Филм
Претставено жирито на 37. издание фестивалот „Браќа Манаки“

ИФФК „Браќа Манаки“ги претстави пред јавноста овогодинешните членови на жирито, светски истакнати кинематографери и филмски критичари. Жирито во состав на четворицата кинематографери: Федон Папамихаел, Клер Пијман, Ѓокан Тиријаки и Владимир Самоиловска и филмската критичарка Алин Ташчијан го претстави директорот Благоја Куновски – Доре.
ИФФК „Браќа Манаки“ги претстави пред јавноста овогодинешните членови на жирито, светски истакнати кинематографери и филмски критичари. Жирито во состав на четворицата кинематографери: Федон Папамихаел, Клер Пијман, Ѓокан Тиријаки и Владимир Самоиловска и филмската критичарка Алин Ташчијан го претстави директорот Благоја Куновски – Доре.
За принципот по кој ќе ги оценуваат филмовите, сите членови на жирито се согласија дека иако кинематографијата е нивна специјалност, визуелниот елемент на еден филм не може да биде пресуден за нивната одлука бидејќи не може да се цени одвоено од целината на филмот. Членовите на жирито изјавија дека се почестени од можноста да соработуваат меѓусебно особено на ваков уникатен фестивал кој е еден од двата фестивали на светско ниво, кои што акцентот го ставаат на кинематограферите. „Очигледно ова е уникатен фестивал со богата историја, кој донел елитни гости од светската кинематограферска сцена, а воедно и еден од двата фестивали во светот кои што им се посветени на кинематограферите. Ние како кинематографери ретко добиваме шанса да се собереме и да дискутираме за нашата работа и да разменуваме искуства за иднината на филмот“, рече Федон Папамихаел. Клер Пијман од Холандија, рече дека одвај чека да ги погледне филмовите и да дискутира за нив со колегите од жирито. Алин Ташчијан, филмска критичарка од Турција и претседателка на влијателната меѓународна асоцијација на филмски критичари ФИПРЕСЦИ, која до сега била членка на жиријата на многу истакнати фестивали, вели дека сликата е првото нешто што го забележува во филмот.„Никој подобро од кинематограферите не знае што се случувало зад сцената при снимањето и тоа со еден поглед кон филмот. Со оглед на тоа што се наоѓаме во важен момент за историјата на филмот, во еден премин, заради брзиот развој на технологијата на снимање, која, од ден на ден се менува, од исклучителна важност е кинематограферите да им го пренесуваат своето знаење на помладите генерации со цел да се изградат нивните вкусови за вредноста на филмот“, рече Ташчијан. Владимир Самоиловски, еден од најистакнатите македонски кинематографери, рече дека му претставува голема чест да седи во ваков состав на жири, особено што го следел фестивалот уште пред 40 години кога почнал да работи како снимател. Во тек на фестивалот ќе се одржи и генералното собрание на Европската федерација на кинематографери – ИМАГО, во која што членуваат околу 50 меѓународни здруженија со повеќе од 4.000 кинематографери од сите краеви на светот. На прес конференцијата беа присутни новиот претседател на ИМАГО Пол Роестад, кој го замени Најџел Волтерс, долгогодишен соработник на фестивалот „Браќа Манаки“ и генералниот секретар на ИМАГО. Гостинка на фестивалот беше и младата режисерка Елиза Здру од Романија, која што го направи документарниот филм „Студија на случај: Браќа Манки“. Идејата да направи еден ваков документарец кај неа се родила на многу интересен начин. Елиза пронашла стара фотографија од своите предци, која иако немала потпис, многу потсетувала на стилот на браќата Манаки. Истражувањето околу семејната фотографија постепено се испреплетувало со приказната за животот и делото на браќата Манаки, а Елиза документарецот, освен во Романија, го снимала и во Грција, Бугарија и Македонија. „Пред околу две години го снимав документарецот на улиците на Битола, а сега ја имам честа тој да биде прикажан на филмскиот фестивал. Моето искуство при снимањето беше прекрасно, овде луѓето се многу топли. Знаете, на Балканот фактите варираат во зависност од тоа од кого ќе ги чуете, биејќи историјата е толку измешана. Но, во сите овие држави слушнав дека Браќата Манаки си припаѓаат единствено сами на себе, тие се пионери на кинематографијата на овие простори“, рече Елиза Здру. Гена Теодосиевска, уметнички директор истакна дека чест е да се има оваа оваа талентирана млада докуметаристка како гостин, а на Елиза и предвиде професионален успех заради нејзиниот студиозен и креативен пристап. Веднаш по прес конференцијата, мастер класа за својата кинематограферска работа и за начинот на соработка со режисерите, одржа Федон Папамихаил, кој е претседател на жирито и лауреат на специјалната Златна камера 300 за особен придонес во светската филмска уметност. Тој рече дека уште на почетокот на кариерата во Минхен се сретнал со Вим Вендерс и Роби Милер кои го мотивирале да стане филмски снимател. Тој никогаш не посетувал филмска школа, туку веднаш почнал да работи. Папамихаил говореше и за разликите помеѓу работата на големите холивудски продукции и нискобуџетните филмови. Традиционално, интересот на публиката е голем за отворените разговори со гостите на фестивалот.Студентската програма, која оваа година на ИФФК „Браќа Манаки“ ја градат околу 40 студенти и вкупно 36 филмови од филмските академии од Белград, Тирана, Софија, Букурешт, Сараево, Солун, Цетиње, Загреб, Љубљана, како и студенти и професори од академиите од Скопје, Штип и од Тетово, денеска стартува во НУ Музеј и завод Битола.Во наредните три дена ќе можат да се проследат мастер класите на оскаровецот Алан Старски, еден од најуспешните дизајнери на продукција од Полска и Карпо Година, словенечкиот кинематографер и режисер, еден од најважните претставници на југословенското филмско движење „Црн бран“. Исто така ќе биде организирана и дводневна работилница за минимализмот во филмската музика, што ќе ја реализира филмскиот и музички критичар Влатко Галевски.Оваа програма, која се оддржува потпомогната од Амбасадата на САД во Македонија, ќе се обиде на едно место да ги покаже филмските видувања на младите режисери и кинематографери од академиите од регионот и ќе се обиде да создаде место каде ќе се разменува позитивна енергија и различни искуства на студентите. Студентите имаат слободен влез на сите проекции и настани на ИФФК „Браќа Манаки“, само треба да покажат индекс. Истото важи и за пензионерите.Оваа година програмата Мак поинт, Фестивалот ја посвети на македонската авторка и режисерка на наградувани документарни филмови Билјана Гарванлиева, која почина пред два дена. Вчера вечер, селекторката на Документарната програма, Гена Теодосиевска по проекцијата на филмот „Следна станица: Утопија“ одржа отворен разговор со гртчкиот режисер Апостолис Караксис и продуцентот Марко Гастин. Во прес-центарот на фестивалот, кој се наоѓа во битолскиот театар е отворено „Катче на Роби Милер“, каде може да се види изложба на фотографии поврзани со лауреатот на Златна камера 300 за животно дело. Софија Семенпеева е автор на концептот за овој фото – омаж на Милер./крај/со/бб
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Холивуд се збогува со Редфорд: „Замина еден гениј“

Веста за смртта на Роберт Редфорд го потресе филмскиот свет. Холивудската икона и основач на филмскиот фестивал Санденс почина денес, а бројни реакции од колеги и соработници продолжуваат да пристигнуваат.
Актерката Марли Матлин ја истакна неговата клучна улога во независниот филм. „Нашиот филм, CODA, го привлече вниманието на сите поради Sundance. А Sundance се случи поради Роберт Редфорд. Почина еден гениј“, напиша таа на социјалната мрежа Икс.
Film at Lincoln Center, исто така, му оддаде почит на легендата, нарекувајќи го „вистинска икона на големото платно, неуморен застапник на филмските режисери во подем“.
Our film, CODA, came to the attention of everyone because of Sundance. And Sundance happened because of Robert Redford. A genius has passed. RIP Robert. pic.twitter.com/nwttVD1GvL
— Marlee Matlin (@MarleeMatlin) September 16, 2025
Новинарот Пирс Морган се потсети на некои од неговите најпознати улоги. „Почивај во мир Роберт Редфорд, 89. Една од најголемите филмски ѕвезди на сите времиња. Вистинска холивудска легенда која глумеше во толку многу од моите омилени филмови: Butch Cassidy and the Sundance Kid, The Sting, The Way We Were, All The President’s Men. Каква кариера, каков актер, каква тажна загуба“, рече тој.
Robert Redford has passed away. He was part of a new and exciting Hollywood in the 70s and 80s. Hard to believe he was 89.
— Stephen King (@StephenKing) September 16, 2025
Писателот Стивен Кинг го нагласи неговото влијание врз филмската индустрија: „Роберт Редфорд почина. Тој беше дел од новиот и возбудлив Холивуд од 70-тите и 80-тите години. Тешко е да се поверува дека имаше 89 години.“
Маријана Вилијамсон се осврна на неговите пошироки општествени придонеси. „Малкумина во својот живот направиле повеќе за да придонесат за американското општество од Роберт Редфорд. Во области од филмот до екологијата и политиката, тој ја користеше својата огромна моќ за да помогне во создавањето подобар свет“, напиша таа.
Бројни други познати личности, вклучувајќи ја и Роузи О’Донел, му оддадоа почит на социјалните медиуми.
Култура
Почина Роберт Редфорд

Почина актерот и режисер Роберт Редфорд. Имаше 89 години.
Редфорд, кој е најпознат по своите улоги во класици како што се „Butch Cassidy and the Sundance Kid“ и „President’s Men“ и кој ја оживеа американската независна кинематографија како член-основач на Филмскиот фестивал Санденс, почина во вторник наутро во својот дом во Јута.
Синди Бергер, извршен директор на фирмата за односи со јавноста „Rogers & Cowan PMK“, ја сподели веста во изјава за „Њујорк тајмс“. Таа рече дека Редфорд починал во сон, но не наведе конкретна причина.
Роберт Редфорд, роден како Чарлс Роберт Редфорд помладиот на 18 август 1936 година, во Санта Моника, Калифорнија, беше еден од најважните и најразновидните американски филмски уметници од втората половина на 20 век. Тој беше познат како актер, режисер, продуцент и основач на филмскиот фестивал Санденс, а неговата кариера траеше повеќе од шест децении.
Пораснал во семејство од средната класа – неговиот татко Чарлс бил сметководител, а неговата мајка Марта починала кога Роберт имал 18 години, што оставило длабок белег врз него. Како млад човек, бил склонен кон бељи и често запаѓал во неволји, но откако добил стипендија за студирање уметност на Универзитетот во Колорадо, почнал посериозно да размислува за својата иднина. Се откажал, патувал низ Европа и живеел некое време како млад уметник во Париз и Фиренца. По враќањето во Соединетите Држави, се запишал на часови по глума на Американската академија за драмски уметности во Њујорк, што го означило почетокот на неговата актерска кариера.
Најпрво, Редфорд се појавуваше на телевизија и во театарски претстави, а привлече пошироко внимание со својата улога во бродвејската претстава Sunday in New York. Својот прв значаен филмски успех го постигна со улога во комедијата Barefoot in the Park (1967) со Џејн Фонда, а светска слава стекна со вестернот Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969), во кој глумеше заедно со Пол Њуман. Филмот стана култен класик и му ги отвори вратите кон светот на најголемите холивудски продукции.
Нивниот втор заеднички филм, криминалистичкиот трилер The Sting (1973), му донесе номинација за Оскар и го потврди неговиот статус на ѕвезда.
Врв на кариерата
1970-тите и 1980-тите беа врвот на неговата актерска кариера. Редфорд глумеше во филмови како што се The Candidate (1972), All the President’s Men (1976), кој следеше по скандалот Вотергејт, и Out of Africa (1985) со Мерил Стрип, кој ја освои наградата Оскар за најдобар филм.
Покрај глумата, тој почнал и да режира – неговото режисерско деби Ordinary People (1980) му донесе Оскар за најдобар режисер и го потврди како автор со одлично разбирање на човечката психологија и сложените семејни односи.
Покрај неговата филмска работа, Редфорд беше познат по своите придонеси во независното кино. Тој го основа Институтот Санденс и го лансираше Филмскиот фестивал Санденс, кој стана најважната платформа за млади и независни филмски режисери во Соединетите Американски Држави. Неговиот активизам се прошири и на областите на екологијата и човековите права – со години се залагаше за зачувување на животната средина и поддржуваше прогресивни социјални иницијативи.
Својот приватен живот го држеше што подалеку од јавноста. Беше во брак со Лола Ван Вагенен од 1958 до 1985 година и имаа четири деца, иако изгубија едно дете на рана возраст. Во 2009 година, се ожени со Сибил Сагарс, германска уметница.
Се смета за еден од последните големи актери од „златната ера“ на Холивуд, кој успеа да ги комбинира комерцијалниот успех и уметничкиот интегритет, оставајќи зад себе неизбришлив белег како актер, режисер и културен визионер.
Култура
„Галичник филм фестивал“ од 1 до 3 август

Галичник Филм Фестивал го најавува своето шесто издание, кое ова лето ќе донесе 35 внимателно одбрани филмови од целиот свет во – Галичник.
Од 1 до 3 август, во срцето на планината Бистра, фестивалот ќе биде место на среќавање за автори и публика, за смели идеи и длабоки емоции, за традиција и современост. Оваа година, програмата ќе понуди филмови што го преиспитуваат светот, што допираат длабоко, што зборуваат гласно – и тивко.
„Галичник не е само локација – тоа е став, историја и инспирација што се прелива на големо платно,“ вели директорката на фестивалот, Јана Пауноска. „Горди сме што токму тука ги прикажуваме овие 35 филмови – на место каде што секој камен има приказна, а секој залез изгледа како последен кадар.“
Се додава дека фестивалот годинава се случува без поддршка од Агенција на филм, но со огромна верба – во филмот, во местото, и во луѓето што не се откажуваат.
Целосната програма е објавена на: [www.galichnikfilmfestival.com]