Култура
Овации и два биса за Симон Трпчески во Загреб
Во петокот навечер во хрватската престолнина Загреб се случи балканската премиера на Концертот за пијано и оркестар инспириран од македонскиот фолклор што нашиот композитор и музичар Дамир Имери му го посвети на македонскиот виртуоз на пијаното со светско реноме Симон Трпчески.
Со долготрајни овации и две изведби на бис беше одбележан синоќешниот концерт во престижната концертна сала „Ватрослав Лисински“ во Загреб на Симон Трпчески, кој заедно со Загрепската филхармонија под диригентската палка на маестро Иван Репушиќ, ги изведе Концертот за пијано и оркестар број 2 од Камиј Сен Санс, но и „Фантазијата на две фолклорни теми“ од Дамир Имери. Делото беше изведено и во чест на одбележувањето 20 години од воспоставувањето дипломатски односи меѓу Македонија и Хрватска.
„Ваквата блескава завршница на денот на културното претставување на Македонија во Хрватска (во чии рамки работна средба остварија министерките за култура на Хрватска и на Македонија, Андреа Златар – Виолиќ и Елизабета Канческа – Милевска, а во загрепската Национална и универзитетска библиотека беше претставена и донирана едицијата „130 тома македонска книжевност на англиски јазик“ – з.р.), можеше само да се посака“, изјави Канческа-Милевска:
„Мислам дека дадовме определена важност во презенирањето на македонската култура преку концертот на нашиот, но светски виртуоз Симон Трпчески заедно со Загрепската филхармонија, особено со изведбата на македонското дело од Дамир Имери кој и самиот беше присутен со нас. Мислам дека имавме прекрасна вечер и голема можност за уживање наградено со аплаузи, овации и изведби на бис, што само ја потврди подготвеноста на Симон за сѐ да мине онака како што помина“, дополни министерката за култура на Македонија .
Новата средба со загрепската публика очигледно беше дополнителен предизвик и за „магичниот Трпчески“, како што го најавија неговото гостување хрватските медиуми.
„Атмосферата во Лисински беше многу добра. Концертот одамна беше распродаден и особено ми беше драг овој настап поради изведбата на ‘Фантазијата на две фолк теми’ од Дамир Имери. Многу ми беше мило што се вратив во Загреб, особено откако и минатата година ме примија фантастично“, истакна Трпчески.Балканска премиера во петокот навечер пред преполната „Лисински“доживеа и првиот став од Концертот за пијано и оркестар, што во моменталната варијанта се нарекува „Фантазија на две фолклорни теми“, кој е посвета за Симон Трпчески, од авторот – македонскиот композитор и музичар Дамир Имери, кој уште еднаш со радост ја проследи изведбата на своето дело:
„Вечерва сум пресреќен. Изведбата на Симон беше фантастична. Публиката беше фантастична. Фолклорот што е длабоко содржан во моето дело, луѓето во салата го препознаа и како секој пат претходно, му се одушевуваа директно во нивните срца. Мислам дека беше полн погодок“, рече Имери.
По премиерните изведбите во Ставангер и Загреб, „Фантазијата на две фолклорни теми“, ќе се изведе уште двапати во првата половина од годинава, и тоа на два континента: во Сиетл, САД, и Познањ. Европа./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

