Економија
Дел од научните лабoратории ќе се користат за комерцијални цели
Половината од 80-те од научни лабoратории, за кои што Владата во изминатиот период обезбедување на најсовремена опрема, во иднина ќе се користат и за комерцијални цели, односно ќе им бидат достапни на компаниите за нивни потреби.
Ова во четвртокот го истакна владиниот портпарол Алекдандар Ѓорѓиев информирајќи за текот на реализацијата на капиталниот проект за „Опремување на лаборатории за научно-истражувачка и апликативна дејност”, кој стартуваше во 2010 година.Вкупно 1,6 милијарди денари или околу 26 милиони евра вложени се досега од страна на Владата за 80 лаборатории на високообразовните институции и јавните научни установи.Станува збор за лаборатории кои нудат бенефиции за научната јавност и за студентите, но и за стопанството во целина. До овој момент првата цел од проектот за овозможување на поддршка на научно-истражувачката и високо образовна дејност е комплетно заокружена, односно покрај тоа што овие лаборатории се поставени во научно-истражувачките и високообразовни установи, истите активно се користат во рамките на практичната настава и се од корист за студентите и професорите, рече Ѓорѓиев.Тој дополни дека втората цел на проектот е комерцијализација на овие лаборатории, односно нивно ставање во функција на бизнис заедницата и на стопанството, да може да бидат користени за цели на бизнисот и да овозможуваат поддршка на економскиот развој. Кон крајот на минатата и почетокот на оваа година, Владата доби мислење од Институтот за акредитација дека четириесетина од овие 80 лаборатории покрај употреба во научни и образовни цели може да се употребуваат и во комерцијални цели односно да бидат ставени во функција на бизнис заедницата и да служат за задоволување на потребите на стопанството, информира Ѓорѓиев. Министерството за образование и наука во соработка со институциите и установите на кои овие лаборатории им се доделени за работа отпочна процес на акредитација, преку кој сите овие лаборатории во соодветна постапка ќе добијат документ дека со нивните технички способности може да бидат употребувани во издавање на сертификати и тестови за потврда на квалитет на материјали, постапки и останати процедури кои се од интерес за бизнис заедницата. Акредитацијата носи позитивни резултати, пред сé признаеност на тест извештаите и сертификатите кои се издаваат, во светски рамки, а со тоа и поголема употреба од страна на домашните компании.Може да истакнеме дека покрај неколку лаборатории кои веќе претходно имаат добиено акредитација, останатите 32 лаборатории кои се погодни за комерцијализација веќе го отпочнаа процесот на стекнување на акредитација на лабораториите. Се работи за лаборатории кои би давале услуги на компании од областа на градежништвото, металургијата, нафтената индустрија, екологијата, медицината, фармацијата, биохемијата, електрониката, текстилната индустрија, енергетиката, минералните суровини и други дејности, рече Ѓорѓиев.Согласно планот, сите овие лаборатории треба да бидат акредитирани и ставени во функција на бизнис заедницата и стопанството кои имаат потреба од нив најдоцна до крајот на оваа година, при што согласно динамичкиот план, некои од овие лаборатории ќе бидат акредитирани веќе кон крајот на вториот квартал од 2014 година што значи дека веќе кон крајот на вториот квартал од годината некои од овие лаборатории ќе може да бидат употребувани од страна на компаниите за нивни потреби.Лабораториите нудат услуги коишто во минатото во земјата биле тешко достапни за компаниите, а сега како ресурс ги имаме во Македонија, што значи дека за многу тестови и сертификати во иднина компаниите нема да имаат потреба да одат да вршат испитувања во странство туку тоа ќе го прават тука во земјата, со што ќе заштедат во време бидејќи резултатите ќе ги добиваат побрзо, а ќе заштедат и во пари затоа што нема да имаат потреба за трошоци за транспорт.Согласно анализите, испитувањата кои ќе се вршат во домашните лаборатории ќе бидат од 2 до 4 пати поевтини во однос на испитувањата кои се прават во странство. На пример, Лабораторијата за обликување со деформација и брзи прототипови инсталирана на Машински факултет за услугата за испитување на механичките карактеристики на лимени материјали има цена од околу 15 000 денари или околу 230 евра, а истата услуга во западноевропските земји чини 450 евра плус трошоци за транспорт. Проценките и анализите покажуваат дека со комерцијализацијата на лабораториите, со нивната дејност и со услугите кои ќе ги нудат, институциите на кои им се доделени ќе ја повратат инвестицијата за набавка на лабораториите во рок од 3 до 5 години. /крај/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
СЕТЕК BLUE DECEMBER: ЖЕЛБИТЕ БЛЕСКААТ ВО СИНО
Декември е месец на посакување, полн со желби за исполнување – време кога празничните моменти нѐ зближуваат, кога малите гестови добиваат големо значење, а топлината ја чувствуваме во вниманието што си го подаруваме едни на други. Ова е период кога блискоста станува најубавата празнична приказна, затоа што среќата е најголема кога се споделува – и секогаш оди рака под рака со подарувањето.
Оваа година, СЕТЕК го бои декември во сино. Со кампањата BLUE DECEMBER, празничниот дух се преточува во месец исполнет со инспирација, идеи и среќни моменти – поддржани од најголемиот избор на техника, по најповолни цени. За нас, декември е време кога желбите полесно се исполнуваат, а радоста стигнува побрзо од кога било.
Во рамките на BLUE DECEMBER ќе оживеат низа празнични активности.
На Сетекнувало, кому секогаш нешто му текнува, ќе му доаѓаат нови идеи за исполнување желби.
Santa Blue ќе го разбуди празничниот дух кај секого, а Синиот караван, кој ќе патува низ салоните на СЕТЕК, ќе ја шири празничната атмосфера каде и да се појави.
Во салоните ќе ве пречека и посебно уредено Сино празнично катче, место каде што инспирацијата се раѓа сама од себе, а идеалниот подарок е секогаш на дофат. Ве покануваме да ја откриете вашата сина празнична приказна во СЕТЕК – место каде што желбите природно се спојуваат со радоста, создавајќи ја вистинската магија на празниците.
BLUE DECEMBER има една едноставна мисија: да донесе повеќе радост во секој дом.
Следете нè за повеќе информации.
Facebook:@setec.com.mk
Instagram: @setec.se.od.tehnika
(ПР)
Економија
Одржана редовната седница на Советот на Народната банка
Советот на Народната банка, на 5 декември 2025 година, ја усвои Програмата за работа за 2026 година, со којашто се утврдија клучните активности за спроведување на законските надлежности и стратегиските области дефинирани со Стратегискиот план 2025 – 2027 година. Во 2026 година ќе се спроведат 179 програмски активности, од кои 113 се редовни, а останатите се насочени кон модернизација на работењето, унапредување на регулативата, јакнење на безбедноста и поддршка на финансиската стабилност.
Монетарната политика и понатаму останува сосредоточена на одржувањето на ценовната стабилност како основна цел и предуслов за одржлив економски раст и стабилен финансиски систем. Во таа насока, Банката ќе работи на унапредување на моделите за макроекономско прогнозирање, модернизација на монетарните инструменти, оптимизирање на ликвидносното управување и подобрување на функционирањето на девизниот пазар и ефикасно спроведување на монетарните операции. Народната банка ќе продолжи со транспарентноста и навременото објавување на одлуките со цел јакнење на довербата и кредибилитетот на монетарната политика. Управувањето со девизните резерви ќе продолжи да се спроведува согласно принципите на сигурност, ликвидност и профитабилност, преку оптимално инвестирање во рамки на дефинираните лимити за валутниот, кредитниот, ликвидносниот и каматниот ризик.
Во доменот на финансиската стабилност, супервизијата и решавањето банки, предвидени се активности за континуирано следење на ризиците во банкарскиот систем, со особен акцент на климатските и на ИТ-ризиците, унапредувањето на супервизорските методологии и процеси, зголемената заштита на потрошувачите преку зајакнати интерни прописи и контроли, како и подготовката за примената на новата рамка за решавање банки во 2026 година.
Во делот на платните системи и платежните услуги, ќе продолжи унапредувањето на ефикасноста, сигурноста и стабилноста на националната инфраструктура. Во 2026 година ќе се примени современа интегрирана платформа за управување со готовината, со цел воспоставување модерен систем за снабдување и обработка на книжните и кованите пари. Истовремено ќе се спроведуваат и активности за модернизација на платната инфраструктура заради целосно функционирање на прекуграничните плаќања во рамки на СЕПА-шемите и за спроведување на проектот за воведување систем за инстант плаќања – клон на ТИПС, кој ќе придонесе за регионално поврзување и понатамошна интеграција со инфраструктурата на Европската Унија.
Во областа на статистиката и економските истражувања, Народната банка, како што информираат од таму, ќе ги продолжи редовните аналитички активности и подготовката на краткорочните проекции, ќе воведува современи алатки и техники за машинско учење и ќе ги унапредува статистичките податоци согласно новите меѓународни стандарди. Како дел од дигиталната трансформација, ќе продолжи спроведувањето на клучните проекти – интегрираниот систем за статистичко и супервизорско известување (ИСИДОРА) и воспоставување централен податочен склад.
Банката останува посветена на јакнење на транспарентноста, доброто управување, етичките стандарди, меѓународната и на меѓуинституционалната соработка преку непречено остварување на функциите на поддршка и примена на најдобрите практики во корпоративното управување, со цел обезбедување законито, ефикасно, правично и навремено носење одлуки во интерес на јавноста и сите сегменти од работењето. Следејќи ги современите ризици и технолошки промени, ќе продолжи да работи на зајакнување на институционалната отпорност, сигурноста на системите и на ефективното управување со ризиците, со цел обезбедување непрекинато функционирање на клучните процеси.
Програмата за работа за 2026 година ја потврдува заложбата на Народната банка за одржување ценовна и финансиска стабилност, како основа за долгорочен економски развој, доверба во институцијата и заштита на јавниот интерес.
Во насока на натамошно унапредување на ефективноста на монетарната политика, на седницата на Советот беа усвоени регулаторни измени за премин на Народната банка кон нова оперативна поставеност на монетарните инструменти. Примената на новата оперативна монетарна рамка ќе започне од 24 декември 2026 година. Со измените се врши модернизација на оперативната поставеност на монетарната политика согласно најдобрите практики на централните банки. Се очекува овие промени да придонесат за засилување на сигналниот механизам на основниот инструмент на монетарната политика – благајничките записи, а со тоа и на монетарната трансмисија. Благајничките записи и натаму остануваат основен инструмент на монетарната политика, при што нивната рочност се намалува на седум дена, а воедно се преминува кон примена на пазарни принципи на аукцирање. Инструментот расположлив депозит на седум дена кај Народната банка се укинува, а за оптимално ликвидносно управување на дневна основа банките и штедилниците и натаму ќе може да го користат расположливиот депозит преку ноќ. Во новата оперативна рамка, каматната стапка на расположливиот депозит преку ноќ се врзува за каматната стапка на благајничките записи, на ниво пониско за 50 базични поени и ќе се менува согласно промената на каматната стапка на основниот инструмент на ист начин како што се менува каматната стапка на расположливиот кредит преку ноќ. Со тоа, се формира симетричен коридор од каматните стапки на расположливиот депозит и на кредитот преку ноќ во однос на основната каматна стапка на Народната банка.
Економија
„Нетфликс“ го купува „Ворнер брос“ за 72 милијарди долари
„Нетфликс“ го купува филмскиот и стриминг-бизнис на „Ворнер брос дискавери“ за 72 милијарди долари, пишува Би-би-си.
„Ворнер брос“ поседува франшизи, како „Хари Потер“ и „Игра на тронови“, како и стриминг-услугата „Ејч-би-о макс“.
Ова преземање треба да доведе до радикална трансформација на американската филмска и медиумска индустрија, но аналитичарите предупредуваат дека може да наиде на отпор од регулаторните органи за заштита на пазарната конкуренција.
Том Харингтон, раководител на телевизискиот оддел во Enders Analysis, верува дека договорот, доколку добие регулаторно одобрение, ќе има огромно влијание врз филмската индустрија.
„Ако се реализира, тоа ќе го преобликува Холивуд, при што стримерот ќе преземе бизнис што во голема мера е егзистенцијална контрадикција. ‘Нетфликс’ отсекогаш имал ограничена употреба на кино, но генерално неговата понуда го поткопува тоа“, рече тој.
Харингтон предвидува големи намалувања на телевизиската и на филмската продукција во рамките на комбинираниот ентитет, што би можело да предизвика отпор од холивудските синдикати.
За потрошувачите, спојувањето веројатно би значело повисоки цени, рече тој.
„’Нетфликс’ би станал поскап, па дури и ако ‘Ејч-би-о макс’ биде затворен/стане неважен, поголемата пенетрација на ‘Нетфликс’ во домаќинствата веројатно би значела зголемување на вкупните приходи од претплати“.

