Свет
Бесими ќе бара одговорност од „Ксеминекс“
Фатмир Бесими, министерот за економија, реши да побара од американската фирма „Ксеминекс“ да плаќа пенали поради тоа што речиси две години не го пуштила во погон рудникот за олово и цинк „Злетово“ кај Пробиштип.
Фатмир Бесими, министерот за економија, реши да побара од американската фирма „Ксеминекс“ да плаќа пенали поради тоа што речиси две години не го пуштила во погон рудникот за олово и цинк „Злетово“ кај Пробиштип. Бесими за „Време“ вели дека Американците не ги почитувале обврските од инвестицискиот договор што го потпишале со Владата и затоа од нив, како што вели, „ќе бара одговорност“.
– На Владата и беше најважно „Злетово“ и „Тораница“ да се рестартираат, но „Ксеминекс“ не успеа во тоа. Доколку им простиме на „Ксеминекс“, потенцијалните инвеститори несериозно ќе гледаат на Македонија како бизнис-дестинација. Мене ми е должност да побарам да си ги намират обврските што ги имаа со договорот – изјави Бесими.
Ваквата изјава на Бесими доаѓа откако беше објавено дека индиско-британската фирма „Бинани“ во тајност веќе ја купила „Ксеминекс-Македонија“ и направила зделка со Американците. Не е позната цената што ја договориле двете страни, иако, како што дознаваме,
„Ксеминекс“ постигнале цена многу повисока од онаа што ја платија кога го добија капацитетот кај Пробиштип. „Ксеминекс“ за отштета, според договорот од „Злетово“, треба да плати повеќе од 850.000 долари.
Пред да се премисли, Бесими изјави дека Владата гледала побрзо да ги рестартира рудниците, а не да бара од некого да плаќа пенали поради непочитување на договорот.
Согласно со одредбите од инвестицискиот договор, фирмата треба на Владата да и плати отштета по 15 отсто од сумата што е договорена како обврска на инвеститорот. „Ксеминекс“ требаше во рудникот да инвестира 5 милиони во првата година, односно 10 милиони евра во првите две години од преземањето. Американците требаше на работа да вратат 550 луѓе и рудникот да го рестартираат за 4 месеци. Сега по 16 месеци, ниту една од обврските не е исполнета.
М.К.
ФИРМАТА НА АМЕРИКАНЦИТЕ ВО СТЕЧАЈ?
Јакимовски побарал ПИОМ да ги блокира сметките на „Ксеминекс“
Стевче Јакимовски, министер за труд и социјална политика, побарал Фондот за пензиско и инвалидско осигурување да ги блокира сметките на „Ксеминекс Македонија“ оти утврдил дека придонесите на вработените не се плаќани лани од мај.
– Жално е што така испадна, но на „Ксеминекс“ не смее да му се дозволи да продолжи со дубиозите. Му дадовме шанса да работи со два рудника опфатени со ФЕСАЛ-аранжманот вреден 130 милиони евра. Фирмите требаше да се исчистат од долгови и да се нудат на продажба – вели Јакимовски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Мамдани објави водич за имигранти: „Вака треба да реагирате ако ве пресретне имиграционата“
Новиот градоначалник на Њујорк, Зохран Мамдани, објави видео на социјалните мрежи во кое ги објаснува правата на мигрантите кога се среќаваат со агенти на американската Служба за имиграција и царина (ICE).
Видеото беше објавено неколку дена откако федералните агенти извршија рација во Менхетен, предизвикувајќи протести во близина на Кинеската четврт.
Мамдани, кој ќе ја преземе функцијата градоначалник на 1 јануари, рече дека ќе заштити околу три милиони имигранти кои живеат во Њујорк. „Сите можеме да се спротивставиме на ICE ако ги знаеме нашите права“, рече тој.
Know your rights. Protect your neighbors.
New York is — and always will be — a city for all immigrants. pic.twitter.com/nuntRzgEwq
— Zohran Kwame Mamdani (@ZohranKMamdani) December 7, 2025
Објавувањето на видеото дава прв поглед на тоа како Мамдани планира да ги управува тензиите меѓу политиката на „град засолниште“ на Њујорк и федералните операции за имиграција на администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп.
Мамдани, кој ќе стане првиот муслимански градоначалник на Њујорк, освои 50,4 проценти од гласовите, победувајќи го поранешниот гувернер Ендру Куомо на демократските прелиминарни избори и општите избори. Трамп најави репресија врз градовите засолниште и се закани дека ќе ги задржи федералните средства од локалните самоуправи кои одбиваат да соработуваат со федералните органи за спроведување на имиграцијата.
Со оглед на тоа што ICE спроведува рации во неколку американски градови, упатствата на Мамдани би можеле да влијаат на однесувањето на милиони имигранти во Њујорк кога ќе се сретнат со федерални агенти.
Во видеото, Мамдани ги наведува клучните права на луѓето кои се среќаваат со агенти на ICE. Тој објасни дека луѓето имаат право да одбијат да разговараат со федералните агенти за имиграција, да ги снимаат без да им ја нарушуваат работата и да им забранат влез во приватни простори.
Според Мамдани, агентите на ICE не можат да влегуваат во домови, училишта или приватни простории на работни места без судска наредба потпишана од судија.
„ICE има законско право да ве лаже, но вие имате право да молчите. Ако ве приведат, секогаш можете да прашате: „Дали сум слободен да заминам?“ и да продолжите да прашувате додека не добиете одговор“, рече Мамдани во видеото.
Свет
Зеленски: Преговорите со Америка не се лесни
Разговорите со американските претставници за мировниот план за Украина беа конструктивни, но не и лесни, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски пред планираните консултации со европските лидери во наредните денови.
Во саботата, Зеленски разговараше со специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, а се очекува да се сретне и со француските, британските и германските лидери во Лондон денес. Планирани се понатамошни разговори во Брисел.
„Американските претставници ги знаат основните украински позиции“, рече Зеленски во своето вечерно обраќање. „Разговорот беше конструктивен, иако не и лесен“, додаде тој.
Трамп рече дека завршувањето на војната на Русија во Украина, која сега се приближува кон својата четврта година и е најсмртоносниот конфликт во Европа од Втората светска војна, останува неговиот најтежок предизвик во надворешната политика.
И покрај посредништвото на САД и повремените контакти на високо ниво, напредокот во мировните преговори е бавен, а споровите околу безбедносните гаранции за Киев и статусот на територијата окупирана од Русија сè уште не се решени.
Москва вели дека е отворена за преговори и ги обвинува Киев и Западот за блокирање на мирот, додека Украина и нејзините сојузници велат дека Русија одолговлекува и користи дипломатија за да ги консолидира своите придобивки.
Европските лидери поддржаа постепен дипломатски процес за Украина, поврзан со долгорочни безбедносни гаранции и континуирана воена помош. Трамп, сепак, се фокусираше на постигнување брз договор и поделба на товарот, а дипломатите предупредуваат дека сите разговори остануваат кревки и ранливи на промените во политиката на САД, објавува „Ројтерс“.
Свет
Вода протече низ таванот на Лувр, оштетени стотици вредни предмети
Во познатиот музеј Лувр во Париз, се случи протекување на вода, а неколку стотици предмети од египетскиот дел беа оштетени. Инцидентот се случува само неколку недели откако дрската кражба на накит покрена прашања за безбедноста на музејот и застарената инфраструктура, објавува The Guardian.
Заменик-директорот на музејот, Франсис Штајнбок, потврди дека „помеѓу 300 и 400 дела“ биле погодени од протекувањето, откриено на 26 ноември. Како што објасни, станува збор за „египтолошки списанија“ и „научна документација“ што ја користат истражувачите.
Штајнбок нагласи дека оштетените предмети, кои датираат од крајот на 19-ти и почетокот на 20-ти век, биле „исклучително корисни“, но „во никој случај не се уникатни“. „Ниеден историски артефакт не беше засегнат од оваа штета“, рече тој. „Во оваа фаза, немаме непоправливи и дефинитивни загуби во овие колекции.“
Лувр објави внатрешна истрага, наведувајќи случајно отворен вентил во системот за греење и вентилација, што предизвикало истекување на вода низ таванот на крилото Молиен, каде што се чувале вредни документи.
Директорот на музејот додаде дека „целосно застарениот“ систем не функционирал со месеци и дека неговата замена не е закажана до септември 2026 година.
Инцидентот дополнително го привлече вниманието кон проблемите со инфраструктурата на музејот, кои почнаа гласно да се дискутираат по кражбата на накит од 102 милиони долари во октомври, кога банда ги украде вредните предмети сред бел ден за само седум минути.
„Оштетените дела ќе бидат сушени, испратени во книговезница за реставрација, а потоа вратени на полиците“, објави Штајнбок.
За да се финансираат потребните структурни подобрувања, Лувр, исто така, објави зголемување на цените на билетите кон крајот на ноември.
Зголемувањето од 45% значи дека туристите од надвор од ЕУ, вклучувајќи ги посетителите од САД, Велика Британија и Кина, ќе платат 32 евра за влез. Музејот очекува овој потег да ги зголеми годишните приходи за околу 23 милиони долари. Лувр, за потсетување, го посетиле 8,7 милиони луѓе во 2024 година, од кои 69% биле странски државјани.

