Европа
„Ни се заканува фосфогедон“: нова појава може да го потресе производството на храна

На нашата планета ѝ се заканува фосфогедон, предупредуваат научниците изразувајќи стравување дека злоупотребата на фосфор може да резултира со недостиг на фосфатни ѓубрива, што би го нарушило производството на храна на глобално ниво.
Прекумерната употреба на фосфор ги исцрпува резервите, кои се клучни за глобалното производство на храна, а со тоа придонесува за климатската криза, пишува „Гардијан“.
Во исто време процесот на миење на фосфатните ѓубрива од полињата заедно со отпадната вода, која потоа се влева во реките, езерата и морињата, резултира со широко распространето цветање на алгите и создавање водни мртви зони, кои ги загрозуваат резервите на риби, предупредуваат научниците.
Покрај тоа, прекумерната употреба на овој елемент го зголемува ослободувањето метан на целата планета, истовремено влијаејќи на зголеменото глобално затоплување и растечката климатска криза предизвикана од емисијата на стакленички гасови.
„Дојдовме до критична точка. Можеби ќе можеме да се вратиме на старите начини, но сега навистина треба да се вразумиме и да почнеме да го користиме фосфорот на многу помудар начин. Ако не го сториме тоа, ќе се соочиме со катастрофа, што ја нарековме фосфогедон“, изјави професорот Фил Хејгарт од Универзитетот „Ланкастер“.
Фосфорот, кој бил откриен во 1669 година од германскиот научник Хениг Брант, се покажа дека е неопходн за живот. Коските и забите главно се направени од минералот калциум фосфат, соединение што произлегува од него, а овој елемент е присутен во нашата ДНК и во клеточните мембрани.
„Едноставно кажано, нема живот на Земјата без фосфор“, објасни професорката Пени Џонс од Универзитетот во Бристол.
Глобалното значење на овој елемент е во неговата употреба – фосфорот го помага растот на земјоделските култури. Секоја година во светот се продаваат околу 50 милиони тони фосфатно ѓубриво. Оваа количина игра клучна улога во исхраната на осумте милијарди жители на нашата планета.
Но, поголеми наоѓалишта на фосфор се наоѓаат само во неколку земји: Мароко и Западна Сахара имаат најголеми количини, Кина е второто најголемо наоѓалиште, а Алжир е трето.
Зголемениот притисок врз наоѓалиштата ги натера експертите да се плашат дека светот би можел да се соочи со трошење на резервите на фосфор во рок од неколку години оставајќи многу нации да се обидуваат да го набават за да го прехранат своето население.
Ваквите предвидувања загрижуваат многу аналитичари, кои се загрижени дека неколку картели набргу би можеле да го контролираат најголемиот дел од светските резерви оставајќи го Западот многу ранлив на скокови на цените.
Резултатот би бил сличен на нафтената криза од 70-тите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Блиска сојузничка на Орбан ги плаши Унгарците со влезот на Украина во ЕУ: објави снимка од маж врзан во багажник

Унгарската опозиција го осуди видеото објавено од Александра Сенткираљи, блиска сојузничка на премиерот Виктор Орбан.
Сенткираљи објави видео на „Фејсбук“ на кое се гледа маж врзан во багажникот на автомобил, додека Сенткираљи зборува за наводното зголемување на заканите поврзани со трговија со луѓе, шверц со дрога и трговија со органи доколку Украина се приклучи на Европската Унија.
Подоцна се дозна дека човекот на видеото е вработен во канцеларијата на унгарскиот премиер.
Until yesterday, Fidesz Party had only one well-known female politician. But no longer.
Alexandra Szentkirályi was someone you could either like or dislike. You could agree with her or criticize her.
One thing is certain: as of today, Alexandra Szentkirályi has no place in… pic.twitter.com/MeA99i3QyD— Magyar Péter (Ne féljetek) (@magyarpeter102) June 14, 2025
Ференц Геленчер, пратеник од опозицијата од партијата Моментум, изрази негодување поради видеото и најави дека ќе поднесе полициска пријава против Сенткираљи. Тој тврди дека лагите што би можеле да го загрозат јавниот ред, да шират опасни шпекулации или да сугерираат закани за јавната безбедност се кривични дела.
„Како некој може да биде толку глупав за вака да напаѓа земја во која живеат и Унгарци?“, рече Геленчер повикувајќи ја Сенткираљи да го избрише видеото.
Сенткираљи му беше портпаролка на Орбан од 2020 до 2024 година. Минатата година таа објави дека ќе се кандидира за градоначалник на Будимпешта како претставник на владејачката партија, но подоцна ја повлече својата кандидатура во корист на друг технички кандидат поддржан од Орбан.
Орбан неодамна повтори дека Украина не треба да биде примена во Европската Унија тврдејќи дека земјата е домаќин на измамници што ги лажат Унгарците и заработуваат пари наводно дејствувајќи од украинска територија. „Украина е опасна земја“, нагласи Орбан.
Европа
Руските медиуми за војната меѓу Иран и Израел: Ова е нашата стратешка можност

Конфликтот меѓу Иран и Израел денес доминира во насловите на руските весници, а многу коментатори во Москва ја гледаат ескалацијата на Блискиот Исток низ призмата на сопствените геополитички интереси, пишува дописникот на Би-би-си за Русија, Стив Розенберг.
„Колку и да звучи цинично, овој конфликт носи одредени придобивки за Русија и на тактичко ниво“, објави таблоидот „Московски комсомолец“ наведувајќи ги растечките цени на нафтата и намаленото внимание на Западот кон војната во Украина. „Киев е заборавен“, се вели во него.
Бизнис-дневниот весник „Комерсант“ оди чекор понатаму: „Секоја ескалација на Блискиот Исток ги одвлекува противниците на Москва од Украина и ги менува приоритетите на западната воена помош“.
Во овој контекст, руските аналитичари сугерираат дека Москва би можела да се обиде да игра улога на непристрасен посредник – не мора да ја реши кризата, туку барем да помогне во нејзиното деескалирање. Ова, според „Комерсант“, би го зајакнало политичкото влијание на Русија во регионот.
Сепак, истиот весник предупредува дека Москва не успеала да спречи израелски напад врз Иран, земја со која потпиша сеопфатен стратешки договор пред само пет месеци. Ова фрла сенка врз нејзината вистинска моќ во регионот и го поставува прашањето колку влијание навистина може да има врз настаните надвор од постсоветскиот простор.
Европа
(Видео) Двегодишно девојче почина од струен удар во Шпанија, три деца хоспитализирани

Двегодишно девојче почина, а уште три деца беа повредени откако беа удрени од струја на трамболина на панаѓур во Алкеријас, во шпанскиот регион Мурсија, вчера рано наутро.
Според шпанските медиуми, трагедијата се случила кратко по полноќ, за време на прославите на денот на патронот на градот. Девојчето било на трамболината кога удрило струјниот удар. Таа останала во несвест, а службите за итни случаи се обидувале да ја реанимираат повеќе од еден час. Таа била прогласена за мртва во 1:16 часот наутро.
🔴 Fallece una niña de 2 años por una descarga eléctrica en una atracción de feria en Alquerías
➡️ @Nereeagm está allí en estos momentos y dará más información a las 15:00 en #La7Noticias, con @enrique_campi
🔗 https://t.co/xM2p97oBNO pic.twitter.com/j115SA8CeB
— La 7 (@la7tele) June 15, 2025
Три деца, осумгодишно девојче и две момчиња на возраст од 11 и 12 години, беа повредени во истиот инцидент. Тие беа однесени во болница од страна на членови на семејството. 29-годишна жена доживеала напад на паника и ѝ била укажана помош на местото на настанот, објави „Ел Еспањол“.
Истражителите на Цивилната гарда ја опколиле трамболината и истражуваат за да ја утврдат причината за несреќата. Полицајците земале изјави од персоналот и сведоците. Тие истражуваат дали трамболината била правилно поврзана со електричната мрежа и дали техничка грешка довела до трагедијата.
Смртта на девојчето предизвика загриженост за безбедноста на привремените саемски атракции низ цела Шпанија. Како што продолжува истрагата, се зголемуваат повиците за построги контроли и појасни прописи за електричните инсталации на вакви настани.