Свет
Словенија мора да ги врати старите штедни влогови во Љубљанска банка
Словенија и Љубљанска банка се одговорни за враќање на старите штедни влогови на двајца штедачи во Љубљанска банка Сараево, одлучи во средата судот во Стразбур.
Големиот совет на Европскиот суд за човекови права едногласно ја потврди првостепената пилот-пресуда од 2012 година, со која Словенија и Љубљанска банка беа прогласени за одговорни за враќање на старите штедни влогови на двајца штедачи во Љубљанска банка Сараево, во Босна и Херцеговина.
Во второстепената постапка отфрлена е словенечката жалба на пресудата од ноември 2012 година во случај на еден од штедачите од БиХ и пресудено е дека Словенија го кршела правото на штедачите за заштита на имотот и правото на правен приговор, пренесе агенцијата Хина.
На Словенија и е наложено во рок од најмногу една година да најде системско решение за исплата на нивните штедни влогови.
Пресудата е конечна и се однесува и на сите останати штедачи на Љубљанска банка од подрачјето на некогашната заедничка држава кои се во иста правна позиција како и поднесувачите на тужбата од БиХ, за чиј случај е пресудено.
Во Словенија се уште нема реакции на пресудата која ќе има значителни последици за државниот буџет, бидејќи станува збор за големи финансиски суми и се работи за со децении отворено прашање за старите штедни влогови, кое Словенија се до сега го сметаше за суксециско прашање.
Со ова стана правосилната пресуда по тужбата на Емина Алишиќ и Азиз Саџак против Словенија, кои тужеа дека не можат да дојдат до својата заштеда и дека со тоа им се кршени правата за непречено уживање во имот според Европската конвенција за човекови права. Ова значи дека Словенија ќе мора на двајцата штедачи да им плати по 4.000 евра за нематеријална штета.
Ќе биде потребно во Словенија да се донесе посебен закон, со оглед дека, без обзир на пресудата, факт е дека старата Љубљанска банка која издаваше штедни книшки со потврда за девизно штедење, нема свој имот, односно со уставен закон од 1994 година префрлен е во целост на Нова Љубљанска банка.
Спроед одредени расположиви податоци, Љубљанска банка само на штедачите во БиХ им должи близу 250 милиони некогашни германски марки (околу 127 милиони евра) без соодветни камати.
Словенечката страна, пак, трвди дека станува збор за 165.000 поранешни девизни штедачи во подружницата во Сараево, која подоцна е национализирана и нема никаква врска со денешна Нова Љубљанска банка., како и дека се работи за побарување од 90 милиони евра./крај/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Трамп до австралискиот амбасадор: Не те сакам и веројатно никогаш нема да те сакам
Претседателот на САД, Доналд Трамп, му рече на австралискиот амбасадор во САД и поранешен премиер, Кевин Рад, дека не го сака и веројатно никогаш нема да го сака.
Трамп вчера се сретна со сегашниот австралиски премиер, Ентони Албанезе. Политичкиот уредник на австралискиот „Скај њуз“, Ендру Кленел, го праша Трамп зошто требало толку долго време за да се организира состанокот. Тој беше заинтересиран дали има некаква врска со ставот на Австралија за климатските промени, Палестина или изјавите на Рад.
🤪 Trump to Australia’s ambassador: “I don’t like you either.”
An awkward exchange took place between the U.S. president and the Australian ambassador🇦🇺
After signing an agreement on rare earth minerals, a journalist reminded Trump that Ambassador Kevin Rudd had once called him… pic.twitter.com/UEooOxvqYs
— NEXTA (@nexta_tv) October 20, 2025
„Не знам ништо за него. Ако рекол нешто лошо, тогаш можеби би сакал да се извини. Дали амбасадорот рекол нешто лошо? Не кажувајте ми. Не сакам да знам. Каде е тој? Дали сè уште работи за вас“, Трамп го праша Албанезе.
Албанезе одговори дека Рад е сè уште амбасадор и покажа кон него. Рад призна дека кажал лоши работи за Трамп пред да стане амбасадор. „Ги повлекувам тие изјави“, рече тој.
„Ни мене не ми се допаѓаш. И веројатно никогаш нема да ми се допаднеш“, рече Трамп.
Во ноември минатата година, откако Рад беше потврден како избор на Албанезе за амбасадор на САД, се појави интервју од 2021 година во кое тој го опиша Трамп како селски идиот. Подоцна се дозна дека Рад избришал некои стари објави на социјалните мрежи во кои го нарекол Трамп предавник на Западот и лудак.
Економија
Светските берзи паднаа поради заканата на Трамп за ЕУ
На светските берзи цените на акциите паднаа минатата недела бидејќи инвеститорите беа загрижени за намалувањето на кредитниот рејтинг на САД, а на пазарите негативно влијаеа и новите закани на Вашингтон за зголемување на царините за увозот од Европската унија.
На Волстрит минатата недела, Dow Jones се лизна за 2,5 отсто, на 41.603 поени, додека S&P 500 падна за 2,6 отсто, на 5.802 поени, а индексот Nasdaq 2,5 отсто, на 18.737 поени.
Од самиот почеток на неделата индексите беа во минус бидејќи агенцијата Мудис го намали кредитниот рејтинг на САД од Ааа на Аа1 поради големиот дефицит на федералниот буџет, високите финансиски трошоци и планираните даночни намалувања.
Јавниот долг на САД е околу 36.200 милијарди долари, а може да се зголеми за уште 3.800 милијарди во следните десет години бидејќи претседателот на САД Доналд Трамп има намера да ги намали даноците. Поради ова, приносите на државните обврзници значително се зголемија, што значи дека владата мора да се задолжува по повисока цена.
Намалувањето на даноците веројатно би ја стимулирало потрошувачката и би го поддржало економскиот раст, но од друга страна, јавниот долг би се зголемил доколку не се намалат државните трошоци. И намалувањето на федералните трошоци, што е еден од приоритетите на Трамп, не оди толку глатко како што најави претседателот. Освен тоа, се чини дека проектот не е доволно добро подготвен.
Сепак, на крајот на неделата, приносите на обврзниците донекаде се стабилизираа, откако Претставничкиот дом на Конгресот тесно го поддржа предлог-законот на Трамп за даночни намалувања, па се уште се чека поддршката од Сенатот.
Но, во петокот, Трамп повторно ги потресе пазарите заканувајќи ѝ се на Европската унија со царини од 50 отсто од 1 јуни, бидејќи не е задоволен од тоа како напредуваат трговските разговори меѓу САД и ЕУ.
И на повеќето европски берзи цените на акциите паднаа минатата недела. Додуша, лондонскиот FTSE индекс зајакна за 0,4 отсто, на 8.717 поени, но франкфуртски DAX се лизна за 0,6 отсто, на 23.629 поени, а париски CAC 1,9 отсто, на 7.734 поени.
Економија
Макрон: Албанија за 2 години ќе биде во ЕУ, дојдете и инвестирајте
Францускиот претседател Емануел Макрон од Тирана упати силна порака до странските инвеститори, повикувајќи ги да дојдат и да вложуваат во Албанија, за која изрази убеденост дека „за две години ќе биде дел од Европската унија“.
Изјавата беше дадена на економскиот форум „Приоритет Европа“, организиран од Институтот „Иницијатива за идни инвестиции“ на Ричард Атијас, кој има за цел да ги поврзе европските лидери и иноватори со големи инвестициски фондови од Блискиот Исток, Азија и САД.
„Албанија е влезна точка за регионот на Балканот и медитеранскиот басен. Европа е стабилно и доверливо место. Во овој луд свет, да не ја потценуваме силата на таквите квалитети“, порача Макрон.
Тој додаде дека премиерот Еди Рама има јасен мандат и посветеност Албанија да ја внесе во ЕУ до 2027 година, а според Макрон, тоа би можело да се случи дури и порано – за две години.
Премиерот Рама, пак, изјави дека неговата земја ги започна преговорите со Европската Унија во 2022 година и дека ако ги завршат сите задачи добро, ќе може да ги затворат преговорите до 2027 година. Ова според Рама би било навистина неверојатно.

