Македонија
Актерот Оливер Митковски е единствениот што се спротивстави на одлуките за годишната распределба на пари во културата

Лавина реакции и обвинувања за селективност и отсуство на критериуми за потребите во културата кога Министерството за култура на веб-страницата ги објави резултатите од годишниот конкурс за финансирање проекти од национален интерес во културата за 2019 година.
Актерот Оливер Митковски, еден од четирите членови на комисијата што даде препораки и мислења за распределба на буџетот во Министерството за култура, доставил издвоено мислење до Министерството поради несогласувања со изборот.
„Макфакс“ интегрално ви го пренесува писмото на Митковски во кое тој ги лоцира клучните проблеми при распределбата на парите.
„Со оглед на транспарентноста на која инсистира Владата преку достапност на информации од јавен интерес, се надевам дека со овој документ јавноста ќе биде поконкретно запознаена со деловите од извештајот со кои делумно или во целост не се согласувам. Ќе понудам и предлози во вид на конкретни идеи, кои, се надевам, ќе бидат сериозно разгледани од страна на надлежните лица со цел да се воспостави во блиска иднина поправеден систем на одлучување при распределбата на средствата на граѓаните за драмската дејност.
Најнапредби сакал да информирам дека комисијата е советодавно тело кое предлозите ги носи со мнозинство гласови, а конечниот збор секогаш го има министерот за култура.
И покрај исклучително нискиот буџет одобрен од страна на Владата за драмската дејност и, генерално, потценувачкиот однос кон културата, моите најголеми забелешки се однесуваат на одобрениот износ за работење на националните установи, кои во суштина би требало да бидат приоритет на овој ресор.
Ќе наведам само неколку примери во кои сметам дека постои флагрантно отсуство на слух за потребите на институциите и игнорантски однос кон институциите, кои квалитетно ја вршеле својата работа и одговорно ги трошеле доделените средства во изминатата година.
Така, МНТ е оштетен со цели четири милиони денари во однос на лани и притоа не се одобрени средства за неопходните материјални трошоци за одржување на објектот, Драмскиот театар понуди извонредно квалитетна програма, но иако е одобрена во целост, не ги доби потребните средства за нејзина реализација, Народниот театар од Битола, наместо награда за упорноста во одржувањето на високите естетски вредности, е казнет со намалување на средствата, одличниот ансамбл на „Марко Цепенков“ од Прилеп е повторно потценет, а условно кажано помалите театри, покрај рестриктивниот буџет за реализација на проекти, веројатно ќе се соочат и со проблеми во одржувањето на хигиената во објектите.
Поради очигледниот недостиг на законска регулатива во форма на утврдување критериуми при распределба на средствата, а со цел да биде сведен на минимум просторот за нивно паушално доделување, предлагам да се воведе ДЕЛЕГИРАН начин на распределба на буџетот за националните институции. Да се постават јасни критериуми за успешноста, квалитетот и одговорното работење на институциите во текот на една репертоарска година и токму тие да бидат одлучувачки фактор при распределбата на средствата за следната година.
Во овој еластичен систем на вреднување, ќе се стимулираат квалитетот и одговорноста, а во суштина самите театри ќе бидат креатори на сопствената судбина. Директорите ќе имаат поголема слобода, но и поголема одговорност во трошењето на народните пари, а улогата на стручната комисија би била сведена на оценување според утврдените критериуми и за проверка на фактите за работата на националните установи. Исто така, предлагам и поголема финансиска стимулација за членовите на комисијата, што би значело мотив плус во зачувувањето на сопствениот интегритет наместо досегашното потпирање на нивните морални човечки вредности. Во овој случај сметам дека е неопходно и формирање внатрешна контрола, која би ја следела работата на комисијата и би претставувала пречка за евентуалниот конфликт на интереси на членовите, како и за остварување незаконски профит преку мито и корупција.
Освен горенаведените примери, би сакал да обрнам внимание на уште една нелогичност, и тоа во распределбата на буџетот за фестивали од областа на драмската дејност. Имено, сметам дека главниот проблем лежи во новодонесената одлука според која се воведува лимит за финансирање фестивали во износ од четири милиони денари.
Со оваа одлука, која веројатно е ненамерен превид од страна на Министерството, му се скратува можноста на МОТ, единствениот македонски фестивал што го следи ритамот на модерните светски театарски трендови и е единствен фестивал кој до денар го оправдува своето постоење, да ја добие заслужената поддршка од државата. Уверен сум дека Министерот го дели истото мислење и вели дека ќе преземе сè што е во негова моќ за пронаоѓање начин со кој ќе се коригира оваа неправда.
За крај, неколку забелешки, но и предлози за конкурсот на таканаречената независна сцена, која во изминатата деценија беше тенденциозно руинирана и претворена во евтин пазар, со можност за брза и лесна екстра заработувачка на поединци блиски до партијата на власт.
Ако постои вистинска желба за прекин на злоупотребата и искрена потреба од закрепнување на оваа сцена, која е од витално значење за едно демократско општество, ги предлагам следниве чекори: Поголеми ингеренции на комисијата во однос на соработка со други државни институции, со цел утврдување на вистинските носители на проектите;
Воведување построги критериуми за аплицирање не само во бирократскиот дел туку и во смисла на потенцијал што понудените проекти треба да го содржат со цел отворање перспектива кон која оваа сцена би требало да се стреми (иновација преку експеримент, потрага по нови театарски изразни средства и тенденција кон сосема нови театарски форми). Измената со новиот начин на бодирање и конкретно насочување на средствата за хонорари, костим или сценографија е солидна и ја отежнува злоупотребата, но не ја елиминира.
Расплинувањето на малиот буџет во корист на квантитетот не е од ничиј интерес. Неопходно е барем во следните неколку години да бидат финансирани само мал број проекти од оваа сцена, но проекти што навистина заслужуваат внимание, и тоа со одличен буџет.
Искрено верувам дека со воведувањето ваков тип регулативи полека ќе исчезне создавањето паратеатри преку аплицирање сестрински фирми и здруженија, како и злоупотребата на средства под параванот на детска едукација, злоупотребата на лица со посебни потреби преку проекти што ниту вистински имаат цел ниту може со својот квалитет да имаат каков било социјален импакт неопходен за надминување на предрасудите кон овие лица и нивна интеграција во сите сегменти на општественото живеење.
Како позитивен пример за ултразначаен проект со извонреден потенцијал да пополни алка што веќе долго време недостига за правилен развој на драмската уметност кај нас би сакал да го издвојам проектот на Јована Ѓорѓиовска од Скопје, кој има цел преку низа работилници и предавања да создаде нови, млади, театарски образовани критичари, кои, според мене, би можеле да бидат од круцијално значење за воспоставување поинакви вредности и критериуми.
Во некои подобри времиња овој проект би имал приоритет и би добил многу повеќе од мизерна сума со која организаторот може да им ги задоволи единствено основните човечки потреби на учесниците во вид на четврт бурек со јогурт“, напиша Митковски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Кривична пријава за злоупотреби и малтретирање против две сопственички на приватни установи за сместување стари лица

Министерството за внатрешни работи поднесе кривична пријава до Основното јавно обвинителство Скопје против Н.Ј.(47) и Т.И.(58), двете од Скопје поради основано сомнение за сторени кривични дела „продолжена злоупотреба на службената положба и овластување“ од член 353 став 5 во врска со став 4 и став 1 и „малтретирање во вршење на службата“ од член 143 од Кривичниот законик.
МВР во координација со ОЈО во изминатите два дена обезбеди докази со кои се потврдува основано сомнение дека двете осомничени, во својство на сопственички и овластени лица на две приватни установи за социјална заштита на стари лица во Скопје, постапувале спротивно на Законот за социјална заштита и со намера да прибават за себе имотна корист потешко ги повредиле правата на згрижените лица. Двете приватни установи, во периодот од 2022 година до денес, не ја вршеле дејноста во рамки на издадените дозволи, односно сместувале корисници над дозволениот капацитет, неуредно ја воделе пропишаната евиденција за корисници на социјална услуга, не поседувале досие со стручна документација за сите корисници, не воделе евиденции за одржување на личната хигиена на корисниците, немале вработено соодветен број стручни кадри во смена, а имале вработено лица без соодветна документација за вработување и немале обезбедено четири дневни оброци со соодветна спецификација за дистрибуираните оброци, како што налагале правилата за нивно работење и условите од решенијата издадени од Министерството за социјална политика, демографија и млади. Сите недоследности и неправилности се констатирани во записник од извршениот вонреден инспекциски надзор, а за услугата која не исполнувала стандарди и законски услови, од корисниците и нивните блиски наплаќале значителен паричен износ. Месечно од двата објекти остварувале имотна корист во вкупен износ од 2.232.000 денари.
При извршените претреси во двете установи, од кои едната на улицата „Рудо” во Бутел, а другата на улица „Козара” во Центар, утврдено е дека двете осомничени, како лица што постапуваат во службено својство, вршеле физичко и психичко насилство со цел да им нанесат физичка и душевна болка, односно страдање на корисниците и ги изложувале на сурово, нечовечко и понижувачко однесување. Првообвинетата во домот во Бутел сместила 27 корисници – стари лица, иако имала дозвола само за 21 лице, а заедно со второобвинетата во установата во Центар сместиле 33 корисници – стари лица, иако имале дозвола само за 17 лица. За грижа и нега на лицата немале обезбедено соодветен број редовно вработени стручни кадри.
Спротивно на сите правила, во собите сместувале женски и машки лица заедно. Немале обезбедено кревети за сите корисници, па дел од корисниците спиеле на троседи во дневната соба или по две лица спиеле на ист единечен кревет. На сите корисници во двете установи им биле служени оброци со производи со изминат рок, за што се земени и мостри од храна, производи и материјали кои доаѓаат во контакт со храна. Дел од корисниците биле постојано заклучувани во посебни простории, а на еден дел им била давана терапија со лекови кои не биле препишани од лекар. По наредба на јавен обвинител, на сите згрижени лица им е извршен лекарски преглед и анализи од страна на стручни лица од Институтот за судска медицина. Установите се затворени, а со координација на надлежните државни органи за корисниците е обезбедено соодветно сместување.
Македонија
Истрага против две сопственички на домови за стари лица: сместувале женски и машки лица заедно, дел од корисниците биле заклучувани, им биле служеби оброци со изминат рок

Јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Скопје денеска донесе Наредба за спроведување истражна постапка против две лица осомничени за кривични дела – продолжена Злоупотреба на службената положба и овластување од член 353 став 5 во врска со став 4 и став 1 и Малтретирање во вршење на службата од член 143 од Кривичниот законик.
Со дејствијата што ги координираше јавниот обвинител во изминатите два дена, обезбедени се докази со кои се потврдува основано сомнение дека двете осомничени, во својство на сопственички и овластени лица на две приватни установи за социјална заштита на стари лица во Скопје, постапувале спротивно на Законот за социјална заштита и со намера да прибават за себе имотна корист потешко ги повредиле правата на згрижените лица. Двете приватни установи, во периодот од 2022 година до денес, не ја вршеле дејноста во рамки на издадените дозволи, односно сместувале корисници над дозволениот капацитет, неуредно ја воделе пропишаната евиденција за корисници на социјална услуга, не поседувале досие со стручна документација за сите корисници, не воделе евиденции за одржување на личната хигиена на корисниците, немале вработено соодветен број стручни кадри во смена, а имале вработено лица без соодветна документација за вработување и немале обезбедено четири дневни оброци со соодветна спецификација за дистрибуираните оброци, како што налагале правилата за нивно работење и условите од решенијата издадени од Министерството за социјална политика, демографија и млади. Сите недоследности и неправилности се констатирани во записник од извршениот вонреден инспекциски надзор, а за услугата која не исполнувала стандарди и законски услови, од корисниците и нивните блиски наплаќале значителен паричен износ. Месечно од двата објекти остварувале имотна корист во вкупен износ од 2.232.000 денари.
При извршените претреси во двете установи, од кои едната на улицата „Рудо“ во Бутел, а другата на улица „Козара“ во Центар, утврдено е дека двете осомничени, како лица што постапуваат во службено својство, вршеле физичко и психичко насилство со цел да им нанесат физичка и душевна болка, односно страдање на корисниците и ги изложувале на сурово, нечовечко и понижувачко однесување. Првообвинетата во домот во Бутел сместила 27 корисници – стари лица, иако имала дозвола само за 21 лице, а заедно со второобвинетата во установата во Центар сместиле 33 корисници – стари лица, иако имале дозвола само за 17 лица. За грижа и нега на лицата немале обезбедено соодветен број редовно вработени стручни кадри.
Спротивно на сите правила, во собите сместувале женски и машки лица заедно. Немале обезбедено кревети за сите корисници, па дел од корисниците спиеле на троседи во дневната соба или по две лица спиеле на ист единечен кревет. На сите корисници во двете установи им биле служени оброци со производи со изминат рок, за што се земени и мостри од храна, производи и материјали кои доаѓаат во контакт со храна. Дел од корисниците биле постојано заклучувани во посебни простории, а на еден дел им била давана терапија со лекови кои не биле препишани од лекар. По наредба на јавен обвинител, на сите згрижени лица им е извршен лекарски преглед и анализи од страна на стручни лица од Институтот за судска медицина. Установите се затворени, а со координација на надлежните државни органи за корисниците е обезбедено соодветно сместување.
Јавниот обвинител до судијата на претходна постапка од Основниот кривичен суд Скопје достави предлог за определување мерка притвор за двете осомничени за нехуман, суров, деградирачки, нечовечки и понижувачки третман на стари лица за кои нивните семејства плаќале услуга за вонсемејно домување. Предлогот е прифатен и на осомничените им е определена притворската мерка.
Македонија
Мицкоски до Филипче: Кажи јавно што мислиш за Зоран Заев, не биди лицемерен

Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски на синоќешниот митинг во Гостивар во рамките на изборната кампања за локалните избори 2025 година со слоган „Вистинскиот избор! Твојот човек! Твоето место! За твојата иднина!“ го повика претседателот на СДСМ, Венко Филипче јавно да каже што мисли за неговиот претходник во партијата Зоран Заев.
Како што укажа Мицкоски, Филипче се срами да каже, а треба јасно и јавно да каже.
„Филипче е лицемерен едно зборува во јавноста, додека истовремено глуми и одработува и кова заеднички планови со него. Го повикувам Филипче да каже јавно што мисли за неговиот ментор и гуру, дали бил добар претседател на Владата и дали тој направил добро за Македонија. Нормално не очекувам да даде одговор којшто сите ние добро го знаеме граѓаните. Затоа на овие избори секој човек во животот има момент кога треба да одлучи. Не за политика. Туку за тоа кому му верува, кого го препознава како свој. Кој е тука кога е тешко, кој не се крие кога треба да се одговори, кој го познава твоето маало, твојата мака, твојата борба“, рече Мицкоски синоќа во Гостивар.
Мицкоски ги повика граѓаните на 19 октомври да излезат и да гласаат за број 9 за подобра и достоинствена иднина.
„Многу е важно да излезете на избори и да гласате. Македонија е исправена и подготвена да оди напред! Нема поголема сила од народот кој верува, од народот кој знае што сака и кој знае дека иднината е во негови раце“, вели Мицкоски.
Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ укажа „нашата борба не е само за една општина, не е само за еден град. Нашата борба е за секое семејство, за секое дете што сака подобро училиште, за секој млад човек што сака работа и останува тука, дома, во Македонија. Нашата борба е за достоинството на секој еден граѓанин“.