Европа
ЕУ ќе работи на регионална безбедност, повикува на спроведување на нуклеарниот договор со Иран

Министрите за надворешни работи на земјите членки на Европската унија повикаа во понеделникот во Брисел на подобрување на европската одбрана и поголемо влијание на ЕУ во меѓународните случувања, како и сите страни целосно да го спроведат меѓународниот договор за иранската нуклеарна програма, загрижени по победата на претседателски избори во САД на Доналд Трамп, и неговите најави за преиспитување на односите со сојузниците во НАТО и договорот со Иран.
Првата одлука на шефовите на дипломатиите на ЕУ беше да дадат поддршка за нуклеарниот договор со Иран, кој новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп во една од своите изјави во кампањата Трамп го квалификуваше како „најлошиот договор во светот“ и вети дека ќе го измени.
Првите европски дипломати потенцираа дека ЕУ е решена да го почитува планот на дејствување, договорен од Велика Британија, Франција и Германија со Иран.
Планот вклучува укинување на економските и финансиските санкции поврзани со иранските нуклеарни активности и поддршка на растот на трговијата и инвестициите во Иран.
„Неопходно е сите страни да ги преземат обврските за да се продолжи со воспоставувањето меѓусебна доверба“ се наведува во заклучоците од состанокот на министрите за надворешни работи на ЕУ.
Договорот беше склучен во јули 2015 година во Виена меѓу Иран и шесте земји, петте постојани членки на Советот за безбедност на ОН – СДАД, Русија, кина, Велика Британија и Франција плус Германија. Со него е договорена контрола на иранската нуклеарна програма и нејзино намалување, во замена за укинување на децениските меѓународни економски санкции против Иран.
Трамп во предизборната кампања овој договор го нарече „најлошиот кој некогаш е испреговаран“, „глуп“ и „срамота“, и рече дека треба да биде „искинат“. Во заклучокот на Советот на ЕУ од понеделникот, пак, се наведува дека според четирите извештаи на Меѓународната агенција за атомска енергија (IAEA), Иран го спроведува својот дел од договорот.
Министрите на ЕУ, во заклучоците, исто така, изразуваат „загриженост за човековите права“ во Иран, наведувајќи го честото изрекување на смртни казни. Од Техеран се бара да ја осигури рамноправноста на жените и мажите и припадниците на малцинствата.
Во период на многу нејасностите во врска со надворешно-политичките планови на Трамп, на средбата во Брисел министрите за надворешни работи на ЕУ постигнаа едногласен договор, дека е неопходно да се зајакне улогата на Унијата во светската политика, додека не се добие јасна слика за иднината на трансатланските односи. Најавено е дека министрите за надворешни работи ќе се сретнат со министрите за одбрана на ЕУ, со цел да разговараат за соработката со НАТО.
Идинината на соработката со Алијанската, исто така е несигурна, откако Трамп изјави дека Вашингтон може да се откаже од ангажманите кон НАТО, кои вклучуваат заедничка одбрана при нападите, поради недоволното вложување во сопствената одбрана од страна на европските и другите сојузници.
Според високата претставничка на ЕУ за надворешна и безбедносна политика, Федерика Могерини, Унијата е „суперсила“ и притоа истакна дека во понеделникот не било разгледувано создавањето европска војска, со што може да се подобри ефективноста на безбедноста и одбраната на ЕУ.
„Живееме во небезбеден свет и тоа не започна со избирањето на Трамп. Но Европа не треба да ги чека одлуките на другите, туку треба да ги заштитува сопствените интереси, што ги подразбира интересите на Европејците и во исто време да ја утврдува стратешката улога на светско ниво“, нагласи францускиот министер за надворешни работи Жан-Марк Ејро./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Украина и Русија ја спроведоа третата размена на затвореници оваа недела

Украина и Русија спроведоа уште една размена на затвореници, трета оваа недела, потврдија денес двете страни.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека неколку „сериозно ранети и сериозно болни војници“ се вратиле дома. „На сите им е потребен третман и дефинитивно ќе им биде пружена потребната помош“, напиша Зеленски на Телеграм.
Руското Министерство за одбрана, исто така, ја потврди размената, која следува по договорот постигнат во Истанбул претходно овој месец.
Според штабот на украинските воени заробеници, некои од вратените војници биле држени повеќе од три години откако пружиле отпор во југоисточниот пристанишен град Мариупол. Останатите биле помлади од 25 години или се водат како исчезнати.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека предавањето се случило на белоруско-украинската граница и дека ослободените руски војници биле транспортирани во Русија.
Размената беше договорена за време на директните разговори меѓу Киев и Москва во Истанбул на 2 јуни, каде што секоја страна се согласила да ослободи 1.200 затвореници.
Тоа беше единственото конкретно поместување во мировните преговори. Украина се спротивставува на целосна руска инвазија повеќе од три години.
Европа
(Видео) Путин зборуваше за бесмртноста на Денот на Русија

На Денот на Русија, кој се слави денес, рускиот претседател Владимир Путин одржа средба со учесниците на програмата „Време на херои“ во Кремљ, каде што упати порака за бесмртноста на рускиот народ и државноста. Говорот, кој го пренесе руската државна агенција ТАСС и е објавен на Икс, привлече големо внимание поради толкувањето на Путин за националниот идентитет и историската улога на Русија.
За време на средбата, Путин ги сподели своите мисли што претходно ги имал со рускиот писател и идеолог Александар Проханов.
„Ми кажа една многу интересна работа што би сакал да ја споделам со вас. Тој рече: ‘Дали знаете која е главната идеја на денешниот ден за Русија? Бесмртност’. И можеби ова се однесува не само на денешницата, туку и на Русија воопшто. Бесмртноста на рускиот народ и Русија, нашиот мултиетнички народ и нашата илјадагодишна државност“, истакна Путин.
Putin told 'SMO heroes' that the power of the Russian people lies in immortality and that this immortality is expressed in Russia's victories.
The 1 million Russian losses reached today will be happy to know that. pic.twitter.com/0lw44u9TfH
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) June 12, 2025
Путин нагласи дека бесмртноста на Русија и нејзиниот народ се манифестира преку победите што земјата ги постигнува и покрај тешките искушенија низ историјата.
„Нашата земја од време на време поминува низ многу тешки искушенија. А бесмртноста се изразува во победите на нашата земја“, рече тој. Путин особено го истакна придонесот на учесниците во специјалната воена операција во Украина, наведувајќи дека токму тие и нивните другари на фронтовската линија ја градат иднината на Русија.
Програмата „Време на херои“, насочена кон поддршка и интеграција на учесниците во „специјалната воена операција“ во граѓанското општество, според Путин, ја симболизира поврзаноста на иднината на Русија со херојството и жртвата на нејзините бранители. Путин ги повика собраните да се сетат на „оние кои сега се на фронтовската линија“ и го предложи традиционалниот воен извик „ура“ во нивна чест.
Александар Проханов, со кого Путин разговараше за бесмртноста, е познат како еден од главните идеолози на рускиот национален патриотизам и поборник на концептот на „петта империја“ што би ги обединила сите епохи од руската историја.
Европа
(Видео) Германија се уште одбива да и испорача ракети со долг дострел „Таурус“ на Украина

Германија во моментов не разгледува испорака на ракети „Таурус“ со долг дострел, кои се способни да погодат цели на растојание до 500 километри, на Украина, изјави германскиот министер за одбрана Борис Писториус за време на брифингот со украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Писториус беше прашан дали Германија размислува за испраќање ракети „Таурус“ во Украина. „Ме прашавте дали го разгледуваме тоа, а мојот одговор е – не“, рече германскиот министер за одбрана.
❗️No Taurus missiles for Ukraine:
Q: "Given the intensification of shelling of all Ukrainian cities, and Kyiv in particular, over the past week, are you considering supplying Taurus missiles to us?"
German Defence Minister Pistorius: "In response to your question about whether… https://t.co/6XIC2BA35c pic.twitter.com/hjlAUMqXCE
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) June 12, 2025
Украина веќе добива ракети со долг дострел од Франција, Обединетото Кралство и САД. Сепак, Германија досега останува воздржана во врска со ваквите испораки.
Иако канцеларот Фридрих Мерц јавно го поддржа испраќањето ракети „Таурус“ во Украина, сè уште не се случиле такви испораки.
Кон крајот на минатиот месец, на 27 мај, германскиот таблоид „Билд“, повикувајќи се на владини извори, објави дека сè уште не е донесена одлука за испорака на ракети „Таурус“ на Украина.
Во исто време, украинскиот претседател Володимир Зеленски, по средбата со Мерц, изјави дека сè уште се работи на можен трансфер на германски ракети, но тој и канцеларот се согласија да не разговараат јавно за оваа тема.