Економија
(Видео) Фондот за иновации додели грантови од 2,5 милиона евра

2,4 милиона евра ќе чини реализацијата на трите проекти, добитници на кофинансирани грантови за технолошка екстензија од првиот јавен повик на Фондот за иновации и технолошки развој, од кои 1 милион евра се средства што се доделуваат од ФИТР, а другите средства се обезбедени од апликантите. Проектите ќе ги реализираат Стопанската комора на Македонија, „Про план студио„ и „ГСИ консалтинг“, кои во транспарентен и селективен процес се избрани во конкуренција од 8 номинирани проекти.
Вицепремиерот за економски прашања, Кочо Анѓушев, рече дека првиот јавен повик за инструментот за технолошка екстензија на Фондот за иновации и технолошки развој е рализиран со поддршка на Светската банка, а преку овој инструмент ќе се овозможи повисока продуктивност на македонското стопанство.
„Најпрвин ќе се изврши детектирање на проблемите во оделните области за кои се добиени грантовите, а потоа и санирање на состојбите и преземање мерки за повисока продуктивност на компаниите што работат во областите преку набавка на нова опрема. За повисока продуктивност потребен е пристап до нови технологии, да се поседува техничко-технолошко знаење и добра организација на компаниите, а преку овој инструмент се надеваме дека ќе успееме тоа да го постигнеме во четирите области за кои се однесуваат проектите“, потенцира Анѓушев.
Вицепремиерот дополни дека Владата ќе продолжи со силна поддршка на македонските компании за да се стимулира индустрискиот развој во земјата, со оглед на тоа дека индустријализацијата е единствениот начин да се фати приклучокот со развиените земји.
„Процесот на индустријализација дава резултати, извозот во првите 10 месеци бележи раст од 16,2 отсто, а влијание на порастот има и од домашните и странските компании што работат во земјата. Во третиот квартал на 2018 бележиме раст на БДП од 3 отсто и тоа е реален раст, не е резултат на виртуелна економија и на виртуелни проекти, не е резултат на претерани и нефункционални задолжувања, растот е обезбеден од реалната економија. Растот на БДП ги надмина предвидувањата од одредени институции, а се надевам дека таквиот тренд на раст ќе продолжи во следниот квартал и во наредната година. Растот на финалната потрошувачка од 4,1 отсто, растот на индустриското производство и на јавна потрошувачка даваат за право дека може да очекуваме раст на БДП на реални основи и на долг рок“, потенцира вицепремиерот Анѓушев.
Директорот на канцеларијата на Светската банка за Македонија и Косово, Марко Мантованели, им честита на компаниите што добија грантови и изјави дека Светската банка е задоволна што може да придонесе кон агендата што му помага на локалниот приватен сектор да ја зацврсти својата продуктивност.
„Техничките надградувања се клучни за оваа област. Тие нудат помош за истражување, дијагностика, советување, да им помогнат на фирмите да усвојат нови технологии со кои ќе се комерцијализираат иновациите. Веруваме дека успехот на иновациите е важен за развивање динамична и конкурентна економија во Македонија“, нагласи Мантованели.
Директорот на Фондот за иновации и технолошки развој, Јован Деспотовски, рече дека овој инструмент ги надополнува мерките од планот за економски раст кога станува збор за технолошки развој кај микро, малите и средните компании, при што се додава елементот на дијагностика, односно поддршка на процена на потребите на компаниите, процес по кој треба да се реализираат инвестиции за повисока продуктивност.
„Преку овој инструмент се опфаќаат четири сектори: металопреработувачка индустрија, електромашинскиот сектор, делот на земјоделството во производство на храна, како и производство на мебел, сите препознаени како сектори со значителен извозен потенцијал. Предвидениот број компании што би добиле поддршка во набавка на опрема за технолошки развој е приближно 10. Минатата година зборувавме за степен на искористеност на средства од Светската банка на ниво на 10 отсто, со потпишување на денешните договори тој степен на искористеност се искачува на 50 отсто. Со завршување еден голем повик за финансирање стартап-компани и со вклучувањето на Светската банка во реализација на мерките од планот за економски раст, во првата половина на 2019 година очекуваме средствата што биле наменети за поддршка на иновациите и технолошкиот развој од Светската банка да се искористат во целост“, изјави Деспотовски.
Билјана Пеева-Ѓуриќ, извршна директорка на Стопанската комора на Македонија, која со проектот „Зголемување на извозната конкурентност на металопреработувачкиот, електро и машинскиот сектор преку подобрување на производните и технолошките способности на извозно ориентирани мали и средни претпријатија“, е еден од добитниците на грантовите, рече дека истражувањата спроведени од Комората покажуваат дека индустриската и извозната структура на металопреработувачкиот, електро и машинскиот сектор имаат силен потенцијал за развој, но дека приложуваат мал број извозни производи, а нивото на продуктивност и извозна софистицираност е ниско. Една од главните цели на првата фаза од проектот е решавање на проблемите поврзани со информациските и координациските активности преку идентификување листа на нови производи со повисок степен на финализација и поголемо ниво на комплексност во однос на просечната софистицираност на постојната индустриска структура. За таа цел детаљно ќе бидат проучени репродукциските процеси и индустриски поврзаности на ниво на поединечен производ, а процесот ќе опфати анализа на 1.200 производи што се предмет на меѓународна трговија. Втората цел на нивниот проект е идентификација на технолошките, производните и организациските слабости со цел дизајнирање план за решавање на проблемот со технолошкото заостанување како една од најкрупните бариери со кои се соочуваат МСП во нивните напори да ја зголемат извозната конкурентност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Владата озаконува паушални фактури за струја, граѓаните не смеат да бидат жртви, апелираат Инженери на Македонија

Инженери на Република Македонија (ИРМ), денеска упати апел до пратениците и Министерството за енергетика за да ги отстранат како што велат, некоректните одредби од предлог Законот за енергетика за да се обезбедат фер, прецизни и транспарентни фактурирања, исклучиво врз основа на реално измерена потрошувачка на електрична енергија.
Граѓаните, како што велат, не смеат да бидат жртви на проценки и математички грешки што причинуваат штета од илјадници денари за нивниот семеен буџет
„Во новиот Предлог-закон за енергетика, кој на 22 април влегува во собраниска процедура, Владата предлага контроверзни одредби со кои се овозможува издавање на фактури за потрошена електрична енергија врз основа на претпоставена, а не реално измерена потрошувачка“.
Со вакви измени, оценуваат, се озаконува досегашната практика на паушално фактурирање, која стана особено проблематична по воведувањето на ценовните блокови за скапата струја од 1 јули 2022 година.
„При нередовно читање на броилата, потрошувачите неретко се распределуваат во погрешни ценовни блокови, што резултира со зголемени сметки и неоправдани наплати.
Нашите пресметки покажуваат дека дури и ±10% грешка при проценката на потрошувачката може да предизвика разлика во наплатата до 8.000 денари годишно по домаќинство. Со оглед дека во државата има 598.632 домаќинства, а ЕВН располага со 915.492 броила, ова претставува сериозен удар врз џебот на граѓаните и можност за милионски профити на штета на јавниот интерес.
Иако Регулаторната комисија за енергетика веќе потврди дека ваквите проценки носат штета за потрошувачите и започна процес за измени на Правилата за снабдување со електрична енергија, Владата оди во спротивна насока. Со одредбите во Глава VIII од новиот закон – иронично насловена „Заштита на потрошувачите“ – се предвидува озаконување на паушалното фактурирање преку член 185, став 2 и став 4, точка 2.
Особено загрижувачки е што Владата го носи законот со европско знаменце, повикувајќи се на усогласување со ЕУ директивата CELEX: 32019L0944, која никаде не предвидува дозвола за фактурирање со претпоставена потрошувачка. Дополнително, овие одредби не се содржани ниту во претходните верзии на законот објавени на платформата ЕНЕР“, е појаснето во реакцијата.
Апелираат до пратениците и Министерството за енергетика да ги отфрлат овие одредби и со амандмани: да се избрише став 2 од членот 185, а од ставот 4, точка 2, да се отстрани вториот дел од реченицата.
Бараат фер, прецизно и транспарентно фактурирање, исклучиво врз основа на реално измерена потрошувачка. „Граѓаните не смеат да бидат жртви на проценки и математички грешки што причинуваат штета од илјадници денари за нивниот семеен буџет“.
Економија
„Алкалоид“ трета година по ред е апсолутен победник – најпосакуван работодавач за 2024 година

„Алкалоид АД Скопје“ е прогласен за апсолутен победник во категоријата најпосакуван работодавач за 2024 година, трета година по ред, според анкетата спроведена од веб-порталот „Вработување.ком“.
На манифестацијата организирана од „Вработување.ком“, беа доделени награди за компании во повеќе категории, врз основа на анкетен прашалник спроведен на национално ниво во текот на 2024 година.
„Ова признание претставува особена чест за нас и уште една потврда за нашата посветеност на негувањето на основните компаниски вредности – да креираме работна средина која ги поврзува сите: од вработените до образовните институции и заедницата во која живееме и работиме. Во основата на сето тоа се високите професионални стандарди, кои ја обликуваат корпоративната култура на нашата компанија. Нашите вработени со своето знаење и посветеност се движечката сила на секој наш успех“, велат од компанијата.
Од „Алкалоид“ додаваат дека остануваат посветени на грижата за вработените, како и на нивниот раст и кариерен развој, бидејќи веруваат дека луѓето се најценетиот капитал на нивната компанија.
„Низ визија, иновација и поддршка продолжуваме да одржуваме највисоки етички и професионални норми и работна средина која и натаму ќе претставува најпосакуван избор на компанија за вработување на младите луѓе“, додаваат од „Алкалоид“.
(ПР)
Економија
Народна банка: Каматните стапки се непроменети

На 17 април 2025 година се одржа редовна седница на Извршниот одбор за поставеноста на монетарната политика на Народната банка. На седницата беа разгледани најновите податоци и информации за светската и за домашната економија и најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари во контекст на поставеноста на монетарната политика.
„На седницата беше оценето дека тековната поставеност на монетарната политика е соодветна на условите во економијата, при поизразени неповолни ризици, особено од надворешното окружување. Оттука, на седницата беше одлучено каматната стапка на благајничките записи да остане на нивото од 5,35%, а каматните стапки на депозитите преку ноќ и на 7 дена на нивоата од 3,95% и 4%, соодветно. Понудата на благајничките записи на редовната аукција ќе биде исто така непроменета, односно ќе изнесува 10 милијарди денари. Со ваквата одлука се задржува внимателниот карактер на монетарната политика. Со целокупниот сет мерки, односно со сегашното ниво на каматните стапки, досегашните промени кај задолжителната резерва и преземените макропрудентни мерки, ќе се придонесе за ценовна стабилност на среден рок и за одржување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото. Во однос на политиката на Европската централна банка (ЕЦБ), на последната седница во април беше донесена одлука за намалување на каматните стапки за по 0,25 п.п.“, соопштија од Народната банка.
Во соопштението се наведува дека остварувањата кај инфлацијата и натаму се еден од клучните сегменти коишто наметнуваат потреба од внимателност, во услови кога ризиците, поврзани пред сѐ со надворешното окружување стануваат понагласени и исклучително непредвидливи. Имено, во услови кога геополитичките услови сѐ уште се нестабилни, промените во царинските политики на светско ниво дополнително ги влошуваат изгледите за трговската и економската активност и ја зголемуваат променливоста, како на светските пазари на примарни производи, така и на пазарите на капитал. Покрај ова, беа земени предвид и ризиците поврзани со домашните фактори што влијаат на агрегатната побарувачка.
Народна банка соопшти дека годишната стапка на инфлација во март 2025 година значително забави и се сведе на 2,7%, што е пониско ниво од очекуваното, коешто во еден дел е под влијание на тековните краткорочни мерки за ограничување на растот на цените.
„Инфлацијата, во просек, за првиот квартал е малку повисока од очекувањата според октомвриската проекција. Забавувањето на годишната стапка на инфлација во март во најголем дел се должи на послабиот раст на цените на храната, поради исцрпување на ефектот од пониската споредбена основа и дополнителниот надолен ефект од тековните краткорочни мерки за ограничување на растот на цените (коишто истекуваат на крајот на април). Во однос на останатите компоненти, забавува растот и на базичната компонента на инфлацијата, а падот на цените на енергентите забрзува. Во однос на инфлациските очекувања, во мартовските анкети на Европската комисија преовладуваат очекувања на потрошувачите за поумерено намалување на цените во следниот период. Најновите проекции за берзанските цени на примарните производи за следниот период се променети претежно во нагорна насока, што заедно со зголемената неизвесност и променливост на пазарите, упатува на зголемени ризици и потреба од внимателност“, се наведува во соопштението.
Состојбата на девизниот пазар е стабилна. „Нивото на девизните резерви на крајот на март изнесува 4.788,1 милион евра, што е соодветно за одржување на стабилноста на курсот на домашната валута. Остварувањата кај девизните резерви се близу до очекувањата за првиот квартал на 2025 година, а интервенциите на девизниот пазар се умерено позитивни од почетокот на годината. Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, остварувањата на менувачкиот пазар заклучно со март упатуваат на поумерени нето-приливи од приватните трансфери во споредба со проекциите за првиот квартал, додека трговскиот дефицит остварен во првите два месеци од годината засега е умерено повисок од очекувањата за првиот квартал“, пишува во соопштението.
Од народна банка соопштија дека економскиот раст во последниот квартал на 2024 година благо забрза и достигна 3,2%, речиси на ниво на проекциите на Народната банка (3,1%). Расположливите високофреквентни податоци за првиот квартал од 2025 година упатуваат на натамошен, но поумерен раст, при засега послаби движења кај трговијата, градежништвото и туризмот, а посилни во угостителството и индустријата. Ризиците за растот во следниот период од надворешното окружување се претежно надолни, а од домашното окружување и натаму се поврзани со брзината и обемот на остварување на домашните инфраструктурни проекти.
Остварувањата во монетарниот сектор, велат од Народна банка, се подобри од очекувањата, што упатува на натамошна посилна кредитна поддршка на економијата. Имено, во согласност со податоците за март, депозитите и кредитите бележат солидни стапки на раст, коишто се повисоки од очекувањата за првиот квартал од годината.
„Општо земено, последните остварувања кај клучните макроекономски показатели се главно поволни, но согледувањата за ризиците во однос на нивната идна патека наметнуваат натамошно внимателно водење на монетарната политика. Имено, ризиците поврзани со надворешното окружување се поизразени, а внимателно се следат и домашните фактори коишто можат да влијаат врз побарувачката и ценовната динамика во наредниот период. Народната банка и натаму е подготвена да ги употреби сите неопходни инструменти и да презема соодветни мерки со коишто ќе се придонесе за задржување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото и ценовната стабилност на среден рок“, се наведува во соопштението.