Култура
Костадиновска-Стојчевска: Активностите од културата поврзани со стратешкиот дијалог со САД се во напредна фаза
Форум за стратешкиот дијалог меѓу САД и Северна Македонија се одржа денеска во Даут-пашиниот амам, во организација на Македонско-американската алумни-асоцијација (МААА). Високи претставници од Владата на Северна Македонија и од Стејт департментот на САД, како и членови на МААА, дискутираа за можностите и за начините за понатамошно промовирање на стратешкиот дијалог, кој е фокусиран на продлабочување на билатералното партнерство.
На форумот воведни забелешки дадоа американската амбасадорка во нашата земја, Анџела Агелер, и министерот за надворешни работи, Бујар Османи, а во дискусијата се вклучија и вицепремиерот за европски прашања, Бојан Маричиќ, како и претседателката на МААА, Верица Јорданова, и други членови на оваа алумни-асоцијација.
Свое обраќање пред присутните имаше и министерката за култура, Бисера Костадиновска-Стојчевска, која се осврна на инцијативите и активностите од областа на културата поврзани со стратешкиот дијалог со САД.
Костадиновска-Стојчевска рече дека договорот за стратешки дијалог со САД е исклучително важен документ, кој многумина го сметаат за еднакво важен како и преговорите за членство во Европската Унија. Како што нагласи министерката за култура, овој договор не само што отвори ново квалитативно поглавје туку нашите билатерални односи добија уште пореална, опиплива, инспиративна и особено за нас – силна културна и идентитетска закрила и уважување.
„Особено ме радува што денеска можам да кажам дека културата е многу понапред во реализацијата на својот дел од задачите од акцискиот план од другите сектори опфатени со договорот“, потенцира Костадиновска-Стојчевска, која своето тврдење го поткрепи со неколку факти. Министерката за култура посочи дека во изминатиот период интензивно се работеше на исполнување на сите предуслови што треба да ни обезбедат согласност за потпишување меморандум за разбирање меѓу Соединетите Американски Држави и Република Северна Македонија за воведување ограничувања за увоз на археолошки и етнолошки материјали, односно предмети. Костадиновска-Стојчевска изрази очекување од партнерската страна во дијалогот да даде свое видување и потоа да биде финализирано потпишувањето на меморандумот.
Уште една голема поддршка од нашите пријатели и партнери во дијалогот, САД, посочи Костадиновска-Стојчевска, е и можноста за користење средства од амбасадорскиот фонд за зачувување на културата. Министерката за култура потсети дека од фондот, преку јавниот повик, досега се издвоени околу еден и пол милион долари, со кои е извршена заштита на многубројни локалитети и објекти.
„Предложивме, се разбира, со поддршка од Амбасадата на САД, организирање работилници за аплицирање на потенцијалните корисници на овој фонд. Министерството за култура ќе издвои средства за воведување едукативна компонента во проектите, што може да се изрази како дополнителен критериум кој ќе носи повеќе бодови при евалуацијата на проектите“, рече Костадиновска-Стојчевска.
Министерката за култура го посочи и минималниот интерес на младите да се образоваат во областа на заштитата на културното наследство.
Таа рече дека од исклучителна важност е и подигнувањето на нивото на практичното знаење и унапредувањето на вештините на стручните лица за управување со збирките на музејските институции, за иновативна презентација на музејските содржини со интерактивна комуникација со публиката, како и за воспоставување и спроведување протоколи за сигурност и безбедност во музеите. За оваа цел, дополни Костадиновска-Стојчевска, соработката со сродните институции од Соединетите Американски Држави e од непроценливо значење.
„Затоа, Министерството за култура предлага до 2028 година да се реализираат студиски престои на наши стручни лица од институциите од музејската дејност во институции што имаат позитивни искуства во делот со управувањето на збирките и музејската презентација во САД. Веќе се направени првични контакти“, информира министерката за култура.
Костадиновска-Стојчевска како особено важно го посочи и организирањето мастер-класи за талентирани млади музичари од нашата држава со професори од овие училишта во САД за што рече дека е од непроценливо значење за развојот и на овие уметници, како и за квалитетот на македонската музичка сцена.
„Ја посакуваме и соработката со културниот центар МАНА, во кој би престојувале и би изложувале наши уметници, куратори и други изведувачи. Со цел сето ова да го операционализираме, упатувам покана до претставници од институциите со кои е иницирана соработка на почетокот на следната година да дојдат кај нас и да оствариме директен контакт со врвните Metropolitan Museum of Art, Manhattan School of Music и Smithsonian museums, каде што би биле изложени импозантните графички – хартиени икони од доцниот среден век, збирка на Музејот во Прилеп“, истакна Костадиновска-Стојчевска.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

