Култура
Костадиновска-Стојчевска: Активностите од културата поврзани со стратешкиот дијалог со САД се во напредна фаза
Форум за стратешкиот дијалог меѓу САД и Северна Македонија се одржа денеска во Даут-пашиниот амам, во организација на Македонско-американската алумни-асоцијација (МААА). Високи претставници од Владата на Северна Македонија и од Стејт департментот на САД, како и членови на МААА, дискутираа за можностите и за начините за понатамошно промовирање на стратешкиот дијалог, кој е фокусиран на продлабочување на билатералното партнерство.
На форумот воведни забелешки дадоа американската амбасадорка во нашата земја, Анџела Агелер, и министерот за надворешни работи, Бујар Османи, а во дискусијата се вклучија и вицепремиерот за европски прашања, Бојан Маричиќ, како и претседателката на МААА, Верица Јорданова, и други членови на оваа алумни-асоцијација.
Свое обраќање пред присутните имаше и министерката за култура, Бисера Костадиновска-Стојчевска, која се осврна на инцијативите и активностите од областа на културата поврзани со стратешкиот дијалог со САД.
Костадиновска-Стојчевска рече дека договорот за стратешки дијалог со САД е исклучително важен документ, кој многумина го сметаат за еднакво важен како и преговорите за членство во Европската Унија. Како што нагласи министерката за култура, овој договор не само што отвори ново квалитативно поглавје туку нашите билатерални односи добија уште пореална, опиплива, инспиративна и особено за нас – силна културна и идентитетска закрила и уважување.
„Особено ме радува што денеска можам да кажам дека културата е многу понапред во реализацијата на својот дел од задачите од акцискиот план од другите сектори опфатени со договорот“, потенцира Костадиновска-Стојчевска, која своето тврдење го поткрепи со неколку факти. Министерката за култура посочи дека во изминатиот период интензивно се работеше на исполнување на сите предуслови што треба да ни обезбедат согласност за потпишување меморандум за разбирање меѓу Соединетите Американски Држави и Република Северна Македонија за воведување ограничувања за увоз на археолошки и етнолошки материјали, односно предмети. Костадиновска-Стојчевска изрази очекување од партнерската страна во дијалогот да даде свое видување и потоа да биде финализирано потпишувањето на меморандумот.
Уште една голема поддршка од нашите пријатели и партнери во дијалогот, САД, посочи Костадиновска-Стојчевска, е и можноста за користење средства од амбасадорскиот фонд за зачувување на културата. Министерката за култура потсети дека од фондот, преку јавниот повик, досега се издвоени околу еден и пол милион долари, со кои е извршена заштита на многубројни локалитети и објекти.
„Предложивме, се разбира, со поддршка од Амбасадата на САД, организирање работилници за аплицирање на потенцијалните корисници на овој фонд. Министерството за култура ќе издвои средства за воведување едукативна компонента во проектите, што може да се изрази како дополнителен критериум кој ќе носи повеќе бодови при евалуацијата на проектите“, рече Костадиновска-Стојчевска.
Министерката за култура го посочи и минималниот интерес на младите да се образоваат во областа на заштитата на културното наследство.
Таа рече дека од исклучителна важност е и подигнувањето на нивото на практичното знаење и унапредувањето на вештините на стручните лица за управување со збирките на музејските институции, за иновативна презентација на музејските содржини со интерактивна комуникација со публиката, како и за воспоставување и спроведување протоколи за сигурност и безбедност во музеите. За оваа цел, дополни Костадиновска-Стојчевска, соработката со сродните институции од Соединетите Американски Држави e од непроценливо значење.
„Затоа, Министерството за култура предлага до 2028 година да се реализираат студиски престои на наши стручни лица од институциите од музејската дејност во институции што имаат позитивни искуства во делот со управувањето на збирките и музејската презентација во САД. Веќе се направени првични контакти“, информира министерката за култура.
Костадиновска-Стојчевска како особено важно го посочи и организирањето мастер-класи за талентирани млади музичари од нашата држава со професори од овие училишта во САД за што рече дека е од непроценливо значење за развојот и на овие уметници, како и за квалитетот на македонската музичка сцена.
„Ја посакуваме и соработката со културниот центар МАНА, во кој би престојувале и би изложувале наши уметници, куратори и други изведувачи. Со цел сето ова да го операционализираме, упатувам покана до претставници од институциите со кои е иницирана соработка на почетокот на следната година да дојдат кај нас и да оствариме директен контакт со врвните Metropolitan Museum of Art, Manhattan School of Music и Smithsonian museums, каде што би биле изложени импозантните графички – хартиени икони од доцниот среден век, збирка на Музејот во Прилеп“, истакна Костадиновска-Стојчевска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

