Култура
Почина познатиот новинар и радио водител Стојан Тренчевски

Почина познатиот новинар и радио водител Стојан Тренчевски, основач и Претседател на граѓанската Асоцијација „Скопјанката Мајка Тереза“ денеска во Скопје.
Тренчевски е мошне познат новинар и хроничар со богат век, кого го нарекуваа „Син на Мајка Тереза“. Животната и професионалната биографија на Тренчевски е ретка и неповторлива.
Неговото име е синоним на новинар и радио водител кој целиот свој работен век го посветил на следење на историските настани и личности од денешницата.
Меѓудругото, го следеше ликот и делото на Мајка Тереза, соработуваше со Тоше Проески, а остави печат по преносот што на Македонско радио го изврши на денот на осамостојувањето на Македонија.
Напишаните 20-тина книги, стотици радио репоражи, филмови, интервјуа, фељтони, разговори , тоа се незаборав и времеплов, негов прилог за богатството на македонската журналистика.
Феноменот на Мајка Тереза ќе останеше недоволно познат кај нас доколу Тренчевски не беше првиот новинар пред повеќе од три децении кој почна да го истражува и следи патот и хуманоста на Блажената, и сето тоа да го презентира пред македонската јавност.
Во 1975 година како студент, волонтер на Македонскиот Црвен крст учествувал на собирот на хуманисти на Меѓународен црвен крст во Женева. Тогаш за првпат слушнал, ја запознал, и дознал за големата хуманистка од Индија, родена во Скопје со крстеното име Гонџа Бојаџиу. Понатаму целосно се посвети на ликот и делото на Мајка Тереза. Затоа, како нејзин следбеник го нарекуваа „Син на Мајка Тереза“.
„ Ако родителите, мојата мајка и татко, ме создале и воспитале, добрината и универзалната љубов на Мајка Тереза го исполнуваат мојот живот. Помислата и пораката „ не е важно, прави добро, љубовта може се“ пред мене го поставува прашањето што јас сум направил за радост и среќа на другите. Добрината, хуманоста, човекољубието се возвишени вредности на секое време. Македонија е библиска земја, со многу светци, јунаци, дејци. Секој на свој начин треба да остави траги во своето векување. Мајка Тереза и Тоше Проески се великани на добрината. Среќа е што двајцата се од иста татковина. Во божествените височини нека се грижат за љубовта за да им ја даруваат на луѓето. А хуманист и љубов- никогаш доста“, беа зборови на Тренчевски.
На негова иницијатива, се оствари и неговата идеја и желбата да се изгради спомен куќа на Мајка Тереза во Скопје, како и желбата да се изгради храм на Тоше во родното Крушево.
„Господ сакал, а судбината ми одредила и овозможила, како на репортер и новинар, мојот животопис да биде исполнет со дел од хрониката настани и собитија кои се своевиден летопис на моето време во судбинскиот македонски времеплов. Во своите, речиси 40 новинарски динамични и бурни години и лета, бев исполнет и среќен на работното местор, а посебно место во мојот незаборав имаат радио преносите од собраниските седници на македонскиот парламент за судбинското осамостојување на земјата, од референдумското гласање и прогласување на независноста на Република Македонија на 8 септември 1991 година“, ќе забележи Тренчевски, секогаш со гордост додавајќи дека негово најголемо богатство се рожбите на сопругата Слободанка со која во овој свет и живот се вивнале нивните ќерки Олгица и Магдалена, успешни во земјава и странство.
Неговите пријатели, соработници и почитувачи, со гордост ќе се сеќаваат на делото и ликот на Стојан Тренчевски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Јубилејното 25. издание на „Есенски музички свечености“ почнува на 25 октомври

Јубилејното 25. издание на фестивалот „Есенски музички свечености“ ќе се одржи од 25 октомври и ќе трае до 10 ноември, информира Дирекцијата за култура и уметност на Скопје.
„Есенските музички свечености“ 2025 година свечено ќе се отворат со концерт на Националниот џез оркестар насловен „Македонски сновиденија“, под диригентската палка на Владимир Николов, на 25 октомври, сабота, со почеток во 20:00 часот на сцената на Малата сала на Филхармонија.
Билетите се во продажба на karti.com.mk.
Македонскиот национален џез оркестар го претставува проектот „Македонски сновиденија“ – енергична фузија од македонски фолклор и современ џез. Програмата ќе ја диригира Владимир Николов, кој ќе го предводи оркестарот низ музичко патување инспирирано од длабоките културни корени на македонскиот фолклор, прераскажани преку јазикот на џезот.
Македонскиот национален џез оркестар е симбол на врвна џез музика и високо ниво на уметнички перформанси. Овој Биг Бенд оркестар обединува врвни џез музичари од Македонија и меѓународно признати гости-уметници.
Основан како национална институција во 2024 година, тој брзо стана централна сила во културниот живот на земјата. Со иновативна програма и распродадени настапи, тој изгради репутација како национален џез бренд. Меѓу гостите солисти до сега се истакнуваат Курт Елинг, Марија Мендеш, Дони МекКаслин, Курт Розенвинкел, Дон Менца, Шеун Кути, Зиги Фајгл, Луис Бониља, Франческо Беарцати и други меѓународно признати уметници. Сите тие придонесоа за растечкиот меѓународен профил на оркестарот.
Култура
Љутков: Да изградиме индустрија што ќе создава игри со македонски печат и глобален потенцијал

Денес во Скопје беше отворена првата конференција за развој на видеоигри во Македонија „Game Dev Rev 2025“, во организација на Асоцијацијата на македонската индустрија за видеоигри (MGI).
Со своето обраќање пред присутните, министерот за култура и туризам Зоран Љутков нагласи дека оваа конференција не претставува само промоција на видеоигри, туку е симбол на креативноста, младинската енергија и новата културно-економска реалност за Македонија.
„Дали знаете што имаат заедничко една добра видеоигра и една успешна културна политика?“-праша министерот во своето обраќање. Двете почнуваат со идеја, момент на инспирација, што, ако е поддржан на вистински начин, може да прерасне во нешто големо. Некогаш дури и светски“, рече Љутков.
Министерот посочи дека индустријата за видеоигри денес е една од најбрзорастечките културни и економски гранки во светот, со годишен приход што го надминува оној на филмската и музичката индустрија. Таа индустрија, како што истакна, претставува спој на уметност, технологија, наратив и дизајн, и создава нови можности за младите.
Тој информираше дека Министерството за култура и туризам ја даде својата поддршка за иницијативата на асоцијацијата и за сите професионалци, ентузијасти и визионери вклучени во неа.
„Ова не е само конференција, туку повик до нашите млади креативци, дизајнери и програмери да го препознаат својот потенцијал, да се поврзат, да учат и да создаваат. Тука се гради иднината на македонската гејминг-индустрија,“ рече министерот.
Во своето излагање, министерот се заложи за поголема поддршка на новите културни индустрии, особено оние што го поврзуваат младинскиот потенцијал со глобалните трендови и носат нова економска вредност за земјата.
„Да го искористиме овој почеток за да создадеме заедница што ќе расте и ќе создава игри со глобален потенцијал–но со македонски печат,“ рече Љутков.
На конференџијата особено значајно беше присуството на претставници од Европската федерација за развој на видеоигри, како и поддржувачи од целиот регион и Европа, што претставува силен сигнал дека Македонија се позиционира како активен чинител на дигиталната и креативна мапа на Европа.
Култура
Сиљановска-Давкова: Фестивалот „Игор Маџиров“ уште еднаш покажа и докажа дека театарската моќ допира до сите генерации

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова вчеравечер се обрати на свеченото отворање на четвртото издание на Интернационалниот фестивал на детски театри „Игор Маџиров“, којшто под слоганот „Сцена за сечиј сон“, и годинава се одржува под нејзино покровителство.
За неа, фестивалот, иако е насочен кон најпрефинетата и најпробирливата целна група- најмладите, со оригиналниот и искрен пристап ги заведува, радува и восхитува не само нив, туку и возрасните, будејќи го детето во нив.
Според претседателката, името на фестивалот го отсликува и наликува на профилот и сензибилитетот на извонредниот, прерано починат Маџиров, чии незаборавни улоги од него направија театарска легенда.
Акцентирајќи ја не само естетската туку и педагошката мисија на „Театарот за деца и младинци“, Сиљановска-Давкова изрази неизмерна почит кон актерите и сите вработени во театарот кои, од скромен, но топол амбиент, небаре волшебници, создаваат прекрасна сцена, налик на онаа од соништата.
Таа укажа на потребата од нова, пристојна тетарска куќа, обраќајќи се до надлежните институции со зборовите: ,,Уште еднаш посакувам овој минијатурен дом на „Театарот за деца и младинци“ да порасне, како што пораснаа децата кои во изминатите три децении го посетуваа и му се насладуваа. Просторното растење нека соодветствува на потребите на домаќините, но и на гледачите”.