Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, денеска во Владата оствари билатерална средба со комесарот за културни врски на Јапонија, Шуничи Токура, кој е во дводневна работна посета на нашата држава. По средбата, Љутков и Токура потпишаа Меморандум за соработка во областа на културата, кој е прв билатерален документ во оваа сфера меѓу двете држави.

Во изјавата за медиумите, министерот Љутков посетата на јапонскиот комесар за култура ја оцени како историска, бидејќи, како што нагласи, сите наши заложби за продлабочување на блиските и пријателски односи со Јапонија, во оваа година кога се одбележува 30-годишнината од воспоставувањето на билатералните односи, се материјализираат со потпишувањето на Меморандумот за културна соработка.

Министерот за култура и туризам изрази очекување дека директната комуникација ќе овозможи реципрочни гостувања на ансамбли и репродуктивни уметници од музичко-сценската и театарската дејност, соработка меѓу музеите, галериите и уметничките центри, како и размена на искуства во управувањето на локалитетите кои се впишани на Листата на светското наследство на УНЕСКО, со оглед на тоа што Јапонија има впишано вкупно 26 локалитети.

Љутков ја нагласи можноста за соработка и во филмската дејност, имајќи го предвид фактот дека во Токио секоја година се одржува големиот филмски фестивал чиј еден од програмските директори е и Андријана Цветковиќ, на која ѝ упати благодарност за нејзиниот целокупен ангажман во реализацијата на оваа посета, но и за нејзиниот влог во градењето на односите меѓу двете држави, како прв резидентен амбасадор во Јапонија.

Упатувајќи благодарност за целокупната јапонска помош за нашата држава преку различни донации, грантови и проекти што го стимулираат нашиот економски, социјален и културен развој, министерот Љутков изрази уверување дека и во иднина ќе се реализираат уште многу иницијативи и проекти кои ќе ги унапредат нашите односи.

На средбата, министерот Љутков го запозна комесарот Токура и со претстојното претставување на нашата држава во рамките на EXPO OSAKA 2025 година, каде што во чест на одбележувањето на 60-годишнината од проектот на големиот Кензо Танге за реконструкција на централното подрачје на Скопје по катастрофалниот земјотрес во 1963 година, во Јапонија ќе биде презентирана и изложбена поставка која ќе ги претстави особеностите на овој проект, а ќе има и други значајни програмски содржини, настапи на нашите реномирани уметници.

Јапонскиот комесар за културни врски, Токура, во изјавата за медиумите потенцираше дека потпишувањето на Меморандумот во година кога се одбележуваат три децении од воспоставувањето на билатералните односи меѓу двете земји претставува огромен поттик за развој на соработката која ги покрива сите сфери од културата и уметноста.

Министерот за социјална политика, демографија и млади, Фатмир Лимани учествуваше на панел дискусија по повод почетокот на 16 дена активизам против родово базирано насилство во организација на Агенциите на ООН во земјава, под слоганот: „Нема Оправдување: Преземете акција за ставање крај на насилството врз жените и девојчињата!“

Почетокот на кампањата се одбележа со отворена дискусија за значењето на заедничкото делување против родово базираното насилство, проследено со проекции на кратки видеа, како и моќната уметничка изложба „Лузни на издржливост, гласови на надеж“ од Мартина Спасовска во Музеј на град Скопје.

Во своето излагање пред присутните Лимани се осврна на клучните чекори потребни за да се подобри одговорот на насилството врз жените и семејното насилство со фокус на меѓуинституционалната соработка. Притоа, нагласи дека насилството се случува во сите делови на општеството, во секоја култура и социјална група и претставува злоупотреба на моќта, кој има разорувачки, физички, емоционален, финансиски и социјален ефект на жените и девојчињата. Како и дека за жал, се уште многу жени и девојчиња страдаат во сенка, не знаејќи за своите права и помошта која може да ја добијат од страна на релевантните институции и организации.

„Една мудрост вели – во стварноста, реалноста е поинаква! Оваа мисла ми дојде на ум следејќи ги последните бројки за насилството врз жените и семејното насилство кои ја отсликуваат 2024 година (јануари-септември), отприлика вака: Ново евидентирани случаи 1.439 жртви, од нив жени 1.040, мажи 227 и деца 172! Ако на ова ја додадеме и темната непријавена бројка на жени кои трпат насилство, си даваме за право постојано да говориме дека – нема оправдување: да преземеме акција за ставање крај на насилството врз жените и девојчињата!“ порача Лимани.

Тој посочи дека, институциите согласно националната легислатива имаат мандат за преземање на предвидените мерки и механизми на заштита, со поединечни овластувања кои се точно определени, како и обврските и одговорноста за постапување. Тој упати на важноста од постапувањето со должно внимание за интересите и потребите на жртвата од страна на институциите при преземањето мерки за превенција и заштита на жените жртви на насилство и семејно насилство.

„Еден од најсериозните проблеми е непријавувањето на насилството од страна на жртвите, што е најчесто резултат од недовербата во институциите, односно од недоволната сензибилност на службените лица од различни сектори кои постапуваат во случаите на насилство врз жени и семејно насилство,“ рече Лимани.

На прашањето до каде сме како држава во оваа област по 30 години од усвојувањето на Пекиншката декларација за акција, Лимани се осврна на сите стратешки документи кои нашата држава ги има усвоено, како Конвенцијата за спречување и борба против насилството врз жените и домашното насилство (2017 год.), Законот за спречување и заштита од насилство врз жени и семејно насилство (2021 год.), измени и дополнувања на Кривичниот закон, Протокол за меѓусебна соработка на надлежни субјекти за преземање мерки за превенција, спречување и заштита од насилство врз жени и семејно насилство, Програма за реинтеграција на жртви на насилство. Тој посочи дека, во следниот период министерството ќе се фокусира на изготвување на осумгодишна Национална стратегија за спречување и заштита од насилство врз жени и семејно насилство, со Акциски план за спроведување на предвидените мерки и активности од стратегијата.

„Приоритет на Министерството за социјална политика, демографија и млади и Владата на Република Северна Македонија е да имаме ефикасна постапка за заштита на жените жртви на насилство и семејно насилство, нивна реинтеграција во системот, како и да обезбедиме превенција во насока на намалување на насилството,“ порача Лимани.

На 70-тата годишна сесија на Парламентарното собрание на НАТО, која се одржува од 22 до 25 ноември 2024 година во Монтреал, Канада, учествува делегација од Собранието на Република Северна Македонија во состав: Драган Ковачки, шеф на делегацијата, и пратениците Беким Сали и Славјанка Петровска, членови на делегацијата.

На пленарната седница ѝ претходеше одржување на постојаните комитети на ова Собрание, на чиј дневен ред се разгледуваа повеќе извештаи и предлог-декларации за усвојување на седницата. Парламентарците ја потврдија својата силна поддршка на Украина и потребата за воена, финансиска и хуманитарна помош, како и правото за легитимна самоодбрана, во согласност со принципите на Обединетите нации. Истовремено, беше поддржана актуелната адаптација на НАТО во согласност со новите стратешки предизвици, со апел до земјите да ги зголемат трошоците до одбраната над 2 % од БДП за подобар придонес кон колективната одбрана.

Во однос на зголеменото поврзување на автократските сили во светот, особено Русија, Кина, Иран, Северна Кореја и Белорусија и нивните стратегии за поткопување на демократските вредности, единствен беше ставот за засилено дејствување и унапредување на заедничките активности на земјите од алијансата, со цел подобро справување со овие закани по модерните општества и граѓаните. Во тој контекст, членките беа повикани исто така целосно да ги спроведуваат постојните и секундарните санкции и да вршат поголема контрола во извозот на воена технологија. Регионот на Западен Балкан и Црното Море, како и глобалниот југ, беа детектирани како можни точки за дестабилизација и надворешни влијанија од трети страни и од тие причини беше постигната согласност за зајакнување на поддршката на НАТО преку заеднички активности со овие земји. Пратениците го поздравија унапредувањето на соработката со партнерите на алијансата, кои споделуваат заеднички вредности и нивната поголема вклученост во активностите на Парламентарното собрание на НАТО.

Шефот на делегацијата, Драган Ковачки, на учеството на Постојаниот комитет на ПС на НАТО ги извести и покани своите колеги за нашата иницијатива да бидеме домаќини на следниот состанок на Комитетот во април в година во Скопје, во годината кога ќе ја одбележиме 5-годишнината од влезот на земјата во НАТО како 30-ти сојузник. Настанот ќе биде можност уште еднаш да ја потврдиме нашата посветеност кон исполнување на целите и да понудиме наши искуства и капацитети за одбранбени и воени прашања важни за овој дел на крилото на НАТО, посочи Ковачки.

На пленарната седница свои пригодни обраќања имаа: Џастин Трудо, премиер на Канада, Руслан Стефанчук, претседавач на врховната Рада на Украина, Рејмонде Гање, спикер на Сенатот на Канада, и Борис Руге, в.д. заменик-генерален секретар на НАТО. Беа усвоени пет резолуции и препораки за владите на земјите членки на НАТО: идно докажување на алијансата и поддршка на Украина со победа; зајакнување на интегрираната воздушна и ракетна одбрана на НАТО; борба против сексуални насилства за време на конфликт; галванизирање на технолошката предност за поддршка на просперитетот и безбедноста на алијансата; и искористување на можностите за одговорна употреба на вештачка интелигенција во воениот домен.

Парламентарното собрание избра ново раководство на сесијата, со Маркос Перестрело де Васконселос од Португалија за претстедател и пет потпретседатели: Џули Деровиц од Канада, сер Алек Шелбрук од Обединетото Кралство, Мико Савола од Финска, Агнес Вадаи од Унгарија и Јохан Вадерфул од Германија. На Аврил Хејнс, првата жена директор на Националното разнузнавање на САД, ѝ беше доделена наградата „Жени за мир и безбедност“ на ПС на НАТО за 2024 година.