Свет
„Младите што танцуваа на фестивалот можеби на напаѓачите им личеле на војници што се на одмор“: скандалозно оправдување на еден од лидерите на Хамас

Високиот член на политбирото на Хамас, Муса Абу Марзук, тврди дека Хамас „ги почитува сите меѓународни и морални закони“, но ништо што тој би можел да каже нема да биде оправдување. Тој на 10 октомври еден час разговараше со новинарот на „Економист“ во незабележителна зграда во Доха, главниот град на Катар. Три дена претходно, палестинска исламистичка група го изврши најлошиот напад во историјата на Израел.
Во интервјуто тој кажува три важни работи.
Првата работа е речиси целосната неподготвеност да се признае дека Хамас убил невини цивили. Хамас, вели Марзук, „ги почитува сите меѓународни и морални закони“, а нивната главна цел беа „воените цели“.
Но, приказните што се појавија од места како Беери, кибуц во јужен Израел, каде што милитантите одеа од врата до врата и убиваа над 100 Израелци во своите домови – укажуваат на спротивното. Што се однесува до 260-те посетители на фестивалот што беа убиени, Марзук вели дека тоа било случајност. Тој рече дека младите што танцувале на напаѓачите можеби им изгледале како војници на одмор.
Без оглед на своите политички ставови, повеќето луѓе во светот беа згрозени од сцените на масакрот во Израел. Муслиманите укажаа на „хадис“, зборовите на пророкот Мухамед, дека борците не смее да убиваат жени и деца, па дури и да сечат дрвја. Марзук признава дека некои цивили се убиени, но тврди дека тоа е одговорност на Израел и вели дека тие „биле жртви пред нив“.
Втората работа е чувството дека голем дел од раководството на Хамас не знаел ништо за плановите за нападот. Марзук рече дека не бил информиран.
„Не, не го знаевме времето на нападот“, рече тој.
Тоа не е изненадување. Бидејќи е тешко да се влезе и излезе од Газа, Хамас претпочита да задржи некои од своите политички лидери во странство. Отсекогаш постоела тензија помеѓу групите внатре и надвор од групите. Оние во Газа со презир гледаат на разгалените сонародници, кои уживаат во хотелите со пет ѕвездички во Доха.
Таа тензија се зголеми само од 2017 година, кога Јахја Синвар беше избран за водач на групата во Газа. Заедно со Мухамед Деиф, воениот командант на Хамас, и неколку колеги од тврдокорните линии, од кои повеќето се исто така во Газа, тој ја консолидира моќта во групата и го маргинализира нејзиното иселеничко крило.
Марзук исто така ги негира медиумските извештаи дека Иран го дизајнирал или го помогнал планирањето на нападот.
„Иран нема никаква врска со оваа ситуација“, вели тој.
Трето, и најзначајно, е недостигот на каква било визија. Како одговор на прашањето што сака да постигне Хамас, Марзук претстави список на израелски злодела: конфискација на земјиште, изградба на нелегални населби итн.
„Ги затворија сите врати и предизвикаа да пропадне решението за две држави“, рече тој.
Марзук тврди дека Хамас нема да ги егзекутира заложниците, ниту да ги ослободи израелските цивили. Сè уште е рано да се зборува за размена на затвореници. Но, тој смета дека Израелците, едноставно, треба да заминат и да се вратат во својата татковина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Европа
Естонија се повлекува од Конвенцијата за забрана на противпешадиски мини, стравува од Русија

Парламентот на Естонија денес гласаше за повлекување од Конвенцијата од Отава со која се забранува употребата на противпешадиски мини, поради загриженост за потенцијална воена закана од соседна Русија.
Осумдесет и еден од 101 пратеници го поддржаа предлогот, соопшти прес-службата.
Сите пет земји од Европската Унија и НАТО што граничат со Русија – Литванија, Латвија, Естонија, Полска и Финска – објавија планови за повлекување од меѓународниот договор поради воената закана што ја претставува нивниот многу поголем сосед.
Русија не е членка на Конвенцијата од Отава и користеше мини при инвазијата на Украина. Гласањето на Естонија следеше по гласањето на Латвија и Литванија, чии парламенти веќе го одобрија повлекувањето. Земјите ќе можат да складираат и распоредуваат мини шест месеци откако ќе ги известат другите членки на договорот и Обединетите нации за нивната одлука. Ниту една од петте земји сè уште не го сторила тоа.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.