Свет
Како реагираше светот на офанзивата на Хамас врз Израел

Обединетите Нации повикаа на итен прекин на насилството во Газа, од каде што исламистичкото движење Хамас го изврши најголемиот напад врз Израел досега со најмалку 40 мртви, а нападите ги осудија ЕУ, западните лидери и Украина. Од друга страна, Русија и Арапскиот свет повикуваат на воздржаност, додека групите и државите блиски до Хамас ги поздравуваат.
Високиот комесар за човекови права на Обединетите нации, Волкер Туерк, беше шокиран од извештаите за илјадниците ракети истрелани врз Израел утрово и извештаите за држење на израелски цивили како заложници.
Најмалку 22 Израелци загинаа, а стотици се ранети во нападот на Хамас, според официјалните податоци.
„Цивилите никогаш не смеат да бидат цел“, рече Туерк, повикувајќи го Израел да преземе мерки за да избегне цивилни жртви во неговите воздушни напади врз Газа како одговор на нападот на Хамас.
„Повикувам на итен прекин на насилството и сите страни и клучните земји во регионот да се деескалираат за да се избегне понатамошно крвопролевање“, рече Туерк.
Портпаролот на Советот за национална безбедност на Белата куќа изјави дека САД „недвосмислено ги осудуваат“ нападите на палестинската исламистичка група Хамас врз израелските цивили и силно ја поддржуваат владата и народот на Израел, објави „Си-Ен-Ен“.
Советникот за национална безбедност на Белата куќа Џејк Саливан разговарал со неговиот израелски колега Цачи Ханегби и најави дека ќе остане во близок контакт со него.
Европската унија и бројните европски престолнини „најостро ги осудија“ нападите во зори врз Израел и нагласија дека Израел има право да се брани.
Русија повика на „воздржаност“, а Турција да се избегне ескалација.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, јасно ги осуди нападите, кои таа ги нарекува тероризам и рече дека Израел има право да се брани.
„Европската унија изразува солидарност во овие тешки моменти“, изјави шефот на европската дипломатија, Жозеп Борел и нагласи дека тероризмот и насилството не решаваат ништо. Нападите ги осуди и претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел.
Русија ги повикува палестинската и израелската страна на итен прекин на огнот, на откажување од насилството и на неопходно воздржување, изјави портпаролката на руската дипломатија Марија Захарова.
Во саботата, украинскиот претседател Володимир Зеленски го осуди терористичкиот напад врз Израел и рече дека не смее да има сомнеж дека земјата има право да се брани.
Зборови на осуда упатија францускиот претседател Емануел Макрон, британскиот премиер Риши Сунак, шефицата на германската дипломатија Аналена Баербок и официјален Рим, кои порачаа дека Израел има право да се брани.
Шпанскиот министер за надворешни работи беше шокиран од, како што рече, исклучително сериозните терористички напади.
Нападот е апсолутно осуден од Холандија, рече премиерот Марк Руте, кој му се јави на својот израелски колега Бенјамин Нетанјаху.
Нападите најостро ги осудија Полска, Чешка, Хрватска, Грција и Албанија.
Арапскиот и муслиманскиот свет
Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган ги повика Израелците и Палестинците да „дејствуваат разумно“ и „да се воздржат од импулсивни акции, кои само ќе ги зголемат тензиите“.
Министерството за надворешни работи на Саудиска Арабија во саботата повика на „итен прекин на насилството меѓу Израел и Палестинците“, објави државната новинска агенција.
„Го следиме невидениот развој на настаните меѓу голем број палестински фракции и израелските окупаторски сили, што доведе до високо ниво на насилство на многу фронтови“, соопшти саудиското Министерство за надворешни работи.
Оман повикува и на максимална воздржаност, пренесува официјалната агенција. Оман ја повикува меѓународната заедница „итно да интервенира за да се запре ескалацијата и повторно да се воспостави владеење на меѓународното право“.
Друга земја од Персискиот залив, Катар, го обвини Израел за ескалацијата и повика на воздржаност. Министерството за надворешни работи на Катар ја повика меѓународната заедница да го спречи Израел да користи такви напади како изговор за да започне непропорционална војна против палестинските цивили во Газа.
Поддршка за Хамас
Воениот советник на врховниот лидер на Иран, ајатолахот Али Хамнеи, ја поздрави, како што рече, храбрата офанзива на Хамас против Израел.
„Ја поддржуваме оваа храбра операција и сигурни сме дека и фронтот на отпорот ја поддржува“, рече генералот на елитната воена формација на Револуционерната гарда Јахја Рахим-Савахи.
Проиранското шиитско движење Хезболах од Либан, кое има силно вооружено крило, го пофали и му честиташе на Хамас.
„Хезболах му честита на палестинскиот народ и неговите сојузници на јуначката и победничка операција“, се наведува во соопштението.
Дополнително, Хезболах наведува дека „командата на исламскиот отпор во Либан (…) одржува директен контакт со командата на палестинскиот отпор во земјата и во странство и постојано ги оценува настаните и текот на операциите“.
„Оската на отпорот“ е термин кој се користи за означување на палестинските, либанските, сириските и други движења кои се блиски до Иран и се противници на Израел.
„Тоа е и порака до арапскиот и муслиманскиот свет (…) особено до оние кои се залагаат за нормализација на односите со Израел“, рече Хезболах.
Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ) и Бахреин го потпишаа Аврамскиот договор со Израел за нормализација на односите со посредство на поранешниот американски претседател Доналд Трамп.
Министерството за надворешни работи на ОАЕ повика на „максимална воздржаност и итен прекин на огнот за да се избегнат сериозни последици“.
Мароко и Судан исто така ги прекинаа непријателствата со Израел, а Саудиска Арабија преговара со Израел за започнување на процесот на нормализирање на односите.
Самех Шукри, министерот за надворешни работи на Египет, кој има дипломатски односи со Израел, разговараше со шефот на европската дипломатија, Жозеп Борел, за „сериозната ескалација на палестинско-израелско ниво“, изјави во саботата портпаролот на Министерството.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Саудијците го пречекаа Трамп како крал – му купија и мобилен „Мекдоналдс“

Саудиска Арабија подготви раскошен пречек за американскиот претседател Доналд Трамп во Ријад, каде што тој слета денес, буквално на тепих од лаванда.
Во 2021 година, Саудиска Арабија го замени традиционалниот црвен тепих со лаванда, наведувајќи дека бојата е инспирирана од „природното наследство на Саудиска Арабија“, имено сезонските цветања на лаванда во пустинските региони на земјата.
Саудиска Арабија очигледно се погрижи на американскиот претседател ништо да не му недостасува за време на неговата посета на Блискиот Исток, дури ни неговата омилена брза храна.
Според американските медиуми, Саудијците обезбедиле мобилен ресторан на „Мекдоналдс“ во случај Трамп да не стигне до една од многуте постоечки филијали во земјата.
Yes, it’s a mobile @McDonalds here in Riyadh. pic.twitter.com/Y6T2EBDbQf
— Mordechai Wagenheim (@Mike_Wagenheim) May 13, 2025
Трамп е познат по својата склоност кон брза храна, а за време на кампањата дури и им служеше на гостите во „Мекдоналдс“ во Пенсилванија.
Но, разликата во протоколот беше видлива и на друго ниво, политичкото.
За разлика од посетата на поранешниот американски претседател Џо Бајден во 2022 година, кога саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман испрати делегација да го пречека на аеродромот, Трамп денес беше лично пречекан од бин Салман на скалите од претседателскиот авион.
Да потсетиме дека пред да пристигне во Саудиска Арабија, Бајден изјави дека ќе го „изолира кралството“ поради убиството на новинарот Џамал Кашоги и кршењата на човековите права. Трамп, од друга страна, одржува блиски политички и деловни врски со кралското семејство уште од својот прв мандат.
Свет
Трамп ги укина санкциите за Сирија : „Со среќа Сирија, покажи ни нешто многу посебно“

Американскиот претседател, Доналд Трамп, денес објави дека ќе нареди укинување на санкциите врз Сирија на барање на саудискиот престолонаследник, што е огромен поттик за привремениот сириски претседател Ахмед ал-Шари и неговите напори за стабилизирање на земјата разорена од војна.
Трамп го објави ова ненадејно за време на регионалната турнеја што ја започна во Саудиска Арабија. Белата куќа објави дека Трамп ќе биде пречекан од ал-Шари за време на неговата посета на Саудиска Арабија, што укажува дека средбата меѓу американскиот претседател и поранешниот командант на Ал Каеда, кој помина пет години во американски затвор во Ирак, ќе се одржи во среда.
САД воведоа строги санкции врз Сирија за време на владеењето на Башар ал-Асад и ги одржуваат на сила откако ал-Асад беше соборен од власт во декември по повеќе од 13 години војна.
Трамп рече дека ќе ги укине сите санкции врз Сирија, објаснувајќи дека тие имале важна функција, но дека сега е време Сирија да продолжи напред.
„Ќе наредам укинување на санкциите против Сирија за да им дадам шанса да успеат“, рече Трамп на инвестициски форум во Ријад.
„Нивно време е да блеснат“, рече Трамп. „Со среќа Сирија, покажи ни нешто многу посебно“, рече американскиот претседател.
Ал- Шари беше лидер на официјалното крило на Ал Каеда во сирискиот конфликт со години, пред да ги прекине врските со глобалната џихадистичка мрежа во 2016 година.
Хајат Тахрир ал-Шам, групата предводена од ал-Шари, која официјално беше распуштена во јануари, е прогласена за терористичка организација од САД и ОН.
Свет
Русија потврди дека ќе оди на преговори со Украина

Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека руската делегација ќе биде во Истанбул на 15 мај, додавајќи дека очекуваат и украинската страна да се појави на преговорите.
Украинскиот претседател, Володимир Зеленски, пак, се обрати вечерва во видео на платформата X. „Во тек се итни интервенции по нападот со руски беспилотни летала врз Харков. Уште еден напад врз енергетски објект – исклучиво цивилен. Русија останува она што е“, рече Зеленски.
„Додека сите чекаат одговор од Русија на предлогот за примирје и директни преговори, тие одговараат со нови удари и напади. Затоа е неопходен притисок“, рече тој.
Зеленски потврди дека украинскиот тим активно се подготвува за преговори во Турција и дека ставот на Украина денес им бил презентиран на сите партнери.
„Путин е оној кој одлучува за сè во Русија, па затоа тој е оној кој мора да ја запре оваа војна. Ова е негова војна. Затоа, преговорите мора да бидат со него“, рече Зеленски.
Високата претставничка на ЕУ, Каја Калас, изјави дека не верува оти средбата меѓу украинскиот претседател Володимир Зеленски и рускиот претседател Владимир Путин ќе се одржи оваа недела во Турција.