Истражувања
Обвинувања за градежна афера: Со години чекаат да се вселат во зграда во Дебар Mаало
Повеќе семејства со години чекаат да влезат во своите станови кои ги купиле во зграда во Дебар Маало. Иако зградата е во финална фаза, подолг период има застој и никој од купувачите не може да се всели, открива за „Макфакс“ една од граѓанките кои купиле стан. Инвеститорот „Интернова траде“ почнал претстечајна постапка, а сопствениците на земјиштето и граѓаните кои уплатиле станови си ја префрлаат топката едни на други за тоа кој ја запира изградбата.
„Требаше да се вселиме во становите што ги купивме во август 2014 година, а зградата која се изгради со наши пари уште стои незавршена“, вели за „Макфакс“ Ј.И., граѓанка која купила стан во нова зграда во Дебар Маало. Таа потекнува од внатрешноста, па пред неколку години решила да купи мал стан за своите деца кои студираат во Скопје, за да не плаќа кирија. Сега и плаќа кирија и отплатува кредити, бидејќи станот сè уште го нема.
„Становите ги купивме во градба, јас и повеќе купувачи целосно ги исплативме за градбата да се случи побрзо. Наместо да добиеме станови, инвеститорот и фирмата во меѓувреме станаа неликвидни и не го остварија ветувањето. Зградата е речиси завршена, со средени тоалети, со паркети, само нема приклучок за струја и за вода. Целата работа е во застој, за уште малку не се завршува и работата е запрена“, вели таа за „Макфакс“. Уплатила околу 37 илјади евра за стан од 34 м2. Во истата ситуација се уште многу семејства бидејќи зградата има 25 станови.
За случајот е поднесена и кривична пријава до Основното јавно обвинителство за гонење организиран криминал и корупција за кривичните дела „злосторничко здружување“ и „измама“.
„Нотарот ме убеди дека преддоговорот е правно издржан и истите пред нотарот се обврзаа станот да ми го предадат во владение на 15.9.2014 година, на почетокот на студиската година за да може да се всели син ми кој е студент во Скопје, доколку ги уплатам сите средства во рок од еден месец. Со такво лажно ветување градба и со анекс-договори успеале да се стекнат неосновано со по околу 20 м2 станбена површина, иако имале обврска да уплатат парични средства за изградба на зградата. Неосновано истите добиле станбена површина како награда за лобирање за инвеститорот (кој нè измами и ни ги зеде парите) и за наводно завршени механички работи во зградата“, се вели во кривичната пријава поднесена од една од граѓанките кои купиле станови во зградата.
Во кривичната пријава се обвинува и дека повеќе станови се дадени на подизведувачи по многу пониска цена од пазарната врз основа на услугите што ги извршиле, за истите да бидат потоа продадени на сегашните купувачи по пазарна цена и тоа за да се избегнат даночни обврски спрема државата, да се сокрие протокот на парите надвор од сметката на „Интернова траде“, која станала неликвидна уште во јули 2014, пред становите да бидат предадени во владение.
Од ОЈО иако поставивме прашања засега немаме информации до каде е постапката со кривичната пријава, дали таа е прифатена и дали е започната истрага. Ј.И. за „Макфакс“ тврди дека завршувањето на зградата, освен проблематичната ситуација со инвеститорот, го запираат и сопствениците на земјиштето каде што е изградена зградата. Според неа, тие континуирано не даваат согласност за отстапување на паркинг-местата и подрумскиот простор, поради што инвеститорот се откажал и зградата веќе три години е незавршена.
„Бесправно сме ставени како продавачи на станови“
Дел од сопствениците на земјиштето за „Макфакс“ велат дека поднесената кривична пријава против нив нема основа бидејќи тие не биле продавачи на станови од зградата, туку дале полномоштво за продажба на инвеститорот.
„Тешка криминална постапка, јас и Зоран сме ставени како да сме ги продавале становите. Ние сме сопственици на земјиштето, а тој кога ги продавал становите нè ставил и нас како да сме продавачи. Ние не сме знаеле воопшто за ова, бевме на разговор во обвинителство, имаме поднесено документи, не склучуваме никакви договори и преддоговори, тоа тој што го направил без наши потписи, јавниот обвинител да си го реши. Ние му дадовме полномоштво да ги продава, а тој нè ставил како ние да сме продавале“, вели за „Макфакс“ Александар Јовановски, еден од сопствениците на земјиштето.
Сличен став има и Зоран Поповски, друг сопственик на земјиштето, кој исто така се нашол во кривичната пријава, но вели дека тие како сопственици на земјиштето не продавале станови од зградата, туку дале полномоштво на инвеститорот да продава станови. Според него, нема никаква логика тие да ја запираат доизградбата на зградата бидејќи и тие ги чекаат своите станови во неа.
„Јас сум со две мали деца на улица, плаќам кирија и едвај чекам да се заврши. И ние поднесовме кривична пријава до ОЈО како сопственици на земјиштето против инвеститорот. Повикаа еден комшија на разговор и на тоа остана. И сега се фативме за гуша меѓу себе, ти си виновен, овој е виновен, а всушност државата е виновна. И Мартин не е виновен, државата го овозможува тоа. Ако дозволиш секому да гради згради, ќе се случи ова“, вели Поповски за „Макфакс“.
Тој додава дека институциите мора да ја испитаат работата со зградата и да се заврши праведно нивната голгота, за секој кој вложил и платил пари да добие стан.
Инвеститорот „Интернова траде“ во претстечајна постапка
За инвеститорот на зградата во Дебар Маало што се наоѓа на улицата Црвена вода, „Интернова траде дооел“, според документацијата во Централниот регистар, минатиот месец почнала претстечајна постапка. Со решение на Основниот суд одредена е општа забрана за располагање со имот на должникот, како и забрана за исплати од сметките на должникот.
Управителот на „Интернова“, Мартин Скуманов, за „Макфакс“ вели дека тој околу три години веќе нема никакви овластувања во зградата која ја градела неговата компанија.
„Во зградата има средства, има купувачи кои должат, над 45-46 илјади евра, има гаражи, подруми кои се за продажба, сопствениците сега не даваат отуѓување на подрумските и гаражните простории, купувачите должат пари и имаме една шах-мат ситуација. Ни едните попуштаат, ни другите. Од 2014-2015 полноштвата ми се отповикани, немам никакви овластувања, едноставно има блокада. Со стечајот најдобро ќе се заврши ситуацијата и ќе се разделат сите работи. Реално таа зграда околу 95% е завршена, фалат само два лифта, се поставува трафостаницата, интензивно се работи, уплатено е за водовод и е во завршна фаза“, вели Скуманов.
Тој убедува дека никој од оние што уплатиле пари не може да остане без станови бидејќи уплатите им се чисти и признаени.
„Од ЕВН имаме некое ветување дека за недела-две ќе имаме струја во зградата, платено e хлорирање за да нè вклучат на водовод. Тоа се главните фази и се надеваме дека процесот наскоро ќе се приврши“, додава тој.
За проблемите на граѓаните и случувањата во оваа зграда испративме прашања и до општина Центар, но до објавата на текстот не добивме одговори.
Кристина Озимец
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Истражувања
(Видео) Нафтениот тајкун и пратеник од ДУИ, Јахоски, му ја продал куќата на Таравари во Тафталиџе, комшии му се министри и бизнисмени
Куќата во скопско Тафталиџе на Арбен Таравари, актуелен градоначалник на Гостивар и лидер на Алијансата за Албанците, по цена далеку пониска од пазарната му ја продал пратеникот од ДУИ, Исмаил Јахоски, кој пет мандати беше градоначалник на Пласница и чие семејство е сопственик на „Пуцко петрол“. „Макфакс“ дојде до официјалниот документ, кој покажува дека последниот сопственик на куќата во Тафталиџе пред Таравари да ја купи бил пратеникот Јахоски заедно со сопругата Љупка-Еда Јахоска.
Со купувањето на куќата, Таравари во соседството е опкружен со видни бизнисмени, но и политичари од партијата ДУИ. На неколку чекори од неговиот двор живее министерот за финансии, Фатмир Бесими. На истата улица кај Бесими куќа има и бизнисменот Фатмир Етеми, кој е поранешен пратеник од ПДПА, кој изгради деветкатница кај „Мајчин дом“ во Аеродром.
Иако му ја продаде куќата, семејството Јахоски останува прв сосед на Таравари оти Љупка-Еда Јахоска, според податоците од Катастарот, е сопственичка на соседната парцела.
Историјатот од Катастарот покажува дека Јахоска во 2013 станала сопственичка на куќата што денес ја поседува Таравари. Делела по една половина со Иса Јаоски. Во 2017 година делот од Иса Јаоски како дар го добил пратеникот Јахоски. По четири години, во 2021 година, врз основа на договор за купопродажба како сопственик е внесен Таравари.
Според анкетниот лист пријавен во Државната комисија за спречување корупција, Таравари за квадратен метар платил 576,5 евра, иако пазарната цена за квадрат надминува 1.500 евра и сега и во 2021 година кога била направена купопродажбата. Извештаите на Државниот завод за статистика (ДЗС) покажуваат дека и во 2019 година, две години пред Таравари да ја купи куќата, просечната цена на квадрат во Скопје била 1.000 евра, а од тогаш наваму цените се во постојан пораст.
Таравари за „Макфакс“, сепак, тврди дека платил реална цена за куќата и не даде никаков коментар на обвинувањата за партиски пазар и сомнеж за корупција.
„Куќата е купена во јуни 2021 година со комплетно уредна документација. Пријавена е во анкетниот лист уште 2021 година, а според состојбата во која беше купена куќата во 2021 година, таа ѝ е реалната цена за тоа време. Инаку, цените на становите и куќите сега и пред две години се разликуваат“, рече Таравари.
Пратеникот од ДУИ, Јахоски, не одговори на прашањата од „Макфакс“ зошто му направил попуст на Таравари и со тоа оставил простор за сомнеж за корупција и политички пазар, како што обвинува опозицијата.
„На седница сум“, рече пратеникот, кој самиот се јави во „Макфакс“ оти, како што рече, му стигнала празна порака, но спушти слушалка кога ги слушна прашањата што му беа испратени во пораката. Рече дека има обичен телефон и не гледа прашања, а не одговори ниту на прашањата испратени по имејл.
Таравари, истовремено, со купувањето на куќата за која навел дека вреди 150 илјади евра, во анкетниот лист пријавил и кредит од 100 илјади евра.
Државната комисија за спречување корупција ги истражува сите наводи во анкетниот лист на Таравари, вклучително и цената на куќата.
„Имаме предмет за Таравари, но сè уште се работи и во овој момент немаме исход што би можел да се соопшти“, вели Билјана Ивановска, претседателка на ДКСК, за „Макфакс“.
Управата за финансиска полиција, пак, како најповикана институција за следење на патот на парите и откривање криминал во функционерските кругови, една недела не одговара на прашањата од „Макфакс“ за цената што Таравари ја платил за куќата по јавно искажаните сомнежи за корупција ниту, пак, извести дали на кој било начин оформиле предмет за овој случај. Новиот директор на Управата, Горан Иванов, не контактира со медиумите, освен во случаи кога Управата преку соопштение, еднострано, ѝ се обраќа на јавноста. За случајот на Таравари, досега од оваа институција немаше соопштение.
Истражувања
Разрешена директорка зела плата и го возела службениот автомобил
Ексдиректорката на Државниот комунален инспекторат, Елизабета Јованчева, и разрешена зела плата, го возела службениот автомобил и потпишувала документи, а нејзините колеги сведочат и дека заминала на обука во Италија за која си зела и дневници. Инспекторатот сега судски бара ексдиректорката да врати 26.832 денари, што ѝ биле префрлени како плата по разрешувањето, а откако ќе ја добие пресудата за платата, ќе поведе постапка и за сите останати трошоци што ги направила во периодот по одлуката на Владата.
„Владата ја разреши Јованчева на 15 мај 2018 година, без образложение, со назнака дека одлуката стапува на сила веднаш, но таа си остана на функцијата до јуни. Место само за 15 дена од мај, таа си потпиша плата за цел месец. Одвреме-навреме доаѓаше и на работа. Кога ја прашавме зошто доаѓа и по одлуката на Владата, таа кажуваше дека чека официјално известување“, велат вработени во Инспекторатот кои сакаа да останат анонимни.
Инспекторатот бил без директор до август 2018 година кога Владата го назначила Зоран Маџовски за в.д. директор, но по само две недели го разрешила и него и за в.д. директор е назначен Сали Ајдини, кој сè уште е на функцијата. Со негов потпис, Државниот комунален инспекторат во октомври лани побарал од Јованчева да ги врати парите што ги добила како вишок средства со платата. Со истиот допис ја известиле ексдиректорката дека ако не ги врати парите, ќе почнат судска постапка.
Јованчева им одговорила дека барањето им е неосновано, па Инспекторатот побарал милење од Државното правобранителство. Правобранителството го прифатило барањето и го известило Инспекторатот дека случајот е испратен за постапување до Државното правобранителство во Штип, надлежно да постапува доколку е потребно да биде поведена судска постапка.
„Правобранителството нè извести дека подготвително рочиште за предметот е закажано за во март годинава. Нашиот став е дека поранешната директорка треба да ги врати парите за половина месец оти одлуката на Влада за нејзино разрешување стапи на сила веднаш и таа беше одјавена од социјално осигурување“, изјави директорот Ајдини за „Макфакс“.
„Макфакс“ ја контактираше ексдиректорката Јованчева, но таа не сакаше да зборува за случајот.
Владата, која ја назначи и ја разреши Јованчева, не одговори на прашањата кое е образложението за нејзиното разрешување и зошто постојано дозволуваат Инспекторатот да е без директор.
„Во однос на кадровските прашања во Владата на Република Македонија, има комисија за кадровски прашања, која за секое лице поединечно ги проверува содржините на поднесената документација за да се провери дали ги исполнуваат условите за именување и соодветно на фактите, со потврдата за исполнување на условите за именување, Владата ги именува истите“, е коментарот на Владата како одговор на прашањата за смената на Јованчева.
Владата ја назначи за директорка Јованчева на 26 јануари 2018 година откако Инспекторатот беше три месеци без директор, оти дотогашниот стана градоначалник, а вработените беа без плата. Една од првите обврски на Јованчева беше потпишувањето на платата.
Истражувања
(Видео) „Лимак“ и Градот ги изиграа скопјани, се гради хотел место прво да се изгради подземната сообраќајница
Место прво да ја изгради подземната сообраќајница па потоа да ги гради содржините над земја, турската компанија „Лимак“ кај Стара железничка прво гради хотел. Зад „Рамстор“ веќе се гледа објект од приземје и четири ката, а во исто време на трасата на подземната сообраќајница видливи се само подготовки за градење. Овој проект е уште еден во низата проекти што имаат поддршка и од ВМРО-ДПМНЕ и од СДСМ. Во време на ВМРО-ДПМНЕ во 2012 година беше продадено државното земјиште, но се молчеше иако со години не се градеше, а властите од СДСМ, пак, лани наплатија комуналии за сите предвидени објекти и издадоа одобренија за градење и покрај мораториумот за градење во Центар.
Сега властите молчат за редоследот на градење. Обврската прво да ја изградат подземната сообраќајница на Турците им ја наметна поранешниот градоначалник на Скопје Коце Трајановски, веднаш по продажбата на земјиштето во 2012 година. Трајановски ги уверуваше скопјани дека Град Скопје склучил договор со Турците кој нема да дозволи тие да си ги изградат комерцијалните содржини над земја и да ја баталат подземната сообраќајница бидејќи се обврзале прво да ја изградат сообраќајницата, а дури потоа да почнат да ги градат другите содржини. Изградбата се одолговлекуваше со години, а кога веќе почнаа да градат минатата година, Турците покажаа дека приоритетен им е хотелот, спротивно на уверувањата на поранешниот градоначалник.
Иако објектот зад „Рамстор“ секојдневно расте, и од Град Скопје и од „Лимак“ велат дека не е прекршен договорот за изградба на подземната сообраќајница.
Од Градот тврдат дека е на сила договорот што го потпишал поранешниот градоначалник, но го сокрија кога „Макфакс“ со барање за пристап до информации од јавен карактер побара копија. Не одговорија на барањето и по истекот на законскиот рок од еден месец.
„Градот Скопје го нема променето договорот склучен помеѓу Град Скопје и ‘Лимак’ од 12.03.2012 година“, кусо одговорија од Градот на прашањето кога го смениле договорот што го обврзува „Лимак“ прво да ја изгради подземната сообраќајница, а потоа да ги гради останатите содржини со оглед на сегашната состојба на градилиштето зад „Рамстор“.
Од „Лимак“ избегнаа да одговорат директно на прашањето зошто не ја изградија подземната сообраќајница пред да почнат да ги градат другите содржини. Велат дека и покрај одолговлекувањето, ќе ги исполнат обврските од договорот потпишан во 2012 година.
„Според распоредот за изградба на ‘Лимак’, подземната сообраќајница ќе биде прва точка од проектот на ‘Лимак’, кој ќе се гради на парцелата 1.1. ‘Лимак’ прво ќе ја гради подземната сообраќајница на секвенци на парцелата 1.1 и ќе работи нагоре за да ги комплетира паркинзите, а дури потоа ќе почне со активности за изградба на станбените објекти и трговскиот центар кои е предвидено да се наоѓаат на ова место. Според инженерите, ова е сосема изводлив проект. Планирано и буџетирано е дека ‘Лимак’ ќе инвестира до 250 милиони евра за да го заврши овој проект“, изјавија од „Лимак“ за „Макфакс“.
Од компанијата се правдаат дека почнале да го градат хотелот зад „Рамстор“ оти заедно со локацијата го презеле и одобрението за градење што претходниот инвеститор го добил во 2008 година. Морале да почнат да градат оти биле обврзани во рок од десет години од издавањето на одобрението градбата да заврши. Поради истечениот рок за завршување на градбата „Лимак“ плаќа казна од два милиона денари месечно.
Официјално изградбата на комплексот кај Јужен булевар Турците ја почнаа лани во септември и најавија дека подземната сообраќајница ќе биде готова за 20 месеци, односно до средната на 2020 година. Ќе се гради прво потпорен ѕид од 17.000 квадратни метри околу сите парцели опфатени со проектот.
„Лимак“ на просторот кај Стара железничка станица покрај подземната сообраќајница најави изградба на мултифункционален комплекс со четири дваесеткатници, трговски центар, простор за рекреација, угостителски објекти и паркинг. Земјиштето со вкупна површина од 41.824 квадратни метри во 2012 година го купи за 3,7 милиони евра. Лани за комуналии на Град Скопје се обврза да му исплати 6,5 милиони евра на рати, а за 20 отсто помала сума треба да исплати на име комуналии и во Општина Центар.