Економија
Целите на монетарната политика во 2012 г. успешно остварени
Водењето на монетарната политика во текот на 2012 година беше соодветно, а поставените цели беа успешно остварени. Вкупната просечна годишна инфлација во 2012 година од 3,3% претставува инфлациска динамика којашто е прифатлива и е во контролирани рамки.
Ова во четвртокот го констатираше Советот на Народната банка на Република Македонија кој го усвои Годишниот извештај за 2012 година и Извештајот за банкарскиот систем на Република Македонија во 2012.Амбиентот за спроведување на домашната монетарна политика беше релативно поволен од монетарен аспект, но со изразени ризици, коишто беа поврзани со можното влошување на надворешното окружување, се вели во заклучокот. Сепак, во текот на 2012 година, движењата во домашната економија и проекциите за наредниот период укажаа на простор за олабавување на монетарните услови.Олабавувањето на монетарната политика беше направено во првата половина од годината, што меѓу другото придонесе и за ослободување дополнителна ликвидност во системот. Мерките имаа за цел да обезбедат стимул за поголемо раздвижување на кредитниот пазар и поддршка на слабата економска активност, во услови на одржување на девизните резерви на адекватно ниво, постојано висока склоност на субјектите за располагање со домашна валута и стабилна инфлација. Слабото темпо на закрепнување на домашната економија се одрази и во надворешната позиција на економијата, предизвикувајќи умерено влошување на дефицитот во тековната сметка којшто изнесуваше 3,9% од БДП, при мало влошување на трговскиот дефицит и натамошен раст на приватните трансфери, во услови на висока доверба во домашната валута. И покрај скромните нето-приливи преку странските директни инвестиции, во услови на одливи на капитал кон матичните компании, надворешното задолжување, девизните приливи на пензиските фондови, како и намалувањето на нето девизната позиција на домашните банки обезбедија финансирање на тековната сметка, но и дополнителен раст на девизните резерви. На крајот на годината, девизните резерви изнесуваат 2.193 милиони евра и се уште се околу адекватното ниво. Во вакви услови, а при постојан нето-откуп на девизи и раст на девизните резерви над очекувањата, на почетокот на 2013 година, Народната банка донесе одлука за дополнително намалување на основната каматна стапка. Истовремено, на почетокот на годината стапија на сила и измените кај задолжителната резерва, коишто се однесуваат на дополнително монетарно олабавување, но пред се целно и насочено кон сектори што ја намалуваат надворешната ранливост на економијата.Во Извештајот за банкарскиот систем на Република Македонија во 2012 е укажано на истите предизвици содржани во Годишниот извештај. Утврдено е дека економските услови во земјата и надвор од неа не беа поволно опкружување за вршење на банкарските активности. Економските услови во земјата главно беа под влијание на растечките ризици со кои се соочуваше реалниот сектор. Слабата побарувачка за стоките и услугите на корпорациите во традиционалните сектори, заедно со капиталните одливи што ги извршија дел од домашните компании со странски капитал, придонесоа за големата претпазливост на деловните банки при кредитирањето. Најзначаен позитивен развој во 2012 година беше зголемената склоност на клиентите на банките за чување на своите средства во домашна валута, што овозможи подобрување на валутната структура на депозитите. Како резултат на промените, почнувајќи од јуни 2012 година денарските депозити ја презедоа главната позиција во валутната структура на депозитите на нефинансиските субјекти. Најзначаен предизвик во 2012 година беше растот на нефункционалните кредити како последица на неповолното опкружување, како и на ослабнатата кредитоспособност на корпоративниот сектор. Сепак, целосната покриеност на нефункционалните кредити со вкупната издвоена исправка на вредноста го покрива ризикот за намалување на сопствените средства на банките, при хипотетичка целосна ненаплатливост на овие кредити. Останатите ризици, пред се валутниот ризик и ризикот од промена на каматните стапки во портфолиото на банкарските активности, се се уште на ниско ниво. Банкарскиот систем во 2012 година и натаму е солвентен, мерено преку основната мерка за солвентноста, стапката на адекватност на капиталот, којашто изнесува 17,1% и е повисока за повеќе од двојно од законскиот минимум од 8%. Проекциите на Народната банка упатуваат на умерено забрзување на растот на кредитите во 2013 и 2014 година, поттикнати од очекувањата за зајакнување на глобалната економија, како и на промените на монетарната политика на Народната банка. Воедно, во текот на 2013 и 2014 година, се очекува и натамошно зајакнување на капиталната база на деловните банки, а со тоа и на солвентноста, главно заради макропрудентните регулаторни мерки преземени од Народната банка./крај/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Вицегувернерката Митреска: Народната банка го поттикнува зеленото кредитирање
„Народната банка ги препозна ризиците од климатските промени на долг рок, зазеде проактивен став и како една од своите стратегиски цели ги постави зголемената свесност за климатските промени и придонесот кон зелената одржлива економија“, посочи вицегувернерката на Народната банка, Ана Митреска, во интервју за „Блумберг Адрија“, при што истакна дека „зелената агенда“ е вградена во Стратегискиот план на Народната банка. Во период од четири години нивото на „зелените кредити“ е зголемено за околу 2,5 пати.
Митреска посочи дека заради поддршка на зелените финансии и за справување со климатските ризици, Народната банка донесе среднорочен план којшто предвидува конкретни акциски планови или активности во повеќе сфери на работењето на Народната банка, како регулативата, супервизијата, финансиската стабилност, истражувањето и меѓународната соработка.
„Неодамна донесовме и конкретни насоки за банките коишто треба да претставуваат еден вид мапа за начинот на кој треба да се однесуваат банките во однос на мерењето, оценувањето и управувањето со ризиците од климатските промени. Уште пред неколку години го променивме концептот на инструментот за задолжителна резерва заради поттикнување на зеленото кредитирање. Во рамките на институцијата работиме и на политиката на одржливост на банката, што значи подобрување на нашиот корпоративен профил во однос на одржливоста како концепт“, посочи Митреска, истакнувајќи дека Народната банка применува систематизиран пристап кога станува збор за зелената економија и справувањето со ризиците од климатски промени.
„Кредитите со зелена компонента се кредити коишто се насочени кон зголемување на енергетската ефикасност, и на корпоративниот сектор, и на населението, вложување, односно инвестиции во проекти коишто се однесуваат на обновливи извори на енергија, проекти коишто подразбираат користење одржливи материјали, одржливи решенија“, објасни Митреска и посочи дека станува збор за кредитирање коешто е насочено кон инвестициите наменети за заштита на животната средина и ублажување на ефектите од климатските промени врз околината.
Економија
Од полноќ нови цени на горивата
Регулаторната комисија за енергетика донесе oдлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,09 % во однос на одлуката од 15.4.2024 година.
Од 23.4.2024 година, од 00.01 часот, максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕВРОСУПЕР БС-95 – 87,50 (денари/литар)
Моторен бензин ЕВРОСУПЕР БС-98 – 90,00 (денари/литар)
Дизел-гориво ЕВРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) – 76,00 (денари/литар)
Масло за горење екстра-лесно 1 (ЕЛ-1) – 76,00 (денари/литар)
Мазут М-1 НС – 44,554 (денари/килограм)
Малопродажните цени на ЕВРОДИЗЕЛОТ (Д-Е V) и на екстра-лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалуваат 1,50 денар/л.
Малопродажната цена на бензинот ЕВРОСУПЕР БС-95 се зголемува 1,00 денар/л, а малопродажната цена бензинот ЕВРОСУПЕР БС-98 се зголемува 1,50 денар/л.
Малопродажната цена на мазутот М-1 НС се зголемува 0,252 денари/кг и ќе изнесува 44,554 денари/кг.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините 0,608 %, кај дизелот намалувањето е 5,088 %, кај екстра-лесното масло намалувањето е 4,799 % и кај мазутот намалувањето е 1,138 %.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок 1,618 %.
Економија
МЗШВ: Кон 4.033 одгледувачи на говеда исплатени 100 милиони денари дополнителни субвенции за обележани говеда
Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство ги информира сточарите, одгледувачи на говеда, дека денеска Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој ја реализираше исплатата на дополнителните директни плаќања за обележани грла говеда постари од 12 месеци.
Исплатени се 4.033 одгледувачи на говеда, со вкупна вредност на поддршка од 100 милиони денари.
Висината на директните плаќања изнесува 2.600 денари по женско грло, кое на денот на поднесувањето на барањето има наполнето 12 месеци.
Како корисници на оваа подмерка се јавуваат земјоделските стопанства корисници на основните директни плаќања за обележани грла говеда постари од 12 месеци, а кои сопственото производство на млеко го имаат предадено на регистриран откупувач на сурово млеко или продале или заклале говеда во преработувачки капацитети.