Македонија
Претставена Мрежата на здравствени услуги
Во неделата министерот за здравство Никола Тодоров на прес-конференција го промовираше предлогот на долго очекуваната мрежа на здравствени услуги.
Врз основа на истражувањето спроведено од страна на Министерството за здравство, и добиените податоци определени се според основните демографски критериуми кои претставуваат основа на оваа мрежа.
Тоа се, како што кажа министерот Никола Тодоров, податоците дека е потребен еден тим за општа медицина на ниво на примарна здравствена заштита составен од еден избран лекар и една медицинска сестра на илјада жители, еден тим за стоматологија на ниво на примарна здравствена заштита составен од еден избран стоматолог и една сестра, исто така, на илјада жители. Или, пак, во секундарната здравствена заштита дека е потребен еден доктор специјалист по интерна медицина на 8.000 жители, еден специјалист по хирургија на 15 илјади жители и слично.
Појасни дека со мрежата на ниво на секундарна и терциерна здравствена заштита, се одредува за подрачјето на Република Македонија, односно по статистички региони, максималниот број специјалисти по дејности, бројот на постели по одделни дејности во болничките здравствени установи на ниво на секундарна здравствена заштита, структура на терциерната здравствена заштита како и максимален број на определени услуги на ниво на регион или на ниво на целата земја.
„При утврдувањето на критериумите, покрај основниот демографски критериум, водено е сметка и за потребите на населението од здравствени услуги, возраста, полот, социјалната структура и здравствената состојба на жителите на подрачјето за кое се определува мрежата, обезбедување на рамномерна достапност на здравствените услуги, обезбедувањето на здравствени капацитети согласно со обемот на правата од задолжителното здравствено осигурување и економската оправданост, технолошкиот и научниот развој во областа на здравствената дејност, степенот на урбанизираност на подрачјата, специфичностите на населеноста, сообраќајните поврзувања, миграциите на населението и достапноста до здравствените установи како и посебните услови на демографски загрозените подрачја“, нагласи Тодоров.
Прецизираше дека терциерната здравствена заштита, како и определени здравствени услуги коишто поради нивната специфика се централизирани во една или две установи, се утврдени на државно ниво.
„Согласно законските одредби, мрежата е поделена на мрежа на примарно ниво на здравствена заштита, мрежа на секундарно ниво на здравствена заштита и мрежа на терциерно ниво на здравствена заштита. Со мрежата на ниво на примарна здравствена заштита се одредува максималниот број на тимови од примарна здравствена заштита (општа медицина, стоматологија и гинекологија) и максимален број аптеки на ниво на општина, како и максимален број на биохемиски лаборатории на ниво на примарна здравствена заштита на ниво на статистички регион“, рече министерот Тодоров
При изработката на мрежата, инаку, користен е хрватскиот модел на мрежа, кој пота е адаптиран за македонски услови, а во нејзината изработка учествуваа лица од Министерството за здравство и експерти од Институтот за јавно здравје.
Притоа Тодоров апелираше особено до стручната јавност во земјата, темелно да го проучи документот и активно да учествуваат со сугестии и коментари. Сите коментари, а особено оние кои ќе бидат поткрепени со меѓународни студии или, пак, со компаративни податоци ќе бидат сериозно разгледани, нагласи министерот.
„Цел на министерството за здравство е да добиеме квалитетен документ кој ќе биде во функција на унапредување на здравствениот систем, а со самото тоа во функција на граѓаните, и затоа ја иницираме оваа јавна дебата“, рече Тодоров.
Мрежата на здравствени услуги е предвидена со членот 17 од Законот за здравствена заштита и таа во основа претставува мрежа на јавно финансирани здравствени установи, дејности и услуги.
Табелите коишто беа претставени пред новинарите се составен дел од мрежата, и во нив покрај демографскиот критериум, содржани се актуелниот број тимови, доктори и установи, како и максималниот број од соодветните даватели на услуги на определено подрачје.
„При определување на подрачјето на кое го разгледувавме и утврдивме максималниот број даватели на услуги, особено водевме сметка за рамномерната дистрибуција и пристапноста на здравствените услуги до граѓаните, па затоа примарната здравствена заштита е разгледувана и утврдена на ниво на општина, додека секундарната здравствена заштита е утврдена на ниво на статистички регион“, посочи Тодоров.
„Донесувањето на оваа уредба практично значи дека за да некоја установа, дејност или услуга стане дел од јавно финансираното здравство, всушност ќе треба да добие концесија за вршење на дејност во мрежа. Знаете дека согласно законот, сите оние кои до денес имаат потпишан договор со Фондот продолжуваат да функционираат во мрежата, под услови и на начин определени со Законот за здравствена заштита и мрежата“, појасни министерот за здравство во неделата
Огласите за доделување на концесија, според Законот за здравствена заштита ги распишува Министерството за здравство. Со Уредбата се предвидува министерството да ја информира Владата и да побара од Фондот за здравство доказ за обезбедени средства. Но, Владата може и да го задолжи Фондот да направи интерна прераспределба на буџетот за да се обезбедат средства за доделување на нова концесија.
Оглас за доделување на концесија, како што објасни Тодоров, ќе може да биде распишан само за оние места каде што максималниот број е поголем од актуелниот. Таму каде што актуелниот број е поголем од максималниот, нема да се прави кратење, раскинување на договори и слично, туку едноставно нема да се распишуваат огласи за нови концесии додека актуелниот број не падне под максималниот број по пат на природен одлив, на пример пензионирање итн.
По исклучок, а за некои посложени дијагностички и терапевтски процедури, како и ако тоа е детерминирано од некои епидемиолошки потреби, Владата ќе може да го задолжи Министерството да распише оглас за концесија и над максималниот, односно актуелниот број на даватели на здравствени услуги за определено подрачје.
Договорот за концесија може да биде повеќе годишен, но договорите со Фондот ќе бидат како и досега, едногодишни, при што, за обновување на договорот за времетраење на концесијата, ќе мора да бидат исполнети условите од договорот со Фондот, договорот за концесија со министерството и доказ за платен концесиски надоместок.
Кај оние дејности, каде што со мрежата не е определен максимален број на даватели на здравствени услуги, Владата ќе одлучува за доделување на нови концесии и ќе го задолжува Министерството да распише оглас за доделување на концесија.
Сите досегашни концесионери, по стапување во сила на оваа уредба ќе мораат да потпишат договор со Министерството за здравство.
Институтот за јавно здравје ќе има обврска да ја одржува мрежата и на интернет сајт да ги објавува сите промени во делот на актуелниот број на даватели на услуги, најдоцна во рок од 8 дена од настанувањето на промената.
Оваа уредба во петокот по електронски пат е испратена до коморите и лекарските здруженија, факултетите и Фондот за здравствено осигурување, а е објавена и на интернет страницата на министерството за здравство. /крај/со/мф
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Од ВМРО-ДПМНЕ велат дека планот за управување со квалитетот на воздухот во Скопје ќе го спремаат докажани експерти
Имплементацијата на мерки кои ќе бидат предвидени во План за управување со квалитетот на воздухот во Скопје ќе го спремаат експерти со докажано искуство и успешни проекти позади нив, а не ПР кампањџии, се вели во соопштението од Советничка група на ВМРО-ДПМНЕ и Коалицијата на Град Скопје.
Мерките од овој план ќе бидат поддржани од градските власти и ќе се бара мерливост на резултатите и отчетност во реализацијата.
За дел од мерките ќе бараме помош при финансирањето, а дел од мерките од овој план ќе се финансираат од пари на граѓаните и тие не смее веќе да се трошат како до сега, во проекти со сомнителен квалитет, без мерливи резултати и подготвувани од аматери.
Прашањето на чистиот воздух е прашање на нашето здравје. А нашето здравје и здравјето на нашите деца нема да им го довериме на оние кои својот успех го мерат само во бројот на лајкови кои ловат во матното поле на паниката која ја создаваат кај граѓаните, туку во мерливи резултати.
Прашањата поврзани со квалитетот на воздухот ќе ги решаваме со вклученост на вистински стручњаци, затоа што се работи за здравјето на нашите деца, а не на кариерата на некој опозициски советник.
Светските примери на градови кои влегле во борбата со аерозагадувањето и успешно се борат, покажуваат дека посветената борба трае долги години и не започнува со ПР акции на денот кога воздухот е најзагаден, туку со систематски поставен План за управување со квалитетот на воздухот и имплементација на неговите мерки.
Македонија
Сиљановска Давкова: Турската заедница има значаен придонес во сите сфери на општествениот развој на државата
Уште од формирањето на македонската држава е не само гарантирано, туку и практично овозможено правото на образование на турски јазик, како неразделно од етничкиот и културниот идентитет на Турците, рече претседателката Гордана Сиљановска-Давкова денеска во обраќање на приемот, којшто по повод 21 Декември, Денот на наставата на турски јазик, го организираше Сојузот на турски невладини организации во Македонија – МАТУСИТЕБ, со поддршка на Турската агенција за соработка и координација – ТИКА.
Сиљановска Давкова истакна дека македонската држава отсекогаш ги препознавала различните идентитети, вклучително и турскиот, како вредност, сила и предност.
– Со обезбедување не само индивидуални, туку и колективни права коишто, денес, ги надминуваат стандардите на многу високоразвиени демократии, успеавме да изградиме демократски модел на соживот! Сепак, свесна сум дека во реалната/практичната примена на уставно утврденото право на образование на турски јазик постојат недорешени прашања и потешкотии, но и решеност и подготвеност за нивно надминување преку координирана, одговорна и ефикасна соработка меѓу локалната самоуправа и централните институции, рече претседателката Сиљановска Давкова.

Нашите сограѓани од турско потекло овде, како и лицата од македонско потекло коишто живеат во Република Турција, наведе претседателката, се најцврстата човечка врска меѓу нас и пријателската Република Турција.
– Вие сте најсилната алка на македонско-турските односи. Верувам дека во периодот што следи, заедно со претседателот на Република Турција, господинот Реџеп Таип Ердоган, ќе продолжиме да ги продлабочуваме овие односи во духот на пријателството и на меѓусебната почит, подвлече претседелката Сиљановска Давкова.
Таа посочи дека празниците како овој не се само повод за радост и свеченост, туку и моменти кога повторно се потсетуваме на нашите обврски кон општеството и државата во којашто живееме.

– Основачот на модерна Турција и син на македонската држава, големиот Мустафа Кемал Ататурк, мудро рекол: „Татковината најмногу ја сака оној што најдобро ја извршува својата должност“. Водејќи се од оваа максима, нашата заедничка должност е јасна: каде и да се наоѓаме, што и да работиме, да ја извршуваме својата задача чесно, посветено и одговорно. Само така ќе придонесеме за нејзиниот развој и за нејзиното заслужено место меѓу европските држави, порача претседателката.
Според Сиљановска Давкова, наставниците се особено заслужни за едукацијата на турски јазик на бројни генерации ученици, воспитувајќи ги во духот на соживот и одговорност за заедничкиот живот во мултикултурното македонско општество.
Претседателката во обраќањето истакна дека припадниците на турската заедница имаат значаен придонес во сите сфери на општествениот развој на државата, почнувајќи од образованието и културата, до спортот и политиката.
Ја нагласи и важноста на интензивната турско-македонска меѓудржавна соработка и се заблагодари за континуираната турска финансиска подршка, особено преку ТИКА, со чие разбирање и помош се реновираа важни верски објекти, се подобрија здравствените капацитети, се модернизираа научните и образовни инстититуции, се подржааа земјоделските иновации.
За Сиљановска Давкова, сограѓаните од турска припадност, како и турските граѓани од македонско потекло во Република Турција, се најцврстата врска меѓу нас и Република Турција, што мора да се негува и зацврстува.

На настанот се обратија и: Фатих Улусој, турски амбасадор во земјава, Мустафа Шентоп, поранешен претседател на Големото национално собрание на Република Турција, како и организаторот на настанот, Тахсин Ибрахим, претседател на МАТУСИТЕБ, на кои, вклучувајќи ја и претседателката, им беа доделени признанија за истакнатата улога во градењето и зацврстувањето на турско-македонското пријателство.
– Доделените награди на најуспешните ученици на натпреварите во поезија, проза и цртање на Денот на наставата на турски јазик ја потенцираа важноста на знаењето, креативноста, стручноста и компетентноста, без коишто нема прогрес на заедницата, ниту европеизација на државата!, информира Кабинетот на претседателката.
Македонија
Грипот се шири брзо, раст од над 31 проценти за една недела
Во периодот од 8 до 14 декември, во Република Северна Македонија се пријавени 126 случаи на грип и заболувања слични на грип, што претставува зголемување од 31,3% во споредба со претходната недела, покажуваат најновите податоци од здравствените власти.
Најмногу заболени се регистрирани во Тетово (30 случаи) и Куманово (20), а веднаш потоа следи Македонски Брод (18). Во Скопје се пријавени 15 случаи. Иако по број на пријави не е прв, Македонски Брод има највисока инциденца – 178,0 заболени на 100.000 жители.
Според старосната распределба, најзасегната е групата 15–64 години со 97 случаи. Кај лицата над 65 години регистрирани се 16 случаи, додека кај децата бројките се пониски: 7 случаи кај групата 5–14 години и 6 случаи кај 0–4 години.
Во Институтот за јавно здравје (ИЈЗ) биле тестирани 24 материјали, при што се детектирани 4 позитивни случаи на грип: три Influenza A(H3) и еден Influenza A(H1)pdm09. Дополнително, регистриран е и еден случај на RSV тип B, додека SARS-CoV-2 не е детектиран.
Кумулативно, од почетокот на сезоната 2025/2026, регистрирани се 998 случаи на грип/заболувања слични на грип, што е зголемување од 51,2% во однос на истиот период минатата сезона.
Најголем број пријави има во Гостивар (244) и Куманово (241), а Македонски Брод повторно се издвојува со највисока инциденца – 583,5 на 100.000 жители.
Вакцинацијата против грип останува најсигурна заштита, посочуваат здравствените власти. За сезоната 2025/2026 обезбедени се 80.000 бесплатни четиривалентни вакцини за ризичните групи:
-
лица над 65 години,
-
деца од 6 до 59 месеци,
-
лица со хронични болести,
-
бремени жени,
-
здравствени работници.
Според досегашните податоци, вакцинирани се 78.730 лица (со бесплатни или комерцијални вакцини).
Епидемиолошкиот надзор покажува дека грипот сè уште има спорадична активност низ земјата, а процентот на позитивност е под 10%, што укажува дека сезоната не е во полн интензитет. Сепак, бројот на пријавени случаи постојано расте, па се апелира на зголемено внимание, особено кај ризичните групи.
Министерството за здравство и ИЈЗ препорачуваат:
-
често миење раце,
-
избегнување големи гужви,
-
топло облекување, доволен одмор и внес на течности/витамини,
-
доколку се разболите: останете дома, избегнувајте блиски контакти, покривајте нос и уста при кашлање/кивање и користете заштитна маска при контакт со блиски.

