Филм
„Уставот на Република Хрватска“ од Рајко Грлиќ, филм за љубовта и омразата, храброста и кукавичлакот, еротиката и нетрпеливоста кон другите
Филмот „Уставот на Република Хрватска“ од режисерот Рајко Грлиќ на угледниот Montreal World Film Festival ја освои Гран при на Америка, награда за најдобар филм, со едногласна одлука на жирито и ја освои паричната награда од 100. 000 американски долари.
Покрај „Уставот на Република Хрватска“, Рајко Грлиќ ги има режирано филмовите „Чаруга“, „Караула“, „Браво Маестро“, „Само еднаш се љуби “, „Штефица Цвајг во челуста на животот“, „За среќа се потрбни тројца“, „ Ново, ново време“ , „Нека остане меѓу нас“. Грлиќ е еминентен професор по филмска режија на Охајо универзитетот во САД. Грлиќ има добиено дваесетина Гран при награди досега.
Филмот „Уставот на Република Хрватска“ донесува приказна за нашите нетрпеливости кон различностите, нашите предрасуди кон оние кои се поинакви. Филмот говори за храброста денес да бидеш она што си, и обидот да сакаш, наспроти се.
Во главната улога се појавува српскиот глумец Небојша Глоговац во најкомплексната улога во кариерата. Небојша во филмот глуми професор, кој покрај тоа што образува и воспитува деца е и деклариран хомосексуалец и трансвестит. Дејството е сместено во Загреб, во сегашноста. Во поширокиот центар, во подрумот на зградата живее брачната двоја Самарџиќ. Маја (којашто ја толкува Ксенија Маринковиќ) е медицинска сестра, која постојано го прекорува својот сопруг поради посетите во биртијата, но иако строга по тоа прашање, сепак, е добродушна и среќна жена. Најмногу жали што не се реализирала како мајка, но поради својот став нејзината тага е речиси незабележлива.
Нејзиниот сопруга Анте (го игра Дејан Аќимовиќ) е полицаец кој треба да го научи Уставот наизуст за да го помине испитот и да ја задржи работата. Во слободно време е вистински веселник, љубител на мотори и своето куче, кои на некој начин му ја заменуваат празнината во родителскиот поглед. На горниот кат во зградата живее Вјекослав Краљ (Небојша Глоговац), нивниот сосед, кој е дење професор по историја, а ноќе хомосексуалец кој се трансформира во жена, ја облекува облеката од својата покојна мајка, се шминка, кити, облекува чевли со високи потпетици и оди во оближното кафуле.
Покрај тоа што е хомосексуалец и трансвестит, уште поинтересно е што Вјекослав е десничар, љубител на Анте Павелиќ и поборник на усташкиот режим, а своето искривено сфаќање на историјата го пренесува на децата во училиштето. Дома тој се грижи за својот татко Хрвоје (Божидар Смиљаниќ), бивш припадник на усташката војска, сега инвалид кој е прикован за кревет, за кој се грижи Вјекослав и сосетката Маја.
Дејствието е класично хрватско, полицаецот не може да го научи Уставот наизуст, професорот Вјекослав го претепале скинхедси… Вјекослав на моменти е контрадикторен кон себе и другите, чувствителен, благ и попустлив и ние гледаме на платното едно цивилизирано, култивирано суштество кое предизвикува љубов и сомилост кај публиката, но на моменти тој се трансформира во закоравен лик кој живее во минатото на своето семејство.
Својата хомосексуалност тој ја оправдува со однесувањето на грците во античка Грција.Кога ќе падне мракот,тој ,таа се трансформира во сензуално суштество, заминува во оближното кафуле на чашка фин пијалок, една чаша за него, една за неговиот мртов љубовник, музичар и концерт мајстор. Неговата трагичност ја чинат неговите љубовници, мртви или бивши. Вјекослав така ни ја доловува и љубовта и омразата. Филмот е полн со автоиронија и сарказам на хрватското секојдневие, и ни ги претставува проблемите во целост. Секој човек кој ја сака својата земја би морал да го знае Уставот. Луѓето на кои државноста им е побитна од се на светот ги обожаваат институциите и страсно говорат за државноста со многу еротски набој. Очигледно еросот се наоѓа во разни работи,па и во текстот на уставот на Република Хрватска.
Режија :Рајко Грлиќ, сценарио: Рајко Грлиќ ,Анте Томиќ,музика: Дуке Бојаџиев,улоги :Небојша Глоговац, Дејан Аќимовиќ, Ксенија Маринковиќ,Божидар Смиљаниќ ,фестивали :Montreal World Film Festival./крај/мф/св
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Ана Василевска во Битола ќе ја промовира книгата „Дискретниот шарм на македонскиот филм“
„Дискретниот шарм на македонскиот филм“ – книгата на македонската филмска критичарка, Ана Василевска, со капучино и пладневна дружба пристигнува во Битола.
Промоцијата на нејзиното дело ќе се одржи денеска во 12 часот во кафулето „Порта џез“, а промотор е критичарот Влатко Галевски.
Книгата којашто е во издание на „Македоника“ е сублимиран приказ на состојбите во нашата кинематографија од осамостојувањето на Македонија до 2021 година, односно опфаќа три децении македонска продукција.
Ана Василевска, родена во Скопје во 1975 година е новинар, филмски теоретичар, критичар. Формалното образование го стекнува на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“, како дипломиран филолог по македонски јазик со општа и компаративна книжевност, а магистерските студии по филмска и телевизиска режија, на Факултетот за аудиовизуелна уметност „ЕСРА“, Скопје.
Со професионално новинарство, насочено кон културата, со посебен фокус кон филмот се занимава од 1998 година. Автор е на стотици објави на рецензии, осврти, интервјуа, анализи и критики поврзани со филмот, пласирани во бројни печатени и електронски медиуми. Била уредник на ревијата за филм на првото електронско списание во Македонија, „Блесок“. Селектор и модератор на ревијалната програма „Мак поинт“ на ИФФК „Браќа Манаки“ во периодот од 2016 до 2019 година. Работела и како лице задолжено за односи со јавноста на бројни филмски проекти во македонска продукција.
Иницирала, организирала и модерирала низа тематски трибини за македонскиот филм. Уметнички координатор е на првата манифестација за преглед на годишната филмска продукција, „Златна рамка“, денови на македонски филм 2019- 2023 година. Медиуми во кои работела: Македонска телевизија, Дневник, Форум, Макфакс, Радио Равел, А1 он, Нова ТВ веб и други. „Дискретниот шарм на македонскиот филм“ е нејзина прва објавена книга.
Култура
„Браќа Манаки“: „Состојба на умот“ од кинематограферот Душан Кардалевски и во режија на Александра Кардалевска денеска во киното „Манаки“
„Состојба на умот“, штотуку го почна своето фестивалско патување, досега имаше повеќе од 15 селекции и две награди за најдобра кинематографија за Душан Кардалевски на фестивали во Романија и Бразил.
Краткометражниот филм „Состојба на умот“ (Frame of Mind) ќе биде прикажан денеска во 17 часот во киното „Манаки“ како дел официјалната краткометражна програма во компетиција за наградата „Златна камера 300“.
„Состојба на умот“ штотуку го почна своето фестивалско патување, досега имаше повеќе од 15 селекции и две награди за најдобра кинематографија за Душан Кардалевски на фестивали во Романија и Бразил.
„Чест е да се има ова дело на токму ваков фестивал што ги вреднува кинематографските квалитети, кои веќе беа забележани во други земји. Филмот зборува за едноставна, но универзална приказна, за љубовта, загубата…“, велат авторите.
На денешната краткометражна програма ќе бидат прикажани и „Вистинската вистина за борбата“ на Алана Мехија Гонзалес, „Овца“ на Адиб Собхани. „Оддалечување“ Петер Колањи и „Добро момче“ на Кинан Масарани.
По проекциите, публиката ќе има можност за дискусија (Q&A).
Култура
Европски филмови на плажа и на брод во Охрид секоја вечер до недела – „Живи и здрави“ го отвори 7. издание на „Бич филм фестивал“
Под отворено небо, филмот „Живи и Здрави“ на црногорскиот режисер, Иван Мариновиќ, синоќа го отвори седмото издание на фестивалот „Бич филм фестивал“ на плажата Славија во Охрид, кој ќе трае до недела.
Филмот кој на комичен и сатиричен начин ја раскажа приказната за една традиционална црногорска свадба која целосно излегува од контрола, успеа да ги изнасмее од срце присутните на плажата, но истовремено и да отвори бројни теми како што се бракот, патријархот, личните дилеми, бегството и прифаќањето на себе си, а најпосле и на реалноста.
На проекцијата присуствуваше дел од екипата, како и режисерот Мариновиќ, со кои потоа публиката имаше можност да ги сподели впечатоците од филмското дело и да се запознае подобро.
Филмот е мнозински црногорски филм снимен во копродукција со уште пет држави, меѓу кои и Македонија. Партнери во филмската копродукција се „Адриатик вестерн“ од Црна Гора, „Сенс продукција“ од Србија, „Аналог вижн“ од Чешка, „Кинорама“ од Хрватска, „Круг филм“ од Македонија“ и „Спок филм“ од Словенија, а како копродуцент се појавува и Радиотелевизија Црна Гора. Музиката во филмот е на Тони Китановски, а дел од актерската екипа е македонскиот актер, Никола Ристановски кој беше беспрекорен во својата улога.
Фестивалското отворање го донесе и краткиот филм „Шарац“ по сценарио и режија на Димитар Банов кој присуствуваше на настанот.
Во центарот на приказната е Шарац, кој по откривањето на неговата срцева состојба ја губи волјата за социјален живот. Сепак се’ се менува кога ќе се соочи со пријателите од средношколските денови… Во дискусијата по проекцијата беше истакнато и дека Шарац истовремено претставува и почеток на кампањата на Здружението за едукација, промоција и заштита на здравствените и човековите права „Биди Човек“ за благосостојба низ целиот животен век.
Интересна беше и проекцијата на краткометражниот „Гнев“ – изработен од млади филмски ентузијасти на работилница за филм во рамките на фестивалот. Фокусирајќи се на присуството на казината и обложувалниците на секој чекор во градот, филмот направи интересна паралела помеѓу звуците на слот машините и блескавите излози со забавниот адреналински парк, создавајќи гнев кај младиот човек кој чувствува потреба да побегне.
Фестивалската вечер ја збогати настапот на македонска поп-рок-инди-џез група Sioto Jazz (Сиот тој џез) кои останаа на сцената подолго од предиденото на барање на публиката.
„Бич филм фестивал“ до недела ќе се одржува на четири локации во Охрид: Плажа Славија, Брод Армада, Плажа Сараиште и Младински Центар Охрид. Важно е да се напомене и дека за бродот „Армада“ билетите може да се купат само онлајн.
Во главната програма ќе се прикажат уште шест долгометражни европски филмови: Rodeo, Summer to come, Afire, Milk, Some birds и Pelican.
Покрај главната програма, на фестивалот дополително ќе бидат претставени и 13 краткометражни филмови, вклучувајќи и на Ана Јакимска, Елеонора Венинова и Јане Спасиќ.
Оваа година четиричленото жири, кое се состои од Julián Génisson (во соработка со шпанската амбасада), Karla Šola, Agim Abdula и Jenńi Ƶyĺka (во соработка со Гете институт), ќе ги додели наградите „Голем бран“ за најдобар долгометражен филм и наградата „Стефан Сидовски-Сидо“ за најдобро актерско остварување. Тричленото жири, пак, во состав Ѓоко Симјаноски, Веле Митаноски и Свето Стефановски, ќе ја додели наградата „Мал бран“ за најдобар краткометражен филм.