Истражувања
Таневски: Општина Охрид лаже, пари од буџетот ми исплатија и годинава
Љупчо Таневски, сопственик на охридскиот портал „Охрид 1“, во интервју за „Макфакс“ зборува за парите што Општина Охрид му ги префрлала за медиумски услуги. Иако Општина Охрид во листата испратена до „Макфакс“ вели дека годинава не ги плаќале фирмите во сопственост на Таневски, тој тврди дека му префрлиле 430.481 денар. Таневски потврдува дека градоначалниците си ја купувале медиумската наклонетост, вели дека се однесувале по правилото – кој те плаќа, тој те има и дека не само нему туку и на сите други сопственици на медиуми им било јасно дека се работи за корупција што е озаконета. На ист принцип функционирале не само со градоначалниците туку и со директорите во јавните претпријатија и другите државни институции.
Таневски во интервјуто ги повикува сопствениците на медиуми кои зеле пари од Општина Охрид јавно да кажат за што им се префрлани парите изминатите години. Убеден е дека сопствениците треба јавно да проговорат, ако ништо повеќе, тогаш како благодарност кон Бакрачески, кој ги спасил од банкрот.
Какви услуги ѝ понудија „Мегастар“, „ЛТ трејд“ и „Охрид1“ на Општина Охрид за исплатите што ги добивале изминатите години?
„Ние никогаш не сме ѝ нуделе услуги на Општината и не сме иницирале соработка. ‘Охрид1’, како и сите други медиуми, испратил понуда по претходно добиено барање за цени за објавување огласи и соопштенија од локалната самоуправа. Таа цена била пониска од други портали, а по барање на тогашниот градоначалник, Никола Бакрачески, во договорите имаше член кој нè ограничуваше само на 10.000 денари месечно. Тоа значи дека никогаш нашите фактури не надминаа 10.000 денари. Што се однесува до ‘Мегастар продукција’, како што веќе кажав, се јавивме на тендер за снимање рекламни видеоспотови за Охрид, дадовме убедливо најниска понуда и го добивме тендерот. Проценетата вредност на набавката беше 2.600.000 денари, а ние дадовме понуда од 918.000 денари и ја работевме работата цели 9 месеци. Снимавме во три годишни времиња, под вода, во воздух, плативме поголема екипа која снимаше, плативме авторски права за музика и од таа работа профитот беше минимален. Не знам зошто од локалната самоуправа тие пари ги ставаат во медиумски услуги кога тоа не е така. Еве, во јули тие реклами се емитувани на еден телевизиски канал и платени се повеќе пари за емитување од тоа што плати Општината за снимање. Тоа кажува сè.
Според известувањето од Општина Охрид, оваа година вашите фирми немаат исплата од Општината. Зошто престанала децениската соработка?
„Тоа дека немаат исплата, не е точно! Оваа локална власт мене ми плати 430.481 денар, пари префрлени од сметката на Општината на сметката на „Мегастар продукција“. Ова го изјавувам со полна морална и кривична одговорност и тврдам дека информацијата што ја дале е лажна, а мојата е точна. Според износот што ми го платија и според она што го дале како одговор, „Охрид 1“ во оваа власт има земено колку што зела и ТВМ. Манипулациите ги прават со начинот на кој ги даваат одговорите, без да нагласат што е фактурирано во времето пред 2013 година и што по октомври 2017 година, а со цел и тоа што се плаќало како стар долг да се прикаже како делење пари на медиуми од страна на Никола Бакрачески. Точно е дека по оваа уплата (која се случи непосредно пред избивањето одредени скандали во здравството, кои одекнаа на национално ниво), соработката прекина исклучиво од лични причини. Тоа е лична одмазда на група луѓе од СДСМ Охрид, кои изминатата година спроведоа низа дејства со цел да го уништат мојот бизнис. Секако, во тоа се вклучени и поединци од најтесното опкружување на градоначалникот. Мотивот, покрај тоа што е политички, има и лични причини кои влечат корен во едно мое пријателство и тоа што јас и мојот медиум не напуштивме еден човек, туку продолживме да го поддржуваме објективно информирајќи за неговата професионална кариера за разлика од другите медиуми од Охрид, кои го премолчаа тој скандал во здравството. Ако се земе предвид моментот на исплатите и однесувањето на охридските медиуми, можам да помислам дека можеби тоа го правеле од финансиски интереси. Жално е што градоначалникот на Охрид (со кого често комуницирам) се претвори во инструмент на лични игри на одделни луѓе од СДСМ Охрид. Можеби човекот не може да се спротивстави, па прави тешки поделби на подобни и неподобни, нешто што мислевме дека е симбол на времето на Никола Груевски. Што се однесува до раководството на СДСМ во Охрид, тоа не е случај и чесно е да нагласам дека локалниот разгранок не ја води оваа глупава политика на поделби. Тоа, како што кажав, е тесен круг влијателни функционери, кои не можат да се помират дека уплатата на парите не влијаеше на овој мој личен избор, кој е резултат на мојот карактер и каде што приватните релации првпат во мојот живот ги ставив над мојот бизнис-интерес. Да не постапев така, денес ќе бев прв на листата по исплатени пари во 2018 година. Но, како што реков, тоа во овој случај беше работа на карактер, а не на бизнис-логика“.
Како сопственик на медиум, кој е Вашиот став за финансирање на медиумите со народни пари?
„Медиумите се приватни бизниси и секој сопственик на бизнис се води од логиката да оствари профит, па така и медиумите во Охрид сме дел од трката по профит. Од друга страна, муштеријата е секогаш во право, па сосема логично, нормално и природно е медиумите да имаат предвид што пишуваат за одредени свои клиенти. Ако кај нас се рекламира некоја приватна фирма, логично е да сме внимателни да не излезе некоја информација што ќе ѝ наштети. Исто така, ако клиент е Општина Охрид, медиумите ќе се воздржани од критики, ако е некое јавно претпријатие, тоа повторно ќе е така. И тоа е така на сите овие медиуми со години.
Сметате ли дека има корупција и ограничување на медиумската независност со вакви исплати?
„Иако сопствениците се со полна уста фалби за себе дека биле професионални новинари, тоа не е така бидејќи – кој те плаќа, тој те има и јасно им е на сите дека се работи за корупција која е озаконета. Како може сопственик на медиум да е новинар? Тој може да е само бизнисмен, кој има фирма за објавување вести и од вестите што ги објавува прави пари. Но, првин треба да дефинираме и какви други елементи на корумпирање има. Целиот овој спелт на околности во медиумите нè води до заклучокот дека додека медиумите добиваат пари од државата и услуги од функционерите, нема да бидат слободни.
Здружението на новинарите на Македнија децидно укажа дека ваквите исплати се чиста корупција и купување медиумско внимание, кои директно ја загрозуваат независноста на медиумите. Се согласувате ли со тоа?
Тоа е точно, но Здружението, освен да укажува, не прави ништо конкретно. Што се однесува до ЗНМ и Насер Селмани, јас ќе кажам дека во два наврата одев на состаноци и трибини во Охрид. Еднаш во 2009 и еднаш во 2011. На тие состаноци само јас зборував и давав конкретни предлози, кои Насер ги запишуваше во тефтер. Барав регулирање на интернет-порталите, јасно разграничување на државните пари за реално потребни огласи (бидејќи реално некогаш има таква потреба) од напумпаните договори за промоција на поединци во милионски износи. Барав да се дефинира и суптилната и скриена корупција, која се состоеше во вработување членови на семејствата на сопствениците на медиуми. Насер изгледаше воодушевено од моите предлози, но ништо конкретно не презедоа по нив. Кога третпат дојде Насер во Охрид, локалниот претседател на ЗНМ, мојот колега, бизнисменот Горан Момироски, не ме покани на тој состанок и не добив шанса да давам нови предлози за сузбивање на корупцијата во медиумите, која е присутна со години. Друго прашање е како по толку милиони потрошени во медиумите, политичарите ќе се појават пред сиромашните граѓани што живеат со септички јами и ќе им ветуваат средување на состојбите во градот и подобар живот, а медиумите што добиле милиони тоа ќе им го соопштат на граѓаните.
Какви услуги Вашите фирми му понудија на јавното претпријатие „Проаква“ и зошто е прекината и таа соработка?
„Соработката меѓу ‘Проаква’ и ‘Охрид 1’ ја прекина Никола Бакрачески во април 2013 кога дојде на власт. Пред тоа, по барање на директорот што раководеше со претпријатието пред 2013, имавме плодна соработка. Колку што се сеќавам, во тие години ‘Проаква’ имаше проблеми да си ја плати струјата и се закануваше со исклучување од напојување. Тогашниот директор ме повика кај него за да соработуваме на подобрување на имиџот бидејќи во тоа време со аферите за исклучување на струјата во јавноста имале многу лош имиџ. Јас тоа и го сработив. Од ‘Проаква’ ми дадоа договори, почнавме да работиме и знам дека износите не беа воопшто мали, но не можам сега прецизно да се сетам колкави беа. Кога се смени власта и Никола Бакрачески стана градоначалник, нареди да се прекине соработката со моите фирми и никогаш повеќе не дозволи ‘Проаква’ да работи со моите продукции и со ‘Охрид1’, а долговите ми ги плаќаа на рати. Не постои фактура од моите фирми кон ‘Проаква’ од март 2013 до ден-денешен. Одговорот што го дале дека по овој период се плаќани пари на мојот портал исто така е неточен и лажен“.
Освен од Општина Охрид и „Проаква“, од кои други јавни институции добивавте пари?
Периодот од 2009 до 2012 година е време кога СДСМ и ВМРО-ДПМНЕ се тркаа кој повеќе ќе ги плати медиумите. И додека ние работевме со ‘Проаква’, дојде друга понуда од тогашниот директор на ЈЗУ Општа болница Охрид, кој побара исто така да го промовираме во јавноста. Потпишавме договори, работевме и со болницата и тоа исто така за високи износи. Го промовиравме директорот кој имаше амбиции да стане пратеник или градоначалник. По ова, се јави друг директор од јавно претпријатие во друга општина бидејќи амбициозните директори почнале да делат препораки за мојата фирма. Па и со него работевме. ВМРО-ДПМНЕ во тоа време додека СДСМ беше на власт во Охрид пред 2013 година користеше други маши да ги плаќа медиумите во Охрид, но успешно ги плаќаше. Од болници до национални паркови, па дури и Заводот и Музеј на град Охрид даваа пари во медиуми. Не ми е јасно зошто другите сопственици на медиуми молчат и бегаат од вашите прашања. Нека се коректни кон Никола Бакрачески и нека кажат дека во негово време им се плаќаа стари долгови. Сигурен сум дека на ТВМ и на ‘Охридњус’ им се плаќаа стари долгови пред 2013 и дека износите што ги фактурираа се многу мали, а мислам дека во подолги периоди и воопшто не фактурираа во времето на Бакрачески. Но, не ми е јасно зошто ја оставаат локалната самоуправа да дава лажни манипулативни и непрецизни одговори?! Мислам дека бизнисмените Ирена Арнаудова од ТВМ и Горан Момироски на „Охридњус“ треба да се чесни и да излезат да кажат што е точно, ако не за друго, од благодарност, да не се клевети Бакрачески со погрешните информации што ги дава Општината оти, еве, како што гледаме, тој им помогнал да не банкротираат“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Истражувања
(Видео) Нафтениот тајкун и пратеник од ДУИ, Јахоски, му ја продал куќата на Таравари во Тафталиџе, комшии му се министри и бизнисмени
Куќата во скопско Тафталиџе на Арбен Таравари, актуелен градоначалник на Гостивар и лидер на Алијансата за Албанците, по цена далеку пониска од пазарната му ја продал пратеникот од ДУИ, Исмаил Јахоски, кој пет мандати беше градоначалник на Пласница и чие семејство е сопственик на „Пуцко петрол“. „Макфакс“ дојде до официјалниот документ, кој покажува дека последниот сопственик на куќата во Тафталиџе пред Таравари да ја купи бил пратеникот Јахоски заедно со сопругата Љупка-Еда Јахоска.
Со купувањето на куќата, Таравари во соседството е опкружен со видни бизнисмени, но и политичари од партијата ДУИ. На неколку чекори од неговиот двор живее министерот за финансии, Фатмир Бесими. На истата улица кај Бесими куќа има и бизнисменот Фатмир Етеми, кој е поранешен пратеник од ПДПА, кој изгради деветкатница кај „Мајчин дом“ во Аеродром.
Иако му ја продаде куќата, семејството Јахоски останува прв сосед на Таравари оти Љупка-Еда Јахоска, според податоците од Катастарот, е сопственичка на соседната парцела.
Историјатот од Катастарот покажува дека Јахоска во 2013 станала сопственичка на куќата што денес ја поседува Таравари. Делела по една половина со Иса Јаоски. Во 2017 година делот од Иса Јаоски како дар го добил пратеникот Јахоски. По четири години, во 2021 година, врз основа на договор за купопродажба како сопственик е внесен Таравари.
Според анкетниот лист пријавен во Државната комисија за спречување корупција, Таравари за квадратен метар платил 576,5 евра, иако пазарната цена за квадрат надминува 1.500 евра и сега и во 2021 година кога била направена купопродажбата. Извештаите на Државниот завод за статистика (ДЗС) покажуваат дека и во 2019 година, две години пред Таравари да ја купи куќата, просечната цена на квадрат во Скопје била 1.000 евра, а од тогаш наваму цените се во постојан пораст.
Таравари за „Макфакс“, сепак, тврди дека платил реална цена за куќата и не даде никаков коментар на обвинувањата за партиски пазар и сомнеж за корупција.
„Куќата е купена во јуни 2021 година со комплетно уредна документација. Пријавена е во анкетниот лист уште 2021 година, а според состојбата во која беше купена куќата во 2021 година, таа ѝ е реалната цена за тоа време. Инаку, цените на становите и куќите сега и пред две години се разликуваат“, рече Таравари.
Пратеникот од ДУИ, Јахоски, не одговори на прашањата од „Макфакс“ зошто му направил попуст на Таравари и со тоа оставил простор за сомнеж за корупција и политички пазар, како што обвинува опозицијата.
„На седница сум“, рече пратеникот, кој самиот се јави во „Макфакс“ оти, како што рече, му стигнала празна порака, но спушти слушалка кога ги слушна прашањата што му беа испратени во пораката. Рече дека има обичен телефон и не гледа прашања, а не одговори ниту на прашањата испратени по имејл.
Таравари, истовремено, со купувањето на куќата за која навел дека вреди 150 илјади евра, во анкетниот лист пријавил и кредит од 100 илјади евра.
Државната комисија за спречување корупција ги истражува сите наводи во анкетниот лист на Таравари, вклучително и цената на куќата.
„Имаме предмет за Таравари, но сè уште се работи и во овој момент немаме исход што би можел да се соопшти“, вели Билјана Ивановска, претседателка на ДКСК, за „Макфакс“.
Управата за финансиска полиција, пак, како најповикана институција за следење на патот на парите и откривање криминал во функционерските кругови, една недела не одговара на прашањата од „Макфакс“ за цената што Таравари ја платил за куќата по јавно искажаните сомнежи за корупција ниту, пак, извести дали на кој било начин оформиле предмет за овој случај. Новиот директор на Управата, Горан Иванов, не контактира со медиумите, освен во случаи кога Управата преку соопштение, еднострано, ѝ се обраќа на јавноста. За случајот на Таравари, досега од оваа институција немаше соопштение.
Истражувања
Разрешена директорка зела плата и го возела службениот автомобил
Ексдиректорката на Државниот комунален инспекторат, Елизабета Јованчева, и разрешена зела плата, го возела службениот автомобил и потпишувала документи, а нејзините колеги сведочат и дека заминала на обука во Италија за која си зела и дневници. Инспекторатот сега судски бара ексдиректорката да врати 26.832 денари, што ѝ биле префрлени како плата по разрешувањето, а откако ќе ја добие пресудата за платата, ќе поведе постапка и за сите останати трошоци што ги направила во периодот по одлуката на Владата.
„Владата ја разреши Јованчева на 15 мај 2018 година, без образложение, со назнака дека одлуката стапува на сила веднаш, но таа си остана на функцијата до јуни. Место само за 15 дена од мај, таа си потпиша плата за цел месец. Одвреме-навреме доаѓаше и на работа. Кога ја прашавме зошто доаѓа и по одлуката на Владата, таа кажуваше дека чека официјално известување“, велат вработени во Инспекторатот кои сакаа да останат анонимни.
Инспекторатот бил без директор до август 2018 година кога Владата го назначила Зоран Маџовски за в.д. директор, но по само две недели го разрешила и него и за в.д. директор е назначен Сали Ајдини, кој сè уште е на функцијата. Со негов потпис, Државниот комунален инспекторат во октомври лани побарал од Јованчева да ги врати парите што ги добила како вишок средства со платата. Со истиот допис ја известиле ексдиректорката дека ако не ги врати парите, ќе почнат судска постапка.
Јованчева им одговорила дека барањето им е неосновано, па Инспекторатот побарал милење од Државното правобранителство. Правобранителството го прифатило барањето и го известило Инспекторатот дека случајот е испратен за постапување до Државното правобранителство во Штип, надлежно да постапува доколку е потребно да биде поведена судска постапка.
„Правобранителството нè извести дека подготвително рочиште за предметот е закажано за во март годинава. Нашиот став е дека поранешната директорка треба да ги врати парите за половина месец оти одлуката на Влада за нејзино разрешување стапи на сила веднаш и таа беше одјавена од социјално осигурување“, изјави директорот Ајдини за „Макфакс“.
„Макфакс“ ја контактираше ексдиректорката Јованчева, но таа не сакаше да зборува за случајот.
Владата, која ја назначи и ја разреши Јованчева, не одговори на прашањата кое е образложението за нејзиното разрешување и зошто постојано дозволуваат Инспекторатот да е без директор.
„Во однос на кадровските прашања во Владата на Република Македонија, има комисија за кадровски прашања, која за секое лице поединечно ги проверува содржините на поднесената документација за да се провери дали ги исполнуваат условите за именување и соодветно на фактите, со потврдата за исполнување на условите за именување, Владата ги именува истите“, е коментарот на Владата како одговор на прашањата за смената на Јованчева.
Владата ја назначи за директорка Јованчева на 26 јануари 2018 година откако Инспекторатот беше три месеци без директор, оти дотогашниот стана градоначалник, а вработените беа без плата. Една од првите обврски на Јованчева беше потпишувањето на платата.
Истражувања
(Видео) „Лимак“ и Градот ги изиграа скопјани, се гради хотел место прво да се изгради подземната сообраќајница
Место прво да ја изгради подземната сообраќајница па потоа да ги гради содржините над земја, турската компанија „Лимак“ кај Стара железничка прво гради хотел. Зад „Рамстор“ веќе се гледа објект од приземје и четири ката, а во исто време на трасата на подземната сообраќајница видливи се само подготовки за градење. Овој проект е уште еден во низата проекти што имаат поддршка и од ВМРО-ДПМНЕ и од СДСМ. Во време на ВМРО-ДПМНЕ во 2012 година беше продадено државното земјиште, но се молчеше иако со години не се градеше, а властите од СДСМ, пак, лани наплатија комуналии за сите предвидени објекти и издадоа одобренија за градење и покрај мораториумот за градење во Центар.
Сега властите молчат за редоследот на градење. Обврската прво да ја изградат подземната сообраќајница на Турците им ја наметна поранешниот градоначалник на Скопје Коце Трајановски, веднаш по продажбата на земјиштето во 2012 година. Трајановски ги уверуваше скопјани дека Град Скопје склучил договор со Турците кој нема да дозволи тие да си ги изградат комерцијалните содржини над земја и да ја баталат подземната сообраќајница бидејќи се обврзале прво да ја изградат сообраќајницата, а дури потоа да почнат да ги градат другите содржини. Изградбата се одолговлекуваше со години, а кога веќе почнаа да градат минатата година, Турците покажаа дека приоритетен им е хотелот, спротивно на уверувањата на поранешниот градоначалник.
Иако објектот зад „Рамстор“ секојдневно расте, и од Град Скопје и од „Лимак“ велат дека не е прекршен договорот за изградба на подземната сообраќајница.
Од Градот тврдат дека е на сила договорот што го потпишал поранешниот градоначалник, но го сокрија кога „Макфакс“ со барање за пристап до информации од јавен карактер побара копија. Не одговорија на барањето и по истекот на законскиот рок од еден месец.
„Градот Скопје го нема променето договорот склучен помеѓу Град Скопје и ‘Лимак’ од 12.03.2012 година“, кусо одговорија од Градот на прашањето кога го смениле договорот што го обврзува „Лимак“ прво да ја изгради подземната сообраќајница, а потоа да ги гради останатите содржини со оглед на сегашната состојба на градилиштето зад „Рамстор“.
Од „Лимак“ избегнаа да одговорат директно на прашањето зошто не ја изградија подземната сообраќајница пред да почнат да ги градат другите содржини. Велат дека и покрај одолговлекувањето, ќе ги исполнат обврските од договорот потпишан во 2012 година.
„Според распоредот за изградба на ‘Лимак’, подземната сообраќајница ќе биде прва точка од проектот на ‘Лимак’, кој ќе се гради на парцелата 1.1. ‘Лимак’ прво ќе ја гради подземната сообраќајница на секвенци на парцелата 1.1 и ќе работи нагоре за да ги комплетира паркинзите, а дури потоа ќе почне со активности за изградба на станбените објекти и трговскиот центар кои е предвидено да се наоѓаат на ова место. Според инженерите, ова е сосема изводлив проект. Планирано и буџетирано е дека ‘Лимак’ ќе инвестира до 250 милиони евра за да го заврши овој проект“, изјавија од „Лимак“ за „Макфакс“.
Од компанијата се правдаат дека почнале да го градат хотелот зад „Рамстор“ оти заедно со локацијата го презеле и одобрението за градење што претходниот инвеститор го добил во 2008 година. Морале да почнат да градат оти биле обврзани во рок од десет години од издавањето на одобрението градбата да заврши. Поради истечениот рок за завршување на градбата „Лимак“ плаќа казна од два милиона денари месечно.
Официјално изградбата на комплексот кај Јужен булевар Турците ја почнаа лани во септември и најавија дека подземната сообраќајница ќе биде готова за 20 месеци, односно до средната на 2020 година. Ќе се гради прво потпорен ѕид од 17.000 квадратни метри околу сите парцели опфатени со проектот.
„Лимак“ на просторот кај Стара железничка станица покрај подземната сообраќајница најави изградба на мултифункционален комплекс со четири дваесеткатници, трговски центар, простор за рекреација, угостителски објекти и паркинг. Земјиштето со вкупна површина од 41.824 квадратни метри во 2012 година го купи за 3,7 милиони евра. Лани за комуналии на Град Скопје се обврза да му исплати 6,5 милиони евра на рати, а за 20 отсто помала сума треба да исплати на име комуналии и во Општина Центар.