Економија
Македонската жена потенцијал за успешен претприемач

Фактот дека 50 отсто од популацијата во Македонија се жени и дека 43,1 отсто се на пазарот на трудот, говори дека македонската жена е неискористен потенцијал, истакна во понеделникот Ленче Угриновска од Здружението на жени менаџери ЕЛИТ на отворањето на 11-от „Европскиот ден на претприемачот & Европската недела на МСП“, која се одржа истовремено со конференцијата „Женско лидерство, личен развој и етика“.
Честа за да го прогласи настанот за отворен му припадна на Димитар Ристовски, извршниот директор на европската бизнис асоцијација. Идејата на овој проект е, на европско ниво да му се даде поттик на претприемништвото како единствен начин и алатка за прогрес на една локална економија.
„Особено е битно претприемнштвото за Република Македонија, затоа што со оваа бројка на невработени сметаме дека единствен излез за надминување на овие потешкотии во поглед на вработувањето, невработеноста, развојот на македонската економија е агресивно вртење кон претприемништвото и поттикнување на сите оние млади луѓе, студенти и невработени и веќе основани млади, средни пертпријатија да се насочат кој претпиемништвото и основањето на сопствен бизнис“, рече Ристовски за Макфакс.
Според него, низ текот на годините оваа инситуционална поддршка расте, од самиот почеток на настанот кој се довиваше во понеделникот во скопско МКЦ, овој настан па сé до денес, бројката на они програми коишто го поддржуваат претприемништвото е драстично променета. Во овој период, продолжи нашиот соговорник, може да се забележи дека сé повеќе се организираат настани посветени на претприемништво, постојат голем број програми обезбедени од Владата на Република Македонија преку којшто се стимулира самовработувањето, се даваат одредени финансиски средства како помош на нови претприемачи на мали и средни претпријатија, така да од овој аспект работите се движат во нагорна линија.
„Не е најсјајно, како и секаде во изминативе години, свесни сме дека се соочувавме со големи економски и финансиски кризи, па така и Македонија не беше имуна на тоа. Во Македонија сé повеќе расте свеста за претпиемништво, со оглед на тоа што Македонија е излезена од еден голем, гломазен социјалистички систем на економија, каде што сé било базирано на големи идустриски капацитети, така што за свеста за претприемништво е потребно време за да се развие низ текот на годините. Ние, од наша страна, сме среќни затоа што се повеќе млади луѓе се стремат кон тоа да отворат свои фирми, особено во IT индустријата. Клучот за успешен петприемач лежи во тие кои имаат најдобра визија, јасна цел, што знаат како да ја организираат компанијата, луѓето кои ќе одберат вистински партнери, што ќе креираат добар производ ќе успеат“, додаде Ристовски.
„Согласно законот за еднакви и работни можности ние сме еднакви и не смее да постои родов дисбаланс во бизнисот, но за жал во пракса тоа не е така. И покрај тоа што се знае, не се предвидуваат никакви мерки ниту санкции за тоа да се спроведе“, се надоврза Угриновска.
Нагласи дека приматот на мажите во одлучувачките функции жените можат да го преземат само ако се воведат системски мерки. Според Угриновска околу 30 отсто се жени оснивачи на компании каде што основниот влог е над 50 проценти, но, како што рече, тоа се микро компании со малку вработени.
„Ние се залагаме жените да ја најдат својата раководна функција, односно да одлучуваат во големите компании. Тоа го правиме преку еден проект кој што е наречен женско лидерство каде што, согласно законот за еднакви и работни можности ние сме еднакви и не смее да постои родов дисбаланс во бизнисот, но за жал во пракса тоа не е така. И покрај тоа што се знае, не се предвидуваат никакви мерки ниту санкции за тоа да се спроведе“, појасни Угриновска.
Според Мади Шарма член на Европскиот економски и социјален совет во Македонија постои многу потенцијал.
„Луѓето имаат одлични идеи кои можат да ги придвижат заедниците напред со цел да се намали сиромаштијата, да се направат промени, да се воведат нови технологии. Претприемништвото значи вреднување на човечкиот капитал, а тој капитал го има многу во Македонија“, рече Шарма и додаде дека затоа е многу важно младинското и женското претприемништвото и дека треба да им се даде шанса на сите да бидат претприемачи.
Според Томиќ, експерт за родова еднаквост и основач на Еднакви.мк., потребно е да се развива женската солидарност, односно меѓусебната соработка во бизнисот, политиката и невладиниот сектор со цел да им се овозможи на жените претприемачи подобри услови и подобри можности да го развијат својот бизнис./крај/мф/дѓ
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Министерство за енергетика: Стабилни инвестиции во обновливи извори, започна подготовката за воведување на CfD механизам во Македонија

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини во соработка со Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), го започна процесот за воведување на механизмот „договори за разлика“ (Contract-for-Difference – CfD) како нов модел за поддршка на инвестициите во обновливи извори на енергија.
Моделот CfD, веќе докажан низ ЕУ, ќе ги забрза инвестициите во капацитети за обновливи извори на енергија, а истовремено ќе ги заштити потрошувачите од нестабилноста на пазарот.
На денешниот кик-оф состанок, министерката Сања Божиновска истакна дека CfD не е само финансиски инструмент, туку системска промена што обезбедува стабилност за инвеститорите и заштита за потрошувачите.
„Со оваа реформа поставуваме предвидливи и одржливи услови за инвестиции во соларни и ветерни капацитети, со што ги забрзуваме нашите амбициозни цели – 1.7 GW обновлива енергија до 2030 година. CfD механизмот создава сигурност, пониски трошоци и конкурентен пазар, што е клучно за забрзаната транзиција кон чиста енергија.“ изјави министерката Божиновска.
Со поддршка на ЕБОР и експертиза од меѓународни партнери, Македонија ќе го приспособи овој механизам на локалниот енергетски пазар, отворајќи нови можности за инвеститорите. Очекувањата се дека ова ќе доведе до забрзан развој на обновливите извори и стабилни долгорочни цени за потрошувачите.
Процесот на подготовка продолжува во наредните месеци, со детална анализа на регулативата и финансиските аспекти, со цел да се создаде модел што ќе донесе реални и одржливи резултати за македонската енергетика.
Економија
Од полноќ нови цени на горивата

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,84% во однос на одлуката од 24.3.2025 година.
Од 2.4.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
– Моторен бензин – ЕУРОСУПЕР БС – 95 – 76,50 (денари/литар)
– Моторен бензин – ЕУРОСУПЕР БС – 98 – 79,00 (денари/литар)
– Дизел гориво – ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) – 69,00 (денари/литар)
– Масло за горење – Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) – 69,00 (денари/литар)
– Мазут М-1 НС – 41,705 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, се зголемуваат за 1,50 ден/лит.
Малопродажните цени на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1), се зголемуваат за 1,00 ден/лит
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС, се зголемува за 0,950 ден/кг и сега ќе изнесува 41,705 /кг.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување кај бензините во просек за 3,381%, кај дизелот зголемувањето е во просек за 1,884%, кај екстра лесното масло зголемувањето е во просек за 1,987% и кај мазутот зголемување во просек за околу 2,396%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок за 0,7218%.
Економија
Николоски: Креираме нов едношалтерски систем и поефикасни постапки за увоз, извоз и транзит на стока

Заменик претседателот на Владата и министер за транспорт Александар Николоски денеска претседаваше со Комитетот за управување со Националниот едношалтерски систем.
Комитетот го усови предлог на Законот за едношалтерска околина, нов закон со кој ќе се обезбеди збир на едношалтерски услуги кои ги обезбедуваат 15 институции во делот на увозот, извозот и транзитот на стока.
Целта на оваа регулатива е да се олесни трговијата преку рационализација на процесите при апликација и издавање на дозволи, нивната обработка и процесот на царинење на стоките при увоз, извоз и транзит низ државата.
Исто така со Законот се постигнува интероперабилност, односно размена на податоци меѓу сите инститиуции на национално ниво, подобра соработка како и координирани активности во рамки на овој систем.
Законот има за цел да направи и услогласување со европската регулатива, како и целосно усогласување со нецаринските системи во земјите од ЦЕФТА.
Република Македонија е дел од проектот за олеснување на транспортот и трговијата во земјите од Западен Балкан каде една од компонентите е имплементацијатa на овој Нов Национален Едношалтерски Систем што подразбира целосна замена на тековниот систем за управување со дозволи за увоз, извоз и транзит на стоки со нов систем.
Во рамките на оваа активност, Министерството за транспорт преку Проектната единица во рамки на самото министерство е во фаза на подготовна на тендерска документација за нова електронска “Платформа за дозволи” како и хардверска опрема, која се очекува да се распише во месец мај оваа година.
Овoj софтвер подразбира дека во иднина сите дозволи за увоз, извоз и транзит како и плаќањето, ќе се одвива по електронски пат на една точка.