Филм
„Уставот на Република Хрватска“ од Рајко Грлиќ, филм за љубовта и омразата, храброста и кукавичлакот, еротиката и нетрпеливоста кон другите
Филмот „Уставот на Република Хрватска“ од режисерот Рајко Грлиќ на угледниот Montreal World Film Festival ја освои Гран при на Америка, награда за најдобар филм, со едногласна одлука на жирито и ја освои паричната награда од 100. 000 американски долари.
Покрај „Уставот на Република Хрватска“, Рајко Грлиќ ги има режирано филмовите „Чаруга“, „Караула“, „Браво Маестро“, „Само еднаш се љуби “, „Штефица Цвајг во челуста на животот“, „За среќа се потрбни тројца“, „ Ново, ново време“ , „Нека остане меѓу нас“. Грлиќ е еминентен професор по филмска режија на Охајо универзитетот во САД. Грлиќ има добиено дваесетина Гран при награди досега.
Филмот „Уставот на Република Хрватска“ донесува приказна за нашите нетрпеливости кон различностите, нашите предрасуди кон оние кои се поинакви. Филмот говори за храброста денес да бидеш она што си, и обидот да сакаш, наспроти се.
Во главната улога се појавува српскиот глумец Небојша Глоговац во најкомплексната улога во кариерата. Небојша во филмот глуми професор, кој покрај тоа што образува и воспитува деца е и деклариран хомосексуалец и трансвестит. Дејството е сместено во Загреб, во сегашноста. Во поширокиот центар, во подрумот на зградата живее брачната двоја Самарџиќ. Маја (којашто ја толкува Ксенија Маринковиќ) е медицинска сестра, која постојано го прекорува својот сопруг поради посетите во биртијата, но иако строга по тоа прашање, сепак, е добродушна и среќна жена. Најмногу жали што не се реализирала како мајка, но поради својот став нејзината тага е речиси незабележлива.
Нејзиниот сопруга Анте (го игра Дејан Аќимовиќ) е полицаец кој треба да го научи Уставот наизуст за да го помине испитот и да ја задржи работата. Во слободно време е вистински веселник, љубител на мотори и своето куче, кои на некој начин му ја заменуваат празнината во родителскиот поглед. На горниот кат во зградата живее Вјекослав Краљ (Небојша Глоговац), нивниот сосед, кој е дење професор по историја, а ноќе хомосексуалец кој се трансформира во жена, ја облекува облеката од својата покојна мајка, се шминка, кити, облекува чевли со високи потпетици и оди во оближното кафуле.
Покрај тоа што е хомосексуалец и трансвестит, уште поинтересно е што Вјекослав е десничар, љубител на Анте Павелиќ и поборник на усташкиот режим, а своето искривено сфаќање на историјата го пренесува на децата во училиштето. Дома тој се грижи за својот татко Хрвоје (Божидар Смиљаниќ), бивш припадник на усташката војска, сега инвалид кој е прикован за кревет, за кој се грижи Вјекослав и сосетката Маја.
Дејствието е класично хрватско, полицаецот не може да го научи Уставот наизуст, професорот Вјекослав го претепале скинхедси… Вјекослав на моменти е контрадикторен кон себе и другите, чувствителен, благ и попустлив и ние гледаме на платното едно цивилизирано, култивирано суштество кое предизвикува љубов и сомилост кај публиката, но на моменти тој се трансформира во закоравен лик кој живее во минатото на своето семејство.
Својата хомосексуалност тој ја оправдува со однесувањето на грците во античка Грција.Кога ќе падне мракот,тој ,таа се трансформира во сензуално суштество, заминува во оближното кафуле на чашка фин пијалок, една чаша за него, една за неговиот мртов љубовник, музичар и концерт мајстор. Неговата трагичност ја чинат неговите љубовници, мртви или бивши. Вјекослав така ни ја доловува и љубовта и омразата. Филмот е полн со автоиронија и сарказам на хрватското секојдневие, и ни ги претставува проблемите во целост. Секој човек кој ја сака својата земја би морал да го знае Уставот. Луѓето на кои државноста им е побитна од се на светот ги обожаваат институциите и страсно говорат за државноста со многу еротски набој. Очигледно еросот се наоѓа во разни работи,па и во текстот на уставот на Република Хрватска.
Режија :Рајко Грлиќ, сценарио: Рајко Грлиќ ,Анте Томиќ,музика: Дуке Бојаџиев,улоги :Небојша Глоговац, Дејан Аќимовиќ, Ксенија Маринковиќ,Божидар Смиљаниќ ,фестивали :Montreal World Film Festival./крај/мф/св
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Почнува 24. „Синедејс“ со репертоар од над 50 европски остварувања
Со слоганот „Се гледаме од другата страна“ од 3 до 10 декември се одржува 24. „Синедејс“ – Фестивал на европски филм.
Осумте селекции, повеќе од 60 филма, кои ја одбележаа тековната европската филмска година и врвната работилница „Маркетинг на филм“ се фактографски белег на годинешниот „Синедејс“.
„Оваа година публика не ја водиме на филмско патување, туку ја водиме низ премин. Типично за Дејвид Линч, кому му го посветуваме ова издание, надреално, сонувачки, убаво и контрастно. Тој премин и покрај сѐ е богат со најновите и најнаградувани филмови. Свесни сме дека земја како Македонија, со мал продукциски импакт, филмот се докажа како најголем амбасадор и за да може да виреат такви креативци, но и на таквата префинета публика должни сме да ѝ го дадеме најдоброто што знаеме да го правиме, а тоа е фестивал, пред сé“, вели Маргарита Арсова, програмски координатор на „Синедејс“.
Два филма се на почетокот на фестивалот – „Тоа беше само несреќа“ во режија на Џафар Панахи, добитник на наградата „Златна палма“ на Канскиот фестивал и „Човек лавина“ на Слободанка Рудин, филм за еден од најдобрите музичари и тапанари во поранешна Југославија, Драгољуб Ѓуриќиќ.
„Ова издание на ‘Синедејс’ ги носи и ‘Тајниот агент’ на Мендонса Фило, ‘Домот на младата мајка’ на браќата Дарден, и двата номинирани за ‘Златна палма’, ‘Татко мајка сестра брат’ на Џим Џармуш, кој е добитник на наградата ‘Златен лав’ во Венеција и досега не е прикажан во кината во Европа, потоа филмови во кои македонските филмски екипи се копродуценти, како ‘Оче наш’ на Горан Станковиќ, ‘Ера’ на Парта Келменди, ‘Павиљон’ на Дино Мустафиќ… А ќе гледаме и филмови на Сорентино, Парк Чан-Вок. Особено сме благодарни што годинава и ‘Македокс’ ни се придружува со своја селекција, победници од нивниот фестивал. Многу гости, музика и филмски завршок на годинава за МКЦ“, дополнува Арсова.
Селектор на програмата на 24. „Синедејс“ е Бернд Будер и годинава ќе ги гледаме филмовите структурирани во повеќе селекции: официјална селекција, гала-програма, МК во ЕУ, МК-премиери на кратки филмови, музички документарци, СЕЕ-програма, селекција на Дејвид Линч и „Македокс“.
Жири-комисијата во состав: Сара Климовска – актерка, Северна Македонија, Арсен Оремовиќ – режисер, Хрватска, и Алеш Павлин – режисер. Словенија ќе одлучува за филмовите во официјална конкуренција, а Ана Опачиќ – режисерка, Хрватска, Фатос Бериша – режисер, Албанија, и Јасмина Карајловиќ – продуцентка, Црна Гора, за филмовите во СЕЕ-програмата.
На 4 и 5 декември во клубот МКЦ, во рамките на вечерите „Синемјузик“ имаме специјална селекција од десетина млади европски бендови, поддржани од програмата „Лајвјуроп“. Влезот за концертите е бесплатен.
Фестивалот ќе се случува во просториите на МКЦ, во киното „Фросина“ и во Дансинг-салата „25 мај“.
Билетите за годишното издание на „Синедејс“ ќе бидат по цена од 200 денари за сите филмови, а може да се купат онлајн, преку bileti.mkc.mk (препорачуваме онлајн-продажба), како и на самиот влез на МКЦ.
Фестивалот во најголем дел е поддржан од Агенцијата за филм на РСМ. Други финансиски покровители се Град Скопје, Делегацијата на ЕУ преку програмата за поддршка на европските филмски фестивали, како и мрежата „Лајвјуроп“.
Култура
(Видео) Објавен првиот трејлер за контроверзниот биографски филм за Мајкл Џексон
По бројните извештаи за проблематичната продукција, студиото „Лајонсгејт“ го објави првиот трејлер за биографскиот филм „Мајкл“, кој го режира Антоан Фукуа и го следи животот на кралот на поп-музиката, Мајкл Џексон.
Трејлерот започнува со сцена во студио каде Џексон снима со Квинси Џонс (го игра Кендрик Семпсон), кој вели:
„Знам дека долго го чекавте ова. Песните се снимени, подготвени се. Да почнеме од почеток.“
Следуваат кадри од детството на Џексон, неговите легендарни настапи и видеа, меѓу кои и „Трилер“, додека во позадина свири хитот „Вана би стартин самтинг’“ од 1982 година.
Филмот го прикажува патот на Џексон од детска ѕвезда до светска икона, со „интимен поглед во животот и наследството на еден од највлијателните уметници на сите времиња“, стои во синопсисот.
Снимањето завршило во мај 2024 година, но поради дополнителни снимања во јуни, премиерата беше одложена за 24 април 2026 година.
Иако се шпекулираше дека проектот ќе биде поделен на два дела, трејлерот покажува дека сепак станува збор за еден филм.
Режисер е Антоан Фукуа, познат по акциските хитови „Training Day“, „The Equalizer“ и „Olympus Has Fallen“. Сценариото го напиша Џон Логан, автор на „Gladiator“, „The Aviator“ и „Hugo“.
Главната улога ја толкува Џафар Џексон, вистинскиот внук на Мајкл Џексон.
Продуцентот Греам Кинг изјави дека филмот ќе го прикаже Џексон со човечка страна, без да се „исчисти“ неговата биографија:
„Мајкл имаше сложен живот. Сакам да ја прикажам највозбудливата и најнепристрасна приказна што можам, а публиката сама нека одлучи како ќе се чувствува по филмот.“
Контроверзии повторно се појавија поради обвинувањата за сексуално злоупотребување на деца, кои беа обновени во документарецот „Leaving Neverland“ (2019) на Ден Рид.
Рид изјави дека сценариото за „Michael“ било „изненадувачки неискрено“ бидејќи, според него, ги игнорирало обвиненијата и тужителите.
Филмот ќе добие ново финале, бидејќи режисерот Фукуа мора повторно да сними делови поврзани со контроверзните обвинувања за злоупотреба на деца.
Како што пренесува „Анадолија“, првичната верзија на филмот прикажувала Џексон како се грижи за болни деца, што предизвикало реакции и притисок врз продукцијата да направи измени.
Култура
Холивуд се збогува со Редфорд: „Замина еден гениј“
Веста за смртта на Роберт Редфорд го потресе филмскиот свет. Холивудската икона и основач на филмскиот фестивал Санденс почина денес, а бројни реакции од колеги и соработници продолжуваат да пристигнуваат.
Актерката Марли Матлин ја истакна неговата клучна улога во независниот филм. „Нашиот филм, CODA, го привлече вниманието на сите поради Sundance. А Sundance се случи поради Роберт Редфорд. Почина еден гениј“, напиша таа на социјалната мрежа Икс.
Film at Lincoln Center, исто така, му оддаде почит на легендата, нарекувајќи го „вистинска икона на големото платно, неуморен застапник на филмските режисери во подем“.
Our film, CODA, came to the attention of everyone because of Sundance. And Sundance happened because of Robert Redford. A genius has passed. RIP Robert. pic.twitter.com/nwttVD1GvL
— Marlee Matlin (@MarleeMatlin) September 16, 2025
Новинарот Пирс Морган се потсети на некои од неговите најпознати улоги. „Почивај во мир Роберт Редфорд, 89. Една од најголемите филмски ѕвезди на сите времиња. Вистинска холивудска легенда која глумеше во толку многу од моите омилени филмови: Butch Cassidy and the Sundance Kid, The Sting, The Way We Were, All The President’s Men. Каква кариера, каков актер, каква тажна загуба“, рече тој.
Robert Redford has passed away. He was part of a new and exciting Hollywood in the 70s and 80s. Hard to believe he was 89.
— Stephen King (@StephenKing) September 16, 2025
Писателот Стивен Кинг го нагласи неговото влијание врз филмската индустрија: „Роберт Редфорд почина. Тој беше дел од новиот и возбудлив Холивуд од 70-тите и 80-тите години. Тешко е да се поверува дека имаше 89 години.“
Маријана Вилијамсон се осврна на неговите пошироки општествени придонеси. „Малкумина во својот живот направиле повеќе за да придонесат за американското општество од Роберт Редфорд. Во области од филмот до екологијата и политиката, тој ја користеше својата огромна моќ за да помогне во создавањето подобар свет“, напиша таа.
Бројни други познати личности, вклучувајќи ја и Роузи О’Донел, му оддадоа почит на социјалните медиуми.

