Економија
Зошто во Италија килограм цреши чини дури 18 евра?
																								
												
												
											Во Милано деновиве може да се забележат цени на црешите од околу 18 евра за килограм. Во некои продавници во центарот на градот и по 24 евра. Лозарите на југот од земјава за исто толку добиваат 1,80 евра. Како е можно цената на црешите да стане астрономска од југ кон север?
Ова е добра година за црешите во Италија и по квалитет и по квантитет.
Големите горештини, кои се почувствуваа на почетокот на мај, го забрзаа созревањето на црешите кои треба веднаш да се соберат, не смеат да останат долго на дрвото, објаснува еден од лозарите од југот на земјава до италијанските медиуми, кој додава дека не е толку голем проблемот во цените во Милано кои достигнаа многу повеќе од 24 евра за килограм кога се во прашање увозните цреши од Шпанија или Аргентина, но во тоа што на овој начин се оштетуваат и лозарите и потрошувачите.
Италија е најважниот одгледувач на цреша во Европската унија со речиси 30.000 хектари, од кои 62 отсто се наоѓаат во регионот на Апулија, а потоа следат Кампанија, Емилија Ромања, Венето и Лацио.
На светско ниво, покрај Италија, најзначајни одгледувачи се: Турција, Чиле, САД, Узбекистан и Шпанија.
Поскапувањето на нафтата и бензините, заедно со рекордните горештини во последните денови од мај, имаа влијание и врз потрошувачката кошничка, особено кај овошјето и зеленчукот.
Колдирети – здружение кое ги застапува и заштитува земјоделците од Апулија, нагласува дека еден од најдобрите видови цреши Ferrovia чини 18 евра за килограм во Милано, а одгледувачот добива меѓу 1,80 и три евра за истата сума, што е исклучително мало бидејќи бербата се врши рачно. Слични случаи се забележани и во други италијански градови, особено на северот.
Овој опсег на цени се оправдува со зголемувањето на трошоците за производство и зголемувањето на цените на бензинот и патниот транспорт, како и со температурите над 30 степени и недостигот од работници за собирање овошје: на земјоделците од Пуља им требаат најмалку 15.000 сезонски работници за да гарантираат берба на зеленчукот и овошјето, велат од Колдиретија во Апулија, а големите горештини доведоа до тоа црешите да созреат и порано, а нема кој да ги бере.
Војната во Украина доведе до пораст на цените во Италија, така што поскапувањето за земјоделците достигна 51 отсто, а поскапувањето отиде од ѓубривата, кои поскапеа за 170 отсто, дизелот што се користи во земјоделството за 129 отсто, па до 15 отсто поскапи производи за заштита на растенијата.
На ова се додаваат поскапувањата за транспорт, сè до амбалажата и поскапувањето кога станува збор за послужавници, мрежи и кеси за 70 отсто, хартија за етикети до 35 отсто, дрвени гајби за 60 отсто итн. Но, Милано не е единствениот град каде килограм цреши има огромна цена. Тука е и Џенова со 14 евра за килограм.
Кога одат на шопинг, Италијанците трошат најмногу пари на овошје и зеленчук, дури 105 евра месечно, а годишно се продаваат околу 5,9 милиони тони.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
																	
																															Економија
„Виз Ер“ воведува евтина „бизнис класа“, можете да платите за да го задржите средното седиште празно
														Нискобуџетната унгарска авиокомпанија „Виз Ер“ ќе започне со тестирање на таканаречената „основна бизнис класа“ на одредени летови од декември оваа година, нудејќи малку повеќе удобност во рамките на својата стандардна услуга без додатоци. Оваа нова функција ќе биде воведена на пет рути, вклучувајќи летови до Лондон, Рим и Будимпешта.
Концептот е едноставен – во првиот ред од авионот, средното седиште ќе биде оставено празно за да им се обезбеди на деловните патници повеќе простор и да се олесни качувањето. Мајкл Делехант, виш комерцијален и оперативен директор, нагласи дека цената нема да биде драстично повисока.
„Што се однесува до цените на билетите, таа никогаш нема да биде повеќе од цената на купување дополнително седиште“, изјави тој на прес-конференција.
Иако билетите за овие специјални седишта ќе бидат поскапи, патниците сепак ќе бидат третирани исто како и сите други.
„Повеќе се работи за ефикасноста на патувањето и малку дополнителен простор во авионот“, рече Делехант.
Воведувањето премиум услуги е тренд што го следат и американските нискобуџетни превозници за да се натпреваруваат со големите превозници.
Делехант забележа дека сè уште има силна побарувачка за нискобуџетни летови во Европа, но дека пазарот треба да се развива.
Економија
Поскапуваат бензините и дизелот
														Бензините и дизелот од ноќеска на полноќ ќе поскапат за половина и за еден денар, соопшти Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ).
Од 4.11.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 74,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 76,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 71,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 69,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 36,913 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 0,856 ден/кг и сега ќе изнесува 36,913 ден/кг.
Економија
Славески: Во септември депозитите на домаќинствата достигнале 427 милијарди денари
														Штедењето е системска неопходност и важен фактор за одржлив економски раст и за финансиска стабилност, порача гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, на настанот по повод Светскиот ден на штедењето, којшто се одржа во организација на Македонската банкарска асоцијација, во присуство на министерката за финансии, Гордана Димитриеска-Кочоска, директорот на Фондот за осигурување депозити, Бехар Емини, претседателката на МБА, Маја Стевкова-Штериева и претставници од банкарскиот сектор.
Во своето обраќање, гувернерот нагласи дека во време на светска неизвесност и последователни кризи, штедењето претставува темел на отпорноста на економијата и на стабилноста на финансискиот систем.
„Отпорноста не е реакција, туку прашање на претходна подготвеност – градење простор за справување со кризите пред да се случат“, истакна Славески.
Тој посочи дека и покрај бројните шокови во последните години, кај граѓаните е задржана склоноста кон штедење и довербата во банкарскиот систем. Според податоците, во септември 2025 година, депозитите на домаќинствата достигнале 427 милијарди денари, што претставува раст од над 50% од почетокот на пандемијата. Зголемен е и уделот на денарските и на долгорочните депозити, што придонесува за стабилност и ја зајакнува отпорноста на економијата.
Гувернерот нагласи дека поттикнувањето на штедењето е од суштинско значење за зголемување на потенцијалот за раст и за намалување на зависноста од надворешни извори на финансирање, особено во контекст на светски економски промени, геополитички тензии и структурни предизвици. Според него, економиите во регионот мора повеќе да се потпираат на сопствените заштеди како двигател на инвестициите и долгорочната стабилност.
„Во свет полн со неизвесност, претпазливоста е најкредибилната константа, а штедењето е системска неопходност“, истакна Славески, додавајќи дека негувањето на културата на штедење и финансиска одговорност во рамки на семејствата, институциите и општеството е вложување не само во личната сигурност, туку и во економската сила на државата.

