За само шест месеци одредени пратеници повторно направиле патни трошоци од над 10 илјади евра, покажуваат податоците до кои дојде Макфакс со користење на Законот за слободен пристап до информации, за првите пет месеци од годинава, како и последниот месец од 2017-та година.

Во листата на топ 20 пратеници според патните трошоци во овој период, рекордер е пратеничката на СДСМ Бети Рабаџиеска Наумовска и таа за шест месеци, од декември 2017-та до мај годинава добила 11 770 евра. Мира Стојчевска од СДСМ, која високо котираше и претходно, овој пат зела 10 396 евра, додека Алија Камбероски од партијата ПЕИ повторно е меѓу пратениците кои имаат повисоки суми за патни трошоци, со 10 355 евра.

За само половина година, пратеничката на СДСМ, Анета Симеска – Димоска добила 8359 евра, нејзините колеги од партијата, Хари Локвенец и Милева Ѓорѓиева, по над 7 илјади евра, Сурија Рашиди од Алијанса за Албанците 7962 евра и Агим Шаќири од ДУИ зел 7600 евра. Целата листа може да се погледне на табелата.

По повеќе месеци одолговлекување, намалувањето на патните трошоци конечно стигнаа на агендата на пратениците. Но додека се подготвува новото решение, дел од пратениците повторно земаат високи суми за патни трошоци поради стариот собраниски систем за пресметка кој се уште е актуелен.

За разлика од претходно, во трошоците на новата листа доминираат пратениците на СДСМ, што наверојатно се должи на тоа што во изминатиот период пратениците од ВМРО-ДПМНЕ ја бојкотираа работата на Собранието.

Пратеничката Бети Рабаџиеска Наумовска вели дека таа овојпат има најмногу патни трошоци затоа што е од оние пратеници кои живеат најдалеку.

„Ние го предложивме законот за да се намалат, јас сум во предлагачите, и предложивме ако може да имаме избор за престој во стан или пак да се намалат на 20%. Јас од најдалечна дестинација патувам, од Ресен и во еден правец патувам 205 километри“, вели Рабаџиеска Наумовска.

Стојчевска: Токму ние сме иницијатори на измените, патувам секој ден по 168 километри во еден правец

Мира Стојчевска која во изминатиот период беше изложена на бројни критики од јавноста поради високите суми за патни трошоци за Макфакс вели дека таа секој ден патува од Делчево по 168 километри во еден правец и е редовна на сите комисии и сите седници. Вели дека за високите патни трошоци не се виновни самите пратеници бидејќи оние кои живеат најдалеку немаат други опции за патување и системот за пресметки е така поставен за да ги пресметува трошоците според оддалеченоста на местото на живеење на пратеникот.

„Иницијатори сме токму ние за измените и намалувањето на патните трошоци, навистина не сакам да имам притисок од јавноста, за нешто за кое не сме виновни и немаме друга опција како да патуваме. Се надевам дека сега конечно ќе се реши проблемот. Учествувам редовно на сите седници и комисии и никогаш не ми се случило ниту да задоцнам. Досега беше и многу ризичен патот, фала му на Бога што оваа Влада успеа да го реконстриура патот Кочани – Делчево. Сега се заврши и е малку подобро патувањето“, вели Стојчевска за Макфакс.

Таа вели дека би поддржала и други алтернативни решенија, како тоа да не се патува секој ден и дел од пратениците да престојуваат во Скопје доколку е потребно.

„Патувањето е ризик, граѓаните не знаат дека сум имала и несреќи на патот, ние пратениците не бевме ни осигурани до неодамна, немавме колективно осигурување. Секој патен налог е потпишан и има податоци, патарини и документи за сите патувања. Јас засега немам друга алтернатива, беа споменати опции за пат со автобуси и нема никаков проблем, би патувала и со автобус, но немам автобуска линија која ќе стигне навреме за да дојдам на работа во Скопје“, вели Стојчевска.

Пратеникот Хари Локвенец вели дека тој е од Прилеп и со кола стара 13 месеци, која е негово лично возило, има веќе поминато 69 илјади километри.

„Секој ден патуваме, слободно може да го видите и да го сликате возилото. Мислам дека со ова се е кажано и сите ќе разберат на што се должат патните трошоци“, вели Локвенец за Макфакс.

Макфакс пишуваше дека пратениците кои потекнуваат од подалечните места од Скопје, земаат големи патни трошоци поради проблематичната методологија со кога се пресметуваат патните трошоци. Пресметките се автоматски и се прават според цената на горивото, километрите и оддалеченоста на местото на живеење и нив ги прави автоматска програма во законодавниот дом. Тие со сегашната одлука на Собранието имаат право на надоместок за користење автомобил во лична сопственост за службени цели во висина од 30% од продажната цена на еден литар гориво според изминат километар, плус патарините.

Пратениците прво приложуваат патна сметка, се потпишуваат во списоци за секоја активност во Собранието и доколку се потпишани, имаат патна сметка и патарини, дури потоа се внесуваат во програма која автоматски им ги пресметува сумите за патни трошоци. Со одлуката да се намали висината од 30% на 20 %, ова автоматско пресметување најверојатно ќе ги рачуна на ист начин патните трошоци, само што висината на сумите ќе биде помала.

Интересно е што пратениците по пет месеци се сетија за скратување на патните трошоци и актуелизирањето на измените на законот дојдоа кратко по поднесувањето на новото Барање за слободен пристап до информации за трошоците кое Макфакс го испрати до Собранието. Според собраниските служби, се очекува предлогот наскоро да се најде на собраниска седница за гласање, откако го помина и второто читање на Комисијата за политички систем.

Со предложеното законско решение, се предвидува намалување на  досега утврдените 30 проценти од продажната цена на еден литар гориво, според изминатиот километар за возилото кое се користи, на 20 проценти од продажната цена на еден литар гориво, според изминатиот километар за возилото.

,,Потребата од предложените измени е во насока на намалување на трошоците од државниот буџет, постигнување на одредени заштеди на буџетските финансиски средства и спречување на евентуални злоупотреби во трошењето на народните пари. Како клучната причина поради која пратениците ги користат сопствените возила за службени цели е непостоењето на адекватен и соодветен јавен меѓуградски превоз – автобуски и железнички, кој би ги задоволил и исполнил реалните барања и потреби. Оттука измената на постојното законско решение, ќе обезбеди заштеда во Буџетот на Република Македонија, но и ќе овозможи непречено функционирање на пратениците кои живеат надвор од Скопје.

Предложената висина на надоместокот за користење на возила во лична сопственост за службени цели, која пратениците ќе добиваат согласно одредбите од овој Закон иако е намалена сепак е адекватна за трошоците и за амортизацијата на возилата кои ги користат  за  ефикасно и навремено извршување на својата функција”, се наведува во предлог-законот доставен од пратеничката група на СДСМ.

„Макфакс“ и претходно објави дека пратениците лани земале од 10-12 илјади евра за патни трошоци. Според пресметките, превозот и патарините на пратениците лани го чинеле државниот буџет приближно 465 илјади евра, или по 50-тина илјади евра месечно се исплаќале само за оваа намена.

Кристина Озимец

Тринаесетта година по ред Општина Охрид работи со блокирана сметка, но тоа не било пречка претходниот градоначалник Никола Бакрачески со години од општинската каса да плаќа услуги на фирми за што охриѓани му забележуваат дека биле на негови блиски пријатели. Иако законот пропишува во услови на блокирана сметка да се троши само за вршење на основните задачи, Охрид трошел за промотивни видеа за туристичка понуда и за објавување огласи и информации во медиуми.

„Макфакс“ преку барање за пристап до информации од јавен карактер дојде до сумите што за изработка на промотивни видеа за туристичка понуда и за објавување огласи и информации му биле исплатени на Љупчо Таневски, сопственик на „Мегастар продукција“ ДООЕЛ Охрид и „ЛТ трејд“, кој во исто време е сопственик и на порталот „Охрид 1“. Во рок од пет години, односно од 2013 година до 2017 година, на Таневски Општина Охрид му исплатила 1.586.760 денари или 25.800 евра. Ако оваа сума се подели по месеци, излегува дека цели пет години Општината месечно му исплаќала по речиси 430 евра на Таневски.

Со второ барање за пристап до информации од јавен карактер „Макфакс“ побара детален преглед за префрлените пари од сметка на Општината на фирмите на Таневски за секој месец одделно заедно со објаснување на кој начин е прикажано трошењето со оглед на блокираната сметка, а побаравме и примероци од објавите и промотивните видеа. Одговор на второто барање не добивме и покрај истекот на законскиот рок од еден месец.

Сегашниот градоначалник на Охрид, Јован Стојаноски, вели дека го чека извештајот од ревизијата на финансиското работење во Општината за да иницира постапки против евентуално недомаќинско трошење пари од сметката.

„И во услови на блокирана сметка се можни законски плаќања од сметката. Судот ни утврдува лимит во чии рамки може да се трошат општинските пари, а сè друго оди за отплата на долговите. Тоа е начин со заобиколување на долгот за да функционира Општината. Ние направивме длабинска анализа на трошењата во Охрид и не е исклучена можноста да иницираме постапки за барање одговорност за недомаќинско трошење. Ревизорите ја завршија работата овде, чекаме извештај за да ги утврдиме следните чекори“, вели градоначалникот Стојаноски.

Општина Охрид не ни испрати примероци од објавите и промотивните видеа за кои се потрошени 1,5 милион денари

Никола Бакрачески, поранешниот градоначалник на Охрид, вели дека не направил ништо поинакво во однос на медиумите од она што го правел неговиот претходник и од она што сега го прави неговиот следбеник на функцијата.

„Немаше тенденција, ниту фаворизирање во соработката со ’Охрид 1’ ниту со кој било друг медиум. Јас немав врска со тоа кој ќе биде ангажиран, тоа го правеше службата за односи со јавност. Соработувавме со сите медиуми, не само со овој. Иако сметката беше блокирана, тоа можевме да го правиме во рамките на лимитот што ни го одредуваше судот. Општината мораше да објавува информации и не сметам дека тука станува збор за недомаќинско трошење. Износите што Охрид му ги исплаќаше на Таневски додека јас бев градоначалник беа драстично помали во споредба со парите што му биле исплаќани во периодот пред јас да дојдам на функцијата. Голем дел од тие средства беше заостанат долг за услуги што биле извршени уште во периодот пред мене“, вели ексградоначалникот Бакрачески и нагласува дека додека бил на функцијата, успеал долгот на Општината да го намали од 2,38 милијарди денари на 1,2 милијарда.

Таневски вели дека многу поголеми суми ѝ фактурирал на Општината во периодот пред Бакрачески да дојде на функцијата.

„Во периодот по 2013 година, Општината кон мојот, како и кон сите други медиуми, исплаќаше заостанати долгови од претходните години. Во време на Никола Бакрачески мојот портал фактурира кон Општина Охрид петпати помалку од периодите пред 2013 година. За секој еден денар фактуриран по 2013, претходно фактуриравме по пет денари. Во договорите за огласи и соопштенија има член дека износот месечно не смее да надмине 10.000 ден. Секоја фактура е поткрепена со имејл во кој Општината праќа оглас и период за негова објава и принт скрин дека тој е објавен. Некогаш имаше и периоди кога по неколку месеци мојот медиум немаше договори со Општината. Сакам да нагласам дека медиумите во Охрид имаат договори со Општината пред 15 години и мојот портал не е исклучок. Што се однесува до договорот на ‘Мегастар продукција’ за снимање рекламни спотови, можам само да кажам дека ние дадовме 1 милион денари пониска цена од една скопска фирма. Спотовите се снимаа 9 месеци, на нив работеше поголем тим, во сите годишни времиња, се снимаше од воздух, земја и под вода, платени се авторски права за музика, а цената што ја дадовме едвај ги покри трошоците“, рече Таневски.

Медиумите, посебно локалните во Охрид, во неколку наврати, додека градоначалник беше Бакрачески, известуваа дека тендерите што ги добива Таневски се договорени и наместени.

Сметката на Општина Охрид е сè уште под блокада. Градоначалникот Стојаноски тврди дека долгот од 1,5 милијарда денари, откако тој е градоначалник, е намален на 1,366 милијарда денари. Се надева дека со владината помош за нискокаматен кредит сметката по 13 години ќе биде деблокирана.

Приватни парцели, овоштарници и обработливо земјиште со мешана државно-приватна сопственост се појавуваат меѓу чисто државното земјиште во Злокуќани на кое треба да се гради новиот клинички центар. Министерот за здравство, Венко Филипче, изјави за „Макфакс“ дека клиничкиот центар ќе се гради на 30 хектари, а не на целата локација од 85 хектари со намена здравство во Генералниот урбанистички план за Скопје.

„Се работи за 80-тина хектари, што е преголемо место на коешто би го сместиле клиничкиот центар иако планираме таму да се префрли и Медицинскиот факултет, но и да се направи центар за истражување за младите лекари и студентите по медицина, нешто што сега недостига, а сериозно влијае на нивото на експертиза што младите студенти и лекари го стекнуваат за време на едукацијата“, објасни министерот Филипче.

Тој вели дека e формирана работна група во која членуваат Министерството за здравство, Министерството за транспорт и врски, Град Скопје, Општина Карпош и Катастар. Се работи на подготвителни работи на процедурата што треба да доведе до распишување барање за идеен проект.

„Во меѓувреме треба да се направат испитувања на земјиштето, треба да се утврди кој дел од земјиштето е чисто државен и дали е тој доволно голем за да биде сместен новиот клинички центар. Доаѓаат предвид и други постапки околу земјиштето, но генерално земјата е одредена со ГУП и се наоѓа многу блиску до психијатриската болница во Бардовци. Некаде околу 30 илјади квадратни метри. Кои се сопствениците на приватните парцели, не можеме да претпоставиме, но станува збор за земјиште коешто допрва ќе се работи, ќе се ажурира подлогата, ќе се прави анализа… Целта е овој клинички центар да се смести само на државно земјиште и затоа треба сите овие геодетски работи да завршат сега, во оваа фаза“, вели министерот Филипче.

Во Министерството за здравство се работи на новата локација за клинички центар од март годинава, но точна локација сè уште не е утврдена. Од јавно достапните податоци од Катастарот, „Макфакс“ направи мапа на државното земјиште на посочените 85 хектари во Злокуќани. Мапата покажа дека нема површина од 300 000 квадратни метри, односно 30 хектари, исклучиво државно земјиште.

Приватни парцели има насекаде, а има и парцели на кои државата ја дели сопственоста со приватници. Градоначалникот на општина Карпош, Стефан Богоев, вели дека за целиот потег ќе подготвуваат нова урбанистичка документација и покрај тоа што за некои урбани блокови веќе имаат усвоено планови.

„На исток граничи со патот за Бардовци, на север граничи со пругата, на запад граничи со болницата за душевни болести Скопје во Бардовци и доле на југ граничи со контактната зона со ископините на Скупи. Тоа е предел од околу 85 хектари, мешано приватно и државно земјиште. Во овој дел има добар дел со детални урбанистички планови, меѓутоа сè уште не знаеме дали тие ќе бидат соодветни за проектот што се работи, затоа штом Министерството го има готов проектот, ние би ја изготвувале планската документација“, вели градоначалникот Богоев.

И тој потврди дека клиничкиот центар нема да се гради на целата површина од 85 хектари.

„Мислам дека постојниот комплекс на Водно зафаќа околу 25 хектари и тој е павилјонски систем, односно имате една клиника, па друга, па трета. Овде, колку што знам од министерот, целта е да има интегрирана зграда, во која ќе се најдат сите клиники, за да не се доаѓа во ситуација пациентот, народски кажано, да го возат со инвалидска количка или болнички кревет по улиците од една клиника до друга. Таму горе-доле истата површина би му била доволна на Министерството“, смета Богоев.

Новата локација за клиничкиот центар во моментов е безмалку непристапна. Министерот Филипче објасни дека се предвидени две нови сообраќајници кои ќе водат до центарот, едната од Карпош, а другата би била продолжение на булеварот Словенија. Министерството го има предвид и сегашниот пат за Бардовци, кој е во близина на локацијата, можно е да се направи железничка станица поради близината на пругата, а се планира и хелиодром. Иако беа најавени 420 милиони евра за изградбата, министерот Филипче вели дека сè уште немаат финансиска конструкција.

„Многу е тешко да се каже, делот за обесштетување на земјиштето го оставам на експертите, тоа не е во рамките на активностите на Министерството за здравство, а колку точно ќе чини, ќе се знае врз основа на анализата за потребни легла, така што не би навлегувал сега во финансиска конструкција. Тоа ќе зависи од податоците што ќе ги извлечеме од овие анализи, а врз основа на моменталниот број на легла и нивниот степен на искористеност“, рече министерот Филипче.

Од Министерството за финансии не одговорија на прашањата од „Макфакс“ дали се подготвуваат за експропријација на приватните парцели во Злокуќани на кои ќе се гради клиничкиот центар и по која цена државата ќе плаќа квадратен метар приватно земјиште. Министерот Филипче очекува за година и пол да завршат геолошките испитувања, да се решат сите работи со локалитетот Скупи, кој е во близина, и да се распише огласот за идеен проект. Министерот вели дека новиот клинички центар може да биде пуштен во употреба за пет до шест години.