Македонија
Во март 2025 година минималната пензија ќе биде 18.192 денара, за дваесет години – петпати се зголемил трошокот на државата за пензиите

Парите со кои државата го помага исплаќањето на пензиите за две децении петкратно се зголемиле. „Макфакс“ направи анализа на трошоците направени од државниот буџет со трансферите кон Фондот за пензиско осигурување од 2004 година до денес. Цели дваесет години расте сумата што државата ја префрла оти собраните средства од уплатите за пензиско осигурување од вработените не се доволни да го покријат трошокот.
Во 2004 година државата го помогнала Фондот со 8,4 милијарди денари. Годинава, оваа сума, според официјалните податоци на Министерството за социјална политика, демографија и млади, се искачи на историско највисоко ниво, односно државата ќе ја помогне исплатата на пензиите со 42,7 милијарди денари.
Исклучок од континуираниот раст на трансферот кон Фондот за пензиско осигурување од централниот буџет се 2019 и 2020 година кога се бележи мало намалување на процентот на префрлени средства, што се должи на зголемувањето на придонесот за пензиско осигурување. Двете години придонесот беше зголемуван 0,4 отсто и достигна до 18,8 отсто. Токму поради ова намалување, иако незначително, експертите предупредија дека покачувањето на пензиите води кон зголемување на старосната граница за пензионирање и кон зголемување на придонесот за пензиско што го одвојуваат работодавците за секој вработен. Фондот, место да се доближува кон финансиска независност, со новите трошоци се оддалечува.
Поранешната директорка на Фондот за пензиско осигурување, Билјана Јовановска, вели дека државата законски е обврзана да го помага Фондот до 2035 година поради реформата направена во 2003 година.
„Трансферот на средства од централниот буџет кон Фондот на ПИОМ е предвиден и планиран уште со воведувањето двостолбен пензиски систем во 2003 година кога државата се обврзала да го дополнува буџетот на Фондот зашто 6 % од пензискиот придонес Фондот на ПИОМ им ги префрла на приватните фондови, а тие сè уште немаат обврска да исплаќаат пензии, односно само државниот фонд врши исплата на пензии“, вели Јовановска.
Министерката за финансии, Гордана Димитриевска-Кочоска, за „Макфакс“ објасни дека линеарното покачување на пензиите од 2.500 денари, кое треба да се реализира следниот месец, ја зголемило сумата што од буџетот се префрла на Фондот за пензиско осигурување, но пари се обезбедени до крајот на годината. Трошокот на државата за линеарното покачување на пензиите до крајот на 2024 година изнесува 2,5 милијарди денари, обезбедени со кратења од проекти во кои немало соодветна динамика и биле помалку приоритетни. Министерката Димитриевска-Кочоска најави дека средства за уште едно линеарно покачување на пензиите од 2.500 денари ќе се обезбедат со следниот буџет и тоа воопшто нема да ѝ претставува проблем оти целиот буџет ќе го планира нејзиниот тим, кој нема да предвиди непродуктивни трошења на државните пари.
Со второто линеарно покачување на пензиите, кое треба да биде во март, минималната пензија, според најавите на Министерството за социјална политика, демографија и млади, ќе се искачи на 18.000 денари. Во јуни годинава, според последните податоци од Фондот за пензиско осигурување, вкупниот број на корисници на пензија во државата е 341.146. Минималната пензија во последните шест месеци изнесува 13.192 денара, а максималната е 80.280 денари.
Повеќе од половина пензионери, односно 209.793, добиле пензија од 13.192 до 22.500 денари. 88.211 пензионери добиле пензии од 22.500 до 36.014 денари, а над оваа сума добиле 43.142 пензионери.
Сојузот на здруженијата на пензионерите на Македонија го поздравува покачувањето на пензиите и смета дека е очекувано, но искажува и загриженост за финансиската стабилност на Фондот за пензиско осигурувања.
„Секое усогласување на пензиите е добредојдено за пензионерите, но ние мора да внимаваме и на финансиската одржливост на Фондот за пензиско осигурување, кој треба да овозможи редовна исплата на пензиите. Покачувањето на пензиите од 2.500 денари сега и 2.500 денари в година е сериозно оптоварување. Очекуваме од надлежните институции да објаснат како финансиски ќе се обезбеди редовната исплата на пензиите, да се дефинира карактерот на покачувањето, сега е линеарно, но како ќе биде во иднина и, се разбира, да се донесат неопходните законски измени, кои ќе ја овозможат исплатата“, вели Станка Трајкова, претседателка на Сојузот на здруженијата на пензионерите на Македонија.
Таа нагласи дека за линеарното покачување Сојузот воопшто не бил консултиран ниту, пак, прашан за предлози и мислење.
Линеарното покачување на пензиите е дел од програмата на Владата во рамките на подобрувањето на стандардот на пензионерите. Во делот „Посветена грижа за пензионерите“ е наведено зголемувањето на пензиите за 5.000 денари во првата година од мандатот.
„Во таа насока веќе во септември пензионерите ќе добијат покачени пензии, со што минималната пензија, која во моментот е 13.192 денара, ќе изнесува 15.692 денара, а со покачувањето во март ќе изнесува 18.192 денара“, велат од Министерството за социјална политика, демографија и млади.
Министерството работи и на воведување нов систем за пензии. Наместо актуелниот систем со девет групи на минимална пензија, работат на воведување единствен износ на минимална пензија.
Растечкиот проблем на депопулација, предизвикана од долготрајниот негативен природен прираст, како и растечкиот број млади и образовани луѓе, кои одлучуваат да ја напуштат Македонија, Владата најавува дека институционално и програмски ќе го решава.
„Министерството за социјална политика, демографија и млади како ресорно министерство упати до Владата поставување нов приоритет – утврдување долгорочна стратешка рамка и политики за демографска обнова, со кои ќе се настојува да се задржи постојното ниво на население, значително да се зголеми неговиот потенцијал и да се обезбеди подобар квалитет на живеење на младите. Притоа поставени се следниве приоритетни цели: унапредување на системот и политиките на заштита на децата и семејството, предучилишно воспитание и образование, намалување на детската сиромаштија, обезбедување загарантиран паричен надомест за социјално ранливи категории семејства, подобрување на младинската инфраструктура, младинско организирање и учество на младите во креирањето на политиките“, велат од Министерството за социјална политика.
Демографската слика на државата најавуваат дека ќе ја подобруваат со поттикнување на наталитетот, намалување и забавување на иселувањето, но и поттикнување повратни миграции преку механизам за нивна поддршка.
Со овој текст „Макфакс“ се приклучува на иницијативата за зголемена транспарентност на институциите што Институтот за комуникациски студии ја спроведува во соработка со медиумите во рамките на проектот „Користи факти“, кој е поддржан од британската амбасада.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Македонија
Градежни неправилности во Општина Карпош, ќе се бара објаснување од инвеститорите и надзорот

Градоначалникот на општина Карпош заедно со дел од општинските службеници во текот на вчерашниот ден посетил две згради на улица Никола Парапунов и констатирал дека и во двата објекта бројот на паркинг места не се изведени во согласност со одобрението за градба од надлежните служби во општината, иако за тоа постои физичка можност, односно висината на гаражниот простор овозможува паркирање на две нивоа, информираат од Општина Карпош.
„Сопствениците, односно инвеститорите и надзорот ќе бидат повикани во текот на оваа седмица. Во зависност од тоа дали инвеститорите и надзорот ќе го коригираат овој недостаток ќе зависат и мерките кои што ќе ги преземе Општина Карпош против нив“, се истакнува во соопштението.
Македонија
ДПМНЕ и ЗНАМ попусто го бришат името Македонија, Грција и Бугарија со нова амандманска блокада, велат од Левицaта

Вазалската надворешна политика и националните предавства не можат да доведат да етаблирање во меѓународните заедници на државата. Како што претходно предупредивме, т.н. договори за добрососедство наместо да ги надминат, тие станаа извор на пречки во европските интеграции на Македонија. Ова го потврдува фактот дека на Предлог-извештајот на Комитетот на надворешни работи (АФЕТ) на Европскиот парламент за Македонија се доставени над 300 амандмани, од кои најголем дел од Грција И Бугарија, реагираат од Левицата.
„Иако сите досегашни отстапки по однос на ‘барањата на соседите’ во име на евроинтеграциите биле на максимална штета на македонскиот народ и држава – ЕУ јасно најави дека проширувањето повеќе не е приоритет! Дилетантскиот пазарлак и дефетистичката пасивност од страна на Владата, наместо да ја искористи ситуацијата за водење политика на превенирање од претходно направените штети, таа верно ги следи контурите на вазалство поставени од СДСМ“.
Кога се разобличени лицемерните ставови на ЕУ за интеграцијата на Македонија, Левица велат од партијата, потсетува дека се залага ревидирање и поништување на империјалистичките договори наметнати од Грција и Бугарија направени на наша штета.
„Поаѓајќи до максимата на Маркс дека „Ниеден народ не може да биде слободен, ако угнетува друг народ“, се залагаме за продолжување на евроинтеграциите, но само како еднаков партнер и под еднакви услови како за сите земји членки претходно интегрирани“.
Ја повикуваат владејачката ВМРО-ДПМНЕ која, како што појансуваат, даде осум пратеници од своите редови за промена на името, да престане со бришењето на името Македонија од законската регулатива и државните институции.
Според Левицата, ако евроинтеграциите се заглавени во ќор-сокак, тогаш е неопходно политичките чинители да застанат во одбрана на националните интереси и да побараат етаблирање на меѓународната сцена надвор од наметнатата застарена и западна парадигма и да се приклучат кон тековите на новиот мултиполарен свет.
Македонија
Новинарите сè уште без правда за нападите на 27 април: ЗНМ со реакција на одлуките на Апелациониот суд

Здружението на новинарите на Македонија (ЗНМ) изразува сериозна загриженост поради последните одлуки на Апелациониот суд Скопје од април 2025 година, со кои беа одбиени жалбите на новинарите нападнати за време на насилствата во Собранието на 27 април 2017 година.
„Овој датум останува запаметен како ден кога брутално беа прекршени правата на новинарите и медиумските работници. Наместо да биде потврдено дека нападите и заканите кон новинари се неприфатливи, судот испраќа порака дека ваквите дела може да поминат неказнето. Ваквите одлуки го поткопуваат правото на безбедно и слободно новинарство.
ЗНМ укажува и на контроверзните ставови во образложението на судот, каде што се тврди дека слободата на изразување не важи кога има насилни настани. Овој став е спротивен на претходните три одлуки на Уставниот суд, како и на Европската конвенција за човекови права и на Уставот на државата. Уставниот суд веќе еднаш пресуди дека ваквото толкување е погрешно и го нарушува правото на изразување“.
ЗНМ смета дека е особено проблематично што судот ја минимизира обврската на државата да ги заштити новинарите сугерирајќи дека таа заштита не треба да биде „преголем товар“ за институциите. Ваквиот пристап, како што велат, остава впечаток дека институциите се повеќе загрижени за сопствениот комодитет отколку за заштита на основните човекови права.
Според ЗНМ, иако конкретните одлуки на Уставниот суд се однесуваа на друг предмет, тие се конечни, обврзувачки и важат за сите институции – вклучително и за Апелациониот суд. Непочитувањето на овие обврски е сериозен удар врз владеењето на правото.
„Последните пресуди на Апелациониот суд Скопје се однесуваат на колегите Наташа Стојановска, Билјана Николовска, Игор Јанковски и Томе Ангеловски – новинари кои и по осум години чекаат правда. Овие одлуки покажуваат дека правната заштита на новинарите и натаму е слаба, а неказнивоста на насилниците создава страв и несигурност кај сите оние што секојдневно известуваат за прашања од јавен интерес“.
ЗНМ апелира до судските и до другите надлежни институции да ги преиспитаат овие одлуки и да осигурат дека новинарите ќе добијат соодветна правна заштита. Како што нагласуваат, нападот врз новинар е напад врз демократијата и секој таков чин мора да биде истражен и санкциониран.
Најавуваат дека ЗНМ ќе продолжи будно да го следи развојот на овие случаи и ќе се залага за целосна правда за сите новинари жртви на насилство.