Македонија
Министерството за животна средина: До почист воздух само со конструктивна соработка и мобилизација на сите засегнати страни во исполнување на обврските
Во услови на зголемени концентрации на суспендирани честички со големина до 10 микрометри и 2,5 микрометри на кубен метар и неповолни временски услови, што дополнително придонесуваат за зголемување на загадувањето на амбиенталниот воздух, Министерството за животна средина и просторно планирање (МЖСПП) ги повикува сите надлежни нституции, општините и Градот Скопје и општините од Скопје поинтензивно да си ги извршуваат своите обврски во согласност со акцискиот план за грејната сезона 2024 – 2025.
Имено, пред почетокот на грејната сезона, на предлог на МЖСПП, Владата го усвои овој акциски план, во кој се проектирани краткорочни превентивни мерки, што ќе овозможат редукција на емисиите од детектираните сектори што имаат најголем придонес во зголемувањето на емисиите на цврсти честички, а со тоа и високите концентрации, што ги надминуваат пропишаните стандарди, велат од Министерството за животна средина.
Во согласност со акцискиот план Министерството за животна средина потсетува:
– Општинските инспекциски служби да ги засилат вонредните инспекциски надзори на терен за контрола на Б-интегрирани еколошки дозволи и елаборати и позасилена контрола, казнувања и опомени за горење масло, пластика и други опасни материи, особено во малите сервиси и погони;
– Општините и Градот Скопје со општините, во согласност со член 27 од Законот за амбиенталниот воздух и во согласност со акцискиот план за грејната сезона 2024 -2025, имаат обврска да подготват и усвојат краткорочни акциски планови што ќе соодветствуаат на спецификите на секоја општина/град одделно и според кои ќе постапуваат во услови на надминат праг на алармирање;
– Јавните претпријатија за комунална хигиена на општините и Град Скопје за редовно чистење на атмосферските и миење на улиците и тротоарите;
– Државниот инспекторат за градежништво и урбанизам и надлежните општински инспектори за урбанизам и градежништво да спроведат засилени вонредни контроли на градилиштата;
– Министерство за внатрешни работи, Министерство за економија и труд и станиците за технички преглед да ги засилат вонредните контроли на станиците за технички преглед на возилата со цел да се утврди дали се спроведува мерење на емисијата на издувни гасови, а Министерство за внатрешни работи, односно сообраќајната полиција да спроведе вонредни контроли на техничка исправност на возилата, особено за оние со дизел-горива, како и нерегистрирани возила и отстранување на возилата од сообраќајот кои не се регистрирани или чии емисии на издувни гасови не ги задоволуваат пропишаните стандарди;
– Граѓаните што ги затоплуваат домите со огревно дрво правилно да го користат, да не употребуваат пластика, гума, обработено дрво и отпадни материјали во интерес на сопственото здравје и здравјето на другите.
„Министерството за животна средина, во соработка со Државниот инспекторат за животна средина, спроведува засилени и вонредни контроли врз индустриските капацитети со А-интегрирани еколошки дозволи. Континуирано се следи и квалитетот на воздухот, а јавноста редовно се информира за состојбата и препорачаните мерки за заштита.
Според извештаите од Државниот инспекторат за животна средина, на територијата на град Скопје сите субјекти се поминати со вонредни надзори, продолжуваме со ненајавени контроли кај субјекти што се задолжени со елаборати за животна средина.
Во цементарницата ‘Усје’ се направени два вонредни ненајавени надзора: еден по 19 часот и еден во работно време. Направена е и контрола на отпадот што влегува во цеметарницата ‘Усје. Досега нема отстапувања во параметрите што се зададени во А-дозволата.
Во Струмица, во согласност со добиените известувања за надминување на прагот за алармирање, вонредни надзори на три субјекти се направени на 2.1.2025 година, еден субјект е задолжен со решение и кај уште два субјекта се прават денес, 8.1.2025 година.
Се известува јавноста дека поголем дел од големите капацитети, кои имаат А-интегрирана еколошка дозвола на територијата на град Скопје, а за кои е надлежен Државниот инспекторат за животна средина, не работат или работат со редуциран капацитет. Во моментот комплетно не работат: Макстил АД, Бауер БГ, Гама градба – Асфалтна база Студеничани, ЈП Улици и патишта, Радком, Филип инженеринг – Асфалтна база, Агреад ДООЕЛ Петровец, Асфалтна база Вато ДОО Студеничани – Скопје. Во цементарницата ‘Усје’ АД Скопје работи само една печка (печка 3), а за 20 дена нема да работат и двете поради ремонтни активности.
Исто така, МЖСПП И Владата донесоа програма против загадувањето на воздухот 2024 – 2030, со конкретни програмски цели и проектни пакети, кои таргетираат намалување на емисијата на цврсти честички во градовите.
Владата и Министерството за животна средина и просторно планирање работат во правец на воспоставување конструктивна соработка и мобилизација на сите засегнати страни – државните институции, општините, невладините организации и бизнис-секторот за доброто на сите“, се наведува во соопштението на Министерството за животна средина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Божиновска: Крај на ризиците од испади – новиот трансформатор во Битола носи стабилност во снабдувањето со струја во југозападна Македонија
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, во придружба на директорот на АД МЕПСО, Бурим Латифи, ја посети трансформаторската станица (ТС) Битола 2 по повод пуштање во употреба на новиот 400/110 kV трансформатор. Оваа инвестиција претставува пресвртница и клучен чекор во обезбедувањето енергетска стабилност за југозападниот регион на земјата и целиот електроенергетски систем.
„Нашата мрежа беше изложена на сериозен ризик, особено поради двата изгорени трансформатори, што создаде реална опасност од колапс на целиот електроенергетски систем. Новиот трансформатор ќе ја зајакне сигурноста на снабдувањето со електрична енергија во градовите Битола, Прилеп, Ресен, Охрид и Струга, обезбедувајќи стабилно снабдување за време на зголемената потрошувачка во зимските месеци. Дополнително, ќе овозможи непречено производство на електрична енергија во РЕК Битола, кој е клучен снабдувач на електрична енергија во државата.“, изјави министерката Божиновска.
Проектот, првично започнат во 2023 година, но занемарен од претходното раководство, беше оптоварен со доцнења и пропусти. Под водство на новото раководство, проектот беше оживеан и забрзан за да одговори на итните потреби на регионот. Транспортот на трансформаторот беше предизвик сам по себе, вклучувајќи неповолни временски услови, силни ветрови кои го отежнуваа утоварот и истоварот на пристаништето, како и потребата за обезбедување дозволи за транспорт низ неколку земји.
„Успешната испорака на трансформаторот беше можна само благодарение на тимската работа и посветеноста на нашите технички екипи како и координацијата со ресорните Министерства. Наследивме систем на работ на колапс, но со фокус и експертиза, испорачавме решение кое ја враќа стабилноста и довербата “, истакна генералниот директор на АД МЕПСО, Бурим Љатифи.
Инсталирањето на трансформаторот дополнително ќе овозможи продолжување на проектот за реконструкција на 110 kV далекувод ТС Битола 1 – ТС Прилеп 1, чија што реконструкција беше прекината поради испадот на двата трансформатори.
Посетата на министерката е дел од континуираните напори за модернизација на енергетската инфраструктура. Преку соработка со Европската банка за обнова и развој (ЕБРД) се започна и со изработка на стратегија за зајакнување на националната мрежа со цел забрзана и сигурна интеграција на обновливите извори на енергија, како и модернизација на енергетската инфраструктура во државата.
Божиновска истакна дека со исклучителна посветеност во изминатиот период се работеше на изработка на новиот Закон за енергетика и Законот за обновливи извори на енергија, со чија имплементација земјата ќе се врати на патеките кон забрзана интеграција во единствениот електроенергетски систем.
“На долгорочен план, нашите иницијативи се тесно усогласени со целите на ЕУ за енергетска безбедност и зелена транзиција. Дополнително, преку механизмот на
Western Balkan infrastructure facilities планираме надградба на 400 kV интерконекција меѓу Македонија и Грција, конкретно 400 kV интерконекција Битола-Лерин, со што би ги зголемиле прекугранични капацитети. Планираме воведување на технологијата (Dynamic Line Rating) на критичните коридори за максимизирање на ефикасноста и зголемување на преносниот капацитет. Една од клучните цели на долг рок е и отпочнуваме на процесот на дигитализација на нашите трансформаторски станици, вклучувајќи го и преминот кон системи без SF6 гас.
Друга приоритетна област е напредокот во интеграцијата на пазарот преку пазарното поврзување со Грција, Албанија и Косово кој се очекува да биде целосно имплементиран до 2027 година, создавајќи обединет регионален пазар со кој би зголемила флексибилноста и адекватноста на македонскиот електроенергетски систем, а со тоа и можноста за дополнителна интеграција на обновливи извори на енергија. “ додаде министерката Божиновска.
Македонија
СДСМ најостро ги осудува провокациите и најавите за панихиди за Мара Бунева
Од СДСМ најостро ги осудуваат провокациите и најавите за панихиди за Мара Бунева од страна на претседателот на бугарската фондација „Македонија“, Виктор Стојанов.
„Најавите за панихиди за Мара Бунева во земјава СДСМ ги смета за провокација којашто најостро ја осудуваме. Очекуваме институциите на државата да не дозволат било какви испади или навреди на достоинството и националните чувства на македонскиот народ, ниту пак да дозволат злоупотреба на овие настани за нови тензии“, велат отаму.
Виктор Стојанов претседателот на Фондацијата Македонија кој има забрана за влез во Македонија повикува на панихида за Мара Бунева в недела на 12 јануари на кејот на Вардар во Скопје и во црквата Свети Димитрија.
Според неговата објава на социјалните мрежи, панихиди за Бунева ќе има и во Тетово, Струмица и во Прилеп.
Стојанов во последно време е особено активен во Албанија каде дели бугарски книги и учебници за македонското малцинство.
Македонија
Таравари ги поздрави проширените санкции од САД за Западен Балкан: Нека размислат оние што имаат проблем
Арбен Таравари, министер за здравство и лидер на Алијансата за Албанците, која е дел од владејачката коалиција „Вреди“, го поздравува потегот на американскиот претседател во заминување, Џо Бајден, кој го прошири опсегот на санкции за Западен Балкан. Проширени се категориите на поединци што подлежат на американски санкции поради оспорување на суверенитетот и територијалниот интегритет на државите од Западен Балкан, поткопување на повоените договори и институции и ангажирање во значителна корупција, што го поткопува владеењето на правото и довербата во демократското владеење и избегнување на санкциите на американската влада.
„Имаше практично најава дека имаме поригорозни мерки од претседателот на САД, Бајден, за оние што злоупотребуваат и не почитуваат одредени меѓународни спогодби, особено за Западен Балкан. Ние го поздравуваме и како Влада се придржуваме максимално на сите тие меѓународни договори. Нека размислат оние што имаат проблем“, рече Таравари.
Санкциите, меѓу другото, се однесуваат на лица што директно или индиректно учествувале или се обиделе да учествуваат во кршење, попречување или закана за спроведувањето на регионалната безбедност, мировните договори или договорите за заемно признавање на Западен Балкан.
Такви се договорот од Преспа од 2018 година, Охридскиот рамковен договор од 2001 година, Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, Дејтонскиот договор или заклучоците од Советот за спроведување на мирот одржан во Лондон во декември 1995 година.
Новата регулатива нагласува дека санкциите се применуваат за секого за кого Министерството за финансии на САД, во консултација со Стејт департментот, ќе утврди дека е лидер, службеник или член на ентитет, вклучително и владин ентитет, кој се вклучил или се обидел да се вклучи во која било од активностите дефинирани во регулативата за санкции. На црната листа на САД со измените може да се најдат и сопружници и возрасни деца на лица чии средства и интереси се блокирани во согласност со регулативата.