 проценти од испитаниците веруваат дека телевизијата станала поважна како извор на информации во последната година, додека една четвртина велат дека важноста на социјалните мрежи како што се Фејсбук, Инстаграм, ТикТок, Икс е зголемена.
Две третини од учесниците во истражувањето веруваат дека барем понекогаш биле изложени на дезинформации или лажни вести, но повеќето од нив (61 процент) се убедени дека можат да препознаат дезинформации.
Фото: принтскрин
Свет
Орбан: Европа мора да преговара со Русија, а не да чека на Америка

Унгарскиот премиер Виктор Орбан упати апел до европските лидери, предупредувајќи дека „ризикот Европа да биде вовлечена во конфликтот е поголем денес отколку во кое било време од почетокот на војната во Украина“. Орбан рече дека е крајно време Европската Унија да ја промени својата политика и да започне директни преговори со Русија, наместо да чека исход од американско-руските договори.
„Мирот бара трпение, сила и понизност. Европа мора да го промени својот став“, напиша унгарскиот премиер на социјалната мрежа X, додавајќи дека сегашната политика на Брисел е деструктивна за континентот.
„Наместо ароганција и поттикнување бесконечна војна, ни требаат преговори со Русија. Само дијалогот може да донесе мир на нашиот континент“, рече Орбан, придружувајќи ја својата објава со симболот на мировниот гулаб.
Зборувајќи подоцна на пленарната седница на Унгарската постојана конференција (MAERT) во Будимпешта, Орбан оцени дека прашањето за војната и мирот во Украина е најитното прашање на европската политика, особено за земјите од Карпатскиот басен.
„Европа мора да преговара со Русија за да постигне мирен договор и да изгради нова европска безбедносна архитектура“, рече Орбан. „Тоа не смее да биде прашање што ќе го решат други – Европа мора да преземе одговорност и да зборува со свој глас“.
Според него, унгарскиот предлог за решение е јасен: дипломатски пат, а не ескалација.
„Иако Украина е клучно прашање во секој договор, таа не е најважна. Потребна е поширока европска дискусија за прашањата за оружјето, големината на армиите и безбедносниот систем со механизми за следење“, нагласи Орбан, додавајќи дека некои од претходните договори за контрола на оружјето веќе се грубо прекршени.
Унгарскиот премиер претходно ги критикуваше европските лидери за она што го нарекува „штетна комбинација од ароганција и потчинување на интересите на другите луѓе“, нагласувајќи дека политиката на санкции и поддршка за бесконечна војна мора да се заврши во корист на мирот и стабилноста во Европа.
Фото: принтскрин